1, 2. Ano ang natabo kanday Pablo kag Bernabe sa Listra?

 NAGKINAGULA sa Listra. Ang isa ka tawo nga nabun-ag nga lupog nagtumbotumbo sa kalipay kay gin-ayo sia sang duha ka estranghero. Nahayanghag ang mga tawo, kag ginpurungpurongan sang isa ka pari ang duha ka estranghero kay abi sang mga tawo mga dios sila. Nagainga ang mga toro samtang ginahanda ini nga ihawon sang pari ni Zeus. Nagasinggitan nga nagapamatok sanday Pablo kag Bernabe. Gingisi nila ang ila mga bayo kag nagdalagan pakadto sa mga tawo kag nakitluoy nga indi sila pagsimbahon. Diutayan lang nga wala nila mapunggan ang mga tawo sa pagsimba sa ila.

² Dayon nag-abot ang Judiyo nga mga manugpamatok halin sa Antioquia sa Pisidia kag sa Iconio. Ginpakalain nila sanday Pablo kag Bernabe kag nahaylo nila ang mga tawo sa Listra. Ginlibutan si Pablo sang mga tawo nga sang primero gusto magsimba sa iya kag ginbato sia asta nga nalipong sia. Sang napaupok na nila ang ila kaakig, ginganoy nila si Pablo sa gua sang siudad, kag ginbiyaan sia didto kay abi nila patay na sia.

3. Ano nga mga pamangkot ang aton binagbinagon sa sini nga kapitulo?

³ Ano ang ginsuguran sini nga hitabo? Ano ang matun-an sang mga manugbantala subong sa mga natabo kay Bernabe, kay Pablo, kag sa madali mahaylo nga mga pumuluyo sang Listra? Kag paano mailog sang Cristianong mga gulang ang halimbawa sining matutom nga mga lalaki nga nagbatas sa ila ministeryo, kag ‘ginpabakod ni Jehova nga magpanaksi nga may kaisog’?—Binu. 14:3.

4, 5. Ngaa nagkadto sanday Pablo kag Bernabe sa Iconio, kag ano ang natabo didto?

⁴ Pila lang ka adlaw antes sini, gintabog sanday Pablo kag Bernabe sa Antioquia, isa ka Romano nga siudad sa Pisidia, pagkatapos nga nagkinagamo didto ang Judiyo nga mga manugpamatok. Pero imbes nga maluyahan sing buot, “gintaktak nila ang yab-ok sa ila mga tiil” batok sa wala magsapak nga mga pumuluyo. (Binu. 13:50-52; Mat. 10:14) Matawhay nga naghalin sanday Pablo kag Bernabe kag gintugyan nila sa Dios ang paghukom sa mga manughingabot. (Binu. 18:5, 6; 20:26) Nagpadayon sa paglakbay kag pagbantala ang duha ka malipayon nga misyonero. Naglakat sila  sing mga 150 kilometros pa bagatnan-sidlangan, kag nakalab-ot sila sa isa ka mabungahon nga nalupyakan sa igutlan sang kabukiran sang Taurus kag Sultan.

⁵ Una, naghapit sanday Pablo kag Bernabe sa Iconio, isa ka lugar nga Griego gihapon ang kultura kag isa sa importante nga mga siudad sa Galacia nga probinsia sang Roma. a Nagaistar sa sini nga siudad ang kilala nga mga Judiyo kag ang madamo nga indi Judiyo nga mga proselita. Suno sa ila naandan, nagsulod sanday Pablo kag Bernabe sa sinagoga kag nagbantala. (Binu. 13:5, 14) “Maayo gid sila maghambal amo nga madamo nga mga Judiyo kag mga Griego ang nangin tumuluo.”—Binu. 14:1.

