Kapitulo 21

“Indi Sila Bahin sang Kalibutan”

1. (a) Ano ang ginpangamuyo ni Jesus para sa iya mga disipulo sang gab-i sa wala pa sia mapatay? (b) Ngaa importante gid nga mangin “indi bahin sang kalibutan”?

 SANG gab-i sa wala pa sia malansang, si Jesus hanuot nga nangamuyo para sa iya mga disipulo. Bangod nahibaluan niya nga hingabuton sila ni Satanas, sia nagsiling sa iya Amay: “Ako wala nagapangamuyo nga kuhaon mo sila sa kalibutan, kundi nga tipigan mo sila gikan sa malauton. Sila indi bahin sang kalibutan, subong nga ako indi bahin sang kalibutan.” (Juan 17:​15, 16) Ngaa importante gid nga mapain sa kalibutan? Bangod si Satanas ang manuggahom sini. Ang mga bahin sang kalibutan yara sa idalom sang iya kontrol. (Juan 14:​30; 1 Juan 5:​19) Bangod sini, kinahanglanon nga mahangpan sang tagsa ka Cristiano kon ano ang buot silingon sang mangin “indi bahin sang kalibutan.” Paano ini nagmatuod kay Jesus?

2. Sa anong mga paagi si Jesus “indi bahin sang kalibutan”?

² Sa pagkamatuod wala ginpain ni Jesus ang iya kaugalingon gikan sa katawhan. Nga sia “indi bahin sang kalibutan” wala nagkahulugan sing kakulang sing gugma sa iban. Sa kabaliskaran, nagkadto sia sa siudad kag siudad nga nagawali sa ila sing maayong balita nahanungod sa Ginharian sang Dios. Gin-ayo niya ang balatianon, ginbalik ang panan-aw sang bulag, ginbanhaw ang patay, kag ginhatag niya gani ang iya kaugalingon nga kabuhi para sa katawhan. Apang wala niya paghigugmaa ang didiosnon nga mga panimuot kag malaut nga mga buhat sang katawhan nga puno sing espiritu sang kalibutan.  Nagpaandam sia batok sa imoral nga mga kailigbon, materyalistiko nga pagkabuhi kag makagod nga pagtinguha nga mangin kilala. (Mat. 5:​27, 28; 6:​19-21; Luc. 12:​15-21; 20:​46, 47) Sa baylo nga ilugon ang pagkabuhi sang mga tawo nga napain sa Dios, si Jesus naglakat sa mga dalanon ni Jehova. (Juan 8:​28, 29) Tuhoy sa politikal nga mga pagsinuay sa ulot sang Roma kag mga Judiyo, si Jesus, bisan pa isa ka Judiyo wala magdampig.

“Ang Akon Ginharian Indi Bahin Sining Kalibutan”

3. (a) Ano ang ginsumbong sang Judiyong relihioso nga mga lider kay Pilato nahanungod kay Jesus, kag ngaa? (b) Ano ang nagapakita nga indi interesado si Jesus nga mangin isa ka tawhanon nga hari?

³ Apang, ang relihioso nga mga lider sang mga Judiyo nagsumbong nga si Jesus nagarebelde batok sa mga kaayuhan sang pungsod. Ginpadakop nila sia kag gindala kay Poncio Pilato, ang Romano nga gobernador. Ang nagtublag gid sa ila amo nga ang panudlo ni Jesus nagbuyagyag sang ila pagkasalimpapaw. Apang agod mahaylo ang gobernador sa paghikot, sila nagsumbong: “Nakita namon ining tawo nga nagapatalang sang aton pungsod kag nagadumili sa amon sa pagbayad sing buhis kay Cesar kag nagasiling nga sia gid amo ang Cristo nga isa ka hari.” (Luc. 23:2) Ang kamatuoran amo nga sang nagligad nga tuig sa wala pa ini sang gintinguhaan sang katawhan nga himuon sia nga hari, si Jesus nagdumili. (Juan 6:​15) Nahibaluan niya nga sia mangin isa ka langitnon nga Hari kag nga ang tion nga sia mangin Hari wala pa mag-abot, kag palingkuron sia sa trono, indi sang demokratiko nga aksion ukon kon sin-o ang pilion sang publiko, kundi ni Jehova nga Dios.

