1-3. (a) Ngaa gindala ang mga apostoles sa Sanhedrin, kag ano gid ang nangin isyu? (b) Ngaa gusto gid naton mabal-an kon ano ang panindugan sang mga apostoles?

 NAGDUGANG ang kaakig sang mga hukom sa Sanhedrin! Ginabista sining mataas nga korte ang mga apostoles ni Jesus. Ngaa? Si Caifas, ang mataas nga saserdote kag pangulo sang Sanhedrin, akig nga nagsiling sa ila: “Ginmanduan gid namon kamo nga indi na magpanudlo sa sini nga ngalan.” Indi gani gusto sambiton sang akig nga si Caifas ang ngalan ni Jesus. Pero, si Caifas nagsiling pa gid, “ginpuno ninyo ang Jerusalem sang inyo panudlo, kag luyag gid ninyo nga kami ang basulon sa kamatayon sini nga tawo.” (Binu. 5:28) Maathag ang mensahe: Dapat sila mag-untat sa pagbantala, kay kon indi silutan sila.

² Ano ang reaksion sang mga apostoles? Ang sugo nga magbantala naghalin kay Jesus, nga ang awtoridad halin sa Dios. (Mat. 28:18-20) Mahadlok bala ang mga apostoles sa tawo kag mag-untat sa pagbantala? Ukon may kaisog bala sila nga magtindog sing malig-on kag magpadayon sa pagbantala? Ang matuod nga isyu amo: Tumanon bala nila ang Dios ukon ang tawo? Si Pedro, nga nagahambal para sa tanan nga apostoles, prangka kag malig-on nga nagsabat.

³ Bilang matuod nga mga Cristiano, gusto gid naton mabal-an kon ano ang panindugan sang mga apostoles sa mga pamahog sang Sanhedrin, kay ginsugo man kita nga magbantala. Sa paghimo sining sugo sang Dios, may magapamatok man sa aton. (Mat. 10:22) Mahimo nga tinguhaan sang mga manugpamatok nga punggan ukon dumilian ang aton hilikuton. Ano ang aton himuon? Makabenepisyo kita kon binagbinagon naton ang panindugan sang mga apostoles kag kon ano ang natabo sa pagbista sa ila sang Sanhedrin. a

4, 5. Ngaa “naakig gid kag nahisa” si Caifas kag ang mga Saduceo?

⁴ Dumduma nga sang una nga tion nga ginmanduan sila nga mag-untat sa pagbantala, sanday Pedro kag Juan nagsabat: “Indi kami mag-untat sa  paghambal tuhoy sa mga butang nga amon nakita kag nabatian.” (Binu. 4:20) Sa tapos mag-atubang sa Sanhedrin, nagpadayon sa pagbantala sa templo sanday Pedro kag Juan upod sa iban pa nga apostoles. Naghimo sila sing dalagku nga mga tanda, pareho sang pagpang-ayo kag pagpagua sang mga demonyo. Ginhimo nila ini sa “Kolonada ni Solomon.” Isa ini ka malapad nga lugar nga naatupan sa sidlangan nga bahin sang templo, diin nagatipon ang madamo nga Judiyo. Bisan gani ang malandungan lang ni Pedro nagaayo! Madamo sa nag-ayo ang nagbaton sang maayong balita. Subong resulta, “madamo pa nga mga lalaki kag mga babayi ang nagtuo sa Ginuo kag nangin mga disipulo.”—Binu. 5:12-15.

⁵ “Naakig gid kag nahisa” si Caifas kag ang mga Saduceo, ang sekta sang relihion nga ginaentrahan niya, kag ginpapriso nila ang mga apostoles. (Binu. 5:17, 18) Ngaa naakig ang mga Saduceo? Ang mga apostoles nagapanudlo nga ginbanhaw si Jesus, pero ang mga Saduceo wala nagapati sa pagkabanhaw. Nagasiling ang mga apostoles nga maluwas lang ang mga tawo kon magtuo sila kay Jesus, pero nahadlok ang mga Saduceo nga silutan sila sang Roma kon kilalahon sang mga tawo nga si Jesus ang ila Lider. (Juan 11:48) Indi katingalahan nga determinado ang mga Saduceo nga pauntaton sa pagbantala ang mga apostoles!

