Bag-o nga Lokasyon sang Ulong Talatapan

Sang Hulyo 2009, nakabakal ang mga Saksi ni Jehova sing 102 ektaryas nga lote sa estado sang New York, U.S.A. Plano nila nga sayluhon diri ang ulong talatapan. Mga 80 kilometros ini sa aminhan-katundan sang Brooklyn, New York, diin nahamtang ang pasilidad halin pa sang 1909.

Mga 800 ka Bethelite ang maistar kag maobra sa sining bag-o nga pasilidad. May mga opisina ini, mga bilding para sa service kag maintenance, kag apat ka bilding nga ilistaran. Ginaplano man nga butangan ini sing gamay nga museo para makita ang kasaysayan sang mga Saksi ni Jehova.

 Disiotso ka ektarya lamang ang patindugan sing pasilidad kag ang iban nga bahin magapabilin nga kagulangan kag katunggan. Gamay lang ang lugar nga i-landscape kay ginpahisuno ang desinyo sang mga bilding sa kakahuyan sa palibot. Para makakinot sa kinaugali nga manggad, gindesinyo sang mga arkitekto ang mga bilding nga makakinot sa enerhiya amo nga indi ini makahalit sa palibot kag gamay ang gasto sa pagpadalagan kag pagmentinar sini. Halimbawa, ang mga atop sini tamnan sing mga tanom nga makabato sa bisan ano nga klima kag mahapos atipanon. Makabulig ini sa pagkontrol sang temperatura kag pag-awas sang tubig kon mag-ulan. Ang mga opisina gindesinyo nga makasulod ang kapawa kag ang mga bilding gindesinyo nga makinot sa tubig.

Ngaa sayluhon ang ulong talatapan? Sang una, sa Brooklyn lang ginaimprinta ang Biblia kag mga publikasyon nga pasad sa Biblia. Pero subong ginaimprinta man ini sa mga sanga sa iban nga bahin sang kalibutan. Sang 2004, ang pag-imprinta kag pagpadala sang mga literatura sa United States ginsaylo sa Wallkill, New York, mga 145 kilometros sa aminhan-katundan sang Brooklyn. Bangod mahal ang pagmentinar sa daan kag nagalayuay nga mga bilding sa Brookyn, sayluhon ini sa lugar nga magalapitay ang mga bilding. Paagi sini, magamit sing maayo ang mga donasyon.

Pagtingob sang mga Sanga Talatapan

Sang Septiembre 2012, ang pagdumala sa sobra duha ka dosena nga sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova ginsaylo sa mas daku nga mga sanga. Ang masunod amo ang duha ka panguna nga rason:

 1. Ginpahapos sang teknolohiya ang obra. Sining karon lang, nag-uswag ang paagi sa komunikasyon kag pag-imprinta. Gani ginbuhinan ang mga boluntaryo sa dalagku nga mga sanga. Bangod nabuhinan na ang mga boluntaryo diri, may bakante na nga mga kuarto para sa mga boluntaryo halin sa gamay nga mga sanga sang iban nga pungsod.

Halin sa dalagku nga mga sanga, may isa ka grupo sang eksperiensiado nga mga Saksi nga magaatipan sa hilikuton nga pagtudlo sa Biblia. Halimbawa, ang pagbantala nga hilikuton sa Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua, kag Panama pagadumalahan na sang sanga sang Mexico. Gani, ginsira ining anom ka sanga talatapan. Kuarenta ka katapo sang puluy-an Bethel sa sining mga sanga ang ginsaylo sa Mexico. Mga 95 ang ginbilin sa ila pungsod agod mangin bug-os tion nga mga ministeryo.

Ang iban nga yara sa sini nga mga pungsod sa Central America padayon nga nagatrabaho sa mga translation office nga ginadumalahan sang sanga sang Mexico. Halimbawa, mga 20 ka translator sa Panama ang naga-translate sang mga publikasyon sa tumandok nga mga lenguahe. Sa Guatemala, 16 ka Saksi ang naga-translate sa apat ka lokal nga lenguahe. Sa Central America, ang 300 ka Bethelite nangin 75 na lang bangod sa sini nga mga pagbag-o.

2. Mas madamo na ang bug-os tion nga manugbantala. Bangod sini nga mga pagbag-o, ang mga kauturan halin sa gamay nga mga sanga mas madamo na sing tion sa pagbantala. Ang isa ka brother sa Aprika nga ginhatagan sing bag-o nga asaynment nagsulat: “Sa una nga pila ka bulan, nabudlayan ako mag-adjust. Pero, ang pagbantala adlaw-adlaw nakahatag sa akon  sing kalipay kag wala sing tupong nga mga pagpakamaayo. Subong, 20 na ang akon Bible study, kag ang pila sa ila nagatambong na sa mga miting.”

Madugay Na nga Palatandaan sa Brooklyn

Sobra na 40 ka tuig nga makit-an sang mga taga-New York City ang 4.6 metros kataas nga pula nga mga letra sa ibabaw sang ulong talatapan sang mga Saksi ni Jehova. Madamo ang nagadepende diri para mabal-an ang oras kag temperatura.

Ang palatandaan gintakod sobra na 70 ka tuig sang tag-iya anay sang bilding. Ginbag-o ini sang mga Saksi ni Jehova sang ginbakal nila ang bilding sang 1969.

