• DÄREBARE: 1941

• JUTA: BENÍN

• KUKWE MADA: NI TESTIKO JEHOVAKWE RÜERE AUNE ÑAN GURE MERI ITIBE BEN

KUKWE NAMANI BARE TIBÄTÄ:

Ti däreba Cotonou, juta kri Benín. Ni kitani kukwe catolicismo ye mike täte akwa bäsi ti ñaka nämä nemen misa yebätä. Nitre católicos kabre kwe meri ñan nämä itibe, aune kukwe ye ñäkäi ñaka nämä kä ye ngwane. Ñodre tikwe bati meri raba nibokä tikwe.

1970 kukwe jataba nakainkä Benín. Kukwe jataba nakainkä ye käkwe kukwe kwin mikai nemen bare juta tikwe kräke raba ruin metre tie aisete tikwe ja töi mikaba kwatibe dimike aune tikwe ja mikaba politicate. Nitre testiko ye nämä ja ngwen neutral aisete nitre tö nämä kukwe kwitai jutate ye brukwä nämä niaratre kräke aune tikwe siba nämä kisere jiebiti. Misionero kwetre kitakaba juta yebätä mento 1976 ngwane, niaratre ye ñaka rükaita raba ruin tie.

BIBLIAKWE TI TÖI KWITANI:

Kukwe rakakaba ye krütaba 1990, ye bätärabe nitre Testiko misionero ye rükabarata ye käkwe ti töi mikaba ñan krütare. Ngöbö nämä bentre nütü jataba tikwe. Kä ye arabe näire tikwe ja kwitaba sribi madabätä aune sribi muko iti itikwe ye Testiko kä rikaba braibe ta ngwane blitaba kwe tibe tödeka jakwe yebätä. Jehová ye kukwe ükatekä metre aune ni tarekä yebätä ñäkäba kwe tie bersikulo keteitibätä (Deuteronomio 32:4; 1 Juan 4:⁠8). Kukwe mikaba gare kwe tie ye käkwe ti töi mikaba mike gare bäri jai aisete tikwe ja tötika Bibliabätä ka ngäbitiba.

Ye bengwairebe ti jataba kwen gätäbätä aune tätre ja tarere metre ye käkwe ti töi mikaba niä, nämä ja kain ngäbiti ja erebe. Ti jataba ja kete bäri bentre ngwane niaratre ja tötikaka Jesukwe ye jataba tuin bäri merebe tie (Juan 13:35).

Ti tö rabadre Jehová mikai täte ngwane ti rabadre iglesia Católica tuenmetre ye rükaba gare tie. Dre niedi tibätä ye rababa ti ngwen töbike krubäte aisete ye ñan rababa nuäre ti kräke ti raba niere metre. Ye kräke tikwe kä ribeba jai akwa tikwe ñan kä jürä ngwanba jabätä aune tikwe ja diankaba iglesia yete.

Kukwe mada kri nämä kwitadre tie. Ni gure kwati ye Ngöbö ñan kain ngäbiti ye rababa gare tie Bibliabätä (Génesis 2:18-24; Mateo 19:4-6). Niara okwä känti tikwe ja mäkäninte kena ye aibe nämä ütiäte kräke aisete tikwe ye erere tikwe ükateba lei ngwärekri. Ti mukotre mada ye ie tikwe kämikaka mananba gwi, akwa nämä dre ribere jai ye erere tikwe bianba ietre. Kä rikaba ta ngwane niaratre nibu käkwe ja mikaba testiko Jehovakwe.

KUKWE KWIN NAMANI TIKWE:

Ti muko ta kukwe catolicobätä akwa tita dre mike täte ye tä mike ütiäte jai, aune ne ngwane ti ni mukore kwin.

Política ye köböire kukwe ükate raba ti käite ti nämä nütüre, akwa ye erere ñan rababa bare. Akwa Gobran Ngöbökwe aibe raba kukwe jökrä ükete ye gare ne ngwane tie (Mateo 6:⁠9, 10). Nünandre ño abokän köböire kä rabadre juto nibätä driebare Jehovakwe tie yebätä tita debe bien krubäte ie.