6. Sin-o subong ang panguna nga rason kon ngaa ginahingabot ang mga alagad ni Jehova, kag ngaa wala kita matingala sa sini?

⁶ Subong, ang mga lider sang relihion gihapon ang panguna nga rason kon ngaa ginahingabot ang mga alagad ni Jehova. Masami nila nga ginaimpluwensiahan ang gobierno kag ang media para pauntaton ang aton pagbantala. Wala kita matingala sa sini. Ang aton mensahe nagabulig sa mga tawo nga maintiendihan nga kabutigan ang ginatudlo sang mga lider sang relihion. Kon batunon sang sinsero sing tagipusuon nga mga tawo ang kamatuoran sa Biblia, mahilway sila sa mga pagpati kag mga buhat nga indi base sa Biblia. (Juan 8:32) Gani indi katingalahan kon maakig gid ang mga lider sang relihion bangod sang aton mensahe.

7, 8. Ano ang epekto sang sugo sang anghel sa mga apostoles, kag ano ang dapat nga ipamangkot naton sa aton kaugalingon?

⁷ Samtang ara sa prisuhan kag nagahulat sa pagbista sa ila, mahimo ginahunahuna sang mga apostoles kon bala patyon sila sang ila mga kaaway. (Mat. 24:9) Pero sina nga gab-i, natabo ang wala gid ginapaabot, kay “ginbuksan sang anghel ni Jehova ang mga puertahan sang bilangguan.” b (Binu. 5:19) Ginsugo sila dayon sang anghel: ‘Magkadto kamo sa templo, kag padayon nga magbantala.’ (Binu. 5:20) Sigurado nga nagpabakod pa gid ini sa pagpati sang mga apostoles nga insakto ang ila ginahimo. Posible nga ang mga ginhambal sang anghel nagpalig-on sa ila nga padayon nga magbantala bisan ano man ang matabo. Upod ang mabakod nga pagtuo kag kaisog, ang mga apostoles ‘nagsulod sa templo sang nagapamanagbanag kag nagpanudlo.’—Binu. 5:21.

⁸ Dapat naton pamangkuton ang aton kaugalingon, ‘May pagtuo kag kaisog bala ako para makapadayon sa pagbantala sa pareho sini nga mga kahimtangan?’ Kabay  pa nga mapabakod kita kay nakahibalo kita nga ang importante nga hilikuton nga “pagpanaksi sing maid-id tuhoy sa Ginharian sang Dios” ginasuportahan kag ginagiyahan sang mga anghel.—Binu. 28:23; Bug. 14:6, 7.

9-11. Ano ang reaksion sang mga apostoles sa mando sang Sanhedrin nga mag-untat sa pagbantala, kag paano sila nangin halimbawa sa matuod nga mga Cristiano?

⁹ Si Caifas kag ang iban pa nga mga hukom sang Sanhedrin handa na nga sentensiahan ang mga apostoles. Bangod wala makahibalo kon ano ang natabo sa prisuhan, ginpadala sang korte ang mga guardia para kuhaon ang mga priso. Imadyina ang kakibot sang mga guardia sang nabal-an nila nga wala na ang mga priso, bisan pa nga nakandaduhan ang prisuhan kag “nagatindog sa mga puertahan ang mga guardia.” (Binu. 5:23) Wala magdugay, may nagsugid sa kapitan sang mga bantay sang templo nga ang mga apostoles nagbalik sa templo, nga nagapanaksi parte kay Jesucristo, nga amo gid ang rason kon ngaa ginpriso sila! Ang kapitan kag ang iya mga opisyal nagkadto dayon sa templo para dakpon kag dal-on ang mga priso sa Sanhedrin.

