Kapitulo 11

Karon Na ang Katapusan nga mga Adlaw!

1. Ngaa madamo ang nagakatingala kon ginabinagbinag nila ang nagakatabo sa kalibutan, apang diin masapwan ang masaligan nga paathag tuhoy sa mga nagakatabo sa kalibutan?

 PAANO ang aton magamo nga kalibutan nakadangat sa sini nga kahimtangan? Diin kita nagapadulong? Napamangkot mo na bala ina nga mga pamangkot? Madamo ang nagakatingala kon ginatan-aw nila ang kahimtangan sang kalibutan. Ang mga nagakatabo subong sang inaway, balatian, kag krimen nagapalibog sa mga tawo kon ano ang yara sa palaabuton. Ang mga lider sang panguluhan wala sing matanyag nga paglaum. Apang, ang isa ka masaligan nga paathag tuhoy sa sining makatulublag nga mga adlaw sarang matigayon gikan sa Dios sa iya Pulong. Ang Biblia masaligan nga nagabulig sa aton nga mahangpan kon diin na kita sa lakat sang panahon. Ginapakita sini sa aton nga yara na kita sa “katapusan nga mga adlaw” sang karon nga sistema sang mga butang.​—⁠2 Timoteo 3:⁠1.

2. Ano ang ginpamangkot kay Jesus sang iya mga disipulo, kag ano ang iya ginsabat?

² Binagbinaga, halimbawa, ang sabat nga ginhatag ni Jesus sa pila ka pamangkot sang iya mga disipulo. Tatlo ka adlaw sa wala pa mapatay si Jesus, namangkot sila sa iya: “Ano ang mangin tanda sang imo presensia kag sang katapusan sang sistema sang mga butang?” a (Mateo 24:⁠3) Bilang sabat, ginsugid ni Jesus ang espisipiko  nga mga hitabo kag mga kahimtangan sa kalibutan nga magapakita sing maathag nga ining didiosnon nga sistema nakasulod na sa katapusan nga mga adlaw sini.

3. Ngaa naglain pa ang mga kahimtangan sa duta sang magsugod si Jesus sa paggahom?

³ Subong ginpakita sa nagligad nga kapitulo, ang kronolohiya sang Biblia nagadul-ong sa konklusion nga ang Ginharian sang Dios nagsugod na sa paggahom. Apang paano ina matabo? Ang kahimtangan naglain, sa baylo nga mag-ayo. Ang matuod, isa ini ka malig-on nga palatandaan nga ang Ginharian sang Dios nagsugod na sa paggahom. Ngaa? Ti, ang Salmo 110:2 nagapahibalo sa aton nga sa sulod sang isa ka panahon si Jesus magagahom ‘sa tunga sang iya mga kaaway.’ Sa pagkamatuod, ang iya una nga ginhimo subong langitnon nga Hari amo nga gintagbong niya si Satanas kag ang iya demonyo nga mga anghel sa palibot sang duta. (Bugna 12:⁠9) Ano ang epekto? Amo gid ang gintagna sang Bugna 12:12: “Kailo sa duta kag sa dagat, kay ang Yawa nagpanaug sa inyo, nga may dakung kasingkal, bangod nga nahibaluan niya nga malip-ot na lang ang iya tion.” Nagakabuhi na kita karon sa sinang ‘malip-ot na lang nga tion.’

4. Ano ang pila ka tanda sang katapusan nga mga adlaw, kag ano ang ginapakita sini? (Tan-awa ang kahon.)

⁴ Busa, indi makapakibot nga sang ginpamangkot si Jesus kon ano ang mangin tanda sang iya presensia kag sang katapusan sang sistema sang mga butang, ang iya sabat makapaserioso. Ang nanuhaytuhay nga mga bahin sang tanda makita sa kahon sa pahina 102. Subong makita mo, ang Cristianong mga apostoles nga sanday Pablo, Pedro, kag Juan nagahatag sa aton sing dugang pa nga mga detalye tuhoy sa katapusan nga mga adlaw. Matuod, ang kalabanan nga mga bahin sang tanda kag sang katapusan nga mga adlaw nagadalahig sing mabudlay nga mga kahimtangan. Apang, ang katumanan sining mga tagna dapat magkumbinsi sa aton nga ining malaut nga sistema malapit na matapos. Usisaon naton sing maayo pa ang pila sang pangunang mga tanda sang katapusan nga mga adlaw.

