1-3. (a) Paano naeksperiensiahan ni Pablo kag sang iya mga kaupod ang paggiya sang balaan nga espiritu? (b) Ano nga mga hitabo ang balikan naton?

 MAY grupo sang mga babayi nga naghalin sa siudad sang Filipos sa Macedonia kag wala magdugay, nakalab-ot sila sa gamay nga suba, ang Gangites. Naandan na nila nga magkadto sa pangpang, magpungko, kag mangamuyo sa Dios sang Israel. Ginatan-aw sila ni Jehova.—2 Cron. 16:9; Sal. 65:2.

² Sa amo man nga tion, may grupo sang mga lalaki nga nagbiya sa siudad sang Listra sa nabagatnan sang Galacia, mga sobra sa 800 kilometros ang kalayuon sa sidlangan sang Filipos. Pila ka adlaw sang ulihi, nakalab-ot sila sa kongkreto nga mga dalan sang Roma nga nagapakadto sa katundan, sa rehiyon sang Asia nga may pinakamadamo nga pumuluyo. Ang mga lalaki amo sanday Pablo, Silas, kag Timoteo. Gusto na gid nila nga mag-agi sa sini nga mga dalan para makadtuan nila ang Efeso kag ang iban pa nga siudad diin linibo ka tawo ang dapat makabati parte sa Cristo. Pero antes sila makadiretso, ginpunggan sila sang balaan nga espiritu. Wala ginsugid sang Biblia ang rason. Wala sila gintugutan nga magbantala sa Asia. Ngaa? Paagi sa balaan nga espiritu, gingiyahan ni Jesus sanday Pablo pakadto sa Asia Minor, tabok sa Dagat Aegean, kag pakadto sa mga pangpang sang gamay nga suba sang Gangites.

³ May importante nga leksion para sa aton kon paano gingiyahan ni Jesus sanday Pablo sa sining indi kinaandan nga paglakbay pakadto sa Macedonia. Gani balikan naton ang mga hitabo sang ikaduha nga paglakbay ni Pablo bilang misyonero, nga nagsugod sang mga 49 C.E.

4, 5. (a) Ano ang natabo sa grupo ni Pablo sa Bitinia? (b) Ano ang desisyon sang mga disipulo, kag ano ang resulta?

⁴ Bangod ginpunggan nga magbantala sa Asia, si Pablo kag ang iya mga kaupod nagpaaminhan para magbantala sa mga siudad sa Bitinia. Para makalab-ot didto, mahimo nga nag-agi sila sa indi kongkreto nga mga dalan kag malaka sing pamalay nga mga lugar sa Frigia kag Galacia. Pero sang malapit na lang sila sa Bitinia, gingamit liwat ni Jesus ang iya balaan  nga espiritu para punggan sila. (Binu. 16:6, 7) Posible nga nagapalibog na sila. Nahibaluan nila kon ano ang ibantala kag kon paano, pero wala sila makahibalo kon diin. Daw pareho nga nanuktok sila sa puertahan sang Asia pero wala sila ginpasulod. Nanuktok sila liwat sa Bitinia, pero wala man sila ginpasulod. Pero, determinado si Pablo nga manuktok sa mga puertahan asta may magbukas. Gani ining mga lalaki naghimo sing desisyon nga daw indi rasonable. Nagpakatundan sila kag naglakat sing 550 kilometros, nga nagalabay sa mga siudad asta nakalab-ot sila sa pantalan sang Troas, ang alagyan pa Macedonia. (Binu. 16:8) Didto, sa ikatlo nga bes, nanuktok si Pablo kag sa katapusan, ginbuksan sila.

⁵ Si Lucas nga manunulat sang Ebanghelyo nag-upod kanday Pablo sa Troas. Ginreport niya ang natabo: “Sadto nga gab-i nakakita si Pablo sing isa ka palanan-awon—isa ka lalaki nga taga-Macedonia nga nagatindog kag nagapangabay sa iya: ‘Tabok ka diri sa Macedonia kag buligi kami.’ Sang makita ni Pablo ang palanan-awon, nagtinguha kami dayon nga magkadto sa Macedonia, kay ginhangop namon ini nga gintawag kami sang Dios agod ibantala ang maayong balita sa ila.” a (Binu. 16:9, 10) Sa katapusan, nahibaluan na gid man ni Pablo kon diin sia mabantala. Nalipay gid si Pablo nga wala sila mag-untat sa paglakbay! Nagpanakayon dayon sila nga apat pa Macedonia.