Agod mangin mas sibu ini kag matahom tan-awon, pila ka beses ini nga ginbag-o. Sang tungatunga sang dekada 1980, ang nagabulosbulos nga oras kag temperatura sa Fahrenheit gindugangan sing temperatura sa Celsius.

Si Eboni, nga ang iya apartment malapit sa Brooklyn, nagsiling: “Antes ako magkadto sa ulubrahan nagagawa ako sa bintana para tan-awon ang oras kag temperatura. Gani wala ako nagakaleyt kag mahibaluan ko kon ano ang akon suksukon.”

Makita pa bala ini nga palatandaan sa masunod nga 40 ka tuig? Ang bag-o nga tag-iya lang ang makasabat sini bangod may plano nga sayluhon ang ulong talatapan sang mga Saksi ni Jehova.

Bag-o nga Paagi sa Manhattan

Sang Nobiembre 2011, ginsugdan sang isa ka grupo sang mga Saksi ni Jehova ang bag-o nga paagi sa pagpalapnag sang mensahe sang Biblia sa Manhattan paagi sa matahom nga mga displey sa lamesa kag cart. Ginhimo ini sa bagatnan nga bahin sang Manhattan, ang pinakamasako kag pinakadumaan nga lugar sang New York City. Ini nga lugar gintunga sa apat ka bahin. Ang tagsa ka bahin may pila ka puesto nga ginbutangan sing lamesa ukon cart nga may mga literatura pasad sa Biblia kag may nagabantay nga payunir. Ang kalabanan sini malapit sa mga balantayan sang salakyan, nga ginaagyan sang linibo ka tawo kada adlaw.

Sa sini nga mga lugar, mahibaluan sang mga tawo ang sabat sang Biblia sa madamo nga pamangkot. Ang  mga nagadali puede nga magkuha lang sing publikasyon para basahon sa ulihi. Ang mga literatura matigayon sa madamo nga lenguahe. Kon wala sing publikasyon sa luyag nila nga lenguahe, puede sila mag-order kag kuhaon pagligad sang pila ka adlaw.

Naluyagan ini sang mga tawo kag sang mga awtoridad. Ang isa ka pulis nagsiling: “Ngaa subong n’yo lang ’ni ginhimo? Ang tanan nga kinahanglan sang tawo ara sa inyo.” Gulpi lang nga nagdulog ang isa ka tawo sang makita niya ang libro nga Ano Gid ang Ginatudlo Sang Biblia? Nagsiling sia nga nakita niya ang mga tawo sa estasyon sang tren nga nagabasa sini kag natingala sia kon diin nila ini nakuha. Subong nahibaluan na niya.

Adlaw-adlaw nga ginalabayan sang isa ka bataon nga lalaki ang isa sa mga lamesa sa sulod sang anom ka semana samtang nagapakadto sa iya ulubrahan. Sang ulihi nagdulog sia kag nagsiling, “Kinahanglan ko sing bulig.” Ang mga nagabantay nalipay sa pagbulig sa iya. Ginhatagan nila sia sing Biblia kag ginpakita sa iya kon paano sia makabenepisyo sa sini. Ang interesado nga mga nagalabay nagadulog para mag-istorya parte sa espirituwal nga mga butang, kag sa sulod sang walo ka bulan, 1,748 ang luyag magtuon sa Biblia. Sang Hunyo 2012, may napanagtag nga 27,934 ka magasin kag 61,019 ka libro.

Ang Aton mga Magasin—Mas Diutay ang Pahina, Mas Madamo nga Lenguahe

Sugod sa Enero 2013 nga isyu, ang Magmata! kag ang pangpubliko nga edisyon sang Ang Lalantawan nga 32 ka pahina nangin 16 ka pahina na lang. Bangod diutay na lang ang artikulo, puede na ini ma-translate  sa mas madamo nga lenguahe. Subong, ang Magmata! na-translate sa 98 ka lenguahe kag ang Lalantawan sa 204 ka lenguahe. Ang tulun-an nga edisyon sang Ang Lalantawan 32 ka pahina gihapon.

Ang pila ka artikulo nga ara anay sa magasin mabasa na sa Web site nga www.pr418.com. Nalakip diri ang “Para sa mga Pamatan-on,” “Ang Akon mga Leksion sa Biblia,” kag ang report sang gradwasyon sang Gilead sa pangpubliko nga edisyon sang Ang Lalantawan. Nalakip man diri ang “Para Binagbinagon sang Pamilya” kag ang “Pamangkot sang mga Pamatan-on” sang Magmata!

Dugang pa, ang serye sang mga artikulo nga mabasa sa Web site nagahatag sing maathag kag direkta nga sabat sa mga pamangkot parte sa Biblia kag sa mga Saksi ni Jehova. Ang naimprinta nga mga publikasyon ma-download man sa Internet. Paagi sa kompyuter ukon cell phone, mahapos lang ma-access ang aton mga publikasyon sa www.pr418.com sa sobra sa 440 ka lenguahe.

