KAPITULO 24
“Magpakaisog Ka!”
Nakapalagyo si Pablo sa plano nga pagpatay sa iya kag nagpangapin sang iya kaugalingon sa atubangan ni Felix
Base sa Binuhatan 23:11–24:27
1, 2. Ngaa wala makibot si Pablo sang ginhingabot sia sa Jerusalem?
NALUWAS si Pablo sa akig nga grupo sa Jerusalem, pero napriso sia liwat. Ining mapisan nga apostol wala makibot sa paghingabot sa iya sa Jerusalem. Ginsilingan sia nga paabuton niya nga ‘bilangguon sia kag hingabuton’ sa sini nga siudad. (Binu. 20:22, 23) Wala kabalo si Pablo kon ano ang matabo sa iya, pero nahibaluan niya nga magaantos pa sia para sa ngalan ni Jesus.—Binu. 9:16.
2 Bisan ang Cristianong mga manalagna nagpaandam kay Pablo nga gapuson sia kag itugyan “sa mga tawo sang mga pungsod.” (Binu. 21:4, 10, 11) Bag-o lang sia gintinguhaan nga patyon sang mga Judiyo, kag dayon diutayan lang sia patyon sang mga miembro sang Sanhedrin samtang nagabaisay sila parte sa iya. Kag subong, ginpriso ang apostol sang Romano nga mga soldado kag atubangon niya ang dugang pa nga mga kaso kag mga akusasyon. (Binu. 21:31; 23:10) Ang matuod, nagakinahanglan gid sing pagpalig-on si Pablo!
3. Diin kita makakuha sing pagpalig-on para makapadayon sa aton pagbantala?
3 Sa sining tion sang katapusan, nahibaluan naton nga “ang tanan nga luyag magkabuhi nga may diosnon nga debosyon may kaangtanan kay Cristo Jesus pagahingabuton man.” (2 Tim. 3:12) Kon kaisa, kinahanglan naton ang pagpalig-on para makapadayon sa pagbantala. Nalipay gid kita sa makapalig-on kag makapaumpaw nga mga impormasyon nga makuha naton sa mga publikasyon kag sa mga miting nga gin-aman sang “matutom kag mainandamon nga ulipon”! (Mat. 24:45) Ginapasalig kita ni Jehova nga wala sing magamadinalag-on nga kaaway sang maayong balita. Indi nila malaglag ang iya mga alagad ukon mapauntat ang pagbantala. (Isa. 54:17; Jer. 1:19) Pero ano ang natabo kay apostol Pablo? Nakabaton bala sia sing pagpalig-on nga magpadayon sa pagpanaksi sing maid-id bisan may pagpamatok? Kon amo, ano ini, kag ano ang iya reaksion?
Pagpaslaw sa ‘Ginhimo nga Panumpa’ (Binuhatan 23:11-34)
4, 5. Ano nga pagpalig-on ang nabaton ni Pablo, kag ngaa tayming gid ini?
4 Nakabaton si apostol Pablo sang kinahanglanon gid niya nga pagpalig-on sang masunod nga gab-i sa tapos sia ginluwas sa Sanhedrin. Ang Pulong sang Dios nagasugid sa aton: “Ang Ginuo nagtindog sa tupad niya kag nagsiling: ‘Magpakaisog ka! Kay subong nga nagpanaksi ka sing maid-id tuhoy sa akon sa Jerusalem, dapat ka man magpanaksi sa Roma.’” (Binu. 23:11) Makapalig-on gid ang ginsiling ni Jesus, gani nagsalig si Pablo nga maluwas sia. Nahibaluan niya nga makaluwas sia pakadto sa Roma kag may pribilehiyo nga manaksi didto parte kay Jesus.
“Sobra sa 40 ka tinawo nila ang nagahulat sa paglambat sa iya.”—Binuhatan 23:21
5 Tayming gid ang pagpalig-on kay Pablo. Sang masunod nga adlaw, sobra sa 40 ka Judiyo nga lalaki ang “naghimbon kag nagpanumpa nga indi sila magkaon ukon mag-inom kon indi nila mapatay si Pablo.” Ginapakita sining ‘ginhimo nga panumpa’ nga determinado gid ang mga Judiyo nga patyon ang apostol. Nagapati sila nga kon indi magmadinalag-on ang ila plano, malain ang ila madangatan. (Binu. 23:12-15) Ang ila plano, nga gin-ugyunan sang puno nga mga saserdote kag sang mga gulang, amo nga dal-on liwat si Pablo sa Sanhedrin para usisaon pa gid, nga kuno abi pat-uron ang pila ka butang parte sa iya. Pero sa alagyan, lambatan nila si Pablo kag patyon.