¹⁰ Pareho sang paglaragway sa umpisa sini nga kapitulo, gusto sang akig nga mga lider sang relihion nga pauntaton sa pagbantala ang mga apostoles. Ano ang ila sabat? Si Pedro maisog nga nagsabat para sa tanan nga apostoles: “Dapat namon tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo.” (Binu. 5:29) Ang ila ginhimo nangin halimbawa para sa tanan nga matuod nga mga Cristiano asta subong. Indi kinahanglan nga tumanon ang nagagahom nga mga tawo kon dumilian nila nga tumanon ang sugo sang Dios ukon kon ipatuman nila ang ginadumili sang Dios. Gani kon dumilian subong sang “mas mataas nga mga awtoridad” ang aton pagbantala, indi man naton pag-untatan ang pagtuman sa sugo sang Dios nga isugid ang maayong balita. (Roma 13:1) Magapadayon kita sa pagpanaksi sing maid-id tuhoy sa Ginharian sang Dios pero nagahalong kita nga indi matalupangdan sang mga awtoridad.

¹¹ Indi katingalahan nga naakig gid ang mga hukom bangod sang maisog nga sabat sang mga apostoles. Determinado sila nga “patyon ang mga apostoles.” (Binu. 5:33) May posibilidad nga mapatay ining maisog kag mapisan nga mga manugbantala. Pero ginbuligan sila ni Jehova sa wala ginapaabot nga paagi!

12, 13. (a) Ano ang laygay ni Gamaliel sa iya mga kaupdanan, kag ano ang ila ginhimo? (b) Ano ang posible nga himuon ni Jehova para amligan ang iya katawhan subong, kag ano ang masaligan naton kon ginatugutan kita nga ‘mag-antos tungod sa pagkamatarong’?

¹² Naghambal si Gamaliel, “isa ka manunudlo sang Kasuguan nga ginatahod sang tanan nga tawo.” c Ining hukom mahimo nga ginatahod gid sang iya mga kaupod, kay sia ang nanguna, “kag nagsugo sia nga paguaon anay ang mga apostoles.” (Binu. 5:34) Ginsambit ni Gamaliel ang pagrebelde sa Roma nga nauntat sang napatay ang mga lider nila. Ginsilingan ni Gamaliel ang korte nga mangin mapinasensiahon sa mga apostoles kag indi sila pagpauntaton kay ang ila Lider nga si Jesus bag-o lang mapatay. Makapakumbinsi gid ang argumento ni Gamaliel: “Indi ninyo paghilabti ini nga mga lalaki, kundi pabay-i ninyo sila. Kay kon ini nga katuyuan ukon ini nga buhat halin sa tawo, mapukan ini; apang kon ini halin sa Dios, indi ninyo sila mapukan, kay basi nagapakig-away na kamo sa Dios.” (Binu. 5:38, 39) Ginsunod sang mga hukom ang iya laygay. Pero ginpabunal nila gihapon ang mga apostoles kag ginmanduan sila nga “mag-untat na sa paghambal sa ngalan ni Jesus.”—Binu. 5:40.

¹³ Bisan subong, mahimo gamiton ni Jehova ang prominente nga mga tawo pareho kay Gamaliel para mag-amlig sa Iya katawhan. (Hulu. 21:1) Mapahulag ni Jehova paagi sa iya espiritu ang gamhanan nga mga manuggahom, hukom, ukon mga manughimo sang kasuguan nga himuon ang iya kabubut-on. (Neh. 2:4-8) Pero kon tugutan niya kita nga ‘mag-antos tungod sa pagkamatarong,’ duha ka butang ang masaligan naton. (1 Ped. 3:14) Una, hatagan kita sang Dios sing kusog nga makabatas. (1 Cor. 10:13) Ikaduha, ‘indi mapukan’ sang mga manugpamatok ang hilikuton sang Dios.—Isa. 54:17.

14, 15. (a) Ano ang reaksion sang mga apostoles sang ginbunal sila, kag ngaa? (b) Isugid ang eksperiensia nga nagapakita nga malipayon nga nagabatas ang katawhan ni Jehova.

¹⁴ Nagluya bala ang buot sang mga apostoles kag nag-untat bangod ginbunal sila? Wala gid! “Naghalin sila sa atubangan sang Sanhedrin, nga nagakasadya.” (Binu. 5:41) Ngaa nagakasadya sila? Indi bangod sa kasakit sang pagbunal. Nagakasadya sila kay nahibaluan nila nga ginhingabot sila bangod sa ila katutom kay Jehova kag sa pagsunod sa halimbawa ni Jesus.—Mat. 5:11, 12.