Ginpanami Pa Gid ang Aton Web Site

Sang nagligad nga pila ka bulan, ang grupo sang mga Saksi ni Jehova sa ulong talatapan sa New York nangabudlay para panamion pa gid ang www.pr418.com kag para mas mahapos ang pag-search sini sa kompyuter kag sa cell phone. May duha ka rason kon ngaa ginbag-o kag ginpanami nila ang Web site:

1. Agod tingubon ang aton mga Web site. Ang tatlo ka Web site sang mga Saksi ni Jehova gintingob sa isa ka opisyal nga Web site—ang www.pr418.com. Gin-untat na ang duha ka Web site nga www.watchtower.org kag www.jw-media.org. Bangod gintingob ang mga Web site, mahibaluan sang mga tawo ang parte sa mga Saksi ni Jehova ukon sa ila mga publikasyon sa isa na lang ka Web site. Halimbawa, mahimo ka magbasa, magpamati,  ukon mag-print sang Biblia kag mga publikasyon nga base sa Biblia sa madamo nga lenguahe.

2. Agod magdugang sing impormasyon. Ang bag-o nga Web site may mga sabat sa mga pamangkot sa Biblia kag impormasyon parte sa pagbantala nga hilikuton, mga sanga talatapan, mga Kingdom Hall, kag mga kombension sang mga Saksi ni Jehova. Ang “News” nga seksion nagasugid sang mga hitabo parte sa aton mga kauturan sa bug-os nga kalibutan. May ara man sing seksion nga puede makapakigbahin ang mga pamilya, tin-edyer, kag kabataan.

Sa isa ka adlaw, ginatos ka libo ka tawo ang nagabasa sang aton mga publikasyon sa Internet. Naga-download sila sing halos tunga sa milyon ka audio, EPUB, PDF, ukon sign-language nga mga video. Kada adlaw, isa ka gatos ka tawo ang nagapangabay sing pagtuon sa Biblia.

Ang Duha ka Metro nga Biblia

Ang kompleto nga Bag-ong Kalibutan nga Badbad—nga mabasa sa Braille nga Espanyol, Ingles, kag Italyano—may mga 20 asta 28 ka volume. Mga duha ini ka metro kon tangkason kag nagakinahanglan sing daku nga bulutangan! Pero ang iban nga Braille nga mga format wala nagakinahanglan sing daku nga bulutangan. Halimbawa, paagi sa portable device nga Braille notetaker, nga may mga pin nga nagaulbo kag nagasalop, makahimo sing nota ang mga bulag kag mapamatian nila ang gin-save nga mga impormasyon. Makabasa man ang mga bulag sing mga publikasyon paagi sa screen reader, nga amo ang nagabasa sang kada tinaga sini.

 Sobra na 100 ka tuig nga nagbalhag ang mga Saksi sing mga publikasyon pasad sa Biblia para sa mga bulag, kag matigayon na ini sa 19 ka lenguahe. Bisan pa makuha ini sing libre sang mga interesado, madamo ang nagahatag sing boluntaryo nga donasyon.

Ang mga Saksi naghimo sing program sa kompyuter nga maka-convert sang mga tinaga sa Braille sa madamo nga lenguahe. Kon mahuman na ang conversion table, nga may vernacular print kag mga karakter sang Braille, puede na ini maka-convert sa Braille text. Ginapahapos man sini nga program ang pagbasa sang mga bulag. Bangod man sini, mahimo na mabalhag ang mga publikasyon sa Braille, lakip ang Biblia, sa bisan ano nga lenguahe nga may Braille nga mga karakter, pati na ang mga lenguahe nga wala nagagamit sing Roman nga alpabeto.

Sang una, kon may bag-o nga publikasyon nga ipagua sa kombension, ginapahibalo sa tumalambong nga matigayon nila ini sa ulihi sa Braille. Sang nagligad nga tuig, ang sanga talatapan sa Estados Unidos nagsurbe sa mga kongregasyon para mahibaluan kon diin nga kombension matambong ang mga bulag kag kon ano nga format (embossed paper, electronic notetaker, ukon electronic screen reader) ang gusto nila.

Ang embossed paper nga format ginapadala sa mga kombension nga may mga bulag, gani makabaton man sila sang bag-o nga publikasyon. Isa ka semana pagkatapos sang kombension, gina-e-mail ang electronic format sa mga bulag nga luyag sini.

Ang isa ka bulag nga sister nagsiling: “Makalilipay gid makabaton man kami sing bag-o nga publikasyon.  Ang Salmo 37:4 nagsiling nga ihatag ni Jehova ang ginahandum sang imo tagipusuon. Kag ginhimo gid Niya ini sa sini nga kombension!” Ang isa pa ka bulag nga Saksi naghibi kag nagsiling, “Salamat kay ginaatipan gid kami ni Jehova!”

Linibo ang Nakatuon sa Pagbasa kag Pagsulat

Sang 2011, sobra 5,700 ka tawo ang nabuligan sang mga Saksi ni Jehova nga makatuon sa pagbasa kag pagsulat paagi sa paghiwat sing mga klase. Amo sini ang ginhimo sa pila ka pungsod:

Ghana: Sang nagligad nga 25 ka tuig, nabuligan namon ang sobra 9,000 nga makabasa kag makasulat.

Mozambique: Sobra 19,000 ang nakatuon magbasa sang nagligad nga 15 ka tuig. Ang isa ka estudyante nga si Felizarda nagsiling: “Nalipay gid ako subong kay mabasa ko na ang mga teksto sa mga tawo. Sang una nabudlayan gid ako.”