6. Ngaa epektibo nga mga manunudlo sanday Pablo kag Bernabe, kag paano naton sila mailog?

⁶ Ngaa epektibo gid ang paagi sa paghambal nanday Pablo kag Bernabe? Si Pablo maalam sa Kasulatan. Naangot niya sing maayo ang mga reperensia parte sa kasaysayan, sa tagna, kag sa Mosaikong Kasuguan para pamatud-an nga si Jesus amo ang ginsaad nga Mesias. (Binu. 13:15-31; 26:22, 23) Si Bernabe naman may kabalaka gid sa mga tawo. (Binu. 4:36, 37; 9:27; 11:23, 24) Wala sila magsandig sa ila kaugalingon nga paghangop kundi “ginpabakod sila ni Jehova” nga magpanaksi. Paano mo mailog ining mga misyonero sa imo pagbantala? Paagi sa paghimo sang masunod: Mangin pamilyar gid sa Pulong sang Dios. Pilia ang mga teksto sa Biblia nga mahimo magustuhan sang imo mga tagpalamati. Mangita sing praktikal nga mga paagi para mapaumpawan ang mga ginabantalaan mo. Kag pirme ibase ang imo panudlo sa awtoridad sang Pulong ni Jehova, indi sa imo kaalam.

7. (a) Ano ang epekto sang maayong balita? (b) Kon nabahinbahin ang imo pamilya bangod sang imo pagbaton sa maayong balita, ano ang dapat mo dumdumon?

⁷ Pero, may iban sa Iconio nga wala malipay sa ginasiling nanday Pablo kag Bernabe. “Ang mga Judiyo nga wala magtuo,” padayon ni Lucas, “nagsugyot kag nag-impluwensia sa mga tawo sang mga pungsod nga maakig batok sa mga kauturan.” Nakita nanday Pablo kag Bernabe nga dapat sila magtener didto kag pangapinan ang maayong balita, gani “nagpabilin sila didto sing malawig nga tion” kag ‘nagpanaksi nga may kaisog.’ Bilang resulta, “natunga ang mga tawo sa siudad. Ang iban dampig sa mga Judiyo apang ang iban dampig sa mga apostoles.” (Binu. 14:2-4) Amo man sini subong ang epekto sang maayong balita. Para sa pila makapahiusa ini, pero para sa iban, nagaresulta ini sa pagbinahinbahin. (Mat. 10:34-36) Kon nabahinbahin ang imo pamilya bangod sang imo pagbaton sa maayong balita, dumduma nga ang pagpamatok reaksion lamang sa mga sugidsugid ukon pasipala. Paagi sa imo maayo nga paggawi mapamatud-an mo nga sala ini nga mga sugidsugid kag sa ulihi mahimo magahumok ang tagipusuon sang mga nagapamatok sa imo.—1 Ped. 2:12; 3:1, 2.

8. Ngaa naghalin sanday Pablo kag Bernabe sa Iconio, kag ano nga leksion ang aton matun-an sa ila ginhimo?

⁸ Sang ulihi, ginplanuhan sang mga manugpamatok sa Iconio nga batuhon  sanday Pablo kag Bernabe. Sang nabal-an sang duha ka misyonero ini nga plano, nagdesisyon sila nga magsaylo sa iban nga teritoryo. (Binu. 14:5-7) Amo man sini nga kaalam ang ginapakita subong sang mga manugbantala sang Ginharian. Kon ginapakahuy-an kita, maisog kita nga nagabantala. (Fil. 1:7; 1 Ped. 3:13-15) Pero kon daw pintasan kita, ginalikawan naton nga maghimo sang bisan ano nga magabutang sa aton ukon sa aton mga kauturan sa katalagman.—Hulu. 22:3.

9, 10. Diin ang lokasyon sang Listra, kag ano ang nahibaluan naton parte sa mga pumuluyo sini?