6. Paano napaslaw ang plano nga pagpatay kay Pablo, kag ano nga halimbawa ang matun-an sang mga pamatan-on subong sa sining hitabo?
6 Pero nabatian sang hinablos ni Pablo ang ila plano kag ginsugid niya ini kay Pablo. Ginpareport dayon ni Pablo ang pamatan-on sa Romano nga kumander sang militar nga si Claudio Lisias. (Binu. 23:16-22) Sigurado nga palangga ni Jehova ang mga pamatan-on nga pareho sining wala ginngalanan nga hinablos ni Pablo, nga maisog nga nagauna sang kaayuhan sang katawhan sang Dios kag matutom nga nagabulig sa mga hilikuton sang Ginharian.
7, 8. Ano ang ginhimo ni Claudio Lisias para maluwas si Pablo?
7 Sang mahibaluan ang plano kontra kay Pablo, ginsugo dayon ni Claudio Lisias ang 470 sa 1,000 niya ka tinawo nga nagalakip sang mga soldado, manugbangkaw, kag mga manugkabayo. Dapat nila bantayan sing maayo kag updan si Pablo nga makabiya sa Jerusalem pakadto sa Cesarea sina mismo nga gab-i. Itugyan niya si Pablo kay Gobernador Felix. a Ang Cesarea kapital sang Judea kag diri ang sentro sang gobierno sang mga Romano nga nagagahom sa Judea. Bisan madamo ini sing pumuluyo nga Judiyo, ang kalabanan nga nagaistar diri mga Gentil. Indi pareho sa Jerusalem nga madamo sing panatiko nga nagaentra sa ginamo, ang Cesarea malinong nga lugar. Ari man diri ang sentro sang militar sang mga Romano nga ara sa Judea.
8 Bilang pagsunod sa kasuguan sang Roma, nagpadala si Lisias sing sulat kay Felix nga nagapaathag sang kaso. Ginsambit ni Lisias nga sang mahibaluan niya nga Romano nga banwahanon si Pablo, ginluwas niya sa mga Judiyo si Pablo sang “patyon na nila sia kuntani.” Nagsiling si Lisias nga wala sing sala si Pablo nga “takus sa kamatayon ukon sa pagkabilanggo,” pero bangod sang plano kontra kay Pablo, ginatugyan niya sia kay Felix para mapamatian sang gobernador ang mga manugsumbong kag madesisyunan ang kaso.—Binu. 23:25-30.
9. (a) Paano nalapas ang mga kinamatarong ni Pablo bilang Romano nga banwahanon? (b) Ngaa mahimo naton panginpuslan ang aton mga kinamatarong bilang banwahanon sang isa ka pungsod?
9 Matuod bala ang tanan nga ginsulat ni Lisias? Indi. Gusto lang niya nga mangin maayo ang impresyon sa iya sang gobernador. Indi matuod nga ginbuligan niya si Pablo bangod nahibaluan niya nga ang apostol Romano nga banwahanon. Dugang pa, wala ginsambit ni Lisias nga ginpagapos niya si Pablo sang “duha ka kadena” kag sang ulihi nagsugo nga ‘usisaon sia samtang ginabunal.’ (Binu. 21:30-34; 22:24-29) Gani, nalapas ni Lisias ang kinamatarong ni Pablo bilang Romano nga banwahanon. Subong, ginagamit man ni Satanas ang mga panatiko sa relihion nga dabukan ang paghingabot, kag mahimo nga ginalapas man sini ang aton mga kinamatarong. Pero pareho kay Pablo, masami nga ginapanginpuslan sang katawhan sang Dios ang ila mga kinamatarong bilang banwahanon sang isa ka pungsod kag nagapangayo sang proteksion sang kasuguan.