• DÄREBARE: 1977

• JUTA: BRASIL

• KUKWE MADA: PASTOR PENTECOSTAL

KUKWE NAMANI BARE TIBÄTÄ:

Ti ririaba juta Itu estado São Paulo, ni murie ketata krubäte yete yebätä kä ye käikitakata.

Ti nämä ja mike gure bati bati, ni nuainne tare aune droga yebätä sribire. Ti nämä kukwe nuainne ye raba niken ti ngwena ngite käi känti o dobobiti rükaba gare tie aisete tikwe tuametreba täte. Ye bitikäre tikwe ja mikaba siba Iglesia Pentecostal yebätä, yete ti rababa pastor.

Iglesia ye köböire ti raba nitre ti käite ye dimike nämä ruin tie, aisete radiote ti jataba kukwe Bibliabätä ye kädriere ye köböire ti raba gare nitre kwati ie. Akwa, iglesia bäsi jökrä töi ñaka nämä nitre iglesia yete ye dimikabätä aune bärira jire ñan töi nämä Ngöbö mikabätä täte ye kia kia tui jataba gain. Ngwian ye aibe niaratre tö nämä ükakröbätä bä nämä aisete tikwe ja töi mikaba tuenmetre.

BIBLIAKWE TI TÖI KWITANI:

Ti jataba ja tötike nitre testiko Jehovakwe ben ngwane ben gwairebe rükaba gare tie, niaratre ye ñaka ja erere religión mada yebe. Kukwe ketebu ti töi mikaba ñan krütare. Kena, Ngöbö taredre aune ni mada taredre ye ñaka tätre niere jerekäbe kukwere ñakare aune tätre bämike. Ketebu, ñaka tätre ja mike politicate aune ñaka niken rübätä (Isaías 2:⁠4). Kukwe ketebu ne käkwe mikaba gare tie religión era metre ye kwanba tie, ye abokän ji krä chi niken ni ngwena ka nire käre kokwäre (Mateo 7:13, 14).

Ngöbökwe ti kadre ngäbiti yekäre ti rabadre kukwe keta kabre ükete jötrö biare ye rükaba gare tie. Ñodre ti rabadre, ja töi mike bobre aune kä denkä bäri jai ti mräkätre kräke. Ñaka rababa nuäre ti kräke kukwe ye kwitakäre akwa Jehová diebiti rababa bare tie. Ti muko käkwe ja tötika kömikaba käne ye töi rababa ñan krütare aune ye käkwe niara töi mikaba ja di ngwen nirien bäri jötrö ja üairebiti. Kä rikaba braibe ta ngwane, nunkwe ja töi mikaba ja mike testiko Jehovakwe, nunkwe ja ngökaba ñöte.

KUKWE KWIN NAMANI TIKWE:

Kä jutobiti ti aune ti muko nunta monso nimä nunkwe dimike ne kwe rabadre ja kete kwin Jehovabe. Nunta nüne kä jutobiti jabe. Ngöbökwe ti töi mikani näin kukwe metre kwe kokwäre yebätä tita debe bien ie. Biblia tä nitre töi kwite, ni iti töi kwitani Bibliakwe ye abokän ti.

• DÄREBARE: 1957

• JUTA: AUSTRALIA

• KUKWE MADA: JA TARE NIKABARE NÄMÄNE CHI NGWANE

KUKWE NAMANI BARE TIBÄTÄ:

Nun ja mräkäre ni kükü jai aune yete ti bäri umbre. Ti ririaba kä Newcastle (Nueva Gales del Sur yete). Ti rün nämäne dö ñain krubäte aune ni mada nuainne tare. Ti meye nämä kukwe tare niere tie aune ti nuainne tare arato. Ti abokän ja ngwanka käme, aisete ti krütadi kä ñukwäre yete käre nämä niere tie. Kukwe ye nämäne ti mike grükekä.

