Ofurukile omumakuru

Ofurukile omuli ebilimu

OMUTWE GWA KABIRI

Ebibulia​—Kitabo Kuruga Ahali Katonda

Ebibulia​—Kitabo Kuruga Ahali Katonda

1, 2. Kubaki Ebibulia gabo nungi kuruga ahali Katonda?

IWE oyehulira otai munywanyi wawe omugonzibwa orwo akuretera egabo nungi? Oshanduka muno n’okusiima orw’enshonga y’egabo nungi eyo yakuha.

2 Ebibulia n’egabo kuruga ahali Katonda, orw’enshonga n’etushoborora amakuru ago tutakubasa kuhiga tukabona omu kichweka kyona kyona. Netushoborora nko’kwo Katonda akatonda eiguru, ensi, omushaija n’omukazi abambere. Eina amateka agakubasa kutujuna kwegumisiliza omu mashasi. Omu Bibulia, nitwega okwo Katonda aragobeshereza ekigendelerokye eky’okukora ensi keba bwikaro burungi bw’okuturamu. Ebibulia gabo nungi muno.

3. Orw’olikugendelera kwega Ebibulia noija kushobokerwa kintuki?

3 Orw’olikugendelera kwega Ebibulia, noijakushobokerwa nk’okwo Katonda nayenda koba munywanyiwe. Okwo orikwega bingi ebimukweteho, obunywanyi bwawe hamoi nawe nibwija kuguma.

4. Nikihya ekilikukushemelera aha bikwete okwitoitorwa kw’Ebibulia?

4 Amabilioni g’Ebibulia gaitoitoirwe n’okuhandikwa omu ndimi nka 2,600. Buli bantu 90 omu kikumi omu nsi yona nibabasa kweshomera Ebibulia omu ndimi zabo. Omu kwongeraho, buli ilimansi limoi abantu abalikushaga emilioni emoi nibahabwa Ebibulia! Mazima, taliho kitabo kindi nka Bibulia.

5. Kubaki nitubasa kugamba nk’okwo Ebibulia ‘eyebembeirwe n’omwoyo gwa Katonda’?

5 “Ebihandiiko Bitakatifu byona bikakyanurwa Ruhanga.” (Shoma 2 Timoteo 3:16) Kyonka, rundi abandi bakutekereza bati: ‘Orw’okuba Ebibulia ekahandikwa abantu yakubasetai kuba kitabo kuruga ahali Katonda?’ Ebibulia nehorora eti: “Orw’okuba oburangi tibwaresirwe omu kanya kona kona orw’obweyendezi bw’omuntu, shana abantu bakagamba ebyarugire ahali Katonda nk’okwo basindikirwe n’omwoyo oguli kwera.” (2 Petero 1:21, NW) Ni nka ishenkuru muntu okwo yakushaba mwijukuruwe amuhandiikire ebarua. Ebarua egyo yohai? Egyo ebarua neyaishenkuru ti ya mwijukuru ogwo. Kityo, entabuko y’Ebibulia ni Katonda, ti bantu abakozibwe kugihandika. Katonda akabebembera bahandiike ebitekerezobye. Mazima, Ebibulia “kigambo kya Katonda.”​—1 Abatesalonika 2:13; shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 2.

The Ebibulia Takatifu—Tafsiri ya Ulimwengu Mpya omu ndimi zingi muno

EBIBULIA Y’AMAZIMA

6, 7. Ebibulia ejwangaine etai?

6 Ebibulia ekahandiikwa omu myaka elikushaga 1,600. Abahandiiki bayo bakatura omu makiro agatali gamoi. Abandi bakaba baina obumanyi bungi n’abandi bakaba baina obumanyi buke. Nk’omuhandiiki omoi akaba ali muntambi. Abandi bakaba bali balimi, abajubi, abashumba, abarangi, abaramuzi, hamoi n’abakama. N’orwo abahandiiki babeire batari ba rubu rumoi, Ebibulia yona n’ejwangana. Amakuru gayo nigashanangana. *

7 Ekitabo kya mbere ky’Ebibulia nikishoborora okwo amashasi gabandize, n’ekitabo ky’enzindo nikishoborora okwo Katonda araihyaho amashasi ago n’okukora ensi keba paradiso. Ebibulia neshoborora ebaruro y’abantu eyakwema karai n’okworekya nk’okwo ebiro byona ekigendelero kya Katonda kigobesherezibwa.

