Các vua quyển thứ hai 23:1-37

  • Sự cải tổ của Giô-si-a (1-20)

  • Cử hành Lễ Vượt Qua (21-23)

  • Thêm những cải tổ khác của Giô-si-a (24-27)

  • Giô-si-a qua đời (28-30)

  • Giê-hô-a-cha, vua Giu-đa (31-33)

  • Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa (34-37)

23  Vua Giô-si-a truyền lệnh triệu tập tất cả trưởng lão của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.+  Sau đó, vua đi lên nhà Ðức Giê-hô-va cùng với mọi người Giu-đa, hết thảy cư dân Giê-ru-sa-lem, các thầy tế lễ và nhà tiên tri, tức là toàn thể dân chúng, từ nhỏ đến lớn. Vua đọc cho họ nghe mọi lời của sách+ giao ước+ vừa tìm thấy trong nhà Ðức Giê-hô-va.+  Vua đứng cạnh cây trụ và lập giao ước* trước mặt Ðức Giê-hô-va+ rằng vua sẽ hết lòng, hết mình theo Ðức Giê-hô-va và gìn giữ các điều răn, lời nhắc nhở cùng luật lệ của ngài bằng cách thi hành những lời của giao ước được chép trong sách ấy. Toàn thể dân chúng cũng đồng ý với giao ước đó.+  Vua truyền lệnh cho thầy tế lễ thượng phẩm Hinh-kia,+ các thầy tế lễ phó cùng những người giữ cửa rằng họ phải đem khỏi đền thờ Ðức Giê-hô-va mọi vật dụng đã làm cho Ba-anh, cho cột thờ*+ cùng cả đạo quân trên trời. Sau đó, vua đốt chúng bên ngoài Giê-ru-sa-lem, trên các ruộng bậc thang của Kít-rôn, rồi đem tro của chúng đến Bê-tên.+  Vua đuổi các thầy tế lễ của thần ngoại, tức những kẻ được các vua Giu-đa bổ nhiệm để dâng khói tế lễ trên các nơi cao trong những thành của Giu-đa và xung quanh Giê-ru-sa-lem. Vua cũng đuổi những kẻ đã dâng khói tế lễ cho Ba-anh, cho mặt trời, mặt trăng, cho các chòm sao hoàng đạo và cả đạo quân trên trời.+  Vua đem cột thờ*+ trong nhà Ðức Giê-hô-va ra ngoài Giê-ru-sa-lem, đến thung lũng Kít-rôn, đốt nó+ trong thung lũng rồi nghiền thành bụi và rải trên các ngôi mộ của thường dân.+  Vua cũng phá hủy các nơi ở của bọn nam mại dâm+ trong nhà Ðức Giê-hô-va và cũng là nơi những phụ nữ dệt lều làm miếu cho cột thờ.*  Vua đem tất cả thầy tế lễ ra khỏi các thành của Giu-đa và làm ô uế những nơi cao để không ai thờ phượng tại đó, là những nơi các thầy tế lễ đã dâng khói tế lễ, từ Ghê-ba+ cho đến Bê-e-sê-ba.+ Vua cũng phá hủy các nơi cao tại lối vào cổng Giô-suê thủ lĩnh của thành, về phía bên trái khi đi vào cổng thành.  Những thầy tế lễ của các nơi cao không hầu việc tại bàn thờ Ðức Giê-hô-va ở Giê-ru-sa-lem+ nhưng vẫn được ăn bánh không men chung với anh em mình. 10  Vua cũng làm ô uế nơi thờ phượng tại Tô-phết,+ trong thung lũng Con Trai Hi-nôm,*+ để không ai có thể dâng con trai, con gái mình qua lửa cho Mô-léc.+ 11  Vua còn cấm những con ngựa mà các vua Giu-đa đã dâng cho mặt trời đi vào nhà Ðức Giê-hô-va qua phòng* của triều thần Nê-than-mê-léc, tại hàng hiên; vua đốt các xe ngựa đã được dâng cho mặt trời.