1-3. Rundi nichangamotoki ezakukora abantu ba Yehova kulira?

 NI LINI mara ya mwisho ulipolia? Pindi fulani, tunatokwa na machozi ya shangwe. Lakini mara nyingi tunalia kwa sababu ya huzuni. Kwa mfano, tunaweza kulia tunapompoteza mpendwa wetu katika kifo. Lorilei, dada anayeishi Marekani, aliandika hivi: “Kuna pindi ambazo nililemewa sana na huzuni kwa sababu ya kumpoteza binti yangu hivi kwamba nilihisi hakuna kitu cha kunifariji. Katika pindi hizo, nilijiuliza ikiwa moyo wangu ungeweza kuvumilia maumivu hayo.” *

² Tunaweza kulia kwa sababu nyingine. Hiromi, painia kutoka Japani, alisema hivi: “Mimi huvunjika moyo kwa sababu watu ninaokutana nao katika huduma hawapendezwi na ujumbe wa Biblia. Nyakati fulani, huku nikitokwa na machozi, ninamwomba Yehova anisaidie kumpata mtu anayetafuta kweli.”

³ Je, wakati mwingine wewe hupatwa na hisia kama hizo zilizotajwa? Wengi wetu huhisi hivyo. (1 Pet. 5:9) Tunataka ‘kumtumikia Yehova kwa kushangilia,’ lakini huenda tunamtumikia tukiwa na machozi kwa sababu ya huzuni, kuvunjika moyo, au hali ngumu ambazo zinajaribu ushikamanifu wetu kwa Mungu. (Zab. 6:6; 100:2) Tunaweza kufanya nini tunapohisi kwamba tumelemewa na hisia hizo?

4. Omu makala egi nitwija kuhenjuzaki?

 ⁴ Tunaweza kujifunza kutokana na mfano wa Yesu. Wakati fulani yeye pia alilemewa sana na hisia hivi kwamba “akatokwa na machozi.” (Yoh. 11:35; Luka 19:41; 22:44; Ebr. 5:7) Acheni tuzungumzie matukio hayo. Tunapofanya hivyo tutaona masomo tunayoweza kujifunza. Pia, tutazungumzia jinsi tunavyoweza kushughulika na changamoto ambazo zinaweza kufanya tutokwe na machozi.

5. Nitwegaki ekikwete ahali Yesu kuruga omu baruro elikuzoka omwihandiko lya Yohana 11:32-36?

⁵ Katika majira ya baridi kali ya mwaka wa 32 W.K., Lazaro rafiki wa karibu wa Yesu alipatwa na ugonjwa, kisha akafa. (Yoh. 11:3, 14) Lazaro alikuwa na dada wawili, Maria na Martha, na Yesu aliipenda familia hiyo sana. Wanawake hao walihuzunika kwa sababu ya kufiwa na ndugu yao. Yesu alisafiri kwenda kwenye kijiji cha Bethania ambapo Maria na Martha walikuwa wakiishi. Martha aliposikia kwamba Yesu anakuja, alikimbia kwenda kukutana naye. Wazia jinsi alivyokuwa na huzuni aliposema hivi: “Bwana, kama ungekuwa hapa ndugu yangu hangekufa.” (Yoh. 11:21) Muda mfupi baada ya kumwona Maria na wengine wakilia, Yesu “akatokwa na machozi.”​—Soma Yohana 11:32-36.

6. Kubaki Yesu yalizire omu kanya ako?

⁶ Kwa nini Yesu alilia pindi hiyo? Kitabu Insight on the Scriptures, kinajibu hivi: “Kifo cha Lazaro rafiki yake na huzuni ya dada zake, ilimfanya Yesu ‘augue moyoni na kutokwa na machozi.’” * Huenda Yesu alifikiria maumivu ambayo Lazaro rafiki yake mpendwa alihisi alipokuwa mgonjwa, na jinsi alivyohisi alipotambua kwamba anakaribia kufa. Bila shaka, Yesu pia alitokwa na machozi alipoona jinsi Maria na Martha walivyoumia kwa sababu ya kifo cha ndugu yao. Ikiwa umempoteza rafiki wa karibu au  mtu wa familia katika kifo, bila shaka umehisi maumivu kama hayo. Fikiria masomo matatu tunayoweza kujifunza kutokana na tukio hilo.

