1. Yehova akakoraki orwo Adamu na Eva bamazire bati kukora entambara? (Embandizo 3:15)

 MUDA mfupi baada ya Adamu na Hawa kufanya dhambi, Yehova aliwapa wazao wao tumaini kupitia unabii muhimu sana. Unabii huo unapatikana kwenye Mwanzo 3:15.​—Soma.

2. Kubaki oburangi obuli omukitabo ky’Embandizo 3:15 bwina omugasho?

² Unabii huo unapatikana kwenye kitabu cha kwanza cha Biblia. Lakini kwa njia moja au nyingine vitabu vingine vyote wa Biblia vinahusiana na unabii huo. Kama vile gundi inavyoweza kutumiwa kuunganisha kurasa mbalimbali za kitabu, maneno ya Mwanzo 3:15 yanaunganisha habari katika kila kitabu cha Biblia na kutokeza ujumbe mmoja unaopatana, yaani, kwamba Mkombozi angetumwa ili amwangamize Ibilisi na wafuasi wake wote waovu. b Hiyo itakuwa baraka kubwa sana kwa wale wanaompenda Yehova!

3. Turafumoraki omu makala egi?

³ Katika makala hii, tutajibu maswali yafuatayo kuhusu unabii wa Mwanzo 3:15. Wahusika wanaotajwa katika unabii huo ni nani? Unabii huo unatimizwa jinsi gani? Nasi tunanufaika jinsi gani na unabii huo?

4. “Enjoka” egyo n’ohai, naichwe nitumanya tutai?

⁴ Wahusika wanaotajwa katika Mwanzo 3:14, 15 wanatia ndani “nyoka,” “uzao” wa nyoka, “mwanamke,” na “uzao” wa mwanamke. Biblia inatusaidia kumtambua kila mmoja wao. c Acheni tuanze na “nyoka.” Nyoka halisi hangeweza  kuelewa jambo ambalo Yehova alisema kwenye bustani ya Edeni. Basi, Yehova alikuwa akimhukumu kiumbe aliye na akili. Ni nani huyo? Ufunuo 12:9 inamtambulisha waziwazi nyoka huyo. Katika andiko hilo, “yule nyoka wa zamani” anatambulishwa waziwazi kuwa Shetani Ibilisi. Lakini ni nani wanaofanyiza uzao wa nyoka?

5. Nibahai abalikushananganisibwa oruzaro rw’enjoka?

⁵ Biblia inapotumia neno uzao kwa njia ya mfano, inarejelea wale wanaofikiri na kutenda kama baba yao wa mfano. Basi, uzao wa nyoka unafanyizwa na viumbe wa roho na wanadamu ambao kama Shetani, wanampinga Yehova Mungu na watu wake. Hilo linatia ndani malaika walioacha migawo yao huko mbinguni katika siku za Noa na vilevile wanadamu waovu wanaotenda kama baba yao Ibilisi.​—Mwa. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

6. Kubaki ti mazima kugamba nk’okwo “omukazi” ogwo akaba ahali Eva?

⁶ Sasa acheni tuchunguze utambulisho wa “mwanamke.” Haiwezekani kwamba mwanamke huyo alikuwa Hawa. Kwa nini? Fikiria sababu moja. Unabii huo unasema kwamba uzao wa mwanamke ‘ungemponda’ nyoka kichwa. Kama tulivyozungumzia, nyoka ni kiumbe wa roho, Shetani. Na hakuna mwanadamu asiye mkamilifu ambaye angeweza kumponda. Basi, Shetani angeangamizwaje?

7. Nk’okwo kilikworekibwa omukitabo ky’Okushurulirwa 12:1, 2, 5, 10, omukazi alikugambwa omukitabo ky’Embandizo 3:15 n’ohai?

⁷ Kitabu cha mwisho cha Biblia kinafunua utambulisho wa mwanamke anayetajwa kwenye Mwanzo 3:15. (Soma Ufunuo 12:1, 2, 5, 10.) Huyo si mwanamke wa kawaida! Mwanamke huyo ana mwezi chini ya miguu yake na taji la nyota 12 juu ya kichwa  chake. Anamzaa mtoto asiye wa kawaida, yaani, Ufalme wa Mungu. Ufalme huo ni wa mbinguni, basi lazima iwe kwamba mwanamke huyo yuko mbinguni pia. Hivyo, anafananisha sehemu ya mbinguni ya tengenezo la Yehova inayofanyizwa na viumbe wake waaminifu wa roho.​—Gal. 4:26.