Bäsi käre ti meye nämäne ti nuainne tare, aisete ti ñan nämä niken kwelate. Kä nämä 11 tibiti ngwane, guardiatre ti dianinkä ti rüntre kän aune niaratre jatani ti ngübare mada. Biti ti mikaba convento yete kwetre akwa kä nämä 14 tibiti ngwane ti gitiaba. Ti ñan tö rababa rükaita bobukäre gwi aisete ti rikaba nüne jibiti kä Kings Cross yete (juta ye tä Sydney yete).

Ti nämä nüne jibiti ngwane ti jatani droga duin, dö ñain krubäte, ni üai bütiere tuin aune ti nämä nemen ngwianbätä ni madabe. Bati, ti rikakaba ñan chi. Ti nämä nüne apartamento ni club nocturno bokänkäkwe te. Bati deu nitre brare nibu rükaba ni jubokän yekänti. Niara ti juanba cuartote, akwa yebiti ta drebätä blitaba kwetre ye juruaba tie. Töi nämä ti rürübäinbätä nitre brare nibu ye ie, aune nitre nibu ye töi nämä ti ükabätä barcote ne kwe ti jänrikadre Japón sribikäre bar yete. Kä jürä rababa krubäte tibätä aisete ti ja kitaba kwintubu aune ti rikaba ja di kärere.

Ni iti nämä basare jutate ben ti gätäba, aune kukwe nämä nakainkä ye jökrä tikwe mikaba gare ie ne kwe ngwian biandre kwe tie. Akwa jerekäbe niara ti nübaiba mröre jakänti. ¿Dre rababa bare? Ti rababa känti aune kä kwati bitikäre nunkwe ja mäkäteba.

BIBLIAKWE TI TÖI KWITANI:

Ti jataba ja tötike nitre testiko Jehovakwe ben ngwane, ti jataba töbike jene jene. Ngöbö tä ni mike ja tare nike ye käre nie nämäne tie, akwa metrere Satana köböite nita ja tare nike rababa gare tie ye käkwe ti moto mikaba iko. Akwa Ngöbö ñan ni mike ja tare nike kä ñukwäre te rababa gare tie ye käkwe ti töi mikaba jäme, ñobätä ñan aune ti nämä chi ngwane ti ngwian nämä nikenkä kukwe yebiti.

Nitre testiko Jehovakwe tä ja tuenmetre jie ngwandre Biblia ie aune tä kukwe den nuaindre jai bätä ye ererebätä ye ti töi mikaba ñan krütare. Ñan nämä nuäre blitakäre tibe, akwa ti nämä dre niere aune kukwe ño nuainne yebiti ta niaratre nämä ti mike ütiäte jai aune ti tarere.

Tikwe töbikadre kwin jabätä ye bäri ñan rababa nuäre tikrä. Ja nämä ruin ngwarbe tie aune ti brukwä nämä jakrä. Ti ja ngökani ñöte ni testiko Jehovakwe erere, akwa yebiti ta ti nämä töbike kore jabätä kä kwati te. Ti nämä Ngöbö tarere, akwa ni ti ne kwrere Ngöbö ñan raba tarere jire nämä ruin tie.

Ti ja ngökani ñöte ye käi rikaba 15 ta ngwane batibe kukwe ye rikwitaba jene. Bati, kukwe kädrieba Ju Ja Ükarakrö nitre Testiko Jehovakwe te känti ni kukwe kädriekä blitaba Santiago 1:23 aune 24 yebätä. Bersikulo yekänti Ngöbö Kukwei bämikata ñuai ye kwrere känti ni raba ja trä tuin ni tuin ño Jehovai ye erere. Jehová nämä töbike ño tibätä ye erere ti nämä töbike jabätä ya, ye ti jataba ngwentari jai. Kenanbe ti ñan tare Jehovakwe ye ti nämä niere jankunu jai, aisete niara ñan raba ti tarere ye ti nämä nütüre.