6, 7. (a) Ano ang matun-an naton sa mga natabo sang naglakbay sanday Pablo? (b) Ano ang ginapasalig sa aton sang eksperiensia ni Pablo?

⁶ Ano nga leksion ang aton matun-an sa sini nga hitabo? Talupangda ini: Pagkatapos lang nga nagkadto si Pablo sa Asia nga nagpasilabot ang espiritu sang Dios, pagkatapos lang nga malapit na sa Bitinia si Pablo nga nagpasilabot si Jesus, kag pagkatapos lang nga nakalab-ot si Pablo sa Troas nga gingiyahan sia  ni Jesus pa Macedonia. Posible nga amo man sini ang himuon sa aton ni Jesus bilang Ulo sang kongregasyon. (Col. 1:18) Halimbawa, basi madugaydugay na kita nagaplano nga magpayunir ukon magsaylo sa isa ka lugar nga diutay ang manugbantala sang Ginharian. Pero giyahan lang kita ni Jesus paagi sa espiritu sang Dios pagkatapos lang nga may ginhimo na kita para malab-ot ang aton mga tulumuron. Ngaa? Binagbinaga ini nga halimbawa: Puede lang mapaliko sang drayber ang iya salakyan kon nagadalagan na ini. Pareho man sini, magiyahan lang kita ni Jesus sa pagpasangkad sang aton ministeryo kon nagapanikasog gid kita nga himuon ini.

⁷ Pero ano abi kon wala dayon sing resulta ang aton mga panikasog? Mauntat bala kita kay daw wala man kita ginagiyahan sang espiritu sang Dios? Indi. Dumduma nga may pila man ka balagbag kay Pablo. Pero padayon sia nga nangita sing puertahan nga bukas. Nagapasalig ini sa aton nga padyaan man kita kon padayon naton nga pangitaon ang “daku nga puertahan sang kahigayunan para sa madamo nga hilikuton.”—1 Cor. 16:9.

8. (a) Ilaragway ang siudad sang Filipos. (b) Ano ang makalilipay nga natabo sang magbantala sanday Pablo sa “lugar nga palangamuyuan”?

⁸ Pag-abot nila sa distrito sang Macedonia, nagkadto sanday Pablo sa Filipos, isa ka siudad nga ang mga pumuluyo nagapabugal gid nga Romano sila. Para sa nagretiro na nga Romano nga mga soldado nga nagaistar didto, ang Filipos daw pareho sang gamay nga Italya, daw ginpagamay nga Roma nga ginbutang sa Macedonia. Sa gua sang gawang ukon gate sang siudad, nakita sang mga misyonero ang isa ka lugar sa pangpang sang makitid nga suba nga ginahunahuna nila nga “lugar nga palangamuyuan.” b Nagkadto sila didto sang Adlaw nga Inugpahuway kag nakita nila ang pila ka babayi nga nagtipon para magsimba sa Dios. Nagpungko ang mga disipulo kag nakig-istorya sa mga babayi. Nagapamati ang babayi nga si Lidia kag “ginbuksan ni Jehova ang iya tagipusuon.” Napahulag gid si Lidia sa iya natun-an sa mga misyonero amo nga nagpabawtismo sia upod sa iya panimalay. Kag ginpadayon niya sanday Pablo sa iya balay. c—Binu. 16:13-15.