8. Oruzaro rw’omusingi orw’omukazi n’ohai, nawe akabanza kugobesheleza omuruka ogwo maki? (Embandizo 22:15-18)

⁸ Neno la Mungu linatusaidia kutambua sehemu ya msingi ya uzao wa mwanamke. Uzao huo ulipaswa kuwa mzao wa asili wa Abrahamu. (Soma Mwanzo 22:15-18.) Kama ilivyotabiriwa, Yesu alitokana moja kwa moja na uzao wa Abrahamu mwaminifu. (Luka 3:23, 34) Lakini mzao huyo alipaswa kuwa mwenye nguvu kuliko mwanadamu kwa sababu alipaswa kumponda na kumwangamiza kabisa Shetani Ibilisi. Basi, Yesu alipokuwa na umri wa miaka 30 hivi, alitiwa mafuta na kuwa Mwana wa Mungu aliyezaliwa kwa roho. Alipotiwa mafuta, Yesu akawa sehemu ya msingi ya uzao wa yule mwanamke. (Gal. 3:16) Baada ya Yesu kufa na kufufuliwa, Mungu ‘alimvika taji kwa utukufu na heshima’ na kumpa “mamlaka yote mbinguni na duniani,” kutia ndani mamlaka ya ‘kuzivunja kazi za Ibilisi.’​—Ebr. 2:7; Mt. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

9-10. (a) Nibahai abandi abali kichweka ky’oruzaro rw’omukazi, kandi nibabanza kanyaki kugobeshereza omuruka ogwo? (b) Nitwija kufumoraki kanyaka?

⁹ Lakini kungekuwa na sehemu ya pili ya uzao huo. Mtume Paulo aliitambulisha sehemu hiyo ya uzao alipowaambia hivi Wakristo watiwa-mafuta Wayahudi na wasio Wayahudi: “Ikiwa ninyi ni wa Kristo, ninyi kwa kweli ni uzao wa Abrahamu, warithi kuhusiana na ahadi.” (Gal. 3:28, 29) Yehova anapomtia mafuta Mkristo kwa roho takatifu, mtu huyo anakuwa sehemu ya uzao wa mwanamke. Basi, uzao huo unafanyizwa na Yesu Kristo na watawala wenzake 144,000. (Ufu. 14:1) Nao wote wanajitahidi kufikiri na kutenda kama Baba yao, Yehova Mungu.

¹⁰ Kwa kuwa sasa tumewatambua wahusika wanaotajwa kwenye Mwanzo 3:15, acheni tuzungumzie kifupi jinsi ambavyo Yehova amekuwa akitimiza hatua kwa hatua unabii huo na jinsi tunavyonufaika.

11. Nimulingeliki oruzaro rw’omukazi rukahutazibwa “ekisinziryo”?

¹¹ Kulingana na unabii wa Mwanzo 3:15, nyoka angeuuma uzao wa mwanamke kwenye “kisigino.” Jambo hilo lilitimizwa Shetani alipowachochea Wayahudi na Waroma kumuua Mwana wa Mungu. (Luka 23:13, 20-24) Kama vile jeraha halisi linavyoweza kumlemaza mtu kwa muda mfupi, kifo cha Yesu kilimfanya akose kutenda kwa muda fulani, naye akalala kaburini akiwa amekufa kwa siku tatu.​—Mt. 16:21.

12. Enjoka elashenkenyurwa maki omutwe, kandi gulashenkenyurwa gutai?

¹² Ili unabii wa Mwanzo 3:15 utimizwe, Yesu hangeendelea kubaki kaburini. Kwa nini? Kwa sababu kulingana na unabii huo uzao wa mwanamke ungemponda nyoka kichwa. Hilo linamaanisha kwamba Yesu angepona jeraha kwenye kisigino chake. Na kwa kweli alipona! Siku ya tatu baada ya kufa, Yesu alifufuliwa akiwa kiumbe wa roho asiyeweza kufa. Wakati wa Mungu utakapofika, Yesu atamponda Shetani na kumwangamiza kabisa. (Ebr. 2:14) Wale watakaotawala pamoja na Kristo watashiriki  kuwaangamiza maadui wote wa Mungu duniani, yaani, uzao wa nyoka.​—Ufu. 17:14; 20:4, 10. d

13. Nitugoshoka tutai kuruga aha kugobesherezibwa kw’oburangi obuli omukitabo ky’Embandizo 3:15?

¹³ Ikiwa wewe ni mtumishi wa Mungu uliyejiweka wakfu, unanufaika kutokana na kutimizwa kwa unabii huo. Yesu alikuja duniani akiwa mwanadamu. Aliiga kikamilifu sifa za Baba yake. (Yoh. 14:9) Basi, kupitia kwake tumemjua na kumpenda Yehova Mungu. Pia, tumenufaika kutokana na mafundisho ya Yesu na mwongozo wake anapoongoza kutaniko la Kikristo leo. Ametufundisha jinsi ya kuishi kwa njia ambayo itatusaidia kupata kibali cha Yehova. Na sisi sote tunaweza kunufaika kutokana na kifo chake, yaani, kujeruhiwa kwake kwenye kisigino. Jinsi gani? Yesu alipofufuliwa, alitoa thamani ya damu yake ikiwa dhabihu kamilifu ‘inayotusafisha kutoka katika dhambi yote.’​—1 Yoh. 1:7.

