Kapitulo 13

Pagpakigkomunikar sa Kalibutan sang mga Espiritu

 “Ang pagkinahanglan nga makigkomunikar tuman ka daku.” Sa sining mga pinamulong, ginsugdan sang libro nga Machines ang isa ka kapitulo nahanungod sa radyo. Paagi sa radyo mahimo kita makigkomunikar sa mga tawo sa palibot sang globo ukon mahimo gani makapamati sa mga astronawt sa malayo nga kahawaan.

² Ang komunikasyon paagi sa radyo kinaandan na karon. Apang madamo ang wala nagasapak ukon indi makahangop sa isa ka mas importante nga sahi sang komunikasyon​—⁠sa kalibutan sang mga espiritu.

Pagpakigkomunikar sa Manunuga

³ Madamong siglo bag-o maimbento ang radyo, si Hari David nagsulat:

 “Lingga ang akon mga pulong, O Jehova . . . Talupangda ang akon pagpamalandong, Hari ko kag Dios, kay sa imo nagapangamuyo ako.”​—⁠Salmo 5:​1, 2.

 Indi bala makatarunganon nga, kon gustuhon niya, mahimo “mapamatian” sang labing mataas nga intelihensia sa uniberso ang ginasiling naton sa pangamuyo? Kag indi bala makatarunganon nga mangayo kita sing bulig sa Dios, nga makahatag sa aton sang pinakamaayo nga sahi sang panuytoy?​—⁠Salmo 65:⁠2.

⁴ Kinahanglan ang isa ka tran­smit­ter kag isa ka re­ceiv­er kon nagapakigkomunikar sa radyo. Apang ano bala ang kinahanglan naton agod makigkomunikar kay Jehova sa pangamuyo? Ang una amo ang pagtuo. “Ang nagapalapit sa Dios kinahanglan magtuo nga amo sia kag sia manugbalos sa mga nagapangita sa iya.” (Hebreo 11:6) Subong man, ang isa dapat mangin nahisuno sa moral nga mga talaksan kag mga dalanon sang Dios.  Kon indi, ang Dios indi mamati sa iya subong nga ang isa ka matarong nga tawo indi mamati sa isa ka palatuntunan sa radyo nga ginakabig niya nga imoral.​—⁠1 Juan 3:​22; Isaias 1:⁠15.

⁵ Si Jehova wala sing estrikto nga sulundan para sa kalahamut-an nga mga pangamuyo. Mangamuyo man ikaw sing matunog ukon mahinay, “mabatian” niya ini. Makapangamuyo kamo nga nagatindog, nagapungko, nagaluhod ukon nagahigda. (1 Samuel 1:​12, 13; 1 Hari 8:54) Indi kinahanglan ang pinasahi nga mga tinaga ukon relihioso nga pamulong. Ang labing importante amo ang sinseridad kag isa ka mapainubuson nga espiritu. Talupangda kon paano ini ginlaragway ni Jesus sa Lucas 18:​10-14.

⁶ Subong indibiduwal, makapalapit kita kay Jehova sa pangamuyo sa tanan nga tion. Apang, ginabaton man niya ang tingob nga pagpangamuyo, subong sang gikan sa isa ka kongregasyon sang mga Cristiano. Paagi sa pagpamati sa pangamuyo nga ginamitlang sa mga miting sa kongregasyon ang iban nga wala anay nagapangamuyo nakatuon kon paano gamiton ining importante nga pagpakigkomunikar. Ang mga grupo man sang pamilya, mahimo kag dapat mangamuyo sing tingob. Ang isa ka kahigayunan amo ang oras sang pagkaon, subong pagsunod sa halimbawa ni Jesus nga nagpasalamat sa Dios sa pagkaon nga iya ginpanagtag.​—⁠Marcos 8:⁠6.

⁷ Mahimo may kilala kamo nga nangamuyo apang nagsiling nga wala nila matigayon ang sabat. Ngaa? Ginsilingan ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Kon magpangamuyo kamo sing bisan anong butang sa Amay ihatag niya ini sa inyo sa akon ngalan.” Si Jesucristo, kag wala sing iban pa, ang dalan agod makapalapit sa Dios. Mahimo ayhan nga ang problema amo ang indi pag-apresyar sa sini nga bagay? (Juan 16:​23; 14:6) Subong man, ano ang buot silingon ni Jesus sa tinaga nga “bisan anong butang?” Ginapakita ni apostol Juan nga ina amo ang “bisan anong butang” nga ‘nahisuno sa kabubut-on ni Jehova.’ Indi gid naton mapaabot nga batunon sang isa ka matarong nga Dios ang pangamuyo para sa sayop, imoral ukon makagod nga mga katuyuan. (1 Juan 5:⁠14) Apang madamo ang nagapangamuyo para sa gilayon nga pagmanggaranon ukon para sa gahom batok sa iban.  Gani indi makatilingala nga wala ginapamatian sang Dios ina nga mga pangamuyo. Ang mga pangabay para sa aton nagakaigo personal nga kinahanglanon dapat nga ikaduha lamang sa mga butang subong sang katumanan sang kabubut-on sang Dios sa duta.​—⁠Mateo 6:​9-11.