MGA TANDA SANG KATAPUSAN NGA MGA ADLAW

5, 6. Paano nagakatuman ang mga tagna tuhoy sa inaway kag tiggulutom?

⁵ “Ang pungsod magatindog batok sa pungsod kag ang ginharian batok sa ginharian.” (Mateo 24:7; Bugna 6:⁠4) Ang manunulat nga  si Er­nest Heming­way nagtawag sang Inaway Kalibutanon I “ang labing daku, madugo, patarasak nga pagpamatay nga natabo sa duta.” Suno sa libro nga The World in the Crucible​—⁠1914-1919, isa ini ka “bag-o nga kasangkaron sang inaway, ang unang bug-os nga inaway sa eksperiensia sang katawhan. Ang kalawigon sini, kabaskugon, kag kasangkaron naglabaw sa bisan ano nga nahibal-an anay ukon ginapaabot sa kabilugan.” Nian ginsundan ini sang Inaway Kalibutanon II, nga mas malaglagon sangsa Inaway Kalibutanon I. “Ang ikabeinte nga siglo,” siling sang propesor sa maragtas nga si ­Hugh Thom­as, “gingamhan sang ma­chine gun, tangke-de-guerra, B-52, bomba nuklear kag, sang ulihi, sang misil. Gintandaan ini sing mga inaway nga mas madugo kag malaglagon sangsa mga inaway nga natabo sa bisan ano nga dag-on.” Matuod, madamo ang ginsiling nahanungod sa pagbuhin sing mga armas sang matapos ang Cold War. Sa gihapon, ginabulubanta sang isa ka report nga sa tapos sang ginapanugda nga mga pagbuhin mga  10,000 pa 20,000 ka nuklear nga war­head ang mabilin​—⁠kapin sa 900 ka pilo ang kalabawon sangsa ikasarang sa pagpakig-away nga gingamit sa Inaway Kalibutanon II.

⁶ “May kakulang sa kalan-on.” (Mateo 24:7; Bugna 6:​5, 6, 8) Sugod sang 1914 sa dimagkubos 20 ka daku nga tiggulutom ang natabo na. Ang naapektuhan nga mga duog nagalakip sang Ban­gla­desh, Burundi, Cambodia, China, Etiopia, Gresya, India, Nigeria, Rusya, Rwan­da, Somalia, kag Sudan. Apang indi pirme tiggulutom ang kabangdanan sang kakulang sa kalan-on. “Ang suplay nga pagkaon sang kalibutan sining karon nga mga dekada madasig nga naglabaw sangsa populasyon sini,” hinakop sang mga sientipiko sa agrikultura kag mga ekonomista. “Apang bangod sa dimagkubos 800 milyones ka tawo ang imol gid katama, . . . indi sila makabakal sing bastante man lamang gikan sa sining kabuganaan nga makabulong sang ila kakulang sing sustansia.” Sa iban nga mga kaso nadalahig ang pagpasilabot sang politika. Si Dr. Abdel­galil Elmek­ki sang University of Toronto nagsambit sing duha ka halimbawa diin linibo ang nagutman samtang ang ila pungsod nagabaligya sa iban nga pungsod sing madamo nga pagkaon. Daw subong bala nga mas daku ang interes sang mga panguluhan sa pagtipon sing kuwarta sang iban nga pungsod agod igasto para sa  ila mga pagpakig-away sangsa pagpakaon sa ila mga banwahanon. Ano ang konklusion ni Dr. Elmek­ki? Ang tiggulutom masami nga “depende sa kahimusan kag sa pagsulundan sang panguluhan.”