4. Ano ang ginapakita sang mga kamatuoran nahanungod sa panimuot ni Jesus sa “pagbayad sing buhis kay Cesar”?

⁴ Tuhoy sa pagbayad sing buhis, tatlo ka adlaw lamang sa wala pa madakop si Jesus nagtinguha ang mga Fariseo nga tiplangon sia. Apang subong sabat sa ila malalangon nga pamangkot, si Jesus nagsiling: “Pakitai ako sing denaryo [kuwarta sang Roma]. Kay sin-o bala dagway kag sinulat ang yara dira?” Sang magsiling sila, “Kay Cesar,” sia nagsabat: “Nian ihatag kay Cesar ang mga butang nga iya ni Cesar kag sa Dios ang mga butang nga iya sang Dios.”​—⁠Luc. 20:​20-25.

5. (a) Ano nga leksion ang gintudlo ni Jesus sa iya mga disipulo sang tion nga gindakop sia? (b) Paano ginpaathag ni Jesus kay Pilato ang rason sang iya ginhimo?

 ⁵ Ang natabo sang tion gid nga si Jesus gindakop nagpakita nga wala sia magsugyot sing pagrebelde batok sa Roma, kag indi niya luyag nga himuon ini sang iya mga disipulo. Nag-abot ang Romano nga mga soldado upod ang mga Judiyo nga naarmasan sing mga espada kag mga batuta agod dakpon si Jesus. (Juan 18:​3, 12; Mar. 14:​43) Sang makita ini, gingabot ni apostol Pedro ang iya espada kag ginlabo ang isa sang mga tawo, kag nautod ang iya dulunggan nga tuo. Apang ginsabdong ni Jesus si Pedro, nga nagasiling: “Itagob ang imo espada, kay ang tanan nga nagagamit sing espada sa espada mapatay.” (Mat. 26:​51, 52) Pagkaaga, sa atubangan ni Pilato, ginpaathag ni Jesus ang rason sang iya ginhimo, nga nagasiling: “Ang akon ginharian indi bahin sining kalibutan. Kon ang akon ginharian bahin sining kalibutan, ang akon mga alagad nakig-away kuntani agod nga indi ako ikatugyan sa mga Judiyo. Apang, subong amo gid, ang akon ginharian indi gikan sa sini.”​—⁠Juan 18:36.

6. Ano ang resulta sadto nga kasaba?

⁶ Sa tapos mabinagbinag ang pamatuod, ginpahayag ni Pilato nga “wala sing sadsaran ang mga panumbungon” batok kay Jesus. Apang, ginpasugtan niya ang mga ginapangayo sang akig nga kadam-an kag ginpalansang si Jesus.​—⁠Luc. 23:​13-15; Juan 19:​12-16.

Ginasunod sang mga Disipulo ang Pagpanguna sang Agalon

7. Paano ginpakita sang unang mga Cristiano nga ginlikawan nila ang espiritu sang kalibutan apang ginhigugma nila ang katawhan?

⁷ Ang rekord sang una nga Cristianismo, sa Biblia kag sa maragtason nga rekord, nagapakita nga nahangpan sang mga disipulo ni Jesus kon ano ang ginakinahanglan sang ila pagka “indi bahin sang kalibutan.” Gintinguhaan nila nga likawan ang espiritu sang kalibutan.  Bangod ginpamatukan nila ang masingki kag imoral nga kalingawan sang Romano nga sirko kag teatro, ginyubit sila subong mga manugdumot sa kaliwatan sang tawo. Apang, malayo sa pagdumot sa ila isigkatawo, ginbuligan nila ang iban agod makabenepisyo gikan sa mahigugmaon nga mga aman sang Dios para sa kaluwasan.

8. (a) Bangod “indi bahin sang kalibutan,” ano ang naeksperiensiahan sadtong unang mga disipulo? (b) Apang paano nila gintamod ang politikal nga mga manuggahom kag ang pagbayad sing buhis, kag ngaa?