¹⁵ Pareho sa aton mga kauturan sang unang siglo, malipayon naton nga ginabatas ang pag-antos bangod sa maayong balita. (1 Ped. 4:12-14) Ang matuod, wala kita nalipay nga pahugon, hingabuton, ukon prisuhon. Pero nalipay gid kita kon matutom kita kay Jehova. Binagbinaga halimbawa si Henryk Dornik, nga tinuig nga nagbatas sing mapintas nga pagtratar sang diktador nga mga rehimen. Nadumduman niya nga sang Agosto 1944, nagdesisyon ang mga awtoridad nga ipadala sia kag ang iya utod nga lalaki sa concentration camp. Ang mga manugpamatok nagsiling: “Indi gid sila magkompromiso. Malipayon sila bisan pahugon sila nga patyon ukon paantuson.” Si Brother Dornik nagsiling: “Indi ko gusto nga mag-antos ukon mapatay, pero nalipay gid ako nga mag-antos nga may kaisog kag dignidad bangod sa akon katutom kay Jehova.”—Sant. 1:2-4.

16. Paano ginpakita sang mga apostoles nga determinado sila nga manaksi sing maid-id, kag paano naton ginailog ang pamaagi sang mga apostoles sa pagbantala?

 ¹⁶ Wala mag-usik sing tion ang mga apostoles kay nagpanaksi sila dayon. Wala mahadlok, nagpadayon sila “adlaw-adlaw sa templo kag sa mga balay” sa “pagbantala sing maayong balita tuhoy kay Jesus, nga amo ang Cristo.” d (Binu. 5:42) Ining mapisan nga mga manugbantala determinado nga manaksi sing maid-id. Talupangda nga gindala nila ang ila mensahe sa balay sang mga tawo, pareho sa ginsugo sa ila ni Jesucristo. (Mat. 10:7, 11-14) Wala sing duhaduha, amo ini ang rason nga napuno nila ang Jerusalem sang ila panudlo. Subong, kilala ang mga Saksi ni Jehova sa pag-ilog sang pamaagi sang mga apostoles sa pagbantala. Ginapakita gid naton nga gusto naton mangin maid-id paagi sa pagpamalaybalay sa aton teritoryo, para may tsansa ang tanan nga makabati sang maayong balita. Ginpakamaayo bala ni Jehova ang aton pamalaybalay nga ministeryo? Huo! Minilyon ang nagbaton sa mensahe sang Ginharian sa sining tion sang katapusan, kag madamo ang una nga nakabati sang maayong balita sang nanuktok ang Saksi sa ila puertahan.

17-19. Ano nga problema ang ginbangdan sang pagbinahinbahin, kag ano ang ginhimo sang mga apostoles para masolbar ini?

¹⁷ Ang bag-o nga kongregasyon may indi hilmunon nga problema nga nagaapektar sa mga Cristiano sadto. Ano ini? Mga bisita sa Jerusalem ang madamo sa bag-o nabawtismuhan nga mga disipulo kag gusto nila nga makahibalo sing dugang pa antes sila magpauli. Gani, ang mga disipulo nga taga-Jerusalem kinabubut-on nga nag-amot para may ibakal sing pagkaon kag iban pa nga suplay para sa sini nga mga bisita. (Binu. 2:44-46; 4:34-37) Pero may daku nga problema. Ang mga balo nga babayi nga nagahambal sing Griego, “wala makabaton sang ila rasyon nga pagkaon sa adlaw-adlaw.” (Binu. 6:1) Pero ang mga balo nga nagahambal sing Hebreo nakabaton. Ang problema amo ang diskriminasyon kag paboritismo, nga isa sa panguna nga rason sang pagbinahinbahin.