7. Ano ang mga katunayan nahanungod sa mga piste karon?

⁷ “Mga piste.” (Lucas 21:11; Bugna 6:⁠8) Ang trangkaso Espanyola sang 1918-19 nagkutol sing dimagkubos 21 milyones ka kabuhi. “Wala pa gid matabo sa maragtas nga ang kalibutan ginhapay sang isa ka manugpatay nga tuman kadasig nga nagpapas sa tuman kadamo nga tawo,” sulat ni A. A. Hoeh­ling sa The Great Epidemic. Sa karon, ang mga piste indi makontrol. Kada tuig, ang kanser nagapatay sa lima ka milyon ka tawo, ang lupot nagakutol sa kabuhi sang kapin sa tatlo ka milyon ka lapsag kag kabataan, kag ang anos nagapatay sa tatlo ka milyon ka tawo. Ang mga impeksion sa respiratoryo, labi na ang pulmonya, nagapatay kada tuig sa 3.5 milyones ka bata nga kubos sa edad nga lima ka tuig. Kag makahalawhaw nga 2.5 bilyones​—⁠katunga sang populasyon sang kalibutan​—⁠ang nagaantos sa mga balatian nga ginatuga sang indi bastante ukon mahigko nga tubig kag indi nagakaigo nga kahimusan para sa katinlo. Ang AIDS isa pa ka pahanumdom nga ang tawo, walay sapayan sang iya importante nga mga katigayunan sa medisina, indi sangkol sa pagdula sang mga piste.

8. Paano ang mga tawo nangin “mahigugmaon sa kuwarta”?

⁸ “Ang mga tawo mangin . . . mahigugmaon sa kuwarta.” (2 Timoteo 3:⁠2) Sa mga pungsod sa bilog nga kalibutan, ang mga tawo daw wala sing kaayawan sa paghandum sing daku pa nga manggad. Masami nga ang “kadalag-an” ginatakus suno sa kadakuon sang sweldo, kag ang “katigayunan” suno sa pagkabutang sang isa. “Ang materyalismo padayon gihapon nga mangin isa sang nagasugyot nga mga puwersa sa katilingban sang mga Amerikano . . . kag isa man ka puwersa nga nangin importante sing dugang pa sa iban sang dalagku nga patikang,” siling sang bise presidente sang isa ka manugpasayod nga ahensia. Nagakatabo bala ini sa inyo lugar?

9. Ano ang masiling nahanungod sa gintagna nga pagkamalalison sa mga ginikanan?

⁹ “Malalison sa mga ginikanan.” (2 Timoteo 3:2) Ang mga ginikanan karon, mga manunudlo, kag iban pa nakasaksi gid nga madamong kabataan ang dimatinahuron kag dimatinumanon. Ang iban sining mga pamatan-on nagabalos ukon nagailog sa indi maayo nga halimbawa sang ila mga ginikanan. Dugang pa nga kabataan  ang nagakadulaan sing pagtuo​—⁠kag nagarebelde sa​—⁠eskwelahan, kasuguan, relihion, kag sa ila mga ginikanan. “Subong isa ka huyog,” siling sang isa ka beterano nga manunudlo, “daw wala sila sing pagtahod sa bisan ano.” Apang, sing makalilipay, madamo sang mahinadlukon-sa-Dios nga kabataan ang huwaran sa paggawi.

10, 11. Ano ang ebidensia nga ang mga tawo mabangis kag kulang sing kinaugali nga gugma?

¹⁰ “Mabangis.” (2 Timoteo 3:⁠3) Ang Griegong tinaga nga ginbadbad “mabangis” nagakahulugan sing ‘wala maanta, talunon, kulang sing tawhanon nga simpatiya kag kahanuklog.’ Ginalaragway gid sini ang madamo karon nga nagahimo sing kasingki! “Ang kabuhi tuman kasakit, tuman ka makahaladlok nga nabulit sing dugo amo kon ngaa kinahanglan ang matig-a nga buot sa pagbasa sang adlaw-adlaw nga pamantalaan,” siling sang isa ka editoryal. Ang isa ka pulis nga nagabantay sang mga apart­ment nagsiling nga madamo nga pamatan-on ang daw nagapabulagbulag sa mga resulta sang ila mga buhat. Sia nagsiling: “Nagaluntad ang balatyagon nga, ‘Wala ko mahibaluan kon ano ang palaabuton. Himuon ko kon ano ang naluyagan ko karon.’ ”