⁸ Subong sang ila Agalon, sila man mabaskog nga ginhingabot, sa masami sa mga kamot sang mga opisyales sang pangulohan nga nagsala sa paghangop. (Juan 15:​18-20) Apang sang mga 56 C.E. si apostol Pablo nagsulat sa mga masigka-Cristiano sa Roma agod palig-unon pa ang laygay nga ginhatag ni Jesus. Si Pablo naglaygay sa ila nga “magpasakop sa superyor nga mga awtoridad,” ang politikal nga mga manuggahom, “kay wala sing paggahom nga indi gikan sa Dios.” Indi buot silingon nga si Jehova ang nagatukod sang sekular nga mga pangulohan, kundi ginatugutan niya ang ila paggahom. Si Pablo nagpaathag nga sila “ginbutang sang Dios sa ila relatibo nga palangakuan,” bangod nakita na nga daan sang Dios kag gintagna ang pagpaagisod sang ila paggahom. Busa ang “superyor nga mga awtoridad” nagahuman sang “kahimusan sang Dios” sa karon, tubtob ang Ginharian sang Dios sa mga kamot ni Jesucristo amo lamang ang mangin pangulohan sa duta. Gani ginlaygayan ni Pablo ang mga Cristiano nga magpakita sing nagakaigo nga pagtahod sa sekular nga mga opisyal kag magbayad sa ila sing buhis.​—⁠Roma 13:​1-7; Tito 3:​1, 2.

9. (a) Ano ang indi kalipatan kon nagapasakop sa “superyor nga mga awtoridad”? (b) Paano ginapakita sang maragtas nga ang unang mga Cristiano mahalungon nga nagsunod sa halimbawa ni Jesus?

⁹ Apang, wala ginsiling sa ila ni Pablo nga magpasakop sing bug-os nga wala ginabinagbinag ang Dios, ang Pulong sang Dios kag ang ila Cristianong konsiensia. Nahibaluan nila nga si Jehova lamang ang ginsimba ni Jesus, nga si Jesus nagdumili sang luyag sia himuon sang mga tawo nga mangin hari kag nga ginsilingan niya si Pedro nga itagob ang iya espada.  Matinumanon sila nga nagpasakop sa pagpanguna sang ila Agalon. Ang libro nga On the Road to Civ­i­li­za­tion​—⁠A ­World His­to­ry (nanday Heckel kag Sigman, pahina 237, 238) nagreport: “Ang mga Cristiano nagdumili sa pagpakigbahin sa pila ka katungdanan sang Romano nga mga banwahanon. Ang mga Cristiano . . . nagbatyag nga isa ka pagsupak sa ila pagtuo ang pagsulod sa serbisyo militar. Wala sila mag-uyat sing palangakuan sa politika. Wala sila magsimba sa emperador.”

10. (a) Ngaa amo sadto ang ginhimo sang mga Cristiano sa Jerusalem sang 66 C.E.? (b) Sa anong paagi nagahatag ina sing mapuslanon nga sulundan?

¹⁰ Tuhoy sa politikal kag militar nga mga pagsinuay sang ila adlaw, ang mga disipulo ni Jesus nagpabilin nga wala sing nadampigan. Sang tuig 66 C.E. ang mga Judiyo sang Romanong probinsia sang Judea nag-alsa batok kay Cesar. Maabtik nga ginpalibutan sang Romanong hangaway ang Jerusalem. Ano ang ginhimo sang mga Cristiano sa sulod sang siudad? Nadumduman nila ang laygay ni Jesus nga magpabilin nga neutral kag indi magbuylog sa nagaaway nga mga hangaway. Sang ang Romanong hangaway temporaryo nga nag-isol, ginhimuslan sang mga Cristiano ang kahigayunan kag nagpalagyo sila tabok sa Suba sang Jordan padulong sa kabukiran sang Pella. (Luc. 21:​20-24) Subong wala sing nadampigan nangin isa sila ka matutom nga sulundan para sa ulihi nga mga Cristiano.

Wala sing Nadampigan nga mga Cristiano

11. (a) Sa anong hilikuton masako ang mga Saksi ni Jehova, kag ngaa? (b) Tuhoy sa ano nga sila wala sing nadampigan?