Solomon Islands: Ang sanga talatapan nagsulat: “Sang una, ang mga nagaistar sa nabaw-ing nga mga lugar indi makaeskwela kag diutay gid lang nga mga babayi ang nakaeskwela. Gani madamo nga babayi ang nakabenepisyo sa sini nga klase. Pagkatapos sang klase, madamo na ang may kompiansa sa ila kaugalingon.”

Zambia: Halin sang 2002, mga 12,000 ang nakatuon sa pagbasa kag pagsulat. Ang 82 anyos nga si Agnes nagsiling: “Sang ginpahibalo sa kongregasyon nga may hiwaton nga klase, gusto ko gid magpa-enrol. Sa una namon nga leksion, makahibalo na ako magsulat sang akon ngalan!”

Ang mga Saksi ni Jehova naga-translate sing mga literatura nga pasad sa Biblia sa mga 600 ka lenguahe. Indi mahapos ang pag-translate sang bilog nga songbook nga may 135 ka ambahanon. Pero, sa sulod lang sang tatlo ka tuig ang bag-o nga songbook, nga Mag-amba kay Jehova, na-translate sa 116 ka lenguahe. Pero ang iban nga 55 ka lenguahe may 55 lang ka ambahanon, kag madamo pa nga lenguahe ang naga-translate sini.

Ginatinguhaan gid sang mga translator nga mangin matahom kag makapalig-on ang mga liriko. Ang mga tinaga dapat simple para madali mahangpan sang mga nagaamba ang kahulugan kag katuyuan  sang ambahanon. Sa tanan nga lenguahe, dapat ibagay ang mga liriko sa ilig sang musika, nga daw mga pulong gid ini sang nagaamba.

Paano ini mahimo sang mga translator? Sa baylo nga i-translate sing literal ang Ingles nga mga liriko sang Mag-amba kay Jehova, naghimo sila sing bag-o nga mga liriko para mapabutyag ang importante nga mga bahin sang orihinal nga kanta. Gintinguhaan gid nila nga mapahisuno sa prinsipio sa Biblia ang tagsa ka ambahanon, kag naggamit sila sang mga tinaga nga madali mahangpan kag madumduman.

Una, i-translate anay ang ambahanon sing literal halin sa Ingles. Dayon, panamion ini sang isa ka Saksi nga may abilidad sa pagkomposo. Pagkatapos, usisaon ini sang translation team kag sang mga proofreader para masiguro nga nahisuno ini sa Kasulatan. Bisan mabudlay ini nga obra, nalipay gid ang mga Saksi ni Jehova sa bilog nga kalibutan sa pag-amba sing mga ambahanon sang pagdayaw sa ila lenguahe.

Ang tulun-an sang Bugna nagtagna nga ang mga hinaplas sa aton panahon magaagda sa katawhan nga magkari kag “magkuha sang tubig sang kabuhi nga wala sing bayad.” (Bug. 22:17) Nalakip sa sini nga pangagda ang “tanan nga . . . katawhan kag hambal.” (Bug. 7:9) Sang una, ang kalabanan nga translator ara sa sanga talatapan, pero ang ila lenguahe ginahambal sa iban nga lugar. Bangod indi nila pirme ini mabatian, hangkat gid ang paglab-ot sa tagipusuon sang mga nagabasa sang ila gin-translate nga publikasyon. Pero karon, madamo nga translation team ang ginasaylo sa mga lugar diin ginahambal ang ila lenguahe. Daku gid ang nabulig sini subong sang ginapakita sang masunod nga komento sang mga translator.

 Ang Maya nga translator sa Mexico nagsiling: “Daw gamay ako nga tanom nga ginbalik sa iya duta.” Ang isa ka translator sa nabagatnan nga Rusya nagsiling: “Kon naga-translate ka sa lugar nga ginahambal ang imo lenguahe, daw ara ka lang sa paraiso. Lain gid ang ginagamit nga mga termino sa telebisyon, mga libro, kag sa Internet sangsa ginagamit kada adlaw. Para maka-translate kami sing natural, dapat mabatian namon ang mga nagahambal sang amon lenguahe.”

Ang Tshiluba nga translator sa Congo nagsiling, “Ginagamit namon kada adlaw ang amon lenguahe—sa amon mga hilikuton pareho sang pagpakig-istorya sa amon mga kaingod kag pagpamalaklon, sa amon pagbantala, kag sa Cristianong mga miting. Ginatun-an namon ang amon gin-translate, kag ginagamit namon ang Tshiluba nga mga publikasyon sa  ministeryo, gani mahibaluan namon kon nahangpan ini sang mga tawo.”

Ang Lhukonzo nga translator sa Uganda nagsiling: “Kanami gid magtambong sa mga miting nga ginagamit ang amon lenguahe kag ang mga publikasyon nga amon gin-translate. Kasadya man sa ministeryo kay maistorya namon ang mga tawo nga nagahambal sang amon lenguahe.”

Nakabenepisyo man ang mga kongregasyon nga gin-asaynan sang mga translator. Ang isa ka sister nagsiling parte sa Maya nga mga translator: “Napalig-on kami sa mga ginahambal kag ginahimo sang mga translator. Kanami kay daw ara lang kami sa Bethel.”

