Skip to content

Obubabale Che Chichi?

Obubabale Che Chichi?

Echishubizo ch’Ebiblia

Obubabale chili chijiro ch’okubabalira owagoseze. Omu Biblia echinwa ch’Echigriki chitafusirirwe “bubabale” owachitafusiri chinwa oku chindi chakaba “Kuleka bigende,” nk’ok’omuntu akafunda kulipisa olala omuherhe edeni. Yesu alibishushanyize oko k’on’okola amango ayigiriza abanafunzi bage oku basalire: “Orhubabalire ebyaha byerhu, bulala nerhu rhunababalira buli yeshi orhuli omu deni.” (Luka 11:4) Intyo k’onako, omu chigereranyo chage ch’omukozi orhahehe bonjo, Yesu alishushanyize okubabalira n’okushanda edeni.—Matayo 18:23-35.

Rhunababalira abandi amango rhurhaherhe kahinda oku murhima n’okuleka eby’okuhema mpu mpaka barhugalulire oku byarhugayisize changwa ebirhwahezeze rhubwene birhulumire. Ebiblia erhuyigirize ok’obuzigire burhaherhe bwikazize g’omusinji g’obubabale b’okuli, bulala obuzigire “burharhonda bwaganja amagosa.”—1 Wakorinto 13:4,5.

Eby’obubabale burhaderhere

  • Okulekerera amagosa. Kweri Ebiblia enakwama bwenene balala banachibwira mpu ebijiro bibi birhavire byagwarha chibazo changwe mpu byakanarholwa ntyo tu.—Isaya 5:20.

  • Okubirhola oku nta magosa mabere chiro. Mungu aibabalire Omwami Daudi Ebyaha bizibu-zibu, aliko arhatazaga Daudi engaruka z’ebijiro byage. Kwanza Mungu alekere ebyaha bya Daudi biyorhe biyandikirwe omukuntu bigenderere kuyibukwa kugera na bwa nkazene.—2 Samueli 12:9-13.

  • Okuyemera abandi barhulyongofe. Omufano, rhuderhe wamahoza omuntu efuranga, anazishandaguza kisha anagambwa kuzigalula nk’oku analaganyaga. Byanamubabaza bwenene n’okuyinja kukuhema obonjo. Wakachishoga kumubabalira aliko buzira kumubikira omujinya, changwa mp’oje wagendera kuhwanza wamukangula echola chibazo, changwa wanava washanda elyola deni hoshaho. Aliko chiro akaba ntyo wakachishoga ok’orhakachimuhoza agandi mango.—Zaburi 37:21; Mezali 14:15; 22:3; Wagalatia 6:7.

  • Okubabalira k’okufi babalira buzira mpanvu. Mungu arhababalira abanakola amaligo oku bulonza, ebyaha by’obulyalya by’abarhanayemera chiro amagosa mabo, bakahindamula emihekere yabo, n’okuhema obonjo ku balala bagoseze. (Mezali 28:13; Matendo 26:20; Waebrania 10:26) Abantu bali nk’abola barhahema bonjo banazinda banaba banzi ba Mungu, arhakanarhubwira mpu rhwewe rhubabalire abarhababalire.—Zaburi 139:21, 22.

    Gurhe si nk’omuntu amakukolera ebyali byamakuyirha aliko analahira na kukuhema obonjo, chiro ahubwe ayemere amagosa mage? Ebiblia erhuhanwire: “Muleke oburhe munalekane n’echishika.” (Zaburi 37:8) Chiro wakaba orhababalire egosa, aliko kandi wakachibuza kugwarha echishika. Olangalire oku Mungu nji alucha bwinja. (Waebrania 10:30, 31) Wakashuba kuyunva osiririzwe omu kumenya oku Mungu alerha echihe rhurhakachiyunva rhulumirwe bwenene changwa mpu habe omugayo guli gwarhulemerera mu gano mango.—Isaya 65:17; Ufunuo 21:4.

  • “Okubabalira” buli higosa rhwanabwene. Mango maguma-maguma, ahali h’okubabalira echirhuli rhwabona nka gosa, byakaba eyi birhuhemere ahubwe rhubone okuntacho chili ahola lero ch’okugayira. Ebiblia ederhere: “orhabaga juba-juba kugaya, bulala okugaya juba-juba kuyerekene obuhwinja.”—Muhubiri 7:9, Amahugulo m’eshishi.

Obulyo b’okubabalira owindi

  1. Oyibuke obubabale buheberwe mu bichi. Gurhali kulekerera amagosa changwe mp’ojire nka ntacho chanabere chiro. Si kuleka ebintu bigere.

  2. Obe y’omenyere akachiro k’okubabalira. Okuleka oburhe n’akahinda, kwakarhabala ogenderere kurhulera, kwanakwiza amagala mawe, n’okuluza obusime bwawe. (Mezali 14:30; Matayo 5:9) N’echindi ch’akamaro kulusha, okubabalira abandi k’okwarhuma Mungu arhubabalira nerhu oku byaha byerhu.—Matayo 6:14, 15.

  3. Ogwarhe obonjo. Abantu boshi barhashinganene. (Yakobo 3:2) Nk’okurhunasima barhubabalire ebyaha byerhu kuna nerhu rhunakwanene kubabalira abandi amagosa mabo.—Matayo 7:12.

  4. Obe muntu oyorohere. Nka hamaba empanvu zigeke-geke za kagayirwa, rhwakakolesa eyila mpanulo y’ebiblia: “Mugenderere kulemberana buli muguma n’owindi.”—Wakolosai 3:13.

  5. Ojire juba-juba. Ojire okuntu obabalire aho h’an’ahola ahali h’okurhanga leka oburhe bwawe buvunde.—Waefeso 4:26, 27.