“Handa Ako sa Pagpangapin sang Akon Kaugalingon” (Binuhatan 23:35–24:21)
10. Ano ang serioso nga mga akusasyon kay Pablo?
10 Sa Cesarea, ‘ginbantayan si Pablo sa palasyo ni Herodes’ samtang nagahulat sa pag-abot sang mga manugsumbong halin sa Jerusalem. (Binu. 23:35) Lima ka adlaw sang ulihi, nag-abot sila—ang mataas nga saserdote nga si Ananias, ang abogado nga si Tertulo, kag ang isa ka grupo sang mga gulang. Gindayaw ni Tertulo ang mga hinimuan ni Felix para sa mga Judiyo, para intuon sia kag malipay sia sa ila. b Dayon, sa pagpresentar sang kaso, gintawag ni Tertulo si Pablo nga “daw peste, nga nagasugyot sa tanan nga Judiyo sa bug-os nga duta nga magrebelde sa panguluhan, kag ginapangunahan niya ang sekta sang mga Nazaretnon. Wala man niya ginatahod ang templo, gani gindakop namon sia.” Ang iban nga Judiyo ‘nag-ugyon man sa panumbungon, kag nagsiling sila nga matuod ini.’ (Binu. 24:5, 6, 9) Ang pag-engganyo sa mga tawo nga magrebelde sa gobierno, ang pagpanguna sa makatalagam nga sekta, kag ang indi pagtahod sa templo, serioso nga mga akusasyon nga puede silutan sing kamatayon.
11, 12. Paano ginsabat ni Pablo ang mga akusasyon sa iya?
11 Ginpahambal man si Pablo. “Handa ako sa pagpangapin sang akon kaugalingon,” siling niya. Ginpanghiwala niya ang mga akusasyon. Indi matuod nga wala gintahod sang apostol ang templo, kag indi man matuod nga gin-engganyo niya ang mga tawo nga magrebelde sa gobierno. Ginhambal niya nga “pila ka tuig” sia nga wala sa Jerusalem kag nagdala lang sia sang ‘kuarta agod buligan ang iya katawhan,’ nga amo ang kuarta nga ibulig sa mga Cristiano nga nangin pigado bangod sang tiggulutom kag paghingabot. Nag-insister si Pablo nga antes sia magsulod sa templo, “matinlo [sia] paagi sa seremonya” kag ginpanikasugan gid niya ‘nga ang iya konsiensia pirme matinlo sa atubangan sang Dios kag sang mga tawo.’—Binu. 24:10-13, 16-18.
12 Ginbaton ni Pablo nga nag-alagad sia sa Dios sang iya mga katigulangan “suno sa paagi sang pagsimba sang ginatawag nila nga sekta.” Pero nag-insister sia nga nagapati sia “sa tanan nga yara sa Kasuguan kag sa ginsulat sang mga Manalagna.” Kag pareho sang mga nagaakusar sa iya, nagalaum man sia “nga may pagkabanhaw sang mga matarong kag mga indi matarong.” Ginhangkat dayon ni Pablo ang mga nagaakusar sa iya: “Pasugira mismo ang mga tawo diri kon ano nga sala ang akon nahimo sang ginhukman nila ako sa atubangan sang Sanhedrin. Isa lang ang masumbong nila batok sa akon. Kay sang didto ako sa hukmanan nagsiling ako: ‘Ginahukman ako sa atubangan ninyo kay nagapati ako sa pagkabanhaw sang mga patay!’”—Binu. 24:14, 15, 20, 21.
13-15. Ngaa maayo nga halimbawa si Pablo sa pagpanaksi sing maisog sa mga opisyales sang gobierno?
13 Maayo gid nga halimbawa si Pablo sa aton kon dal-on gid man kita sa mga opisyales sang gobierno bangod sang aton pagsimba kag akusahan sing sala bilang mga nagapanggamo, nagarebelde, ukon mga miembro sang “makatalagam nga sekta.” Wala gin-into ni Pablo ang gobernador, pareho sa ginhimo nga pagdayaw ni Tertulo. Nagpabilin nga kalmado kag matinahuron si Pablo. Mainandamon sia sa iya ginasiling, maathag kag matuod ang iya testimonya. Ginsambit ni Pablo nga wala gani sa sina nga bista ang “pila ka Judiyo halin sa probinsia sang Asia” nga nag-akusar sa iya nga wala niya ginatahod ang templo, kag base sa kasuguan sila kuntani ang maatubang sa iya para mapamatian niya ang ila mga akusasyon.—Binu. 24:18, 19.