7. Nitwegaki ebikwete ahali Yehova kuruga aha kulira akwo Yesu yalizire aha rw’enshonga yabanywanyibe?

⁷ Yehova anaelewa jinsi unavyohisi. Yesu ni “mfano kamili” wa Baba yake. (Ebr. 1:3) Yesu alipolia alionyesha hisia za Baba yake. (Yoh. 14:9) Ikiwa umefiwa na mtu unayempenda, uwe na hakika kwamba Yehova anatambua huzuni yako na pia anakuhurumia. Anataka kuuponya moyo wako uliovunjika.​—Zab. 34:18; 147:3.

8. Kubaki nitubasa kugira obwesige nk’okwo Yesu arahimbura abagonzibwa baitu?

⁸ Yesu anataka kuwafufua wapendwa wako. Muda mfupi kabla ya kulia, Yesu alimhakikishia hivi Martha: “Ndugu yako atafufuka.” Martha alimwamini Yesu. (Yoh. 11:23-27) Akiwa mwabudu mwaminifu wa Yehova, bila shaka Martha alijua kuhusu ufufuo uliokuwa umefanywa karne nyingi mapema na nabii Eliya na Elisha. (1 Fal. 17:17-24; 2 Fal. 4:32-37) Na inawezekana kwamba alikuwa amesikia kuhusu ufufuo mbalimbali ambao Yesu alikuwa amefanya. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Wewe pia unaweza kuwa na uhakika kwamba utawaona tena wapendwa wako waliokufa. Machozi ambayo Yesu alitoa alipokuwa akiwafariji rafiki zake waliohuzunika, ni uthibitisho kwamba anatamani kuwafufua waliokufa!

9. Nka Yesu, nobasa otai kumaramara balinya abali kuchula? Chwa enfumo.

⁹ Unaweza kuwategemeza wanaoomboleza. Yesu hakulia tu na Martha na Maria, bali pia aliwasikiliza na kuwafariji. Tunaweza kuwatendea vivyo hivyo wale wanaoomboleza. Dan, mzee wa kutaniko anayeishi Australia, anasema hivi: “Baada ya kufiwa na mke wangu nilihitaji utegemezo. Wenzi kadhaa wa ndoa walikuwa tayari kunisikiliza mchana na usiku. Waliniruhusu niomboleze na hawakuaibika nilipotoa machozi. Pia, walitoa msaada hususa kama vile kuosha gari langu, kuninunulia bidhaa, na kunipikia chakula ilipokuwa vigumu kwangu kufanya mambo hayo. Na walisali pamoja nami mara kwa mara. Walithibitika kuwa marafiki wa kweli na ‘ndugu ambao wamezaliwa kwa ajili ya nyakati za taabu.’”​—Met. 17:17.

10. Shoborora eitukio elilikuzoka omuli Luka 19:36-40.

¹⁰ Yesu aliwasili Yerusalemu Nisani 9, mwaka wa 33 W.K. Alipokuwa akikaribia jiji hilo, umati wa watu ulikusanyika na kutandika nguo zao barabarani ili kuonyesha kwamba wanamkubali kuwa Mfalme wao. Bila shaka, hilo lilikuwa tukio lenye furaha. (Soma Luka 19:36-40.) Hivyo, huenda wanafunzi wake hawakutarajia jambo lililofuata. Yesu “alipokaribia jiji la Yerusalemu akalitazama na kulililia.” Huku akitokwa na machozi, Yesu alitabiri msiba ambao ungewapata wakaaji wa Yerusalemu.​—Luka 19:41-44.