⁹ Nagkadto sanday Pablo kag Bernabe sa Listra, isa ka kolonya sang Roma nga mga 30 kilometros sa bagatnan-sidlangan sang Iconio. Ang Listra, halos pareho lang sa Antioquia sa Pisidia, pero wala ini sing kilala nga komunidad sang mga Judiyo. Bisan pa nga mahimo kabalo maghambal sing Griego ang mga pumuluyo, Licaonianhon ang ila namat-an nga lenguahe. Mahimo nga bangod wala sing sinagoga sa siudad, nagbantala na lang sa publiko nga mga lugar sanday Pablo kag Bernabe. Sang ara sa Jerusalem si Pedro, gin-ayo niya sadto ang tawo nga ginbun-ag nga piang. Gin-ayo man ni Pablo sa Listra ang tawo nga ginbun-ag nga lupog. (Binu. 14:8-10) Bangod sa milagro nga ginhimo ni Pedro, madamo nga tawo ang nangin tumuluo. (Binu. 3:1-10) Pero lain gid ang reaksion sang mga tawo sa ginhimo nga milagro ni Pablo.

¹⁰ Ginlaragway sa una nga parapo sa sini nga kapitulo, nga sang nagtumbotumbo ang lupog kag naglakat, sala ang paghangop sang pagano nga mga tawo sa Listra. Gintawag nila si Bernabe nga si Zeus, ang pangulo sang mga dios, kag si Pablo nga si Hermes, ang anak ni Zeus kag humalambal sang mga dios. (Tan-awa ang kahon nga “ Ang Listra kag ang Kulto ni Zeus kag ni Hermes.”) Pero determinado sanday Bernabe kag Pablo nga pahangpon ang mga tawo nga ang ila ginahambal kag ginahimo indi bangod sa awtoridad sang pagano nga mga dios kundi paagi sa awtoridad  ni Jehova, ang matuod nga Dios.—Binu. 14:11-14.

11-13. (a) Ano ang ginsiling nanday Pablo kag Bernabe sa mga pumuluyo sang Listra? (b) Ano ang una nga leksion nga matun-an naton sa ginsiling nanday Pablo kag Bernabe?

¹¹ Bisan pa amo sini ang sitwasyon, gintinguhaan gihapon nanday Pablo kag Bernabe nga lab-uton sa pinakamaayo nga paagi ang tagipusuon sang ila mga tagpalamati. Sa sini nga hitabo ginrekord ni Lucas ang epektibo nga pamaagi sa pagbantala sang maayong balita sa mga pagano. Talupangda ang pamaagi nanday Pablo kag Bernabe sa pagpakitluoy sa ila tagpalamati: “Ngaa ginahimo ninyo ini? Mga tawo man kami nga may mga kaluyahon pareho sa inyo. Ginabantala namon ang maayong balita sa inyo, agod bayaan ninyo ining wala pulos nga mga butang kag magsimba kamo sa buhi nga Dios, nga naghimo sang langit kag duta kag dagat kag sang tanan nga yara sa sini. Sang una, gintugutan niya ang tanan nga pungsod nga himuon ang luyag nila, apang paagi sa paghimo sing maayo ginpakita niya sa inyo kon sin-o sia, nga nagahatag sa inyo sing ulan halin sa langit kag sing bugana nga patubas sa nagakaigo nga tion, nga nagahatag sing bugana nga kalan-on kag nagapuno sang inyo tagipusuon sing kasadya.”—Binu. 14:15-17.

¹² Ano ang matun-an naton sa sining makapahunahuna nga mga tinaga? Una, wala ginkabig nanday Pablo kag Bernabe nga labaw sila sa ila mga tagpalamati. Wala sila magpakunokuno. Mapainubuson nga ginbaton nila nga may mga kaluyahon man sila pareho sa ila pagano nga mga tagpalamati. Ang matuod, nakabaton man sanday Pablo kag Bernabe sang balaan nga espiritu kag nahilway na sa butig nga mga panudlo. Kag may paglaum sila nga maggahom kaupod sang Cristo. Pero kabalo sila nga puede man mabaton sang mga pumuluyo sang Listra ini nga mga dulot paagi sa pagtuman sa Cristo.