14 Labaw sa tanan, wala mahadlok si Pablo nga maghambal parte sa iya mga pagpati. Maisog nga ginsulit sang apostol ang iya pagpati sa pagkabanhaw, bisan pa amo ini ang topiko nga ginbangdan sang pagkinagamo sang nag-atubang sia sa Sanhedrin. (Binu. 23:6-10) Sa iya depensa, ginpadaku ni Pablo ang paglaum nga pagkabanhaw. Ngaa? Bangod ginabantala ni Pablo ang parte kay Jesus kag sa iya pagkabanhaw, kag indi gid magpati sa sini ang mga nag-akusar sa iya. (Binu. 26:6-8, 22, 23) Ang matuod, ang panguna nga rason kon ngaa ginakaso si Pablo amo ang iya pagpati sa pagkabanhaw, ilabi na sa pagkabanhaw ni Jesus.
15 Pareho kay Pablo, makapanaksi man kita sing maisog kag mapalig-on sa ginsiling ni Jesus sa iya mga disipulo: “Dumtan kamo sang tanan nga tawo bangod sa akon ngalan. Apang ang nagbatas tubtob sa katapusan maluwas.” Dapat bala kita mabalaka sa aton ihambal? Indi, kay nagpasalig si Jesus: “Kon dalhon nila kamo sa hukmanan, indi kamo magkabalaka kon ano ang inyo ihambal; apang kon ano ang ihatag sa inyo sa sina nga tion, ihambal ini, kay indi kamo ang nagahambal, kundi ang balaan nga espiritu.”—Mar. 13:9-13.
“Hinadlukan si Felix” (Binuhatan 24:22-27)
16, 17. (a) Ano ang ginhimo kag ginsiling ni Felix sa bista ni Pablo? (b) Ngaa nahadlok si Felix, pero ngaa pirme sia nagapakigkita kay Pablo?
16 Indi ini ang una nga tion nga nabatian ni Gobernador Felix ang mga pagpati sang mga Cristiano. Ang rekord nagasiling: “Bangod nahibaluan gid ni Felix ang nahanungod sa sini nga Dalan [ang tawag sadto sa mga disipulo sang Cristo antes sila gintawag nga mga Cristiano], ginpaiway niya ang bista kag nagsiling: ‘Kon magkadto na diri si Lisias nga kumander sang militar, desisyunan ko ini nga kaso tuhoy sa inyo.’ Dayon ginmanduan niya ang kumander sang mga soldado nga bantayan sing maayo si Pablo, apang hatagan sia sing diutay nga kahilwayan, kag indi pagdumilian ang iya mga abyan nga buligan sia sa iya mga kinahanglanon.”—Binu. 24:22, 23.
17 Pila ka adlaw sang ulihi, ginpatawag ni Felix kag ni Drusila nga iya asawa, nga isa ka Judiyo, si Pablo kag ‘nagpamati sa iya tuhoy sa pagtuo kay Cristo Jesus.’ (Binu. 24:24) Pero sang naghambal si Pablo parte sa “pagkamatarong kag pagpugong sa kaugalingon kag sa magaabot nga paghukom, hinadlukan si Felix,” posible bangod ginatublag sia sang iya konsiensia kay madamo sia sang ginhimo nga malain. Gani ginpalakat niya si Pablo nga nagasiling: “Lakat ka na lang anay, apang kon may kahigayunan ako ipatawag ko ikaw liwat.” Pila pa ka beses nga nakigkita si Felix kay Pablo, indi bangod gusto niya mahibaluan ang kamatuoran, kundi nagalaum sia nga hatagan sia ni Pablo sing kuarta.—Binu. 24:25, 26.
18. Ngaa ginhambal ni Pablo kay Felix kag sa iya asawa ang parte sa “pagkamatarong kag pagpugong sa kaugalingon kag sa magaabot nga paghukom”?