⁸ Ang pangamuyo nagahatag sa aton sing mga kahigayunan agod makapakighambal sa Dios subong isa ka mahigugmaon nga amay, agod ipabutyag ang aton mga kalipay, ang aton mga palaligban kag mga kinahanglanon.  Kon wala mo ini ginahimo sing tayuyon, indi ini pagpasapayani. Ang imo pagtigayon sing may pagsalig nga kaangtanan sa Dios kag ang hilway nga pagpakigkomunikar sa iya sa tanan nga tion magahatag sa imo sing dakung kalinungan sa hunahuna kag kalipay. Mabuhinan ang imo mga kabalaka, bangod napat-od mo ang iya pag-ulikid sa imo.​—⁠Salmo 86:​1-6; Filipos 4:​6, 7.

Sabat Halin sa Kalibutan sang mga Espiritu

⁹ Ang pagkinahanglan naton sang kaalam kag panuytoy halin sa Dios dapat nga mangin isa sang panguna nga mga topiko sang pangamuyo. (Salmo 27:​11; 119:​34-36; Santiago 1:5) Sa ano nga paagi magasabat ang Dios? Sadtong dumaan nga mga tion, nagahatag sia sa tion kag tion sang berbal nga mga mensahe, nagahambal paagi sa mga manugtunda ukon mga manalagna. Apang si Pablo nagasiling nga sa karon ang Dios “nagahambal sa aton paagi sa isa ka Anak,” nga ang mga panudlo kag pagkabuhi napahamtang sa Biblia. (Hebreo 1:​1, 2; 2:​1-3; Juan 20:31) Gani, sa baylo nga paabuton ang Dios nga makighambal sa aton sing personal, dapat kita mangabay sang bulig paagi sa iya ginpili nga paagi, ang Biblia. Nagadumdom sini, dapat naton sundan ang aton mga pangamuyo para sa panuytoy sing makugi nga pagtuon sa iya Pulong. (Hulubaton 2:​1-5) Ang dugang nga bulig matigayon paagi sa matutom nga mga Cristiano nga tayuyon nga nagatipon agod magtuon kag maghinun-anon sa Biblia.​—⁠2 Timoteo 2:​1, 2.

¹⁰ Bilang sabat sa aton mga pangamuyo, personal man kita nga mabuligan sang Dios paagi sa iya espiritu. Paagi sa sini, ginabuligan niya ang mga Cristiano nga mahangpan ang iya Pulong kag maaplikar ini. (Juan 16:​7-13) Nangamuyo si David: “Tudlui ako sa paghimo sang imo kabubut-on . . . Ang imo espiritu maayo; kabay nga tuytuyan ako sini sa duta sang pagkatadlong.”​—⁠Salmo 143:⁠10.

 May Malauton Bala nga mga Persona sa Kalibutan sang mga Espiritu?

¹¹ Ang Biblia wala lamang nagapasalig sa aton nga si Jehova, ang iya Anak kag ang mga manugtunda nagaluntad sa kalibutan sang mga espiritu, kag nga mahimo kita makigkomunikar sa Dios paagi sa pangamuyo. Masaligan man nga ginapakita sang Kasulatan nga may intelihente espiritu nga mga persona nga nangin tuman ka malauton, sing espisipiko amo si Satanas kag ang iya mga demonyo.

¹² Ang iban nagapati nga ang “Yawa” isa lamang ka pinalatonlaton nga pagpati gikan sa dumaan nga disparatis ukon mito. Ang iban pa nagapati nga kon ginasambit sang Biblia ang “Satanas” nagapatuhoy lamang ini sa isa ka malauton nga prinsipio.

¹³ Apang, ginasugiran kita sang Mateo 4:​1-11 tuhoy sa isa ka tion nga ginpaatubang ni Satanas kay Jesus ang tatlo ka espesipiko nga pagsulay. Maathag nga ang Satanas nga ginpatuhuyan diri indi lamang isa ka prinsipio sang kalainan nga yara kay Jesus, bangod ang Anak sang Dios wala sing kalainan kag sala. (Hebreo 7:​26; 1:​8, 9) Indi, si Satanas isa gid ka matuod nga persona. Ginapamatud-an man ini sang kasaysayan sa Job 1:​6-12, nga nagasugid nahanungod sa pag-atubang ni Satanas kay Jehova.

