1, 2. (a) Mene ne Eliphaz da Bildad suka ce game da bautar da muke yi wa Allah? (b) Ta yaya Jehobah ya tsauta musu?

‘ZAI yiwu mutum shi yi wa Allah wani amfani? Lallai mai-hikima yana da amfani ga kansa. Adalcinka wani abu mai-daɗi ne ga Mai-iko duka? Ko kamiltarka da wani amfani gare shi?’ (Ayu. 22:1-3) Ka taɓa yin tunani a kan irin waɗannan tambayoyi kuwa? A lokacin da Eliphaz Ba-temane ya yi wa Ayuba waɗannan tambayoyin, Eliphaz ya ɗauka cewa amsar tambayoyin shi ne a’a. Har ma abokinsa Bildad Ba-shuhi ya ce ba zai yiwu mutum ya kasance da aminci a gaban Allah ba.—Karanta Ayuba 25:4.

² Waɗannan abokan Ayuba marasa aminci sun ce duk ƙoƙarin da muke yi don bauta wa Jehobah bai da wani amfani a gare shi kuma mutane suna kamar gara ko kuma tsutsa kawai a gaban Allah. (Ayu. 4:19; 25:6) Da farko za mu iya ɗauka cewa Eliphaz da Bildad masu tawali’u ne sosai. (Ayu. 22:29) Domin daga kan dutse ko kuma daga cikin jirgin sama, za a iya ganin cewa ayyukan da mutanen suke yi ba shi da wani amfani. Amma haka ne Jehobah yake ɗaukan ƙwazon da muke yi don mu bauta masa sa’ad da yake kallon mu daga  sama? A’a. Jehobah ya nuna hakan a lokacin da ya tsauta wa Eliphaz da Bildad da kuma Zophar don ƙaryar da suka yi. Amma ya kira Ayuba “bawana.” (Ayu. 42:7, 8) A gaskiya, mutum yana da “amfani” a wurin Allah.

3. Mene ne Elihu ya faɗa game da ƙoƙarin da muke yi don mu bauta wa Jehobah, kuma mene ne yake nufi?

³ Jehobah bai tsauta wa Elihu don tambayoyin da ya yi cewa: “Ko mai-adalci ne kai, me ka ba shi [Allah] ke nan? Me ne kuwa ya karɓa a hannunka?” (Ayu. 35:7) Shin Elihu yana nufin cewa bautar da muke wa Jehobah bai da amfani ne? A’a. Abin da Elihu yake nufi shi ne, Jehobah ba ya samun wata riba daga bautar da muke yi masa. Jehobah kamiltacce ne. Ba za mu iya sa shi ya zama mai arziki da kuma ƙarfi ba. Amma duk wata baiwa ko iko da muke da shi, Allah ne ya ba mu kuma yana lura da yadda muke yin amfani da shi.

4. Da me Jehobah ya kwatanta taimako ko alherin da muke yi ma mutane?

⁴ Idan muka ƙaunaci mutanen da suke bauta wa Jehobah, shi muke ƙauna. Littafin Misalai 19:17 ya ce: “Mai-jin tausayin fakirai yana ba da rance ga Ubangiji, kuma za ya sāka masa da alherinsa.” Shin wannan ayar tana nufin cewa duk wani taimako ko alherin da muka yi wa bayin Allah fakirai yana da muhimmanci a wurinsa? Shin muna ganin cewa Mahaliccin sama da ƙasa yana ɗauka cewa idan muka taimaka wa mutane, rance ko bashi muka ba shi kuma zai saka mana da alheri? Ƙwarai kuwa, Yesu, Ɗan Allah ya tabbatar mana da hakan.—Karanta Luka 14:13, 14.