¹¹ Ginapakita bala sang rekord sang maragtas nga may yara grupo sa sining “tion sang katapusan,” kutob sang 1914 C.E., nga nagasakdag sang dalanon sang Cristianong pagkawala sing nadampigan bilang pag-ilog sa una nga mga Cristiano sadto? Huo, nahimo ini sang mga Saksi ni Jehova. Sa bug-os nga duta masako sila sa pagwali sang Ginharian sang Dios subong amo ang paagi nga matigayon sang mga nagahigugma sa pagkamatarong sa bug-os nga duta ang paghidait, kabuganaan kag dayon nga kalipay. (Mat. 24:​14) Apang tuhoy sa mga sinuay sa tunga sang mga pungsod nagapabilin sila nga wala sing nadampigan.

12. (a) Ano ang kinatuhayan sang pagkawala sing nadampigan sang mga Saksi kon ipaanggid sa mga buhat sang mga klero? (b) Ano ang nalakip sa pagkawala sing nadampigan sa politika sang mga Saksi ni Jehova?

 ¹² Sa kabaliskaran, ang klero sang Cristiandad nadalahig sing daku sa politikal nga mga hilikuton sang kalibutan. Sa iban nga pungsod aktibo sila nga nagakampanya dampig ukon batok sa mga kandidato. Ang iban sang mga klero mismo nagauyat sing politikal nga palangakuan. Ang iban nagaimpluwensia sa mga politiko nga paboran ang mga programa nga naaprobahan sang mga klero. Sa iban nga mga bahin, ang “konserbatibo” nga mga klero malapit sa mga tawo nga nagagahom samtang ang “progresibo” nga mga pari kag mga ministro nagasakdag sa kahublagan sang mga gerilya nga nagapanikasog sa pagpukan sa ila. Apang, ang mga Saksi ni Jehova wala nagapahilabot sa politika bisan diin man sila nga pungsod nagapuyo. Wala sila nagapahilabot sa ginahimo sang iban tuhoy sa pagbuylog sa isa ka politikal nga partido, pagpapili para sa isa ka palangakuan ukon pagbotar sa eleksion. Apang, sanglit nagsiling si Jesus nga ang iya mga disipulo mangin “indi bahin sang kalibutan,” ang mga Saksi ni Jehova wala gid nagapakigbahin sa politikal nga mga hilikuton.

13. Tuhoy sa pagpakigbahin sa inaway, ano ang ginapakita sang mga kamatuoran nga amo ang tindog sang mga Saksi ni Jehova?

¹³ Subong gintagna ni Jesus, sa sining “tion sang katapusan” ang mga pungsod makapila nga nag-inaway, kag bisan ang nagasumpakilay nga mga grupo sa sulod sang mga pungsod naggamit sing mga hinganiban batok sa isa kag isa. (Mat. 24:​3, 6, 7) Apang sa atubangan sining tanan, ano ang tindog sang mga Saksi ni Jehova? Ang ila pagkawala sing nadampigan sa sining mga sinuay kilala sa tanan nga bahin sang kalibutan.  Nahisanto sa tindog anay ni Jesucristo kag sang ulihi ginpakita man sang iya una nga mga disipulo, ang The Watchtower, sa guwa sini sang Nobiembre 1, 1939, nagsiling: “Ang tanan nga yara sa bahin sang Ginuo mangin wala sing nadampigan sa nagailinaway nga mga pungsod, kag tingob kag bug-os nga magadampig sa dakung Teokrata [si Jehova] kag sa iya Hari [si Jesucristo].” Ginapakita sang mga kamatuoran nga ang mga Saksi si Jehova sa tanan nga pungsod kag sa idalom sang tanan nga kahimtangan nagapadayon sa pagpabilin sa sini nga tindog. Wala nila gintugutan ang nagabahinbahin nga politika kag mga inaway sang kalibutan nga bungkagon ang ila internasyonal nga pag-ululutod subong mga sumilimba ni Jehova.​—⁠Isa. 2:​3, 4; ipaanggid ang 2 Corinto 10:​3, 4.

14. (a) Bangod sang ila wala sing nadampigan nga tindog, ano pa ang ginapangindian sang mga Saksi ni Jehova nga himuon? (b) Paano nila ginapaathag ang rason sa sini?