¹⁴ Apang diin maghalin si Satanas? Nahibaluan naton nga si Jehova amo ang Manunuga sang tanan kag “himpit ang tanan niya nga binuhatan.” (Deuteronomio 32:​4; Bugna 4:11) Gani, indi bala makatarunganon isiling nga si Satanas isa anay ka matarong espiritu nga persona nga gintuga ni Jehova upod sa iban pa nga mga manugtunda? Kon amo, paano sia nangin malain? Ang Santiago 1:​14, 15 nagahatag sa aton sing ideya:

 “Ang tagsa ka tawo ginasulay kon ginabuyok sia kag ginahaylo sang iya kaugalingon nga kailigbon. Nian ang kailigbon, kon maggulang, nagapamunga sing sala.”

¹⁵ Gikan sa inagihan sang tawo, nahibaluan naton nga bisan ang isa nga yara sa masaligan nga posisyon mahimo magagamit sing sayop sang isa ka kahimtangan agod makaagom sing labi pa nga gahom. Daw amo sini ang natabo sa isa sa mga manugtunda sang Dios. Subong isa ka tinuga nga may hilway nga pagbuot,  ginpili sining espiritu nga tinuga ang malain nga dalanon, ayhan nagasigahom nga mangin katulad sia sang Dios, nga ginatuman sang mga tawo. Ang natabo mapaanggid sa nangin eksperiensia sang isa ka hari sang Tiro, subong sang ginasaysay sa Ezequiel 28:​1-19. Ini nga tawo yara sa kalahamut-an nga katungdanan may kaangtanan sa dumaan nga Israel, apang nangin matinaastaason sia, nga nagdul-ong sa iya pagkapukan. Sing kaanggid, ang pagkamatinaastaason ang nagdul-ong sa pagkapukan sang isa nga naghimo sang iya kaugalingon nga Satanas, isa ka manugpamatok sa Dios.

¹⁶ Ang paghangop sa pagluntad ni Satanas nagapaathag sa mga hitabo sa katamnan sang Eden nga nagresulta sa aton pagkadihimpit, makasasala, napaidalom sa balatian kag kamatayon. Paagi sa iya labaw sa tawo nga kinaalam, gingamit ni Satanas ang isa ka man-ug agod ipahibalo ang binutig, kag makamamatay nga tanyag kay Eva. (Genesis 3:​1-5) Sing nahisuno, ginapatuhuyan sang Bugna 12:​9 si Satanas subong “ang orihinal nga man-ug.” Kag nagsiling si Jesus nga ini sia wala “magpabilin sa kamatuoran,” kundi nangin “ang amay sang kabutigan” kag isa ka “manugpatay sang tawo.”​—⁠Juan 8:⁠44.

¹⁷ Indi lamang si Satanas ang espiritu nga tinuga nga nagrebelde. Ginapaathag sang maragtas sa Genesis 6:​1-3 nga sadtong kaadlawan ni Noe ang pila ka mga manugtunda​—⁠ayhan napahulag sang pagrebelde ni Satanas​—⁠nagpakatawo agod makighulid sa sekso sa mga babayi. Lapas ini sa kinaugali kag malain. (Judas 6, 7) Sang ginlaglag sang Dios ang mga malauton sa duta paagi sa isa ka tugob-globo nga anaw, nagbalik ining malinapason nga mga manugtunda sa kalibutan sang mga espiritu, apang kaupod na karon ni Satanas, subong mga demonyo. (2 Pedro 2:​4, 5)  Ang bantog nga Griego kag Romanong mga mitolohiya nahanungod sa mga dios nga nagapakadto-pakari sa langit kag sa duta mahimo nga mga pagpatiko sang kamatuoran nahanungod sa malinapason nga mga manugtunda nga ginsambit sa Biblia.

Malauton nga Impluwensia Gikan sa Kalibutan sang mga Espiritu

¹⁸ Ang malauton nga mga espiritu indi interesado sa aton kaayuhan kundi determinado sa pagsulay kag pagdaya sa mga tawo, nga nagapatalikod sa ila sa Dios. Gintawag ni apostol Pablo si Satanas subong “ang dios sining sistema sang mga butang” nga “nagbulag sang mga panghunahuna sang mga ditumuluo” agod indi nila matun-an ang “maayong balita” nahanungod kay Cristo. (2 Corinto 4:4) Nagmadinalag-on matuod sia sa sini.