9. Paano ginailog subong sang madamo ang halimbawa ni Pablo, kag ano ang resulta?

⁹ Imadyina ang kalipay sang mabawtismuhan si Lidia! Nalipay gid si Pablo nga ginbaton niya ang pangagda nga ‘magtabok sa Macedonia’ kag sa desisyon ni Jehova nga gamiton sia kag ang iya mga kaupdanan para sabton ang mga pangamuyo sadtong mga babayi nga nagakahadlok sa Dios! Subong, madamo man nga kauturan, bata kag tigulang, may asawa ukon bana, ukon single pa, ang nagsaylo sa mga lugar diin diutay lang ang manugbantala sang Ginharian. Ibutang ta nga may pila sila ka kabudlayan, pero indi na ini matalupangdan pa kon may makita sila nga pareho kay Lidia nga nagbaton sang kamatuoran sa Biblia. Makahimo ka bala sang mga pagbag-o para makatabok ka sa  teritoryo nga diutay lang ang Saksi? May nagahulat nga pagpakamaayo sa imo. Halimbawa, ang brother nga si Aaron nga mga beintehon, nagsaylo sa isa ka pungsod sa Central America. Pareho sa iban, sia nagsiling: “Nangin mas suod ako kay Jehova sang nag-alagad ako sa iban nga pungsod. Makalilipay gid magbantala. Walo na ka bilog ang akon gina-Bible study!”

10. Ano ang ginhimo sang demonyo para pamatukan sang mga tawo si Pablo kag ang iya mga kaupod?

¹⁰ Naakig gid si Satanas nga nagsugod sa pagtubo ang maayong balita sa bahin sang kalibutan diin makusog ang impluwensia niya kag sang mga demonyo. Indi katingalahan nga nanghikot ang mga demonyo para pamatukan si Pablo kag ang iya mga kaupod! Samtang nagabalikbalik sila sa lugar nga palangamuyuan, ginasunodsunod sila sang alagad nga dalagita nga ginsudlan sang demonyo, nga nakahatag sing madamo nga kinitaan sa iya mga agalon paagi sa pagpamakot. Nagsinggit sia: “Ini nga mga tawo mga ulipon sang Labing Mataas nga Dios kag ginabantala nila sa inyo ang dalanon sang kaluwasan.” Mahimo nga amo sini ang ginpasinggit sang demonyo sa dalagita para nga kuno abi isa lang ang ginhalinan sang iya mga pagpamakot kag sang mga panudlo ni Pablo. Sa sini nga paagi, indi na pagsapakon sang mga tawo ang matuod nga mga sumulunod sang Cristo. Pero ginpahipos ni Pablo ang dalagita paagi sa pagpagua sang demonyo.—Binu. 16:16-18.

11. Pagkatapos nga mapagua ang demonyo sa dalagita, ano ang natabo kanday Pablo kag Silas?

¹¹ Sang makita sang mga agalon sang alagad nga dalagita nga indi na nila sia mapanguartahan, naakig sila. Ginganoy nila sanday Pablo kag Silas pakadto sa tiendahan kay didto nagahukom ang mga mahistrado nga opisyal sang Roma. May ginhambal ang mga agalon para magdampig sa ila kag magpakita sang patriotismo ang mga hukom. Daw pareho lang nga nagsiling sila: ‘Ini nga mga Judiyo nagapanggamo kay nagatudlo sila sang mga kinabatasan nga indi naton mabaton nga mga Romano.’ Kadasig sang reaksion sang mga tawo. “Akig nga naghambal ang mga tawo [sa tiendahan] batok sa ila [kanday Pablo kag Silas],” kag ang mga mahistrado nagsugo nga “bunalon sila sing mga bilugon.” Pagkatapos mabunal, ginpriso sila. Ginbutang sila sang mga manugbilanggo sa sulod gid nga selda sang prisuhan kag ginbutang ang ila mga tiil sa mga pandog. (Binu. 16:19-24) Sang ginsira sang manugbilanggo ang puertahan, grabe kadulom sang palibot nga indi makita nanday Pablo kag Silas ang isa kag isa. Pero nagatan-aw si Jehova.—Sal. 139:12.

12. (a) Ano ang pagtan-aw sang mga disipulo sang Cristo sa paghingabot, kag ngaa? (b) Ano nga klase sang pagpamatok ang ginagamit gihapon ni Satanas kag sang iya mga naimpluwensiahan?