¹⁴ Ang pag-usisa sa maragtason nga mga kamatuoran nagapakita nga ang mga Saksi ni Jehova wala lamang magdumili sa pagsul-ob sing mga uniporme sa militar kag sa pag-uyat sing mga armas kundi, sa tion sang nagligad nga tunga sa siglo kag kapin pa, nagdumili man sila sa paghimo sing serbisyo nga wala sing kaangtanan sa pagpakig-away ukon sa pagbaton sing iban nga trabaho subong tal-us sa serbisyo militar. Ngaa? Bangod naton-an nila ang mga kinahanglanon sang Dios kag dayon naghimo sila sing personal kag suno sa konsiensia nga desisyon. Wala sing nagasugo sa ila kon ano ang dapat himuon. Kag wala man sila nagapahilabot sa luyag himuon sang iban. Apang kon pangabayon sila sa pagpaathag sang ila tindog, ginapakilala sang mga Saksi ni Jehova nga, subong mga tawo nga nagdedikar sang ila kaugalingon sa Dios, obligado sila nga gamiton ang ila lawas sa pag-alagad sa iya kag indi nila ini matugyan sa dutan-on nga mga agalon nga nagahikot batok sa katuyuan sang Dios.​—⁠Roma 6:​12-14; 12:​1, 2; Miq. 4:3.

15. (a) Bangod sang ila pagpabilin nga napain sa kalibutan, ano ang naeksperiensiahan sang mga Saksi ni Jehova? (b) Bisan sang ginbilanggo sila, paano ang Cristianong mga prinsipio nagtuytoy sa ila?

¹⁵ Ang resulta amo ang ginsiling ni Jesus: “Bangod indi kamo bahin sang kalibutan . . . ang kalibutan nagadumot sa inyo.” (Juan 15:​19)  Madamo sang mga Saksi ni Jehova ang nabilanggo bangod wala nila ginsupak ang ila Cristianong pagkawala sing nadampigan. Ang iban ginpintasan tubtob sa kamatayon. Ang iban nagpadayon sa pagpakita sang ila pagkawala sing nadampigan sa tion sang mga tuig sang ila pagkabilanggo. Ang libro nga Val­ues and Vi­o­lence in Au­schwitz (ni Anna Pawel­czyn­ska, pahina 89) nagreport: “Ang tanan nakahibalo nga wala sing Saksi ni Jehova [sa kampo konsentrasyon] ang magasunod sa sugo nga batok sa iya relihioso nga pagpati kag pagtuo ukon sang bisan ano nga buhat nga gintuyo batok sa isa ka tawo, ukon bisan pa kon ina nga tawo manugpatay ukon SS nga opisyal. Sa pihak nga bahin, himuon niya ang bisan ano nga trabaho, bisan ang labing makangilil-ad, sa labi nga masarangan niya, kon ini ginakabig niya nga wala sing nadampigan.”

16. (a) Padulong sa ano nagamartsa ang tanan nga pungsod, gani ano ang mahalungon nga ginalikawan sang mga Saksi ni Jehova? (b) Ngaa, nian, isa ka serioso nga butang ang pagkanapain sa kalibutan?

¹⁶ Ginakilala sang mga Saksi ni Jehova nga ang tanan nga pungsod nagamartsa padulong sa “inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan” sa Armagedon. Subong isa ka nahiusa nga katawhan, ang mga alagad ni Jehova nagatindog dampig sa Iya Mesianikong Ginharian. Gani nagahalong gid sila nga likawan nga maniobrahon sila sa isa ka kahimtangan batok sa sina nga Ginharian. (Bug. 16:​14, 16; 19:​11-21) Nahangpan nila ang pagkaserioso sang ginsiling ni Jesus nga ang iya matuod nga mga sumulunod “indi bahin sang kalibutan.” Nahibaluan nila nga ining dumaan nga kalibutan magataliwan sa indi madugay, kag ang magapabilin lamang sing dayon amo ang matutom nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios.​—⁠1 Juan 2:​15-17.

Repaso nga Paghinun-anon

● Paano ginpakita ni Jesus kon ano ang nadalahig sa pagka “indi bahin sang kalibutan”?

● Ano ang nagapakita sang panimuot sang unang mga Cristiano tuhoy sa (1) espiritu sang kalibutan? (2) sekular nga mga manuggahom kag pagbayad sing buhis? (3) serbisyo militar?

● Sa anong mga paagi ang mga Saksi ni Jehova sa modernong mga tion nakahatag sing pamatuod sa ila Cristianong pagkawala sing nadampigan?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]