5. Waɗanne tambayoyi za mu bincika?

⁵ Jehobah ya gaya wa annabi Ishaya ya yi magana a madadinsa kuma ya faɗi yadda yake jin daɗin mutanen da suke bauta masa da aminci. (Isha. 6:8-10) Ishaya ya je aikan da Jehobah ya yi masa da zuciya ɗaya. A yau, dubban mutane suna da hali irin na Ishaya cewa “Ga ni; ka aike ni” ta wurin yin wasu ayyuka masu wuya a bautar Jehobah. Duk da haka, za mu iya tambaya: ‘Ƙoƙarin da nake yi yana da muhimmanci kuwa? Shin idan na ƙi yin aikin Jehobah, ba zai iya amfani da wasu don ya cika nufinsa ba ne?’ Bari mu bincika labarin Deborah da Barak don mu sami amsar waɗannan tambayoyin.

6. Me ya sa aka ga cewa sojojin Jabin za su iya cin Isra’ilawa da yaƙi?

⁶ Sarkin Kan’aniyawa Jabin ya yi shekaru 20 yana “wulaƙanta” Isra’ilawa. Sojojin Jabin mugaye ne sosai shi ya sa Isra’ilawa da suke zama a ƙauyuka suna jin tsoron fita waje. Ban da haka ma, sojojin Jabin suna da karusan ƙarfe 900 amma Isra’ilawa ba su da isassun makaman da za su yaƙe su da shi.—Alƙa. 4:1-3, 13; 5:6-8. *

7, 8. (a) Wane umurni ne Jehobah ya ba Barak da farko? (b) Ta yaya Isra’ilawa suka yi nasara a kan sojojin Jabin? (Ka duba hoton da ke shafi na 28.)

⁷ Duk da haka, Jehobah ya gaya wa annabiya Deborah ta gaya wa Barak cewa: “Tafi, ka ja daga wajen dutsen Tabor, ka ɗauki mutum zambar goma tare da kai daga cikin ‘ya’yan Naphtali da na  Zebulun? Ni kuma in jawo maka Sisera, sarkin yaƙin Jabin, wurin kogin Kishon, tare da karusansa da rundunansa, in kuma ba da shi cikin hannunka.”—Alƙa. 4:4-7.

⁸ Da aka sanar da mutane, sai waɗanda suka ba da kansu suka taru a Dutsen Tabor. Barak bai ɓata lokaci wajen bin umurnin da Jehobah ya ba shi ba. (Karanta Alƙalawa 4:14-16.) Sai Barak da mutanensa suka je su yaƙi maƙiyansu a wani wurin da ake kira Taanach. Sai Jehobah ya sa aka yi ruwan sama sosai kuma ko’ina ya cika da laƙa. Hakan ya taimaka wa Isra’ilawan. Sai nan da nan, Barak ya bi sojojin Sisera har kusan kilomita 24. Da Sisera ya ga cewa bai da mafita, sai ya bar karusarsa mai ban tsoro kuma ya gudu zuwa Zaanannim, wataƙila kusa da Kedesh. Ya shiga tantin Jael matar Heber kuma ta karɓe shi. Da yake ya gaji sosai, sai ya yi barci. Yanzu Jael ta sami zarafin kashe Sisera. (Alƙa. 4:17-21) Isra’ilawa sun yi nasara a kan abokan gabansu. *

9. Wane bayani ne littafin Alƙalawa 5:20, 21 ya yi game da yaƙin da aka yi da Sisera?

⁹ Ya kamata a bincika Alƙalawa sura 4 da 5 tare idan ana so a fahimce su sosai. Me ya sa? Alal misali, littafin Alƙalawa 5:20, 21 ya ce: “Tun daga sama taurari suna yaƙi cikin tafiyarsu suna yaƙi da Sisera. Rigyawar kogin Kishon” ta kwashe su. Shin wannan furucin yana nufin cewa mala’iku ne suka taimaka wa Isra’ilawa ko kuma waɗansu abubuwa ne masu walƙiya suka faɗo daga sama? Labarin bai bayyana hakan dalla-dalla ba. To me muke gani ya sa aka yi irin wannan ruwan sama a daidai wurin da ake yaƙin da kuma a lokacin da ya dace don karusai 900 na Sisera su kasa tafiya idan ba ikon Jehobah ba? Littafin Alƙalawa 4:14, 15 ya nuna sau uku cewa Jehobah ne ya sa suka yi nasara. Babu wani cikin Isra’ilawa 10,000 da zai buga kirji cewa shi ya sa aka yi wannan nasarar.