 ¹⁸ Ang mga apostoles, nga amo ang nagadumala nga hubon sang nagauswag nga kongregasyon, nakahibalo nga ‘indi husto nga untatan ang pagpanudlo sang pulong sang Dios agod magpanagtag sing pagkaon.’ (Binu. 6:2) Para masolbar ini, ginsilingan nila ang mga disipulo nga mangita sing pito ka lalaki nga “puno sang espiritu kag kaalam” nga padumalahon sang mga apostoles “sa sini nga buluhaton.” (Binu. 6:3) Kinahanglan ang kalipikado nga mga lalaki kay ang ila asaynment indi lang pagpanagtag sing pagkaon kundi pagkapot man sing kuarta, pagbakal sing mga suplay, kag paghimo sing husto nga rekord. Ang napili nga mga lalaki may Griego nga mga ngalan, nga mahimo para mas saligan sila sang mga balo nga naglain ang buot. Pagkatapos nga mabinagbinag kag mapangamuyo ang mga rekomendasyon, gintangdo sang mga apostoles ang pito ka lalaki sa pagdumala “sa sini nga buluhaton.” e

¹⁹ Indi na bala kinahanglan nga magbantala sing maayong balita ining pito ka lalaki bangod gintangdo sila nga magpanagtag sing pagkaon? Indi amo sina! Lakip sa napili nga mga lalaki si Esteban, nga sa ulihi nangin mapisan kag maisog nga manugbantala. (Binu. 6:8-10) Si Felipe “nga ebanghelisador” isa man sa pito. (Binu. 21:8) Gani maathag nga ining pito ka lalaki padayon nga nangin mapisan sa pagbantala sang Ginharian.

20. Paano ginasunod sang katawhan sang Dios subong ang ginhimo sang mga apostoles?

²⁰ Ginasunod subong sang katawhan ni Jehova ang ginhimo sang mga apostoles. Ang mga lalaki nga ginrekomendar sa mga responsibilidad sa kongregasyon dapat magpakita sing kaalam halin sa Dios kag sang bunga sang balaan  nga espiritu. Sa paggiya sang Nagadumala nga Hubon, ang mga lalaki nga nakalab-ot sang mga ginapatuman sang Kasulatan ginatangdo bilang gulang ukon ministeryal nga alagad sa mga kongregasyon. f (1 Tim. 3:1-9, 12, 13) Ang nakalab-ot sa sini nga mga kalipikasyon masiling nga gintangdo sang balaan nga espiritu. Ining mapisan nga mga lalaki may madamo nga mga buluhaton. Halimbawa, ang mga gulang makahimo sing kahimusan para mabuligan ang matutom nga mga tigulang nga nagakinahanglan. (Sant. 1:27) Ang pila ka gulang naman nagabulig sa pagpatindog sang mga Kingdom Hall, pag-organisar sang mga kombension, ukon naasayn sa pagbulig sa Hospital Liaison Committee sa ila lugar. Ang mga gulang man ang nagapanguna sa pag-shepherding kag sa pagpanudlo, samtang ang mga ministeryal nga alagad nagabulig sa kongregasyon sa madamo nga praktikal nga paagi. Bisan pa ining kalipikado nga mga lalaki may mga responsibilidad sa kongregasyon kag sa organisasyon, dapat sila gihapon magpadayon sa pagbantala sing maayong balita sang Ginharian.—1 Cor. 9:16.

21, 22. Paano ginpakamaayo ni Jehova ang bag-o natukod nga kongregasyon?

²¹ Sa bulig ni Jehova, nalampuwasan sang bag-o natukod nga kongregasyon ang paghingabot sang mga manugpamatok kag ang mga sitwasyon nga posible nga magpabahinbahin sa kauturan. Maathag ang pagpakamaayo ni Jehova, kay ginasugiran kita: “Padayon nga naglapnag ang pulong sang Dios, kag nagdamo pa gid ang mga disipulo sa Jerusalem; kag madamo man nga saserdote ang nangin tumuluo.” (Binu. 6:7) Isa lang ini sa mga pag-uswag nga ginreport sa libro sang Mga Binuhatan. (Binu. 9:31; 12:24; 16:5; 19:20; 28:31) Subong, napalig-on man kita kon mabatian naton ang pag-uswag sang pagbantala sang Ginharian sa iban nga bahin sang kalibutan.

²² Sang unang siglo C.E., wala mag-untat ang akig nga mga lider sang relihion. May maabot pa nga paghingabot. Wala magdugay, maeksperiensiahan ni Esteban ang mapintas nga paghingabot, kag amo ina ang aton binagbinagon sa masunod nga kapitulo.