Napalig-on man ang mga translator. Ang translator sa Kenya nagsiling: “Bangod diutay lang ang mga balasahon sa Luo, wala gid naghunahuna ang mga tawo nga makabasa sila sing de-kalidad nga mga publikasyon sa ila lenguahe. Gani, madamo ang nalipay sa pagbasa sini. Sang nakita ko ang reaksion sang mga tawo, napalig-on pa gid ako nga padayon nga himuon ang akon bug-os nga masarangan sa akon asaynment.”

Madamo sa sini nga translator ang tinuig ukon dinekada na nga nagaalagad sa sanga talatapan. Ginapabaloran gid ang ila positibo nga panimuot kag kahanda sa pag-una sa intereses sang karnero ni Jehova, kag ginpakamaayo gid sila. Ginpabutyag sang Xhosa nga translator sa South Africa ang ginabatyag man sang kalabanan: “Maayo gid ang desisyon sang Nagadumala nga Hubon nga isaylo ang opisina sang mga translator. Nalipay kami sang ara kami sa Bethel, pero mas nalipay kami sang ginsaylo kami.”

“Gin-atipan Kami sang mga Kauturan”

Sang Domingo, Hunyo 3, 2012, may trahedya nga natabo sa Nigeria. Nadisgrasya ang eroplano nga may 153 ka pasahero sa madamo sing tawo kag pinakadaku nga siudad sang Lagos, Nigeria. Napatay gid ang tanan nga pasahero kag wala mabal-an kon pila ang napatay sa natup-an sang eroplano.

Si Collins Eweh kag ang iya pamilya nagaistar sa pinakaibabaw sang tatlo ka panalgan nga apartment nga naigo sang eroplano. Sang natabo ang aksidente, ang ila pamilya nagatambong sa miting sa Kingdom Hall.

Sang mga alas 3:35 sang hapon, samtang nagahiwat sang ila Pagtinuon sa Ang Lalantawan,  natalupangdan ni Collins kag sang iya asawa nga si Chinyere nga may nagatinawag sa ila mga cell phone, pero wala nila ini ginasabat. Pagkatapos sang miting, ginsabat ini ni Chinyere. Ginsugiran sia sang iya mga kaingod nga nasunog ang ila apartment. Pag-abot nila didto, nakita nila nga guba na ang ila apartment bangod nabungguan ini sang eroplano nga nagtupa sa kaingod nga bilding, diin naglupok ini kag nagkarabkarab.

“Kon ara kami sa balay,” siling ni Chinyere, “napatay gid tani kami. Pagkatapos sang aksidente, ang nabilin lang gid sa amon amo ang amon ginasuksok nga bayo. Pero ang importante buhi kami. Gilayon nga nagporma ang manugtatap sang sirkito sing relief committee, kag gin-atipan kami sang mga kauturan. Nagapasalamat gid kami sa ila.”

Si Collins nagsiling: “Nagbag-o ang akon mga paryente nga nagapamatok anay sa akon relihion. Ang isa sa ila nagsiling: ‘Ginsabat sang inyo Jehova ang inyo mga pangamuyo. Indi pagbayai ang inyo Dios kay ginabuligan n’ya kamo.’ Ang isa pa nagsiling: ‘Ano man ang ginahimo mo sa pag-alagad sa Dios, padayon ini nga himua sa bug-os mo nga kabuhi.’ Nalipay ako kay ginabuligan gid kami ni Jehova.”

Gin-aprobahan sang Parlamento ang Pagparehistro

Sang Pebrero 27, 2012, gin-aprobahan sang panguluhan sang Hungary ang pagparehistro sang mga Saksi ni Jehova subong isa ka relihion suno sa Kasuguan sang Simbahan. Ining legal nga pagkilala sa ila makabulig gid sa pagbantala sang maayong balita sa Hungary. Bangod man sa sini, ang mga Saksi ni Jehova libre na sa buhis, makabaton sing mga donasyon, kag makapanaksi sa mga prisuhan kag ospital.

 Memoryal sa Isa ka Pinasahi nga Lugar

Ang espesyal payunir nga taga-Rundu, Namibia, nagsaysay parte sa gintambungan niya nga memoryal malapit sa ila. Madamo sing interesado sa sini nga lugar. Gani, sa una nga tion, naghiwat ang mga utod sing Memoryal sa ila lenguahe nga Rumanyo. Sia nagsulat: “Sa gua kami sang balay, katahom sang palibot, bilog ang bulan, kag naggamit kami sing petromax kag duha ka suga nga de-baterya.” Bangod sini, nangin suod pa gid sila kay Jehova. Isa lang ang manugbantala diri kag nagsugod lang sia sa pagbantala sang Marso. Pero 275 ang nagtambong sa Memoryal!