¹¹ “Wala sing kinaugali nga gugma.” (2 Timoteo 3:⁠3) Ining mga pulong ginbadbad gikan sa isa ka Griegong tinaga nga nagakahulugan sing “walay tagipusuon, walay kaluoy” kag nagapahangop sing “kakulang sing kinaugali, tulad-pamilya nga gugma.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Huo, masami nga ang gugma indi makita sa palibot nga dapat magbugana ini​—⁠ang puluy-an. Makatulublag nga nangin kinaandan ang mga report tuhoy sa pagpamintas sa mga tiayon, kabataan, kag bisan gani sa tigulang na nga mga ginikanan. Ang isa ka grupo sang mga mananalawsaw nagkomento: “Ang tawhanon nga kasingki​—⁠pagtampa man ukon pagdis-og, pagbuno ukon pagluthang​—⁠mas masunson nga nagakatabo sa sulod sang pamilya sangsa bisan diin sa aton katilingban.”

12. Ngaa masiling nga ang mga tawo may dagway lamang sang diosnon nga debosyon?

¹² “May dagway sang diosnon nga debosyon apang nagapanghiwala sang gahom sini.” (2 Timoteo 3:⁠5) May gahom ang Biblia sa pagpabag-o sang kabuhi padulong sa maayo. (Efeso 4:​22-24) Apang, madamo karon ang nagagamit sang ila relihion subong lipon sa ginahimo nila nga dimatarong nga mga butang nga wala  nagapahamuot sa Dios. Ang pagbinutig, pagpangawat, kag kalautan sa sekso masami nga ginapabay-an sang relihioso nga mga lider. Madamo nga relihion ang nagatudlo sing gugma apang nagasakdag sang inaway. “Sa ngalan sang Supremo nga Manunuga,” siling sang isa ka editoryal sa magasin nga India Today, “ginhimo sang mga tawo ang labing makangilil-ad nga mga kapintas batok sa ila mga isigkatawo.” Sa katunayan, ang duha sang pinakamadugo nga inaway sang nagligad nga mga tion​—⁠Inaway Kalibutanon I kag II​—⁠nagdabdab sa tunga mismo sang Cristiandad.

13. Ano ang ebidensia nga ang duta ginalaglag?

¹³ “Nagalaglag sang duta.” (Bugna 11:18) Kapin sa 1,600 ka sientipiko, lakip ang 104 ka dumalaug sang Nobel nga premyo, gikan sa bilog nga kalibutan ang nagsakdag sa paandam, nga ginpaguwa sang ­Union of Con­cerned Sci­en­tists (UCS), nga nagsiling: “Ang mga tawo kag ang kinaugali nga palibot yara sa dalanon nga magbungguanay. . . . Pila ka dekada na lang ang nabilin antes ang kahigayunan sa paglikaw sa sining katalagman mawasi.” Ang report nagsiling nga ang makatalagam nga mga buhat sang tawo “mahimo nga magabag-o sang kalibutan kag indi na sini masarangan sakdagon ang kabuhi suno sa paagi nga nahibaluan naton.” Ang pagnipis sang ­ozone, polusyon sa tubig, pag-upaw sang kagulangan, paglamgod sang duta, kag ang pagkaubos sang madamo nga espesyi sang mga sapat kag mga tanom ginsambit subong isa ka hilingagawon nga mga problema nga dapat lubaron. “Ang aton pagpasilabot sa nagasandiganay nga balayan sang kabuhi,” siling sang UCS, “mahimo bangdan sang lapnag nga mga epekto, lakip ang pagkalusod sang biolohiko nga mga sistema nga indi pa naton nahangpan sing bug-os.”