18 Ngaa ginhambal ni Pablo kay Felix kag sa iya asawa ang parte sa “pagkamatarong kag pagpugong sa kaugalingon kag sa magaabot nga paghukom”? Dumduma, gusto nila mahibaluan kon ano ang kinahanglanon “sa pagtuo kay Cristo Jesus.” Nabal-an ni Pablo nga imoral sila, mapintas, kag may ginapasulabi, gani gin-athag niya sa ila kon ano ang kinahanglanon para mangin mga sumulunod ni Jesus. Ang ginsiling ni Pablo nagpakita nga daku gid ang kinalain sang mga talaksan sang Dios kon ikumparar sa pagkabuhi ni Felix kag sang iya asawa. Dapat nga nahangpan kuntani nila nga hukman sila sang Dios sa ila ginahunahuna, ginahambal, kag ginahimo, kag mas importante pa sangsa paghukom nga himuon kay Pablo ang paghukom sang Dios sa ila. Indi katingalahan nga “hinadlukan si Felix”!
19, 20. (a) Sa aton ministeryo, paano naton pakig-angutan ang mga tawo nga daw interesado pero indi gusto magbag-o? (b) Paano naton mahibaluan nga indi matuod nga mag-abyan sanday Pablo kag Felix?
19 Sa aton ministeryo, mahimo may makilala man kita nga mga tawo nga pareho kay Felix. Sa primero, mahimo nga daw interesado sila sa kamatuoran, pero indi nila gusto nga bag-uhon ang ila pagkabuhi kag sundon ang Dios. Dapat kita mag-andam sa ila. Pero pareho kay Pablo, masugid naton sa ila sing matinahuron kon ano ang dapat nila himuon para mapalipay nila ang Dios. Basi matandog sang kamatuoran ang ila tagipusuon. Pero kon maathag nga indi nila gusto magbag-o, bayaan naton sila kag mangita sang mga tawo nga gusto gid magtuon sang kamatuoran.
20 Kon parte kay Felix, nangin maathag kon ano ang ara sa iya tagipusuon sa masunod nga natabo: “Pagligad sang duha ka tuig, ginbuslan ni Porcio Festo si Felix. Bangod luyag ni Felix nga kahamut-an sia sang mga Judiyo, ginpabay-an niya nga bilanggo si Pablo.” (Binu. 24:27) Indi matuod nga mag-abyan sanday Pablo kag Felix. Nahibaluan ni Felix nga ang mga sumulunod sang “Ang Dalan” indi mga rebelde kag wala nila ginaengganyo ang iban nga magrebelde. (Binu. 19:23) Nahibaluan man niya nga wala si Pablo sing nalapas nga kasuguan sang Roma. Pero padayon niya nga ginpriso ang apostol para “kahamut-an sia sang mga Judiyo.”
21. Ano ang natabo kay Pablo sang si Porcio Festo na ang gobernador, kag ano ang padayon nga nagapalig-on sa iya?
21 Pareho sang ginpakita sa katapusan nga bersikulo sang kapitulo 24 sang Binuhatan, priso gihapon si Pablo sang ginbuslan ni Porcio Festo si Felix bilang gobernador. Gani nagsugod naman ang pila ka pagbista, kag ginpasapasa si Pablo sa sarisari nga mga opisyales. Ining maisog nga apostol gindala “sa atubangan sang mga hari kag mga gobernador.” (Luc. 21:12) Mahibaluan naton sa ulihi nga magapanaksi sia sa pinakagamhanan nga manuggahom sadto. Wala gid magluya ang pagtuo ni Pablo sa tanan niya nga mga inagihan. Sigurado nga padayon sia nga ginapalig-on sang ginsiling ni Jesus: “Magpakaisog ka!”
a Tan-awa ang kahon nga “ Si Felix—Ang Gobernador sang Judea.”
b Ginpasalamatan ni Tertulo si Felix sa “daku nga kalinong” nga ginhatag niya sa pungsod. Pero ang matuod mas malinong ang Judea sang mga panahon nga indi pa si Felix ang gobernador asta nga magrebelde ang mga Judiyo kontra sa Roma. Indi man matuod nga “ginapasalamatan gid” sang mga Judiyo ang mga reporma nga ginhimo ni Felix. Ang matuod, ginakaugtan sang kalabanan nga Judiyo si Felix bangod sang iya pagpamigos kag sang iya kapintas sa pagpauntat sang ila rebelyon.—Binu. 24:2, 3.