+ 12  Vua cũng phá hủy những bàn thờ mà các vua Giu-đa đã dựng trên mái phòng thượng+ của A-cha, cùng những bàn thờ mà Ma-na-se đã dựng tại hai sân của nhà Ðức Giê-hô-va.+ Vua nghiền nát và rải bụi của chúng trong thung lũng Kít-rôn. 13  Vua làm ô uế các nơi cao phía trước Giê-ru-sa-lem, về phía nam* núi Hủy Diệt,* để không ai có thể thờ phượng tại đó, ấy là những nơi mà vua Sa-lô-môn của Y-sơ-ra-ên đã xây cho nữ thần Át-tô-rét gớm ghiếc của dân Si-đôn, cho thần Kê-móc gớm ghiếc của dân Mô-áp, cho thần Minh-côm+ đáng ghê tởm của dân Am-môn.+ 14  Vua đập nát các trụ thờ, đốn ngã các cột thờ*+ và lấy xương người lấp vào đó. 15  Vua cũng phá hủy bàn thờ tại Bê-tên, tức nơi cao mà Giê-rô-bô-am con trai Nê-bát đã làm và khiến dân Y-sơ-ra-ên phạm tội.+ Sau khi phá đổ bàn thờ cùng nơi cao, vua đốt nơi cao ấy, nghiền nó thành bụi và đốt cột thờ.*+ 16  Khi quay lại và nhìn thấy các mộ trên núi, Giô-si-a sai người đem hài cốt trong mộ ra thiêu trên bàn thờ, khiến bàn thờ bị ô uế để không ai dùng nó mà thờ phượng, đúng như lời Ðức Giê-hô-va đã phán qua người của Ðức Chúa Trời, là người đã báo trước những việc đó.+ 17  Vua hỏi: “Bia mộ đằng kia là của ai?”. Người trong thành đáp: “Ðó là mộ của người Ðức Chúa Trời từ Giu-đa,+ ông ấy báo trước những điều vua đã làm nghịch lại bàn thờ tại Bê-tên”. 18  Vua nói: “Hãy để ông ấy yên nghỉ. Ðừng cho bất cứ ai đụng đến hài cốt ông ấy”. Vậy, họ không đụng đến hài cốt của ông ấy cũng như hài cốt của nhà tiên tri đến từ Sa-ma-ri.+ 19  Giô-si-a cũng dẹp bỏ mọi nhà thờ phượng trên các nơi cao thuộc những thành của Sa-ma-ri,+ là nơi các vua Y-sơ-ra-ên đã xây để xúc phạm Ðức Chúa Trời. Vua làm với chúng như đã làm tại Bê-tên.+ 20  Ðối với những thầy tế lễ phục vụ tại các nơi cao và có mặt tại đó, vua giết họ trên bàn thờ rồi thiêu xương người trên các bàn thờ ấy.+ Sau đó, Giô-si-a trở về Giê-ru-sa-lem. 21  Bấy giờ, vua truyền lệnh cho toàn thể dân chúng rằng: “Hãy cử hành một Lễ Vượt Qua+ cho Giê-hô-va Ðức Chúa Trời anh em như đã được viết trong sách giao ước này”.+ 22  Lễ Vượt Qua giống như vậy đã không được cử hành từ thời các quan xét của Y-sơ-ra-ên lẫn thời các vua Y-sơ-ra-ên và các vua Giu-đa.+ 23  Nhưng vào năm thứ mười tám triều đại vua Giô-si-a, Lễ Vượt Qua này cho Ðức Giê-hô-va đã được cử hành tại Giê-ru-sa-lem. 24  Giô-si-a cũng loại bỏ hết thảy đồng bóng, thầy bói,+ các tượng thê-ra-phim,*+ các thần tượng gớm ghiếc* cùng mọi thứ gớm ghiếc đã xuất hiện trong xứ Giu-đa và thành Giê-ru-sa-lem, để làm theo những lời của Luật pháp+ được ghi trong sách mà thầy tế lễ Hinh-kia đã tìm thấy tại nhà Ðức Giê-hô-va.