14. Paano mo mapamatud-an nga ang Mateo 24:14 ginatuman sa aton adlaw?

¹⁴ “Ining maayong balita sang ginharian pagaibantala sa bug-os napuy-an nga duta.” (Mateo 24:14) Gintagna ni Jesus nga ang maayong balita sang Ginharian pagaibantala sa bug-os nga duta, subong panaksi sa tanan nga kapungsuran. Sa bulig kag pagpakamaayo sang Dios, minilyon ka Saksi ni Jehova ang nagahinguyang sing binilyon ka oras sa sining pagbantala kag paghimo sing disipulo nga hilikuton. (Mateo 28:​19, 20) Huo, narealisar sang mga Saksi nga may salabton sila sa dugo kon indi nila pag-iwali ang maayong balita. (Ezequiel 3:​18, 19) Apang nalipay sila nga kada tuig linibo ang mapinasalamaton nga nagabaton sa mensahe  sang Ginharian kag nagapamatuod sang ila kaugalingon subong matuod nga mga Cristiano, kon sayuron, subong mga Saksi ni Jehova. Hamili gid ang pribilehiyo sa pag-alagad kay Jehova kag sa amo ginapalapnag ang ihibalo sang Dios. Kag sa tapos mabantala ining maayong balita sa bug-os napuy-an nga duta, ang katapusan sining malaut nga sistema magaabot.

MAGHULAG SA EBIDENSIA

15. Paano matapos ang malaut nga sistema karon?

¹⁵ Paano matapos ining sistema? Ang Biblia nagatagna sing isa ka “dakung kapipit-an” nga magasugod sa pagsalakay sang politikal nga elemento sining kalibutan sa “Babilonia nga Daku,” ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. (Mateo 24:21; Bugna 17:​5, 16) Si Jesus nagsiling nga sa tion sini, “ang adlaw padulmon, kag ang bulan indi maghatag sang iya kapawa, kag ang mga bituon magakalahulog gikan sa langit, kag ang mga kagamhanan sang mga langit uyugon.” (Mateo 24:29) Mahimo ini magpahangop sing literal nga mga hitabo sa kalangitan. Kon ano man, ang nagaiwag nga mga kapawa sang relihioso nga kalibutan mabuyagyag kag madula. Nian si Satanas, nga gintawag “Gog sa duta sang Magog,” magagamit sa malauton nga mga tawo sa paghimo sing mabaskog nga pagsalakay batok sa katawhan ni Jehova. Apang indi magmadinalag-on si Satanas, kay ang Dios magaluwas sa ila. (Ezequiel 38:​1, 2, 14-23) “Ang dakung kapipit-an” magadangat sa putukputukan sini sa Armagedon, “ang inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan.” Dulaon sini ang tanan nga katapusan nga marka sang dutan-on nga organisasyon ni Satanas, kag magabukas sang dalan para sa pag-ilig sang walay katapusan nga mga pagpakamaayo sa maluwas nga katawhan.​—⁠Bugna 7:​9, 14; 11:15; 16:​14, 16; 21:​3, 4.

16. Paano naton nahibaluan nga ang gintagna nga mga tanda sang katapusan nga mga adlaw naaplikar sa aton tion?

¹⁶ Ang pila ka bahin sang mga tagna nga nagalaragway sang katapusan nga mga adlaw mahimo nga naaplikar sa iban nga panahon sang maragtas. Apang kon tingubon, ang gintagna nga mga ebidensia nagatudlo sa aton adlaw. Sa pag-ilustrar: Ang indibiduwal nga mga linya sa badlit sang tudlo sang isa ka tawo nagaporma sing isa ka desinyo nga indi maangkon sang bisan sin-o nga tawo. Sing kaanggid, ang katapusan nga mga adlaw may kaugalingon nga desinyo sang mga marka, ukon mga hitabo. Nagahuman ini sing “badlit sang tudlo” nga indi maangkon sang bisan ano nga  panahon. Kon binagbinagon upod sa mga ginapakita sang Biblia nga ang langitnon nga Ginharian sang Dios nagagahom na karon, ang ebidensia nagahatag sing malig-on nga sadsaran sa paghinakop nga sa pagkamatuod amo ini ang katapusan nga mga adlaw. Dugang pa, may yara maathag Makasulatanhon nga pamatuod nga ang malauton nga sistema karon pagalaglagon sa indi madugay.