Köbö rikaba ruäre ta ye bitikäre tikwe ñäkäba texto keteitibätä käkwe ti töi kwitaba. Ye abokän Isaías 1:18 känti Jehovata kukwe ne niere: “‘Mun jakwre, ani kukwe ükete jabe’ [...]. Munta ja mike ngite ye rabai jondron tain träte kwrere, rabai ngwenbrere nieve kwrere”. Jehová nämä kukwe niere tie ye kwrere rababa ruin tie: “Vicky, jakwre, brän kukwe ükete jabe. Mä gare tie, mä ngite, mä brukwä ño ye gare tie, akwa yebiti ta mä tare tikwe”.

Köbö yete deu ti ñan kübiaba. Ti tare Ngöbökwe metre o ñakare yebätä ti nämä töbike jankunu, akwa ti jataba töbiketari Jesukwe ja nire biani ni ütiäre yebätä. Akwa batibe, Jehová nämäne ti ngübare bätärekä kä kwati te aune ti tare kwe ye bämikanina bä kabre kwe tie ye rükaba gare tie. Ti nämä töbike ño yebiti ti nämä kukwe ne niere Ngöböi nie raba: “Ja tare mäkwe ye ñan raba ti tarere. Mä monsoi därie ye ñan raba ngite denkä täte tibiti”. Metrere, Jesukwe ti kökataribare ye ti nämä kite tibien. Akwa ti jataba töbiketari Jehovakwe kukwe kwin nuainbare ti kräke yebätä ngwane, tä ti tarere jataba nüke gare tie.

KUKWE KWIN NAMANI TIKWE:

Ja ruin nire, töi jäme aune merebe tie. Tita nüne bäri jäme ti muko ben aune kukwe nakaninkä tibätä yebiti ti raba ni mada dimike ye tä kä mike juto tibätä. Köbö kwatire kwatire ja ruin bäri Jehová ken tie.

• DÄREBARE: 1974

• JUTA: RUSIA

• KUKWE MADA: HEAVY METAL NÄMÄ ÜTIÄTE TI KRÄKE

KUKWE NAMANI BARE TIBÄTÄ:

Ti däreba ti mräkätre bobre ngätäite niaratre käi Vótkinsk kä ye árabe känti compositor ütiäte Piotr Ilič Chaikovski därebare. Ti rün töi kwin akwa käre niara nämä dö ñain aisete nun ñan nämä nüne jäme.

Ti nämä ja tötike kwin kwelate akwa kä jataba niken ta ngwane ja ñan jataba ruin ütiäte tie aune ni mada bäri ütiäte ti kräke jataba ruin tie. Ti ñan jataba blite aune tö ngwen nitre mada ie, nändre kwelate ye jataba doboko ti kräke. Ñodre nämä nemen blitadre tie nitre ja tötikaka mada ngwärekri tie kukwe ruäre mikakäre gare ngwane ñan nämä nemen nuäre ti kräke kukwe nuäre yebiti blitakäre. Ti nämä segundo año colegiote, kwela ye krütabara tie ngwane libreta tikwe känti kukwe tikwe tikadre yebätä ne tikani: “Blita ñan gare ie, tö dre niei ye ñan nuäre kräke mikakäre gare”. Kukwe ye käkwe ti dikakaba jökrä aune ti ñan raba jondron kwin nuainne jire rababa ruin tie. Aisete ti jataba ngwentari jai: “¿drekäre tita nüne?”.

Ti jataba ünän ngwane ti jataba dö ñain. Ti nämä ñain ngwane, ja nämä nemen ruin kwin tie akwa ti nämä ñain ere ngwane ti töi nämä nemen ti nike. Drekäre ti nämä nüne ye ñaka nämä gare tie. Bärira jire ti jataba ulire aune ruäre ngwane köbö kabre te ti ñaka nämä kämikekä gwi. Ti töi jataba ja murie kete.

Kä nämä 20 tibiti ngwane, ja töi mikakäre jäme kwanba tie: ye abokän heavy metal. Musika ye nämä ti mike dite nämä nemen ruin tie aisete ti jataba ja ükekrö nitre ie musika ye nämä tuin kwin ye ben, ti ja dokwä tuanmetreba nirien nga aune ti ja ngwäkitaba nitre ye erere arato. Bätärekä bätärekä ti jataba jürä ngwandre aune ti töi ñan jatabara jäme ye köböite bä kabre ti nämä ñäke jai ti mräkätre ben.