8. Nikihya ekilikworekya nk’okwo Ebibulia n’egamba amazima orwo elikufumoraho ebintu by’esayansi?

8 Ebibulia ti kitabo kya sayansi, kyonka nefumoroho ebintu by’ekisayansi omu mazima. Ekitabo kuruga ahali Katonda kisaine kuba kityo. Akabonero nkaka: Ekitabo ky’Abalevita kina ebiragiro ebyo Katonda yahaire Abaisiraeli batabasa kutulirangana ndwara. Ebintu ebyo bikahandikwa karai, abanasayansi batakamanyire okwo endwara zitulirana. Kandi Ebibulia neshoborora amazima nk’okwo ensi ehanikirwe omu rwerwerwe. (Yobu 26:7) N’orwo omu kanya oko abantu babeire nibamanya nk’okwo ensi elimutereka, Ebibulia ekagamba kwema karai nkokwo ensi elimviringo.​—Isaya 40:22.

9. Obugorogoki bwa abahandiiki b’Ebibulia nibutwegesaki?

9 Ebibulia negamba amazima orwo elikugamba ebintu ebikweteho amakuru ageira elya karai. Kyonka, ebitabo bingi ebya karai tibikugamba mazima orw’eshonga abahandiiki babyo tibabeire bagorogoki. Nk’omukanya akandi tibahandiikire mahanga gabo orwo gasingirwe omu ndashana. Kyonka abahandiiki b’Ebibulia bakaba balibesigwa nangu bakahandiika n’orwo Abaisraeli basingirwe omu ndashana. Kandi bakahandika n’obufu bwabo. Nk’omukitabo ky’Orubara, Musa akahandika obufubwe, obwakozire Katonda kamuha ekibonabonyio. (Orubara 20:2-12) Obugorogoki bwabahandiiki b’Ebibulia nibworekya nk’okwo kitabo kya Katonda. Kityo twakubasa kugyesiga.

EKITABO EKIINA OBUHANUZI BURUNGI

10. Kubaki obuhanuzi bw’Ebibulia bwina omugasho gungi muno omuli ichwe?

10 “Ebihandiiko Bitakatifu byona bikakyanurwa Ruhanga, mara nibigasha aha kwegesa, n’aha kuhana banu, kubahabura, n’okubegesa kuba bagorogoki.” (2 Timoteo 3:16) Obuhanuzi bwayo bwina omugasho gungi muno omuli ichwe. Yehova niwe yatutonzire, aha rw’ekyo, nashobokerwa muno okwo turikwehulira n’okwo tulikutekereza. Natumanya kurungi muno kushaga okwo tulikwemanya, kandi nayenda katugira ebyera. Namanya ebintu ebilikutugasha n’ebintu ebitalikutugasha.

11, 12. (a) Yesu akatuha buhanuziki oburungi omu kitabo kya Matayo omutwe gwa 5 kugoba ogwa 7? (b) Nibintuki ebindi ebyo twakubasa kwega omu Bibulia?

11 Omuli Matayo omutwe gwa 5 kugoba ogwa 7, Yesu akatuhanulira okwo twakubasa kugira ebyera, kumara ebyemba, kushaba, n’emilebere mirungi ekwete aha itunga. N’orwo yatuhanulire obuhanuzi obwo omu myaka 2,000 elabireho, bukyaina amani kandi nibutugasha na birebi.

12 Kandi, omu Bibulia Yehova natwegesa amateka agakubasa kutujuna katugira eka ezina ebyera, katuba bakozi barungi, n’okutura omu milembe hamoi n’abandi. Ebiro byona amateka g’Ebibulia gaina omugasho omu bantu bengeli zona.​—Shoma Isaya 48:17; shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 3.

KUBAKI OYESIGE OBURANGI BW’EBIBULIA?

Omuhandiiki w’Ebibulia Isaya akaranga ebikwete aha kusiliikibwa kw’ekikare kya Babiloni

13. Omurangi Isaya akarangaki ebikwete aha kikare kya Babiloni?

13 Oburangi bungi bw’Ebibulia bwagobeshereziibwe. Isaya akaranga nk’okwo ekikare kya Babiloni kyakusilikiibwe. (Isaya13:19) Akashobororage okwo ekikare ekyo kyakusilikiibwe. Ekikare ekyo kikaba kiina enkuta, emilyango, mara kizingoirwe omwiga guhango. Kyonka Isaya akaranga okwo omwiga ogwo gwakwomesiibwe n’enyigi zakubaire zikingwire. Amahe gakutaire omu kikare gatarwaine. Kandi Isaya, akashuba yaranga nk’okwo Omukama alikwetwa, Koreshi niwe yakusiliikize ekikare kya Babiloni.​—Shoma Isaya 44:27–45:2; shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 4.

14, 15. Oburangi bwa Isaya bukagobesherezibwa butai?

14 Emyaka bikumi bibili oburangi obwo burangirwe, eihe likagoba lyetekatekire kutabalira ekikare kya Babiloni. N’ohai ayabaire ali mwebembenzi w’eihe elyo? Nk’okwo kyarangirwe, Koreshi, omukama wa Uajemi. Obugobesherezo bw’ekichweka ky’enzindo ky’oburangi obwo bukaba bugobire.