¹⁹ Ang isa ka taktika nga ginagamit niya amo ang pagpalapnag sang pagtamod nga wala sing Yawa ukon Satanas. Katulad sia sang isa ka kriminal nga nagapalapnag sang pagpati nga wala sing sindikato sang krimen, busa ginalingaw ang mga tawo sa butig nga kalig-unan. Ang isa pa ka taktika makita sa makangilil-ad nga mga buhat sang relihiosong mga panatiko​—⁠ang mga krusada, inkisisyon, mga pagpakamaayo sa inaway. Gintunaan ini sang pagtalikod sang madamong sensitibo nga tawo kay Jehova nga Dios, sayop nga nagahunahuna nga ginarepresentar sia sang mga iglesia.

²⁰ Panumduma, man, nga si apostol Pablo nagsiling nga si Satanas amo “ang dios sining sistema sang mga butang.” Ginayaguta sang iban ang ideya nga ginamaniobra ni Satanas ang mga pungsod. Apang sang gintanyag ni Satanas kay Cristo ang awtoridad sang mga pungsod, wala ginpanghiwala ni Jesus nga ang Yawa may gahom sa politikal nga mga ginharian. (Lucas 4:​5-8) Kag indi bala maathag nga may malauton nga puwersa sa likod sang mga hitabo karon sa kalibutan? Nagadumdom sini, basaha ang ginasiling sa Bugna 12:​9, 12 nahanungod sa mga panikasog ni Satanas.

 Paglikaw sa Pagpakig-angot sa Malauton nga mga Espiritu

²¹ Nagpanalawsaw ang mga sientipiko nahanungod sa ginatawag nga ESP (extrasensory perception). Nagalakip ini sang mga katalanhagaan subong sang ikasarang sang isa sa paghibalo sa mga ginahunahuna sang iban, nagalaragway sang mga hitabo ukon bagay nga wala pa gid niya makit-an ukon mahibaluan, kag sang paggamit sa ‘ikasarang sang panghunahuna’ agod maimpluwen­siahan ang mga butang subong sang paghampang sing dice. Ginapanikasugan nga ipaathag sang mga nagapanalawsaw sa hunahuna nga wala sing daya nga nadalahig, apang indi nila mapaathag ining dikinaandan nga mga ikasarang. Mahimo bala nga ang paathag amo ang ginasiling sang Kasulatan?

²² Si Satanas kag ang mga demonyo sarang makapasilabot direkta sa mga tawo kag sa ila mga buluhaton. Halimbawa, isa ka bata nga babayi sa dumaan nga Filipos, Gresya, ang nakahimo sing mga pagpamakot. Paano? Ginasiling sang maragtason nga rekord nga “isa ka espiritu, isa ka demonyo sang pagpamakot,” ang nag-impluwensia sa panghambal sang bata nga babayi. Ginbuligan sia ni apostol Pablo nga mahilway sa demonyo.​—⁠Binuhatan 16:​16-18.

²³ Bangod ang mga demonyo matuod kag gamhanan, sulitsulit nga nagapaandam ang Pulong sang Dios batok sa pagkanadalahig sa ila. Ginatagudilian sini ang panghiwit (subong sang black magic ukon voodoo), ang pagkonsulta sa mga espiritista ukon ang pagtinguha sang isa ka tawo nga makigsugilanon sa patay. (Deuteronomio 18:​10-12; Levitico 20:​6, 27; Galacia 5:​19-21) Suno sa panahon gihapon ini nga mga paandam. Ayhan natalupangdan ninyo ang lapnag nga interes sa mga katalanhagaan sa hunahuna kag sa okulto. Madamong pelikula kag mga nobela ang nagpakita sa ‘mga espiritu’ ukon sa panikasog sang mga tawo nga paguwaon ang mga demonyo. Kinaandan na ang paggamit sa Ouija board kag astrolohiya subong panuytoy.

²⁴ Makatalagam ang pagpakigkomunikar sa malauton nga mga espiritu. Ginapakita sang mga report nga kon ang mga demonyo makatigayon na sing impluwensia sa tawo, daku nga halit ang mahimo nila​—⁠sa lawas, hunahuna kag emosyon. (Ipaanggid ang Mateo 8:​28-33.)  Ginatublag nila ang mga tawo, nagagahod kon gab-i, ginapagiho ang mga bagay, ginahampangan ang mga kinatawo kag nagatuga sing balatian. Ang ila “mga tingog” nagdul-ong man sa madamo agod magbuang, magpatay ukon maghikog.