 ¹³ Ano ang aton pagtan-aw sa aton mga ginabantalaan? Ginatan-aw man bala naton sila nga pareho sa aton? Samtang ginabuligan naton ang iban nga matun-an ang mga kamatuoran sa Pulong sang Dios, pareho man bala kita nanday Pablo kag Bernabe nga nagalikaw nga dayawon? Nangin maayo nga halimbawa sa sini si Charles Taze Russell. Maayo gid sia nga manunudlo nga nanguna sa pagbantala halin sang mga 1870 asta sang 1916. Sia nagsulat: “Indi namon gusto nga dayawon kami ukon ang amon mga sinulatan; indi man namon gusto nga tawgon nga Reverend ukon Rabbi.” Ang pagkamapainubuson ni Brother Russell pareho gid sa pagkamapainubuson ni Pablo kag ni Bernabe. Pareho sa ila, wala kita nagabantala para dayawon kundi para buligan ang mga tawo nga magsimba sa “buhi nga Dios.”

14-16. Ano ang ikaduha kag ikatlo nga leksion nga matun-an naton sa ginhambal nanday Pablo kag Bernabe sa mga pumuluyo sang Listra?

¹⁴ Binagbinaga ang ikaduha nga leksion nga matun-an naton sa sini nga pamulongpulong. Kabalo mag-adjust sa sitwasyon sanday Pablo kag Bernabe. Indi pareho sang mga Judiyo kag mga proselita sa Iconio, diutay lang ukon wala gid sing nahibaluan ang mga pumuluyo sang Listra parte sa Kasulatan ukon sa mga pagpakig-angot sang Dios sa pungsod sang Israel. Pero, ang mga tagpalamati nanday Pablo kag Bernabe mga mangunguma. Maayo ang klima sa Listra kag matambok ang duta. Makita sini nga mga tawo ang madamo nga pamatuod sang mga kinaiya sang Manunuga pareho sa matahom kag matambok nga duta. Gani gingamit ni Pablo kag ni Bernabe ini nga impormasyon para bantalaan ang mga tawo didto.—Roma 1:19, 20.

¹⁵ Mahimo man bala naton nga mag-adjust sa sitwasyon? Bisan pa isa lang ka klase sang binhi ang itanom sang mangunguma sa pila niya ka uma, dapat niya lainlainon ang iya pamaagi sa pagkultibar sang duta. Ang pila ka duta mahimo nga mahumok kag puede na matamnan. Ang iban nga duta basi kinahanglan pa gid sing dugang nga pagkultibar. Pareho sa sini, ang binhi nga aton ginatanom isa lang, amo ini ang mensahe sang Ginharian nga ara sa Pulong sang Dios. Pero kon sundon naton sanday Pablo kag Bernabe, tinguhaan naton nga intiendihon ang sitwasyon kag ang relihion sang mga tawo nga aton ginabantalaan. Dayon, base sa aton nabal-an, ibagay naton ang aton paagi sa pagbantala sang mensahe sang Ginharian.—Luc. 8:11, 15.

¹⁶ May ikatlo nga leksion pa kita nga matun-an sa hitabo parte kay Pablo, kay Bernabe, kag sa mga pumuluyo sang Listra. Bisan ano man ang aton panikasog, kon kaisa may nagakuha sang binhi nga aton ginatanom ukon indi gani nagakahulog ini sa batuhon nga mga lugar. (Mat. 13:18-21) Kon matabo ini, indi maluyahan sing buot. Pareho sa ginpahanumdom sang ulihi ni Pablo sa mga disipulo sa Roma, “ang kada isa sa aton [lakip ang mga tawo nga ginasugiran naton sang Pulong sang Dios] manabat sa Dios.”—Roma 14:12.