11. Kubaki Yesu yalizire aha rw’enshonga y’abatuzi ba Yerusalemu?

¹¹ Yesu aliumia moyoni kwa sababu alijua kwamba ingawa alikuwa akikaribishwa kwa uchangamfu, tayari wengi kati ya watu wa nchi yake walikuwa wameonyesha kwamba hawangekubali ujumbe wa Ufalme. Matokeo ni kwamba Yerusalemu lingeharibiwa, na Wayahudi ambao wangeokoka uharibifu wa jiji hilo wangepelekwa utekwani. (Luka 21:20-24) Inasikitisha kwamba kama Yesu alivyosema, watu wengi walimkataa. Katika  eneo unaloishi watu wanaitikiaje ujumbe wa Ufalme? Ikiwa ni watu wachache tu wanaoitikia jitihada zako za kuwafundisha kweli, unaweza kujifunza nini kutokana na machozi ya Yesu? Fikiria masomo mengine matatu.

12. Nitwegaki ebikwete ahali Yehova kuruga aha kwo Yesu yalizire aha rw’enshonga y’abatanibe?

¹² Yehova anawajali watu. Machozi ya Yesu yanatukumbusha kwamba Yehova anawajali sana watu. “Hataki yeyote aangamizwe bali hutaka wote wafikie toba.” (2 Pet. 3:9) Leo, tunaonyesha kwamba tunawapenda jirani zetu kwa kuendelea kujitahidi kuwahubiria habari njema.​—Mt. 22:39. *

13-14. Yesu akolekya atai okwo alikuganyizibwa abantu, naichwe nitubasa kukuza tutai engesho egyo?

¹³ Yesu alitimiza huduma yake kwa bidii. Aliwaonyesha watu upendo kwa kuendelea kuwafundisha kila alipopata fursa. (Luka 19:47, 48) Ni nini kilichomchochea afanye hivyo? Yesu aliwahurumia watu hao. Nyakati nyingine watu wengi walitaka kumsikiliza Yesu hivi kwamba yeye na wanafunzi wake “hata hawakupata nafasi ya kula.” (Marko 3:20) Wakati mwingine alihubiri hata usiku—wakati uliomfaa zaidi mwanamume fulani ambaye alitaka kumsikiliza. (Yoh. 3:1, 2) Watu wengi ambao walimsikiliza Yesu, baadaye hawakuwa wanafunzi wake. Lakini aliwahubiria kikamili wote waliomsikiliza. Leo, tunajitahidi kumpa kila mtu fursa ya kusikia habari njema. (Mdo. 10:42) Ili kutimiza hilo, huenda tukahitaji kubadili njia zetu za kuhubiri.

¹⁴ Uwe tayari kubadili njia zako za kuhubiri. Ikiwa hatubadili wakati ambao tunashiriki katika huduma, huenda tusiwapate wale ambao wanaweza kukubali habari njema. Painia anayeitwa Matilda, anasema hivi: “Mimi na mume wangu tunajitahidi kuwahubiria watu nyakati tofauti-tofauti. Asubuhi na mapema, tunahubiri kwenye maeneo ya biashara. Mchana wakati ambao watu wanapatikana barabarani, tunatumia kigari cha machapisho. Jioni, tunawapata watu wengi nyumbani.” Badala ya kuhubiri wakati  tunaohisi kwamba unatufaa, tunapaswa kuwa tayari kurekebisha ratiba yetu ili tuhubiri wakati ambao tunaweza kuwapata watu. Tukifanya hivyo, tunaweza kuwa na hakika kwamba tutamfurahisha Yehova.

15. Omu kuhonderana n’eihandiko lya Luka 22:39-44, nikihai ekyabaireho omu kiro ky’enzindo omu mikalire ya Yesu?

¹⁵ Usiku wa Nisani 14, mwaka wa 33 W.K., Yesu alienda katika bustani ya Gethsemane. Akiwa huko alimmiminia Yehova moyo wake. (Soma Luka 22:39-44.) Katika wakati huo mgumu, Yesu “alitoa dua . . . kwa vilio vyenye nguvu na machozi.” (Ebr. 5:7) Yesu alisali kuhusu nini usiku huo wa mwisho kabla ya kifo chake? Alisali ili apate nguvu za kuendelea kuwa mshikamanifu kwa Yehova na kufanya mapenzi Yake. Yehova alisikia sala ya kutoka moyoni ya Mwana wake, naye akamtuma malaika ili amwimarishe.

