Skip to content

EMISOLE ENABAZA

Bichi Inkwanene Imenye Okubilolere Okuyandikirana Emesaje?

Bichi Inkwanene Imenye Okubilolere Okuyandikirana Emesaje?
  • :-) Nk’oyikoleseze bwinja okuyandikirana emesaje yakaba njira nyinja y’okumenya emyazi ya bera bawe.

  • :-( Nk’oyikoleseze kubi, yakayirha obwira bwawe​—n’okukubihizya erenge.

Gunola mwazi gwakubwira ebi okwanene omenye oku bilolere

Mu gunola mwazi gonagunola:

 Inde onayandikira

 Misole minene y’olubiriko, enabona ok’okuyandikirana emsaje eli njira nyinja bwenene y’okuganira. Okuyandikirana kwakakurhabala omenye emyazi ya buli muntu oli omu repertware yawe, aliko akaba abazere bawe barhakubuzize.

 “Papa arhasima chiro nyona na mudorho wani rhukaganira n’abasole. N’akaba rhulonzeze rhuganire nabo, hakwanene kuba oku telephone enanizizwe omunju, omu salo, eyi n’abandi batu bali ho.”​—Lenore oherhe myaka 18.

 Ebi okwanene omenye: Nk’ohanzize waha buli muntu yena muntu enimero yawe, wakarhogera omu bibazo.

 “Nk’orhabere mesho oku bilolere inde okwanene kumenya enimero yawe, ahola wanamenya oku hali ok’onapatire emesaje changwe efoto orhakasima.”​—Scott oherhe myaka 18.

 “Nk’oli warhonda wayandikirana n’omuntu orhali wa chirumbu chiguma ch’obuzere naye, buzira kushibiriza wakayunva wamahwanza kumufira.”​—Steven oherhe myaka 17.

 Ebiblia ederhere: “Omwenge yenabona obuhanya anachibisha.” (Mezali 22:3) Hali ebi wakaba wajira embere, naho wanachifumya nagoka.

 Engani yalibere: “Nyono na musole muguma, rhwaliri bera. Rhwalema rhwayandikirana bwenene. Nyono naliri nawaza oku rhuli bera konyine. Intalibwene nka hali chibazo mpaka ahambwiriraga oku akala ali ayunva anfirire. Inchilola bwinja, nabona oku ntakahezeze ebisanzi byani naye rhuli rhwayandikirana, nk’okunabaga najirire.”​—Melinda oherhe myaka 18.

 Ba nka wawaza: Gurhe owazize oyola mwira wa Melinda alichiyunvirhe achimenya oku gasi ntyo?

 Shuba obiwaze ko! Gurhe Melinda akajirire yi bayorha bera konyine n’oyola musole aliko burhajaga hale?

 Ebi onayandika

 Biba biyanguhire okurhum’emesaje, binaba bisimisize okuyipata, aliko kandi biyanguhire okuyibagira oku abandi bantu bakayunva kubi ebi wayandikire.

 Ebi okwanene omenye: Ebinwa warhumire omu mesaje hali oku byakayunvikana kubi.

 “Omu mesaje orhakabona obulyo owenyu yachiyunva, changwa mp’oyunve gurhe omu lenge yi gwagenda chiro akolesa emoticones (Rhuntu rhuchapirwe omuntu anahira oku mesaje rhuyerekene gurhe ali achiyunva changwa gurhe abwene oku bi muli mwaderha), changwa ebindi bimenyeso by’emyandiko. Eju y’echo, okuyunvirana kwakaba mo.”​—Briana oherhe miaka 16.

 “Inyinji abanyere bachihezeze erenge, banachitangazize nka banasimira-simira, eju ye bibayandikiraga abasole omu mesaje.”​—Laura oherhe miaka 18.