17. Halin sa Derbe, diin nagkadto sanday Pablo kag Bernabe, kag ngaa?

¹⁷ Pagkatapos nga ginganoy si Pablo pagua sa Listra kag ginbiyaan kay abi nila  patay na sia, ginlibutan sia sang mga disipulo kag nagbangon sia kag nagpaligad sang gab-i sa siudad. Pagkadason nga adlaw, nagsugod ang ila 100 kilometros nga paglakbay pakadto sa Derbe. Mahangpan naton nga ginbudlayan gid si Pablo sa sini nga paglakbay, kay bag-o lang sia ginbato. Pero nagpadayon sila ni Bernabe kag sang nakalab-ot sila sa Derbe nabuligan nila ang “madamo nga tawo nga mangin disipulo.” Dayon, imbes nga manglaktod pauli sa Antioquia sa Siria, “nagbalik sila sa Listra, sa Iconio, kag sa Antioquia [sa Pisidia].” Ngaa nagbalik sila? Para pabakuron ‘ang mga disipulo didto, kag laygayan sila nga magpakalig-on sa pagtuo.’ (Binu. 14:20-22) Maayo gid sila nga halimbawa! Mas importante sa ila nga buligan ang kongregasyon sangsa unahon ang ila kaayuhan. Amo man sini ang ginahimo sang mga manugtatap kag sang mga misyonero subong.

18. Ano ang nadalahig sa pagtangdo sa mga gulang?

¹⁸ Dugang pa sa pagpalig-on sa mga disipulo paagi sa ila mga ginhambal kag halimbawa, nagtangdo sanday Pablo kag Bernabe sang “mga gulang sa tagsa ka kongregasyon.” Bisan pa nga “ginpadala sang balaan nga espiritu” sa sining paglakbay bilang misyonero, nangamuyo gihapon kag nagpuasa sanday Pablo kag Bernabe sang “ginsalig nila ining mga gulang kay Jehova.” (Binu. 13:1-4; 14:23) Amo man sini ang ginahimo subong. Antes himuon ang rekomendasyon sa pagtangdo, ginahambalan liwat kag ginapangamuyuan sang hubon sang mga gulang ang kalipikasyon sang utod base sa Kasulatan. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9; Sant. 3:17, 18; 1 Ped. 5:2, 3) Ang kadugayon bilang Cristiano sang isa ka utod indi amo ang panguna nga ginabasihan. Ang iya panghambal, paggawi, kag reputasyon amo ang magapamatuod kon asta diin nagapanghikot ang balaan nga espiritu sa iya kabuhi. Puede sia mangin kalipikado nga manugtatap sang panong kon malab-ot niya ang mga kinahanglanon para mangin manugtatap nga mabasa sa Biblia. (Gal. 5:22, 23) Ang manugtatap sang sirkito ang may responsibilidad sa pagtangdo.—Ipaanggid ang 1 Timoteo 5:22.

19. Kay sin-o manabat ang mga gulang, kag paano nila ginailog sanday Pablo kag Bernabe?

¹⁹ Nahibaluan sang gintangdo nga mga gulang nga manabat sila sa Dios sa ila pagtratar sa kongregasyon. (Heb. 13:17) Pareho nanday Pablo kag Bernabe, nagapanguna ang mga gulang sa pagbantala. Ginapalig-on nila ang ila mga kauturan paagi sa ila mga ginahambal. Kag handa sila nga unahon ang kaayuhan sang kongregasyon sangsa ila kaayuhan.—Fil. 2:3, 4.

20. Paano kita makabenepisyo sa pagbasa sang mga report parte sa ginahimo sang aton mga kauturan?

²⁰ Sang nagbalik sang ulihi sanday Pablo kag Bernabe sa ila ginaistaran sa Antioquia sa Siria, ginsugid nila “ang madamo nga butang nga ginhimo sang Dios paagi sa ila. Ginsugid man nila sa ila nga ginbuksan niya para sa mga pungsod ang dalan agod magtuo sila.” (Binu. 14:27) Samtang ginabasa naton ang mga report parte sa ginahimo sang aton Cristianong mga kauturan subong kag makita naton kon paano ginapakamaayo ni Jehova ang ila mga panikasog, ‘ginapabakod man kita ni Jehova nga magpadayon sa pagpanaksi nga may kaisog.’