Tikwe musika ye kukwe nuai ye käkwe kä mikai juto tibätä ti nämä nütüre akwa ye erere ñaka rababa bare, ñakare aune ti jataba ni jene erere. Kukwe ñan kwin nuain nämä nitre kantaka mika nämä ütiäte tikwe jai yekwe rababa gare tie ngwane, ti ja rababa ruin ngökani tie.

Bobukäreta ti ja töi mikaba ja murie kete, akwa nengwane ti töi rababa kwatibe nuainbätä. Kukwe kratibe käkwe ti ketabätäba ye abokän ti meye, niara nämä ti tarere krubäte aune kukwe keta kabre nuainbara kwe ti dimikakäre. Ti ñan tö rababara nünain akwa ti ñan raba ja murie kete ye ñan rababa nuäre ti kräke.

Ja töi mikakäre kukwe mada jiebiti ti jataba ñäke obras clásicas de la literatura rusa yebätä. Keteiti yebätä blita nämä ni ji ngwanka iglesiate itibätä. Batibe ti töi rababa kukwe nuainbätä Ngöbö kräke aune ni mada kräke. Tikwe ja brukwä ngianteba Ngöböi, kukwe ye ti ñan nuainbare jire, yete tikwe ribeba ie niarakwe ti dimikadre nüne drekäre ti nämä nüne ye erere kräke. Ti nämä ja di ribere ye ngwane ti töi rababa jäme ye erere ñan nemen bare jire tibätä. Akwa kukwe mada bäri ñan tuabare rababa bare ora rikaba krobu ta ye bitikäre: ni testiko Jehovakwe rükaba jukwebätä tie aune ja tötika Bibliabätä drieba kwe tie. Raba ruin tie yebiti orasion tikwe kukwe nuaba yete ja käne ti jataba nüne kwin aune kä jutobiti.

BIBLIAKWE TI TÖI KWITANI:

Ñan rababa nuäre ti kräke akwa jondron jökrä heavy metal yekwe ye tikwe kitakaba jökrä. Yebiti ta musika ye nämä kwekebe ti töibätä kä kabre te. Kä känti musika ye täkä nämä yekänti ta ti nämä niken ngwane, kukwe ñan kwin nämä nüke törö tie. Kukwe kwin jataba nemen gare tie abokän ti jataba mike ja brukwäte aune ja töibätä ye ti ñan törbaba mritai kukwe käne yebe aisete tikwe ja töi mikaba ñaka nikenta kä yekänti ta. Ne madakäre kukwe käne ye nämä nüke ti töibätä ngwane ti nämä orare ja dibiti käi kwitakakäre jabiti. Ye köböire “kä jäme Ngöbökwe abokän ñaka raba nüke gare” ye rababa tikwe (Filipenses 4:⁠7, TNM).

Ja tötika bibliabätä yete rababa gare tie ni kristiano jökrä rabadre blite tödeka jakwe yebätä ni madabe (Mateo 28:19, 20). Ye ñaka raba nemen bare jire tie nämä nemen ruin tie akwa kukwe nämä nemen gare tie ye nämä kä mike juto tibätä aune ti töi mike jäme. Kukwe metre mikadre gare ni madai nämä ribere jai ye nämä gare tie. Aisete kä jürä nämä tibätä yebiti ta tikwe ja töi mikaba blite ni madabe kukwe nämä nemen gare tie yebätä. Kukwe ngüba ñan nämä tikwe rababa bare, ja ñan rababara ruin ngwarbe tie aune kukwe metre Bibliabätä ye rababa bäri ti brukwäte.

KUKWE KWIN NAMANI TIKWE:

Nengwane tita kä jutobiti ja mäkäninte aune kukwe kwin namanina bare ti kräke ñodre, tikwe ti ngwai aune ti meye dimikanina kukwe metre Bibliabätä ye mike gare jai. Sribidre Ngöbö kräke aune nitre mada dimikadre ye käkwe ti dimikanina nüne kwin.