14. Nitumanya tutai nk’okwo oburangi obwarangirwe omu busitani ya Edeni tibwagobeshereizwe aho naho?

¹⁴ Maneno ambayo Yehova alisema katika bustani ya Edeni, yalionyesha kwamba muda fulani ungepita kabla ya unabii huo kutimizwa kikamili. Muda ungepita kabla ya mwanamke kutokeza uzao ulioahidiwa, kabla ya Ibilisi kukusanya wafuasi wake, na kabla ya uadui (au, chuki) kutokea kati ya vikundi hivyo viwili. Tunanufaika kwa kuuelewa unabii huo kwa sababu unatuonya kwamba ulimwengu unaoongozwa na Shetani utawachukia waabudu wa Yehova. Baadaye, Yesu aliwapa wanafunzi wake onyo kama hilo. (Marko 13:13; Yoh. 17:14) Kwa kweli, tumejionea kutimizwa kwa sehemu hiyo ya unabii, hasa katika kipindi cha miaka 100 iliyopita. Jinsi gani?

15. Kubaki obubi bweyongeire muno omu nsi, kyonkai kubaki titwina nshonga yakutina Sitani?

¹⁵ Muda mfupi baada ya Yesu kuwekwa rasmi kuwa Mfalme wa Kimasihi mwaka wa 1914, Shetani alitupwa kutoka mbinguni. Sasa amezuiliwa katika ujirani wa dunia akisubiri kuangamizwa. (Ufu. 12:9, 12) Lakini Shetani amekuwa akiendeleza shughuli zake. Shetani ana ghadhabu na anawashambulia watu wa Mungu kwa hasira. (Ufu. 12:13, 17) Matokeo ni kwamba ulimwengu umezidi kuwachukia watu wa Mungu. Hata hivyo, hatuna sababu ya kumwogopa Shetani na wafuasi wake. Badala yake, tunaweza kuwa na usadikisho kama wa mtume Paulo aliyeandika hivi: “Ikiwa Mungu yuko upande wetu, ni nani atakayekuwa dhidi yetu?” (Rom. 8:31) Tunaweza kumtumaini Yehova kabisa, kwa sababu kama ambavyo tumeona, sehemu kubwa ya unabii wa Mwanzo 3:15 tayari imetimizwa.

16-18. Okushobokerwa oburangi obuli omukitabo ky’Embandizo 3:15 kugoshoire kutai Curtis, Ursula, na Jessica?

¹⁶ Ahadi ya Yehova inayopatikana kwenye Mwanzo 3:15 inaweza kutusaidia kukabiliana na majaribu yoyote maishani. Curtis, anayetumikia kama mmishonari huko Guam anasema hivi: “Nyakati nyingine, nimekabiliana na majaribu na mambo yanayovunja moyo ambayo yamejaribu ushikamanifu wangu kwa Yehova. Lakini kutafakari unabii wa Mwanzo 3:15 kumenisaidia kuendelea kumtumaini Baba yangu wa mbinguni.” Curtis anatazamia kwa hamu wakati ambao Yehova atakomesha matatizo yote.

 ¹⁷ Dada mmoja kutoka huko Bavaria anayeitwa Ursula, anasema kwamba kuelewa unabii wa Mwanzo 3:15 kumemsaidia kusadiki kwamba Biblia imeongozwa na roho ya Mungu. Alijionea jinsi unabii mwingine mbalimbali unavyopatana na unabii huo na hilo lilimgusa sana moyo. Pia, alisema hivi: “Nilitiwa moyo sana nilipojifunza kwamba Yehova alichukua hatua mara moja ili wanadamu wasiachwe bila tumaini.”

¹⁸ Jessica kutoka Micronesia, anasema hivi: “Bado ninakumbuka jinsi nilivyohisi nilipotambua kwa mara ya kwanza kuwa nimeipata kweli! Unabii ulioandikwa kwenye Mwanzo 3:15 ulikuwa ukitimizwa. Hilo limenisaidia kukumbuka kwamba mambo tunayojionea leo, si uzima ulio wa kweli. Unabii huo pia umeimarisha imani yangu kwamba kumtumikia Yehova kumenisaidia kuwa na maisha bora kabisa sasa, na maisha bora hata zaidi wakati ujao.”

19. Kubaki nitubasa kugira obwesige nk’okwo ekichweka ky’enzindo eky’oburangi obwo kiragobesherezibwa?

¹⁹ Kama ambavyo tumeona, unabii wa Mwanzo 3:15 unaendelea kutimizwa. Uzao wa mwanamke na uzao wa nyoka umetambuliwa waziwazi. Yesu, sehemu ya msingi ya uzao wa mwanamke, alipona jeraha lake kwenye kisigino na sasa ni Mfalme mwenye nguvu asiyeweza kufa. Idadi ya wale wanaofanyiza sehemu ya pili ya uzao huo inakaribia kukamilika. Kwa kuwa sehemu ya kwanza ya unabii huo imetimizwa, tuna kila sababu ya kuwa na uhakika kwamba sehemu ya mwisho, kupondwa kwa kichwa cha nyoka, itatimizwa pia. Wanadamu waaminifu watafurahi sana Shetani atakapoangamizwa! Tunaposubiri wakati huo ufike, usife moyo. Tunaweza kumtumaini Mungu wetu. Kupitia uzao wa mwanamke, ataleta baraka nyingi sana “kwa mataifa yote ya dunia.”​—Mwa. 22:18.