10, 11. Waye ne “Meroz” kuma me ya sa aka la’anta shi?

¹⁰ A waƙar da Deborah da Barak suka yi don su yabi Jehobah saboda nasarar da ya ba su, sun ce: “La’antar da Meroz, in ji mala’ikan Ubangiji, la’antar da mazaunanta da la’ana mai-zafi; gama sun ƙi zuwa wurin gudunmuwar Ubangiji, gudunmuwar Ubangiji tare da masu-ƙarfi.”—Alƙa. 5:23.

¹¹ An la’anta Meroz sosai shi ya sa yake da wuya a san ko wane ne shi. Shin birni ne da mazaunansa suka ƙi ba da kansu sa’ad da aka nemi taimakonsu? Idan yana cikin biranen da Sisera ya gudu ya je don ya sami mafaka, mutanen birnin sun ƙi ne su yi amfani da zarafin da suke da shi na kama shi? Shin za a ce ba su ji yadda Jehobah ya ce ana neman masu ba da kai ba ne? Mutane dubu goma daga yankinsu suka taru don hakan. Ka yi tunanin cewa mutanen Meroz sun ga Sisera yana gudu a titunansu shi kaɗai, amma suka ƙi su kama shi. Da hakan zai zama musu zarafi mai kyau na goyon bayan Jehobah don su sami albarka. Amma ba su yi hakan ba kuma shi ya sa ayoyi na gaba suka nuna cewa Jael ta fi su ƙarfin hali!—Alƙa. 5:24-27.

12. Ta yaya halin mutanen da aka ambata a littafin Alƙalawa 5:9,10 ya bambanta, kuma ta yaya hakan ya shafe mu a yau?

¹² A littafin Alƙalawa 5:9, 10, mun ga bambanci tsakanin halin waɗanda suka  ba da kai da kuma hujjojin waɗanda suka ƙi yin hakan. Deborah da Barak sun yabi “waɗanda suka ba da kansu da yardan rai a cikin jama’ar.” Halinsu ya bambanta da waɗanda suka ƙi ba da kai don fahariya da kuma son rayuwa mai sauƙi, wato “masu-hawan fararen jakai” da kuma waɗanda “ke zaune a bisa barguna masu-tsada.” Amma waɗanda suka ba da kai suna shirye su bi Barak har su hau duwatsun Tabor da wurare masu danshi da ke Kishon, ba kamar waɗanda “ke bin hanya a ƙasa” da suke son rayuwa mai sauƙi ba! An gaya ma waɗanda ba sa son yin aiki su ba da “labarin!” Hakika, suna bukata su yi tunani a kan yadda suka ƙi su yi amfani da zarafin da suka samu wajen yin aikin Jehobah. Hakan ma yake da duk wani da ba ya so ya bauta wa Jehobah yadda ya kamata.

13. Ta yaya halin Reuben da Dan da kuma Asher ya yi dabam da na Zebulun da kuma Naphatali?

¹³ Waɗanda suka ba da kansu sun ga yadda Jehobah ya nuna cewa shi mai iko ne sosai. Suna iya gaya wa mutane game da “ayyukan adalci na Ubangiji.” (Alƙa. 5:11) Amma littafin Alƙalawa 5:15-17 ya ce zuriyar Reuben da Dan da kuma Asher sun mai da hankali ga dukiyarsu, wato, garkensu da jiragen ruwa da kuma tashoshin jiragen ruwan maimakon yin hidimar Jehobah. Duk da haka, Zebulun da Naphatali sun sadakar da “ransu har mutuwa” don su goyi bayan Deborah da Barak. (Alƙa. 5:18) Za mu iya koyan darasi daga labarin mutanen nan.