Sang Nobiembre 19, 2011, may isa ka importante nga hitabo sa kasaysayan sang organisasyon ni Jehova sa Central African Republic kag Chad. Sina nga adlaw, 269 ka kauturan ang nagtipon sa atubang sang bag-o nga pasilidad sang sanga. Makalilipay gid kay si Samuel Herd, miembro sang Nagadumala nga Hubon, ang nagdedikar sang bag-o nga Bethel para gamiton sa pag-alagad kay Jehova. Sa tion sang programa, ginsaysay kon paano nagsugod ang pagbantala nga hilikuton sang duha ka pungsod. Nag-umpisa ini sang 1947 sa Central African Republic kag sang 1959 sa Chad. Ginsaysay sang masunod nga may bahin ang mga detalye kon paano natapos  ang pagtukod. Pagkatapos ginpalab-ot ang panamyaw halin sa lainlain nga mga pungsod, nalipay ang tumalambong sa pamulongpulong sang dedikasyon ni Brother Herd. Nalipay ang 42 ka katapo sang pamilya Bethel kay may walo ka opisina para sa translation, kusina, kalan-an, kag lalabhan. Dugang pa may 22 ini ka kuarto kag iban pa nga pasilidad, subong sang reception, shipping, kag mga administrative office. Gani makaobra sing maayo ang katapo sang pamilya Bethel.

Sang Sabado Mayo 26, 2012, isa ka makalilipay nga hitabo ang ginhiwat sa Congo (Kinshasa). Pagkatapos sang walo ka tuig nga pagtukod kag pagkay-o, gindedikar ang mga pasilidad sang sanga. Pinasahi gid ini nga okasyon bangod amo ini ang una nga dedikasyon sang sanga nga ginhiwat sa pungsod bisan pa halos 50 ka tuig na nga may sanga talatapan sa Congo. Si Geoffrey Jackson sang Nagadumala nga Hubon ang naghatag sing pamulongpulong sa dedikasyon sa pasilidad sang sanga kag 2,422 ang nagtambong. Ang kalabanan sini nabawtismuhan sing sobra na 40 ka tuig. May 117 ka bisita halin sa 23 ka pungsod. Ang pila ka misyonero nga nag-alagad anay sing madamo nga tuig sa Congo nagsugid sang ila makapalig-on nga mga eksperiensia. Nalipay gid ang tanan nga gamiton ini nga mga pasilidad para sa pag-alagad kay Jehova.

Sang Hunyo 30, 2011, ginsiling sang European Court of Human Rights (ECHR) nga ginlapas sang gobierno sang Pransia ang kinamatarong sang mga Saksi ni Jehova sang nagsukot ini sing 60 porsiento nga buhis sa donasyon nga nabaton sang mga Saksi ni Jehova sa Pransia halin sang 1993 asta 1996. Bisan pa nagpanugda ang Korte nga aregluhon ini sang gobierno kag sang mga Saksi, nag-insister ang gobierno sang Pransia nga legal ang ila pagpanukot sing buhis, gani wala sing rason nga makig-areglo sila. Gani sa desisyon sang ECHR sang Hulyo 5, 2012, ginmanduan nila ang gobierno sang Pransia nga dulaon ang tanan nga balayran parte sa buhis. Dapat ibalik sang gobierno ang 4,590,295 ka euro ($5,749,440 U.S.) nga ginkuha nila nga buhis (pati na ang interes sini) kag hatagan  ang mga Saksi sing dugang nga 55,000 ka euro ($68,890 U.S.) para sa ila gingasto sa kaso.

Bangod neutral ang matutom nga mga alagad ni Jehova sa Eritrea, ginkuhaan sila sing citizenship. (Isa. 2:4) Sa sulod sang 17 ka tuig, madamo ang gin-aresto, kag sa karon mga 50 ka utod ang napriso, lakip ang mga tigulang nga babayi kag kabataan nga naga-edad sing duha ka tuig. Makapasubo nga sang Hulyo 2011, si Brother Misghina Gebretinsae napatay sa prisuhan. Sia ang una nga Saksi nga napatay sa prisuhan sang Eritrea. Antes sia mapatay, ginbutang sia sa bartolina nga human sa plantsa kag ginasiling nga “misteryoso” ang iya kamatayon. Ginatinguhaan gihapon sang aton kauturan nga ipaintiende sa mga opisyal nga mahidaiton ang mga Saksi, kag bisan pa neutral kita, ginatahod naton ang gobierno sang Eritrea.

Padayon nga ginabatas sang mga Saksi ni Jehova sa India ang paghingabot kag pagpanakit sang mga guban samtang nagapanaksi sila. Naagihan sang mga lalaki, babayi, kabataan, kag bisan sang 60 anyos nga lola kag sang 18 ka bulan nga lapsag nga sakiton kag buyayawon. Ang pila sa ila gin-ubahan kag ginpahog pa gani nga patyon. Ang makapasubo pa kay ginapabay-an lang ini sang mga pulis. Sa baylo nga dakpon ang mga nagahimo sini, ginpriso pa sang mga pulis ang mga Saksi base sa butig nga mga akusasyon. Sa masami, ginasakit sila kag ginabuyayaw sang mga pulis kag ginadingutan sang bulong, pagkaon kag tubig. Ginapapiyansa man sila sing mahal agod makagua sing makadali. Sa tapos sini, dapat nila batason ang tinuig nga kasuhay antes mapamatud-an nga wala sila  sing sala. Ginpasaka na sa National Human Rights Commission ang pila ka reklamo sa paglapas sang kinamatarong sang tawo kag nagalaum nga makabulig ini sa aton mga utod.