+ 25  Trước đây, không có vua nào được như Giô-si-a, vì ông hết lòng, hết mình+ và hết sức quay về với Ðức Giê-hô-va, làm trọn Luật pháp Môi-se; sau này cũng không có vua nào giống như ông. 26  Tuy nhiên, Ðức Giê-hô-va không nguôi cơn giận đã nổi phừng lên cùng Giu-đa vì mọi điều phạm thượng mà Ma-na-se đã làm để xúc phạm ngài.+ 27  Ðức Giê-hô-va phán: “Ta sẽ loại bỏ Giu-đa cho khuất mắt+ như đã loại bỏ Y-sơ-ra-ên.+ Ta sẽ từ bỏ Giê-ru-sa-lem, là thành mà ta đã chọn, cùng với nhà mà ta đã phán rằng: ‘Danh ta sẽ ngự tại đó’”.+ 28  Những chuyện khác về lịch sử của Giô-si-a, tức mọi việc ông đã làm, chẳng phải đều được ghi trong sách lịch sử thời các vua của Giu-đa sao? 29  Vào thời Giô-si-a, Pha-ra-ôn Nê-cô, vua Ai Cập, đến gặp vua A-si-ri bên sông Ơ-phơ-rát. Vua Giô-si-a ra trận đối đầu với Nê-cô; khi thấy Giô-si-a, Nê-cô liền giết ông tại Mê-ghi-đô.+ 30  Các tôi tớ Giô-si-a dùng xe ngựa đưa xác ông từ Mê-ghi-đô đến Giê-ru-sa-lem và chôn trong mộ của ông. Sau đó, dân Giu-đa đưa con trai Giô-si-a là Giê-hô-a-cha đến, xức dầu cho và lập ông làm vua kế vị vua cha.+ 31  Giê-hô-a-cha+ lên ngôi vua lúc 23 tuổi và cai trị ba tháng tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ ông tên là Ha-mu-ta,+ con gái Giê-rê-mi người Líp-na. 32  Giê-hô-a-cha bắt đầu làm điều ác trong mắt Ðức Giê-hô-va y như tổ phụ ông đã làm.+ 33  Pha-ra-ôn Nê-cô+ bắt giam ông tại Ríp-la+ thuộc đất Ha-mát, không cho ông cai trị tại Giê-ru-sa-lem nữa. Nê-cô buộc xứ nộp tiền phạt là 100 ta-lâng* bạc cùng một ta-lâng vàng.+ 34  Pha-ra-ôn Nê-cô còn lập con trai Giô-si-a là Ê-li-a-kim làm vua kế vị Giô-si-a và đổi tên ông thành Giê-hô-gia-kim; còn Giê-hô-a-cha thì bị Nê-cô bắt đưa đến Ai Cập+ và qua đời tại đó.+ 35  Giê-hô-gia-kim trao bạc, vàng cho Pha-ra-ôn nhưng ông phải đánh thuế dân chúng để có đủ số bạc Pha-ra-ôn yêu cầu. Ông buộc mỗi người trong xứ phải nộp một lượng bạc và vàng ấn định để cống nạp cho Pha-ra-ôn Nê-cô. 36  Giê-hô-gia-kim+ lên ngôi vua lúc 25 tuổi và cai trị 11 năm tại Giê-ru-sa-lem.+ Mẹ ông tên là Xê-bụt-đa, con gái Phê-đa-gia người Ru-ma. 37  Ông cứ làm điều ác trong mắt Ðức Giê-hô-va+ y như tổ phụ ông đã làm.+

Chú thích

Hay “tái lập giao ước”.
Xem mục “Ghê-hen-na” trong Bảng chú giải thuật ngữ.
Hay “phòng ăn”.
Ds: “phía bên phải”. Khi một người đứng hướng về phía đông thì bên phải người đó là phía nam.
Tức là núi Ô-liu, tận cùng phía nam của núi còn được gọi là núi Xúc Phạm.
Từ Hê-bơ-rơ được dịch là “thần tượng gớm ghiếc” có lẽ liên quan đến một từ mang nghĩa là “phân”, và được dùng để tỏ ý khinh bỉ.
Hay “thần của gia đình; tượng thờ”.
Một ta-lâng tương đương 34,2kg. Xem Phụ lục B14.