1, 2. (a) Isi iwe, wakwenzire egabo eyangeliki? (b) Kubaki ekichunguzo ekyo, gabo nungi esaine abantu?

NIGABOKI enungi ey’olahairwe? Egabo nungi nelinya ey’omuntu alikushemelerwa mara ekagobeshereza ametage gawenene, kityo, nitubasa kushemelerwa egabo egyo n’orwo elikuba etali ya iguzi lihango.

² Aliho egabo emoi yonka kuruga ahali Katonda eyo abantu balikwetaga muno. Gabo nungi muno eyo Katonda ahaire abantu. Omu mutwe ogu nitwija kwega okwo Yehova yatumire Omwanawe, Yesu Kirisito, tubase kuhabwa oburora obutalihwaho. (Shoma Matayo 20:28.) Yehova akolekya okwo alikutungonza muno orwo yatwekire Yesu omu nsi abase kutuchungura.

3. Kubaki abantu nibafa?

³ Ekichunguzo muhanda gwa Katonda gw’okulokora abantu kuruga omu ntambara n’orufu. (Abaefeso 1:7) Tubase kushobokerwa omugasho gw’ekichunguzo ekyo, nitwetagwa kumanya ekyabaireho omu busitani ya Edeni. Abazaire baitu abambere Adamu na Eva bakakora entambara, aha rw’ekyo bakafa.​—Shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 9.

4. Adamu akaba aly’ohai, isi akaba ainaki?

⁴ Yehova orwo yatonzire omuntu wa mbere, Adamu akamuha ekintu ekigoshokire. Akamuha oburora obuhikiilire. Akaba aina omubili n’amagezi agahikiilire.  Adamu tiyakurwaire, kugurusha, n’okufa. Yehova niwe yabaire ali Ishe orw’enshonga niwe yamutonzire (Luka 3:38) Yehova yafumoraga buli kanya na Adamu. Yamushobororaga bilinya ebyalikugonza n’okumuha eikora elisaine.—Embandizo 1:28-30; 2:16, 17.

5. Ebibulia eba neyorekyaki orw’egamba eti Adamu akatondwa alimuntu “alikushusha Katonda”?

⁵ Adamu akatondwa alimuntu “alikushusha Katonda.” (Embandizo 1:27) Ekyo nikyorekya nk’okwo Adamu akatondwa aina engesho nk’eza Yehova ezikwete aha ngonzi, obumanyi, ehaki n’amani. Adamu akabaina obwegeleere. Kityo tiyatonzirwe nk’Emashini shana akaba aina obushobora bw’okweramulira ebirungi n’ebibi. Adamu kuba yayorobaire Katonda yakwikaire eirai lyona omu nsi eli paradiso.

6. Adamu akaba atakinaki orwo yayangire kworobera Katonda? Isi, ekyo kitukweteho kitai?

⁶ Adamu orwo yayangire kworobera Katonda, akaramurwa kufa, mara ekyo kikareta ehasara mpango. Kandi ekyo kikaita obutahibwe hamoi na Yehova, tiyakuboine rundi oburora obuhikiilire n’okwikara omu nsi eli paradiso. (Embandizo 3:17-19) Adamu na Eva bakaba batakiina shubi egyo orw’enshonga bakanga kworobera Katonda. Oburamuzi obwo Adamu yakozire bukareta ‘entambara nikwo n’orufu rwakaranzire omu bantu bona enshonga abantu bona bakafakara.’ (Abaroma 5:12) Adamu orwo yakozire entambara ‘akeguza’ wenene hamoi n’oruzarorwe omu ntambara n’orufu. (Abaroma 7:14) Isi, oruzaro rwa Adamu rwina eshubi yona yona? Ego.

7, 8. Ekichunguzo kiki?

⁷ Ekichunguzo kiki? Ekichunguzo kikwasireho ebintu bibili eby’omugasho. Ekya mbere, ekichunguzo  nikishananganisa eiguzi elikushashurwa kurokora omuntu anga kugarura ekintu. Ekya kabili, ekichunguzo neiguzi ely’omuntu ashashura kugarura ekintu ekyaba aisire anga abulize.

⁸ Tihaliho muntu ayakubasize kugarura ehasara mpango eyo Adamu yatuleteire orwo yakozire entambara mara ekyo kikareta orufu. Kyonka Yehova akatekateka omuhanda gw’okutuchungura kuruga omu ntambara n’orufu. Katushobororeho okwo twakubasa kugoshoka kulabira aha kichunguzo ekyo.