Sang Nobiembre 2011, nagpapanaug ang ECHR sing desisyon nga ginlapas sang Turkey ang kinamatarong sa konsiensia ni Yunus Erçep, isa ka Saksi ni Jehova nga napamatbatan kag napriso bangod indi sia magserbisyo sa militar. Halin sang Marso 1998, si Brother Erçep 39 ka beses nga ginpatawag para magserbisyo sa militar kag kapin sa 30 ka beses nga nag-atubang sa korte. Ginmultahan sia, ginpriso, kag ginpasulod sa ospital sang may diperensia sa hunahuna bangod sa “religious paranoia.”

Sang Oktubre 2004, nag-apelar si Brother Erçep sa ECHR. Sa pamat-od sini, nagsiling ang Korte nga “ang aplikante, nga isa ka Saksi ni Jehova, nangabay nga mahilway sa pagserbisyo sa militar indi tungod sa personal nga bentaha ukon kaayuhan kundi tungod sa iya malig-on nga relihioso nga pagpati.”

Si Feti Demirtaş isa pa ka Saksi ni Jehova sa Turkey nga nangindi sa paghanas sa militar sang ginpatawag sia sang 2005. Gin-aresto sia, ginbakol, gindala sa hukmanan, kag ginpriso sa sulod sang 554 ka adlaw asta nga ginbuy-an sia sang Hunyo 2007. Bangod wala ginkompromiso ni Brother Demirtaş ang iya pasad sa Biblia nga pagpati, ginhimo ang isa ka report para ipagua nga may diperensia sia sa hunahuna. Ang desisyon sang ECHR batok sa Turkey nagsiling nga indi makatarunganon ang pagtratar sang mga awtoridad sa Turkey kay Brother Demirtaş kag ginlapas nila ang iya kinamatarong nga sundon ang iya konsiensia.

Ining duha ka desisyon sang ECHR kaanggid sa nauna nila nga desisyon sang Hulyo 2011 (Bayatyan v. Armenia) diin ang Grand Chamber sang ECHR nagkompirmar  nga ang European Convention nagaamlig sang kinamatarong sang mga nagapamatok tungod sa konsiensia. Ini nga mga desisyon naaplikar sa tanan nga miembro sang estado sang Council of Europe lakip na ang Turkey.

Nagpapanaug man sing desisyon ang ECHR batok sa Armenia sa kaso nga Bukharatyan v. Armenia kag Tsaturyan v. Armenia sang Enero 2012. Nagsiling ini nga ginlapas ang kinamatarong sa relihion sang duha ka Saksi nga nagpamatok sa pagserbisyo sa militar. Sa sini nga desisyon, ginkutlo sang Korte ang nauna nila nga desisyon sa kaso nga Bayatyan v. Armenia.

Bisan pa sining maragtason nga mga desisyon batok sa Armenia, ang gobierno padayon gihapon sa pag-akusar, pagpamatbat, kag pagpriso sa mga  nagapamatok tungod sa ila konsiensia. Wala pa mabinagbinag sang parlamento ang pagbag-o sa Law on Alternative Service nga naaprobahan sang gobierno sang Armenia sang Marso 2012. Ginalauman nga tumanon sang gobierno sang Armenia ang desisyon sang ECHR paagi sa paghilway sa mga utod nga ara pa sa prisuhan tungod sa ila pagsunod sa ila konsiensia.

Padayon nga ginaatubang sang mga Saksi ni Jehova sa Azerbaijan ang pag-ipit sang gobierno: pag-raid kag pag-aresto bangod sa pagtambong sa mga miting, pagdumili sa mga literatura, pag-deport sa mga dumuluong nga Saksi, pagsakit kag pagpakahuya sang kapulisan, kag pagpamahog nga kuhaon ang ila rehistro. Bangod wala ginbaton sang State Committee for Work with Religious Associations ang aplikasyon sa pagparehistro sang mga Saksi, pirme na gid ginagamo sang mga pulis ang pagsimba sang mga Saksi kag pagbantala, kag gindumilian ang pagpasulod kag pagpanagtag sang ila mga literatura. Ginmultahan sing daku sang mga korte ang mga Saksi tungod sa ila pagpanagtag sang literatura kag pagtambong sa mga miting. Halimbawa, isa ka utod nga babayi ang ginmultahan sing $1,909 (U.S.) kay nagtambong sia sa miting sa siudad sang Ganja. Bangod ginalapas sini ang kinamatarong sa pagsimba nga ginapatuman sang European Convention on Human Rights, madamo nga pag-apelar sa ECHR ang ginhimo sa paglaum nga mauntat na ang pagpanggamo kag paghingabot sa mga Saksi ni Jehova sa Azerbaijan.