²⁵ Sa pagkamatuod, ang iban nga “makatalanhaga” nga hitabo mahimo nga resulta sang pisikal nga mga problema, subong sang natublag nga kimika sang lawas, nga nagaapektar sa hunahuna kag mga igbalatyag. Apang kabuangan nga pasapayanan lamang ang pagluntad ni Satanas kag sang mga demonyo. Indi pagpakadiu­taya ang pagkaserioso sang paandam sang Biblia nahanungod sa ila.

²⁶ Kon ang isa ginatublag sang mga demonyo, may paagi bala agod makaagom sing kaumpawan? Wala na karon ginagamit sang Dios ang mga tawo agod magpang-ayo sa nagamasakit, magpaguwa sa demonyo kag magbanhaw sa patay, subong sang paggamit niya sa mga apostoles. Apang buligan niya ang isa agod makapalayo gikan sa “gahom ni Satanas.” (Binuhatan 26:​18; Efeso 6:12)  Nagakaigo ang magpalapit kay Jehova sa pangamuyo, nagagamit sang iya ngalan kag hanuot nga nagapangayo sang iya bulig. (Hulubaton 18:10) Subong man, dapat pamatukan sang isa ang yawan-on nga mga panugda, subong sang ginhimo ni Jesus, nagauntat sa pagbuhat sang mga buluhaton sang mga espiritista kag nagalikaw sa dikinahanglanon nga pagpakig-upod sa mga nagasakdag sa demonismo.​—⁠Mateo 4:​1-11; 2 Corinto 6:​14-17.

²⁷ Dugang pa, ginapakita sang mga report nga masami nagapakig-angot ang mga demonyo sa isa ka tawo paagi sa isa ka butang, gani importante katama nga ihaboy ang mga butang nga ginagamit anay may kaangtanan sa espiritismo (mga anting-anting, bola nga kristal, kag iban pa.) Ginasugid sa aton sang Biblia nga amo sini ang ginhimo sang iban sa mga nagahimo anay sing salamangka sa dumaan nga Efeso.​—⁠Binuhatan 19:​18-20.

²⁸ Apang indi kita dapat magpaulipon sa kahadlok sa mga demonyo. Sa baylo, ginalaygayan kita sang Biblia nga isuklob ang espirituwal nga hinganib:

 “Busa magtindog, nga nawagkusan ang inyo mga hawak sing KAMATUORAN, kag nakasuklob sang limbutong sang PAGKAMATARONG, kag nasukluban ang mga tiil sang pangaman sang MAAYONG BALITA SANG PAGHIDAIT. Labaw sa tanan nagagamit sang taming sang PAGTUO, nga sa amo makasarang kamo sa pagpalong sang tanan nga nagadabadaba nga baslay sang malauton. Kag gamita ang pandong sang KALUWASAN, kag ang espada sang espiritu, nga amo, ang PULONG SANG DIOS, samtang . . . padayon nga MAGPANGAMUYO sa tanan nga tion.”​—⁠Efeso 6:​14-18.

 Subong sang ginapakita diri sang Pulong sang Dios, ang isa sang pinakamaayo nga proteksion batok sa indi maayo nga pagpakigkomunikar sa malauton nga mga espiritu amo ang tayuyon nga komunikasyon kay Jehova paagi sa pangamuyo. Ang Biblia nagasiling sing nagakaigo: “Busa, magpasakop kamo sa Dios, apang batui ninyo ang Yawa, kag sia magapalayo sa inyo.”​—⁠Santiago 4:⁠7.

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

Ngaa dapat kita mangin interesado sa pagpakigkomunikar sa Manunuga? (1-3)

Ano ang ginakinahanglan para sa kalahamut-an nga mga pangamuyo? (1 Pedro 3:12) (4, 5)

Ano ang matun-an naton gikan sa Biblia nahanungod sa kinaugali sang aton mga pangamuyo? (6-8)

Paano kita makabaton sing komunikasyon gikan sa Dios? (9, 10)

Paano naton mahibaluan nga nagaluntad si Satanas? Kag ano ang iya ginhalinan? (11-15)

Paano ang aton ihibalo nahanungod kay Satanas kag sa iya mga demonyo makabulig sa aton? (16, 17)

Sa anong paagi naapektuhan sang malauton nga mga espiritu ang katawhan? (2 Corinto 11:​13-15) (18-20)

Anong mga buhat ang makadalahig sa isa sa malauton nga mga espiritu? (21-23)

Paano ninyo maamligan ang inyo kaugalingon gikan sa makahalalit nga komunikasyon sa kalibutan sang mga espiritu? (24-28)