9. Ekichunguzo ekyo kyakushashwirwe kitai?

⁹ Tihaliho muntu wena wena ayakubasize kuchungura oburora bw’abantu obuhikiilire obwo Adamu yabulize. Kubaki? Orw’enshonga tituhikiilire. (Ezaburi 49:7, 8) Ekichunguzo ekyo kyakushashwirwe kulabira aha burora obw’omuntu ondijo ahikiilire. Niyo nshonga nikyetwa “Ekichunguzo ekili kwigana.” (1 Timoteo 2:6, NW) Ekichunguzo ekyo nikyetagwa kibe ky’eiguzi elihango elilikwigana n’oburora obwo Adamu yabulize.

10. Yehova akatekateka ekichunguzo atai?

¹⁰ Yehova akatekateka atai ekichunguzo ekyo? Yehova akatweka Omwanawe omugonzibwa omu nsi. Omwana ogwo, Yesu, niwe Katonda yatonzire aliwambere. (1 Yohana 4:9, 10) Yesu akaikiliza kusigaho Ishe n’obwikarobwe omwiguru. (Abafilipi 2:7) Yehova akatweka Yesu kuruga omwiguru kwija omu nsi, yashuba yazarwa ali muntu ahikiilire mara ataina ntambara.​—Luka 1:35.

11. Omuntu omoi yakubasize atai kuba kichunguzo aha bantu bona?

¹¹ Omuntu owambere, Adamu, orw’okuba tiyayorobaire Yehova, ekyo kikakora aburwe oburora obuhikiilire. Isi, kyakubasikaine omuntu ondijo kwihyaho orufu  omu bantu bona? Ego. (Shoma Abaroma 5:19.) Yesu orw’okuba akaba atakakoraga ntambara yona yona akahayo oburorabwe bube kichunguzo aha bantu abandi. (1 Abakorinto 15:45) Oburorabwe obuhikiilire, bwakwihireho orufu aha ruzaro rwa Adamu rwona.​—1 Abakorinto 15:21, 22.

12. Kubaki kyasaine Yesu abonabone?

¹² Ebibulia neshoborora okwo Yesu yashasire muno orwo yaizire kufa. Akaterwa ebiboko, yashuba yahanikwa aha muti gw’obushasi, kyonka akegumisiliza omu bushasi obwo bwona. (Yohana 19:1, 16-18, 30) Kubaki kyasaine Yesu ashashe muno? Orw’enshonga Sitani akagamba okwo taliho muntu wena wena ayakubasa kugendelera kuba mugorogoki ahali Katonda orwo alikurengesibwa. Kyonka Yesu akorekya nk’okwo omuntu ahikiilire nabasa kugendelera kwesiga Katonda n’orwo alikugwebwaho amashasi. Kityo obwesigwa bwa Yesu bukashemereza muno Yehova!​—Emigani 27:11; Shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 15.

13. Ekichunguzo kikashashurwa kitai?

¹³ Ekichunguzo kikashashurwa kitai? Yesu akaheleza Ishe oburorabwe obuhikiilire. Omu mwaka gwa 33, Ekiro kya Nisani 14, nk’okwo ekalenda y’Ekiyahudi elikworekya, Yehova akajubura omwanawe aitwe n’ababishabe. (Abaheburania 10:10) Orwo ebiro bishatu byalabireho, Yehova akamuhimbura ali kitondwa ky’omwoyo, Yesu orwo yashubire omwiguru, akaheleza Ishe eiguzi ly’oburorabwe obuhikiilire kabuba kichunguzo. (Abaheburania 9:24) Orw’okuba ekichunguzo kishashwirwe, aha rw’ekyo tuchungwirwe kuruga omu ntambara n’orufu.​—Shoma Abaroma 3:23, 24.

14, 15. Nitwetagwa kukoraki tubase kuganyirwa entambara zaitu?

¹⁴ Nitugoshoka kulabira aha gabo egyo eya Katonda. Obubonero obu nibutworekya okwo tulikugoshoka kany’aka n’akalikwija.

¹⁵ Nituganyirwa entambara zaitu. Akanya akandi nikiguma kukora ebintu ebigorogokire bulikanya. Orw’okuba orundi nitukora anga kugamba ebintu ebitasaine. (Abakolosai 1:13, 14) Nitwetagwa kukoraki tubase kuganyirwa? Kitusaine twechuze n’okushaba Yehova atuganyire entambara zaitu. Mara twesige muno nk’okwo tuliganyirwa entambara ezotwinazo.​—1 Yohana 1:8, 9.