Padayon nga ginagamo kag ginahingabot sang mga opisyales nga nagapatuman sang kasuguan sa nagkalainlain nga bahin sang Rusya ang mga Saksi ni Jehova kag ginapilit nila ang mga korte nga pamatbatan ang mga Saksi tungod sa ila kahilwayan sa pagsimba  sa Dios. Base sa ginareklamo sang kalabanan nga kasuguan tuhoy sa extremism, gindeklarar sang mga korte sang Rusya ang 64 ka publikasyon sang mga Saksi nga batok sa gobierno. Sining karon lang, isa ka piskal ang nangabay nga ideklarar nga extremist ang libro nga Magtuon Gikan sa Daku nga Manunudlo, ang libro nga nagatudlo sa kabataan tuhoy kay Jesucristo. Sa madamo nga bahin sang Rusya, ginpunggan man sang mga korte nga mabuksan sang mga Saksi ni Jehova ang ila opisyal nga Web site. Gintugutan man nila ang mga nagapatuman sang kasuguan nga magpang-espiya sa mga miembro sang kongregasyon, lakip ang paggamit sing sekreto nga video kag pagbukad sa mga sulat. Masami man nga ginapamangkot sang mga pulis ang mga kaingod nga nagapamatok sa mga Saksi, ginahalughog ang puluy-an sang mga Saksi, kag ginakumpiskar ang ila literatura kag iban pa nga personal nga pagkabutang. Ginadakop man nila ang mga Saksi samtang nagalakat sa dalan, nagamaneho sang salakyan, ukon nagapanaug sa tren. Ginatublag sang mga pulis ang mga miting kag ginakasuhan ang mga gulang bangod sa pagduaw nila sa mga miembro sang ila kongregasyon. Sa iban nga rehiyon, ginasulsulan sang mga piskal ang korte para dulaon sa listahan sang Local Religious Organizations (LRO) ang mga Saksi ni Jehova.

Sang Mayo 2012 sa siudad sang Taganrog, 17 ka Saksi ang gin-akusar nga nag-organisar kag nakigbahin sa krimen bangod lamang sa ila buhat sang pagtuo. Sa sini nga rehiyon gindula sa listahan sang LRO ang mga Saksi ni Jehova sang 2009 paagi sa isa ka court order kag ginkompiskar ang ila Kingdom Hall bangod ginakabig sila nga batok sa gobierno. Bangod wala sila gintugutan nga gamiton ang ila Kingdom Hall, nagmiting ang mga Saksi sa pribado nga mga  puluy-an ukon sa gin-arkilahan nga mga lugar, apang gintinguhaan gihapon sang mga awtoridad nga pauntaton ang ila pagtililipon. Sang Hulyo 2012, samtang nagapanaksi ang mag-asawa nga payunir sa siudad sang Chita sa Siberia ginsentensiahan sila nga nakasala sing pagsugyot sang dumot bangod nagpanagtag sila sang libro nga Ano Gid ang Ginatudlo Sang Biblia? nga ginakabig nga batok sa gobierno. Kada isa sa ila ginsentensiahan sing 200 ka oras nga pagtrabaho, apang nag-apelar sila.

Bisan pa makaduha na nga nagdesisyon ang ECHR pabor sa mga Saksi ni Jehova sa Rusya—ang Kuznetsov and Others v. Russia sang 2007 kag ang Jehovah’s Witnesses of Moscow v. Russia sang 2010—padayon nga ginbalewala sang mga awtoridad sang Rusya ini nga mga desisyon halin sa ginakilala nga Korte. Bangod sini, may 19 pa ka aplikasyon ang mga Saksi ni Jehova nga ginahulat sa ECHR sa paglaum nga ang dugang nga desisyon halin sa ECHR magapahulag sa mga awtoridad sang Rusya nga untaton na ang paghingabot sa katawhan ni Jehova kag tugutan sila nga ‘magkabuhi sing matawhay kag malinong nga may bug-os nga diosnon nga debosyon kag pagkaserioso.’—1 Tim. 2:2.

Padayon nga ginapriso sa South Korea ang mga pamatan-on nga lalaki nga kauturan bangod sang ila neutralidad. Kada bulan mga 45 ka pamatan-on nga utod nga lalaki ang ginasentensiahan nga mapriso sa sulod sang isa ka tuig kag tunga. Gani, mga 750 ka kauturan nga lalaki ang nagaantos karon sa prisuhan sa Korea. Diri nga pungsod ang may pinakadamo nga Saksi nga napriso tungod sa ila pagtuo. Halin sang 1950, mga 17,000 na ka Saksi ni Jehova ang ginsentensiahan, kag kon tingubon, sobra 32,000 ka tuig nga pagkapriso.

 Sang 2012, nagbaskog pa gid ang paghingabot sang mga awtoridad sa mga Saksi nga indi magserbisyo sa militar. Sa sini nga tion ginapriso pati ang nagapangindi nga hanason subong mga reserba sa militar. Sadto, ginamultahan lang sila. Bangod madamo ang ginapatawag sang nagliligad nga tinuig, ang mga nagpangindi magaatubang sing madamo nga beses sa korte. Halimbawa, sang Nobiembre 2011, si Ho-jeong Son ginsentensiahan nga mapriso sing walo ka bulan. Dayon, sang Hunyo 2012, nag-atubang sia liwat sa korte kag sa sini nga tion ginsentensiahan sia sing anom ka bulan nga pagkapriso. Ginpriso sia gilayon pagkatapos sini kag ginpagua sang makapiansa sia pagligad sang 29 ka adlaw, kag padayon nga nagahulat sang resulta sang iya apelasyon. Nagapangatubang sia karon sing 14 ka bulan nga pagkapriso.

Makapila na ka beses nga ginkondenar sang United Nations Human Rights Committee ang South Korea sa paglapas sa kinamatarong sang mga tawo nga sundon ang ila konsiensia. Para masolbar ini nga problema, may ginpasaka nga mga aplikasyon sa sini nga Committee kag sa South Korean Constitutional Court. Pero wala pa ini madesisyunan.