15 Abababiloni bakatabalirwa omu kiro ekyo babaire baina obugenyi. Bakaba nibatekereza balige orw’okuba ekikare kikaba kizingoirwe omwiga guhango n’enkuta zihango. Enja y’ekikare, Koreshi hamoi n’eihe lyawenene bakahabulira engezi y’omwiga babase kurebesa obungi bwagwo. Amaizi gakaleba muno n’eihe lya Uajemi lyashabuka. Kyonka, ehiye lya Koreshi lyakutaire litai omu kikare kya Babiloni ekiina enkuta zihango? Nk’okwo kyarangirwe, enyigi z’ekikare zikaba zikingwire, kityo ehiye likatahamu litarashaine.

16. (a) Isaya akarangaki ebikwete aha kikare kya Babiloni? (b) Nitumanya tutai nk’okwo oburangi bwa Isaya bukagobesherezibwa?

16 Isaya akaranga nk’okwo ekikare kya Babiloni tikyakutwirwemu rundi. Akahandiika: “Teliturwamu rundi, nangu namakiro gona teliturwa.” (Isaya 13:20) Isi, oburangi obwo bukagobesherezibwa? Amatongo gonka nigo gasigaire omu kichweka ekyo Babiloni yabaire elimu, ekirometa nka 80 obunyaifo bwa Baghdad, omu nsi ya Iraq. Taliho abalikwikara omu kichweka ekyo kugoba kireki. Yehova akasiliikya ekikare kya Babiloni ‘Omu kukimazaho ebibundo.’​—Isaya 14:22, 23. *

Amatongo ga Babiloni

17. Kubaki twakubasa kwesiga endagano zona eza Katonda?

17 Orw’okuba oburangi bungi bw’Ebibulia bwagobeshereziibwe, nitwesiga ebyo Ebibulia elikugamba ebikwete aha kanya akalikwija. Twakubasa kwesiga nk’okwo Yehova naija kugobeshereza endagano ey’okukora ensi keba paradiso. (Shoma Orubara 23:19.) Twina “eshubi y’oburora obutalihwaho obwo Ruhanga, atachwa igambi yatushuubize ensi etakatonzirwe.”​—Tito 1:2. *

EBIBULIA NEBASA KUHINDURA EMITULIRE YAWE

18. Paulo akagambaki ebikwete aha “kigambo kya Katonda”?

18 Twegire nk’okwo Ebibulia telikushanangana n’ebitabo ebindi. Ebibulia negamba kumoi, n’eyamazima omu sayansi n’omumakuru ag’eira elya karai. Kandi netuha obuhanuzi burungi mara eina oburangi bungi obwagobeshereziibwe. Kyonka, Ebibulia eina omugasho guhango muno. Entumwa Paulo ekahandiika eti: “Ekigambo kya Katonda kiina oburora n’amani” Ekihandiiko ekyo nikitushobororaki?​—Shoma Abaheburania 4:12.

19, 20. (a) Ebibulia yakubasa etai kukujuna kwehenjuza? (b) Wakubasa otai kworekya nk’okwo nosiima Ebibulia kuba gabo?

19 Ebibulia nebasa kuhindura emitulire yawe. Nebasa kukujuna kwehenjuza. Nebasa kukujuna kumanya okwoli n’ebitekerezo byawe. Rundi twakutekereza nk’okwo nitwenda Katonda. Kyonka, tubase kworekya nk’okwo nitumwenda, nitwetagwa ebyo tulikwega kuruga omu Bibulia tubite aha mutima gwaitu bigoshore emikalire yaitu.

20 Mazima, Ebibulia kitabo kuruga ahali Katonda. Nayenda ogishome, ogyege n’okugyenda muno. Omusiime okutuha egabo egyo mara ogendelere kugyega. Aha nzindo noija kushobokerwa ekigendelero kya Katonda ah’abantu. Omu mutwe ogulikuhonderaho nitwija kwega ebikwete aha kigendelero ekyo.

^ ekichweka 6 Abantu abandi nibagamba nk’okwo amakuru g’Ebibulia tigalikushanangana, kyonka ebigambo ebyo tibyamazima. Reba omutwe gwa 7 gw’ekitabo Biblia​—Neno la Mungu au la Binadamu? ekyahandikirwe Abajurizi ba Yehova.

^ ekichweka 16 Koraba noyenda kwega bingi muno ebikwete aha burangi bw’Ebibulia, wakubasa kushoma ebroshua Kitabu kwa ajili ya watu wote, orupapuro rwa 27 kugoba 29, eyachapishiibwe n’Abajulizi ba Yehova.

^ ekichweka 17 Okukamburwa kwa Babiloni is just one Bible prophecy that came true. You can find information on prophecies about Jesus Christ in Ekishoborozo Ekyongeirweho 5.