14. Ta yaya muke tallafa wa Jehobah a yau?

¹⁴ A yau ba a umurce mu mu riƙa yaƙi ba, a maimakon haka, an gaya mana mu riƙa yin wa’azi da ƙwazo. Ana bukatar masu wa’azi a ƙungiyar Jehobah sosai fiye da dā. Miliyoyin ‘yan’uwa maza da mata da kuma matasa suna ba da kansu don yin hidima ta cikakken lokaci kamar  majagaba da masu hidima a Bethel da masu gina Majami’ar Mulki da kuma masu ba da kai wajen gina Majami’ar manyan taro. Ban da haka ma, akwai dattawa da suka ba da kansu kuma suna hidima a Kwamitin Hulɗa da Asibitoci da kuma tsara taron yanki. Bai kamata mu manta ba cewa Jehobah yana jin daɗin hidimar da muke yi kuma ba zai taɓa manta da hakan ba.—Ibran. 6:10.

15. Ta yaya za mu tabbata cewa ba ma barin wani abu ya hana mu yin hidimar Jehobah?

¹⁵ Zai dace kowanenmu ya tambayi kansa: ‘Ina barin wasu ne kawai su riƙa yin aikin da Allah ya ba mu? Shin na fi mai da hankali ga samun kayan duniya kuma in manta da hidimar Jehobah? Ko kuma ina bin misalin Barak da Deborah da Jael da kuma mutane 10,000 da suka ba da kansu? Ban da haka ma, ina da bangaskiya da ƙarfin halin yin amfani da duk abin da nake da shi don yin hidimar Jehobah? Shin ina son in ƙaura zuwa wani birni ko ƙasa don in nemi kuɗi ba tare da mai da hankali ga yadda hakan zai shafi iyalina da kuma ikilisiyarmu ba?’ *

16. Me za mu iya ba Jehobah da bai da shi?

¹⁶ Jehobah yana mutunta bayinsa shi ya sa ya ba su gatan goyon bayan sarautarsa. Da yake Shaiɗan yana son mutane su goyi bayansa, tallafa wa Jehobah zai nuna wanda kake biyayya da shi. Bangaskiya da kuma aminci ne yake sa ka ba da kanka kuma hakan yana faranta wa Jehobah rai. (Mis. 23:15, 16) Ba da kai da kake yi yana sa a ba da amsa ga zargin da Shaiɗan yake yi wa Jehobah. (Mis. 27:11) Saboda haka, biyayya da kake yi yana da daraja a gaban Jehobah kuma yana farin ciki da hakan.

17. Mene ne Alƙalawa 5:31 ya faɗa game da abin da zai faru a nan gaba?

¹⁷ Nan ba da daɗewa ba, duniya za ta cika da mutanen da suke goyon bayan Jehobah. Muna son ganin wannan lokacin! Kamar Deborah da Barak za mu iya ce: “Maƙiyanka duk su lalace haka, Ya Ubangiji; Amma masu-ƙaunarsa su zama kamar rana sa’anda ta ke fitowa a cikin ikonta.” (Alƙa. 5:31) Za a amsa wannan addu’ar sa’ad da Jehobah ya kawo ƙarshen muguwar duniyar Shaiɗan! A lokacin da aka soma yaƙin Armageddon, babu amfanin neman mutanen da za su ba da kai don su hallaka magabta. A wannan lokacin, za mu ‘tsaya shuru, mu ga ceton Ubangiji.’ (2 Laba. 20:17) Amma kafin lokacin, muna da zarafin goyon bayan Jehobah sosai da ƙwazo da kuma ƙarfin hali.

18. Mene ne ba da kai da kuke yi zai iya motsa mutane su yi?

¹⁸ “Domin mutane kuma suka ba da kansu da yardan ransu, Ku albarkaci Ubangiji!” Saboda haka, sai Deborah da Barak suka soma yabon Mahalicci da waƙarsu, ba halittunsa ba. (Alƙa. 5:1, 2) Hakazalika a yau, bari ba da kai da kuke yi wajen yin aikin Jehobah ya sa mutane da suke amfana su yabi Jehobah!