16. Nitwetagwa kukoraki tubase kugira ishenkazi mutima eli nungi?

¹⁶ Nitugira ishenkazi mutima eli enungi. Ishenkazi mutima yaitu kelikututoijera okwo twakora entambara, nitwehulira titwina mugasho gwona gwona. Kyonka tutafa mwoyo, orw’enshonga nitumanya nk’okwo Yehova aratuhuliliza orwo turamushaba katuganyira. (Abaheburania 9:13, 14) Yehova nagonza tumumanyise ebyemba byaitu n’obujege bwaitu. (Abaheburania 4:14-16) Katulikukora tutyo nitubasa kumwilila haihi.

17. Nitwija kubona migishaki orw’enshonga y’orufu rwa Yesu?

¹⁷ Twina eshubi y’okwikara eirai lyona. “Empeerwa y’obufu ruba rufu, kyonkai egabo ya Ruhanga buba burora obutalihwaho aha rwa Kirisito Yesu Omukama waitu.” (Abaroma 6:23) Orw’okuba Yesu akatuferekelera, twina eshubi y’okutura eirai lyona n’okugira obubili burungi obulikugeija. (Okushurulirwa 21:3, 4) Kyonka kitusaine tukoreki tubase kubona emigisha egyo?

18. Nitumanya tutai nk’okwo Yehova natugonza?

¹⁸ Tekereza amashemelerwa agobona orw’ohabwa ekigemuro. Ekichunguzo gabo nungi muno, aha rw’ekyo kitusaine kusiima muno Yehova orw’enshonga y’egabo egyo. Eihandiiko lya Yohana 3:16 ndigamba liti: “Ruhanga akagonza ensi muno yagoba n’ahakuhayo Omwanawe omumoi.” Nikwo, Yehova natugonza muno akahayo omwanawe omugonzibwa, Yesu. Nitumanya nk’okwo Yesu natugonza muno orw’enshonga akaikiliza kutuferekelera. (Yohana 15:13) Egabo egyo neyorekya nk’okwo Yehova na Yesu nibatugonza muno.​—Abagalasia 2:20.

19, 20. (a) Noyetaga kukoraki obase kuba mutai wa Yehova? (b) Nobasa kworekya otai nk’okwo noyetekaho ekitambo ky’ekichunguzo kya Yesu?

¹⁹ Orw’okuba oyegire ebikwete aha ngonzi zingi muno eza Katonda, noyetagwa kukoraki obase kuba mutaiwe? Ti bwangu kugonza omuntu ow’otalikumanya. Eihandiiko lya Yohana 17:3 ndigamba nk’okwo, tugendelere kwega n’okumanya Yehova. Orwo tulikugendelera kumumanya ekyo nikija kutukora tumugonze, tumushemereze n’okuba batahibe. Kityo gendelera kumanya Yehova omu kwega Ebibulia.​—1 Yohana 5:3.

²⁰ Yeteho ekitambo ky’ekichunguzo kya Yesu. Ebibulia negamba eti: “Aikiliza Mwana agira oburora obutalihwaho.” (Yohana 3:36) Okugira omwesigo, nikworekyaki? Okugira omwesigo nikworekibwa omu kukora bilinya ebyo Yesu yayegesize. (Yohana 13:15) Tikugamba kushai tuti nitwesiga Yesu. Tubase kworekya nk’okwo twetaireho ekichunguzo, nitwetagwa kukora kwigana n’omwesigo gwaitu. Nitushoma tuti omuli Yakobo 2:26, “okwikiliza okutaina bikorwa kufire.”

21, 22. (a) Kubaki kitusaine kuterana hamoi omu kiro ky’okwijuka orufu rwa Kirisito buli mwaka? (b) Nitwija kushobororwahoki omu Mutwe gwa 6 n’ogwa 7?

 ²¹ Terana omu kiro ky’okwijuka orufu rwa Kirisito. Yesu atakafire, akatwegesa nk’okwo kisaine kwijuka orufu rwa wenene. Nitwijuka orufu rwa Yesu buli mwaka, mara ekiro ekyo nikyetwa ekiro ky’okwijuka orufu rwa Kirisito anga “Ekyakulya kya bwaigoro eky’Omukama.” (1 Abakorinto 11:20; Matayo 26:26-28) Yesu nagonza twijuke nk’okwo akahayo oburorabwe obuhikiilire bube kichunguzo ahali ichwe. Akagamba ati: “Mukorega mutyo okunyijukiraho.” (Shoma Luka 22:19.) Omu kuterana aha kwijuka orufu rwa Kirisito, noyorekya nk’okwo oyetaileho ekichunguzo n’engonzi ezo Yehova na Yesu batworekize.​—Shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 16.

²² Ekichunguzo niyo gabo nungi eyo twakubasa kubona. (2 Abakorinto 9:14, 15) Egabo egyo neija kugasha amamilioni g’abantu bangi abafire. Amakuru ago nigaija kushobororwaho omu Mutwe gwa 6 n’ogwa 7.