 Ebiblia Ederhere: “Abantu benja banawaza embere bashubize.” (Mezali 15:28, Tafsiri habari njema) Bichi elila andiko lirhuyigirize? Osome onashube osome emesaje yawe embere osinye ku Envoyer (Rhuma)!

 Mangochi onayandika emesaje

 Omu kukolesa obwenge burhuzize, wenyine wakachihirira h’amakanuni oku biyerekere okuyandika emesaje.

 Ebi okwanene omenye: Nk’orhalolere bwinja obulyo onayandika emesaje, wakabonekana nk’orhajira bukenge, n’okuchicha kw’abera ahali h’okubalerha.

 “Biyanguhire okuyibirira amakanuni menja m’okuyandika emesaje. Inanzinda nanaba ndi naganira n’omuntu changwa rhuli oku meza yi rhwalya, aliko eyinandi nayandikirana emesaje.”​—Allison.

 “Bihanyageze bwenene okutembeza omutugari omuntu anali ayandika emesaje. Nk’okulire amasu omu barabara wakazinda wanabugana wamajira agsida.”​—Anne.

 Ebiblia ederhere: “Buli chintu chijira ebichanchi byacho biheberwe ho, . . . Echichanchi ch’okusira n’echichanchi ch’okuderha.” (Muhubiri 3:1, 7) Olula lwandiko lwakakoleswa oku bilolere emesaje nazo nk’okulunakolesezwe oku bilolere okuderha!

 Amakanuni malolere okuyandika emesaje

Inde oli wayandikira

  •  ;-) Okenge amarhegeko abazere bawe bakuhirire ho.​—Wakolosai 3:20.

  •  ;-) Olondole abantu okwanene kuha enimero yawe. Amango wamalahira kuhana emyazi y’esiri, eheberwe mu n’enimero yawe, ahola eyi oli wakuza amayeri nji makurhabala amango waba okala mukulu.

  •  ;-) Orhavaga wakomerana kukabya n’omuntu mpaka muhwanze rhumirana emesaje z’okusimirana. Nk’ogerere aha wahwanza kumufira, eyi oli wachilerhera omugayo n’amalumwa m’omurhima wenyine.

 “Nyono haguma n’abazere bani rhwalihirire h’amkanuni menja oku bilolere okukolesa etelefone, n’eju y’echola balindangalire oku nakachishoga omu bulyo buyengehere inde nakayongera omu repertware yani.”​—Briana.

Ebi oli wayandika

  •  ;-) Embere orhangire kuyandika emesaje ochibaze ntya, ‘mw’ebila bintu, emesaje ye nyinja si?’ Kwakaba kwinja ahubwe okuhamagala changwa okulindira muganire masu oku mandi.

  •  ;-) Orhayandikaga ech’orhakagala kubwira omuntu masu oku mandi. “Akaba chirhakaderhwa n’omulenge, eyi chirhakanarhumwa omu mesaje,” Sarah.

 “Nka hali okurhumire efoto zili nka za kukusimira, obwire abazere bawe. Echola chakulanga chinarhume abazere bawe bakulangalira.”​—Sirvan.

Mangochi Onayandika

  •  ;-) Obe wachihirira h’emipaka embere w’echihe ya mangochi orhakwanene kukolesa etelefone. Munyere muguma mpu ye Olivia wa myaka 19 aderhere ntya: “Intaba ngwerhe etelefone nka namaja oku meza nalonza kulya, changwa amango m’okuchifunza. Amango m’embuganano z’echikristu, inanyizimya yi ntayunva oburoho b’okuyilola ko.”

  •  ;-) Ochikenge. (Wafilipi 2:4) Orhayandikaga emesaje amango oli waganira n’owindi muntu masu oku masu.

 “Nachihirire h’amakanuni nyenyine, nk’okurhayandika emesaje amango ndi na bera-bani, olekere nkabaga ebe eyi y’akamaro bwenene. Intahana n’enimero yani oku bantu rhurhaza kuva rhwakomerana.”​—Janelly.