17. Ang ihibalo nga karon na ang katapusan nga mga adlaw dapat magpahulag sa aton nga himuon ang ano?

¹⁷ Ano ang himuon mo sa ebidensia nga karon na ang katapusan nga mga adlaw? Binagbinaga ini: Kon may mabaskog nga bagyo nga nagapadulong, walay pagpalantang nga nagahimo kita sing mga tikang sa pagpangandam. Ti, ang ginatagna sang Biblia para sa karon nga sistema dapat magpahulag sa aton. (Mateo 16:​1-3) Makita naton sing maathag nga nagakabuhi kita sa katapusan nga mga adlaw sining sistema sang kalibutan. Dapat ini magpahulag sa aton nga himuon ang mga pagpasibu nga kinahanglanon agod matigayon ang kahamuot sang Dios. (2 Pedro 3:​3, 10-12) Nagapatuhoy sa iya kaugalingon subong amo ang ahente para sa kaluwasan, si Jesus nagpalanog sing hilingagawon nga panawagan: “Andami ang inyo kaugalingon nga ang inyo mga tagipusuon indi gid mabug-atan sang sobra nga pagkaon kag sobra nga pag-inom kag sang mga kabalaka sang kabuhi, kag sa hinali magaabot sa inyo ina nga adlaw subong sang isa ka siod. Kay magaabot ini sa tanan nga nagapuyo sa nawong sang bug-os nga duta. Magpabilin nga nagamata, kon amo, nga sa tanan nga tion nagaampo nga magmadinalag-on kamo sa paglikaw sa sini tanan nga butang nga mahanabo, kag sa pagtindog sa atubangan sang Anak sang tawo.”​—⁠Lucas 21:​34-36.

[Mga footnote]

TILAWI ANG IMO IHIBALO

Ano ang gintagna sang Biblia nahanungod sa mga mahanabo sa kalibutan sa pagsugod sang paggahom ni Cristo?

Ano ang pila ka tanda sang katapusan nga mga adlaw?

Ano ang nagakumbinsi sa imo nga karon na ang katapusan nga mga adlaw?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Kahon sa pahina 102]

PILA KA TANDA SANG KATAPUSAN NGA MGA ADLAW

• Walay tupong nga inaway.​—⁠Mateo 24:7; Bugna 6:⁠4.

• Tiggulutom.​—⁠Mateo 24:7; Bugna 6:​5, 6, 8.

• Mga piste.​—⁠Lucas 21:11; Bugna 6:⁠8.

• Nagadugang nga pagkamalinapason.​—⁠Mateo 24:⁠12.

• Paglaglag sa duta.​—⁠Bugna 11:⁠18.

• Mga linog.​—⁠Mateo 24:⁠7.

• Makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan.

—⁠2 Timoteo 3:⁠1.

• Sobra nga gugma sa kuwarta.​—⁠2 Timoteo 3:⁠2.

• Pagkamalalison sa mga ginikanan.​—⁠2 Timoteo 3:⁠2.

• Kakulang sing kinaugali nga gugma.​—⁠2 Timoteo 3:⁠3.

• Mahigugmaon sa kinasadya sa baylo nga sa Dios.​—⁠2 Timoteo 3:⁠4.

• Kakulang sing pagpugong sa kaugalingon.​—⁠2 Timoteo 3:⁠3.

• Wala sing gugma sa kaayuhan.​—⁠2 Timoteo 3:⁠3.

• Wala nagasapak sa nagahilapit nga katalagman.​—⁠Mateo 24:⁠39.

• Mga manugyubit nga nagasikway sang pamatuod sang katapusan nga mga adlaw.​—⁠2 Pedro 3:​3, 4.

• Tugob-globo nga pagbantala sing Ginharian sang Dios.​—⁠Mateo 24:⁠14.

 [Bug-os pahina nga piktyur sa pahina 101]