¹² Pila ka tuig antes sini, ginsilingan ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Hingabuton man nila kamo.” (Juan 15:20) Gani sang nagkadto si Pablo kag ang iya mga kaupod sa Macedonia, handa sila nga pamatukan. Sang ginhingabot  sila, nahangpan nila nga indi buot silingon nga wala nalipay sa ila si Jehova kundi resulta ini sang kaakig ni Satanas. Subong, ang mga tawo nga naimpluwensiahan ni Satanas daw pareho man sa mga tawo sa Filipos sadto nga nagpamatok kay Pablo. Sa eskwelahan kag sa ulubrahan, ang mga manugpamatok nagahimuhimo sang indi matuod nga mga istorya nga nagresulta sa paghingabot sa aton. Sa pila ka lugar, ginaakusar kita sang mga lider sang relihion, nga daw nagasiling sila: ‘Ini nga mga Saksi nagapanggamo paagi sa pagtudlo sang mga kinabatasan nga wala naton ginabaton’ kay kita “mga tawo nga nagapati sa mga tradisyon.” Sa iban naman nga lugar, ginakastigo kag ginapriso ang aton mga kauturan. Pero nagatan-aw si Jehova.—1 Ped. 3:12.

13. Ngaa namangkot ang manugbilanggo: “Ano ang dapat ko himuon agod maluwas ako?”

¹³ Mahimo nga kinahanglan pa sang tion para maulian si Pablo kag si Silas sa pagbunal sa ila sina nga adlaw. Pero sang tungang gab-i, nag-ayoayo na ang ila pamatyag kag ‘nagpangamuyo sila kag nagdayaw sa Dios paagi sa ambahanon.’ Dayon gulpi lang nga naglinog! Nakabugtaw ang manugbilanggo kag nakita niya nga nabuksan ang mga puertahan. Hinadlukan sia kay abi niya nakapalagyo ang mga priso. Bangod nahibal-an niya nga silutan sia kay ginpabay-an niya nga makapalagyo sila, “gingabot niya ang iya espada kag luyag niya kuntani manginmatay.” Pero nagsinggit si Pablo: “Indi paghaliti ang imo kaugalingon, kay yari pa kami tanan diri!” Ang nagakurog nga manugbilanggo namangkot: “Mga Ginuo, ano ang dapat ko himuon agod maluwas ako?” Indi sia maluwas nanday Pablo kag Silas bangod si Jesus lamang ang makahimo sini. Gani nagsabat sila: “Magtuo ka kay Ginuong Jesus, kag maluwas ka.”—Binu. 16:25-31.

14. (a) Paano ginbuligan nanday Pablo kag Silas ang manugbilanggo? (b) Ano nga pagpakamaayo ang nabaton nanday Pablo kag Silas kay may kalipay sila bisan pa ginhingabot?

¹⁴ Sinsero bala ang pamangkot sang manugbilanggo? Kumbinsido sa sina si Pablo. Gentil ang manugbilanggo, amo nga wala sia sing nahibaluan sa Kasulatan. Antes sia mangin Cristiano, dapat tun-an niya anay kag batunon ang panguna nga panudlo sang Kasulatan. Gani “ginhambal [nanday Pablo kag Silas] ang pulong ni Jehova sa iya.” Mahimo nalimtan nila ang kahapdi sang ila mga pilas samtang nagatudlo sa iya. Pero natalupangdan sang manugbilanggo ang ila madalom nga mga pilas sa likod kag ginhugasan niya ini. Sia kag ang iya bug-os nga panimalay “ginbawtismuhan dayon.” Daku gid nga pagpakamaayo ang nabaton nanday Pablo kag Silas kay may kalipay sila bisan pa ginhingabot!—Binu. 16:32-34.

15. (a) Paano ginailog subong sang madamo nga Saksi ang halimbawa nanday Pablo kag Silas? (b) Ngaa dapat naton balikbalikon ang aton teritoryo?

¹⁵ Pareho nanday Pablo kag Silas, maayo man ang resulta sang pagbantala sang madamo nga Saksi subong samtang ginapriso bangod sa ila pagtuo. Halimbawa, sa isa ka lugar nga ginadumilian ang aton hilikuton, may bes nga 40 porsiento sang mga Saksi didto ang nakatuon sang kamatuoran parte kay Jehova sa prisuhan! (Isa. 54:17) Talupangda man nga nangayo sing bulig ang  manugbilanggo pagkatapos nga naglinog. Pareho sa iya, may pila subong nga nagbaton sang mensahe sang Ginharian pagkatapos lang nga gintay-og ang ila pagkabuhi sang mabudlay kaayo nga sitwasyon. Kon balikbalikon naton ang aton teritoryo, mabuligan gid naton sila.