16. Kubaki Yesu yashasire muno orwo yabaire na shaba enshara omu busitani ya Getisameni?

¹⁶ Bila shaka, Yesu alilia alipokuwa akisali katika bustani ya Gethsemane kwa sababu alitaabika alipofikiria kwamba watu wangemwona kuwa mkufuru. Pia, alitambua jukumu zito alilokuwa nalo, yaani, kutetea jina la Baba yake. Ikiwa unahangaishwa na hali ambazo zinajaribu ushikamanifu wako kwa Yehova, unaweza kujifunza nini kutokana na machozi ya Yesu? Fikiria masomo matatu zaidi.

17. Nitwegaki ebikwete ahali Yehova akwo yahoroire enshara za Yesu ezili kuruga aha mwoyo?

¹⁷ Yehova anasikiliza dua zako. Yehova alisikiliza maombi ya Yesu ya kutoka moyoni. Kwa nini? Kwa sababu Yesu alihangaikia hasa kuendelea kuwa mshikamanifu kwa Baba yake na kutetea jina Lake. Ikiwa tunahangaikia hasa kuendelea kuwa washikamanifu kwa Yehova na kutetea jina lake, atajibu sala zetu za kuomba msaada.​—Zab. 145:18, 19.

18. Kubaki Yesu nink’omunywanyi ali kushobokerwa ehali zaitu?

¹⁸ Yesu anaelewa hisia zako. Tunapokuwa na mahangaiko, tunafurahi kufarijiwa na rafiki anayeelewa hisia zetu, hasa yule ambaye  amekabili majaribu kama yetu. Yesu ni rafiki huyo. Anajua jinsi tunavyohisi tunapokosa nguvu na tunapohitaji msaada. Anaelewa udhaifu wetu na atahakikisha kwamba tunapata msaada “wakati unaofaa.” (Ebr. 4:15, 16, maelezo ya chini.) Kama tu Yesu alivyokubali msaada kutoka kwa malaika katika bustani ya Gethsemane, sisi pia tunapaswa kuwa tayari kukubali msaada kutoka kwa Yehova, iwe ni kupitia machapisho, video, hotuba, au kwa kutiwa moyo na mzee wa kutaniko au rafiki mkomavu.

19. Nobasa otai kugira amani orw’olikwemera ehali ezili kulengesa obwesigwa bwawe ahali Katonda? Chwa enfumo.

¹⁹ Yehova atakupatia “amani ya Mungu.” Yehova atatuimarishaje? Tunaposali, tunapata “amani ya Mungu inayozidi uelewaji wote.” (Flp. 4:6, 7) Amani kutoka kwa Mungu inatuliza mioyo na akili zetu. Fikiria jinsi dada anayeitwa Luz, alivyojionea jambo hilo. Anasema hivi: “Ninapambana na hisia za upweke. Nyakati nyingine hisia hizo hunifanya nifikiri kwamba Yehova hanipendi. Lakini hilo linapotokea, papo hapo mimi humweleza Yehova jinsi ninavyohisi. Sala hunisaidia kudhibiti hisia zangu.” Kama kisa chake kinavyoonyesha, tunaweza kupata amani kupitia sala.

20. Twayega masomoki kuruga aha kulira kwa Yesu?

²⁰ Tunafarijiwa sana na masomo muhimu tunayojifunza kutokana na machozi ya Yesu! Tunakumbushwa kuwategemeza rafiki zetu wanaoomboleza na kuwa na uhakika kwamba Yehova na Yesu watatutegemeza tunapompoteza mpendwa wetu katika kifo. Tunachochewa kuhubiri na kufundisha kwa huruma kwa sababu Yehova Mungu na Yesu Kristo wanaonyesha sifa hiyo yenye kupendeza. Na tunafarijika kujua kwamba Yehova na Mwana wake mpendwa wanaelewa hisia zetu, wanaelewa udhaifu wetu, na wanataka kutusaidia tuvumilie. Acheni tuendelee kutumia mambo ambayo tumejifunza hadi wakati ambapo Yehova atatimiza ahadi yake nzuri ya ‘kufuta kila chozi kutoka katika macho yetu’!—Ufu. 21:4.