16. Pagkaaga, paano nagbaliskad ang kahimtangan nanday Pablo kag Silas?

¹⁶ Pagkaaga, nagmando ang mga mahistrado nga buy-an sanday Pablo kag Silas. Pero si Pablo nagsiling: “Ginbunal nila kami sing dayag nga wala pa mapamatbatan, bisan pa mga Romano kami, kag ginbilanggo kami. Karon paguaon nila kami sing tago? Indi ina mahimo! Dapat sila ang magkadto diri kag paguaon kami.” Sang mahibaluan sang mga mahistrado nga Romano sanday Pablo kag Silas, “hinadlukan sila” kay nalapas nila ang kinamatarong sini nga mga lalaki. d Nagbaliskad ang kahimtangan. Ginbunal sa publiko ang mga disipulo, gani dapat magpangayo sing pasaylo sa publiko ang mga mahistrado. Nagpakitluoy sila nga maghalin sa Filipos sanday Pablo kag Silas. Nagsugot ang duha ka disipulo, pero ginpalig-on nila anay ang tanan nga bag-o nga mga disipulo. Dayon naglakat sila.

17. Ano nga importante nga leksion ang natun-an sang bag-o nga mga disipulo sang nakita nila ang pagbatas nanday Pablo kag Silas?

¹⁷ Kon gintahod lang kuntani ang ila mga kinamatarong bilang mga Romano, mahimo nga wala mabunal sanday Pablo kag Silas. (Binu. 22:25, 26) Pero, mahimo maghunahuna ang mga disipulo sa Filipos nga gingamit nila ang ila posisyon para indi sila mag-antos para sa Cristo. Ang mga disipulo nga indi Romano indi pagproteksionan sang kasuguan batok sa pagbunal, gani ano ang epekto sang natabo kanday Pablo sa pagtuo sini nga mga disipulo? Paagi sa pagbatas sang silot, ginpakita ni Pablo kag sang iya kaupod sa bag-o nga mga disipulo nga ang mga sumulunod sang Cristo makapabilin nga malig-on bisan ginahingabot. Dugang pa, bangod ginpilit nanday Pablo kag Silas nga kilalahon sila nga mga Romano, napilitan ang mga mahistrado nga ipahibalo sa publiko nga supak sa kasuguan ang ila ginhimo. Amo nga indi na nila pagpintasan ang mga kauturan ni Pablo kag mangin halimbawa ini para proteksionan sila sang kasuguan kon matabo ini liwat.

18. (a) Paano ginailog sang Cristianong mga manugtatap subong ang halimbawa ni Pablo? (b) Paano naton mahimo subong ang “pagpangapin kag legal nga pagpamatuod sa maayong balita”?

¹⁸ Nagapanguna man subong ang mga manugtatap sa Cristianong kongregasyon paagi sa ila halimbawa. Ginahimo sini nga mga manugtatap ang bisan ano nga ginapaabot nila nga himuon sang ila mga kauturan. Pareho kay Pablo, ginabinagbinag naton sing maayo kon paano kag kon san-o naton gamiton ang aton mga kinamatarong para proteksionan kita sang kasuguan. Kon  kinahanglanon, nagaapelar kita sa mga korte sa aton lugar, sa aton pungsod, kag bisan sa iban nga pungsod para proteksionan kita sang kasuguan kag makapadayon sa aton pagsimba. Indi naton tuyo nga bag-uhon ang mga tawo, kundi ginahimo naton ini para sa “pagpangapin kag legal nga pagpamatuod sa maayong balita,” pareho sang ginsulat ni Pablo sa kongregasyon sa Filipos pulo ka tuig sa tapos nga napriso sia didto. (Fil. 1:7) Gani, ano man ang desisyon sang korte sa sini nga mga kaso, determinado kita pareho kay Pablo kag sa iya mga kaupod nga padayon nga “ibantala ang maayong balita” bisan diin man kita giyahan sang espiritu sang Dios.—Binu. 16:10.