Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

KAPITULO 5

“Tan-awa ang Makangilil-ad nga mga Butang nga Ginahimo Nila”

“Tan-awa ang Makangilil-ad nga mga Butang nga Ginahimo Nila”

EZEQUIEL 8:9

POKUS: Espirituwal kag moral nga kahigkuan sang apostata nga Juda

1-3. Ano ang gusto ni Jehova nga makita ni Ezequiel sa templo sa Jerusalem, kag ngaa? (Tan-awa ang introduksion kag piktyur sa Seksion Dos.)

SI Ezequiel nga propeta, anak sang isa ka saserdote, gani madamo sia sing nabal-an sa Mosaikong Kasuguan. Pamilyar man sia templo sa Jerusalem kag sa putli nga pagsimba kay Jehova nga dapat himuon didto. (Ezeq. 1:3; Mal. 2:7) Pero subong nga 612 B.C.E., ang nagakatabo sa templo ni Jehova magapakibot gid sa bisan sin-o nga matutom nga Judiyo, lakip kay Ezequiel.

2 Gusto ni Jehova nga makita ni Ezequiel ang makaluluoy nga kahimtangan sa templo, dayon isugid ang iya nakita sa “mga gulang sang Juda,” ang kaupod niya nga tinapok nga mga Judiyo nga nagtipon sa iya balay. (Basaha ang Ezequiel 8:1-4; Ezeq. 11:24, 25; 20:1-3) Paagi sa balaan nga espiritu, gindala ni Jehova si Ezequiel (sa palanan-awon) halin sa iya balay sa Tel-abib, sa higad sang suba sang Kebar sa Babilonia, pakadto sa Jerusalem, nga ginatos ka kilometro pakatundan. Ara na karon ang propeta sa templo, sa gawang sang nasulod nga luwang nga nagaatubang sa aminhan. Umpisa diri, ilibot ni Jehova si Ezequiel sa templo paagi sa palanan-awon.

3 Nakibot gid si Ezequiel sa apat ka eksena nga nakita niya nga nagapamatuod sang grabe nga espirituwal nga kahigkuan sang pungsod. Ano ang natabo sa putli nga pagsimba kay Jehova? Kag ano ang buot silingon sini nga palanan-awon sa aton subong? Updan naton si Ezequiel sa iya paglibot. Pero, binagbinagon anay naton kon ano gid ang ginapatuman ni Jehova sa iya mga sumilimba.

“Ako . . . Isa ka Dios nga Nagapatuman nga Ako Lang ang Dapat Simbahon”

4. Ano ang ginapatuman ni Jehova sa iya mga sumilimba?

4 Mga siam ka gatos ka tuig antes sang panahon ni Ezequiel, maathag nga ginsiling ni Jehova ang iya ginapatuman sa iya mga sumilimba. Sa ikaduha sa Napulo ka Sugo, ginsilingan niya ang mga Israelinhon: * “Ako si Jehova nga inyo Dios isa ka Dios nga nagapatuman nga ako lang ang dapat simbahon.” (Ex. 20:5) Ginapakita sang ekspresyon nga “ako lang ang dapat simbahon” nga indi gid gusto ni Jehova nga magsimba kita sa iban nga dios. Ginbinagbinag naton sa Kapitulo 2 sini nga publikasyon ang mga kinahanglanon para sa putli nga pagsimba. Ang una sini amo nga si Jehova ang dapat magbaton sang aton pagsimba. Dapat unahon sang iya mga sumilimba sa ila kabuhi si Jehova. (Ex. 20:3) Ginapatuman ni Jehova sa iya mga sumilimba nga magpabilin sila nga matinlo sa espirituwal paagi sa indi pagsamo sang matuod nga pagsimba sa butig. Sang 1513 B.C.E., kinabubut-on nga nagpasugot ang mga Israelinhon nga tumanon ang Kasuguan nga katipan. Nagpanaad sila nga si Jehova lang ang ila simbahon. (Ex. 24:3-8) Mainunungon si Jehova sa iya mga katipan, kag nagapaabot sia nga mangin mainunungon man ang iya katawhan.—Deut. 7:9, 10; 2 Sam. 22:26.

5, 6. Ngaa si Jehova gid lang ang dapat simbahon sang mga Israelinhon?

5 Makatarunganon bala nga ipatuman ni Jehova sa mga Israelinhon nga sia gid lang ang dapat simbahon? Huo! Sia ang Labing Gamhanan nga Dios, ang Soberano sang Uniberso, kag Tuburan kag Manugsakdag sang kabuhi. (Sal. 36:9; Binu. 17:28) Si Jehova man ang Manluluwas sang mga Israelinhon. Sang ginhatag niya ang Napulo ka Sugo, ginpahanumdom niya ang katawhan: “Ako si Jehova nga inyo Dios, nga nagpagua sa inyo halin sa duta sang Egipto, diin gin-ulipon kamo.” (Ex. 20:2) Maathag nga si Jehova gid lang ang dapat simbahon sang mga Israelinhon.

6 Si Jehova wala nagabag-o. (Mal. 3:6) Ginapatuman niya nga sia gid lang ang dapat simbahon. Gani, imadyina kon ano ang iya ginbatyag parte sa apat ka makangilil-ad nga eksena nga ginpakita niya kay Ezequiel sa palanan-awon.

Una nga Eksena: Ang Diosdios nga Nagapaakig sa Dios

7. (a) Ano ang ginahimo sang apostata nga mga Judiyo sa gawang sang templo nga nagaatubang sa aminhan, kag ano ang ginbatyag ni Jehova? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga kapitulo.) (b) Ano ang buot silingon nga naakig si Jehova? (Tan-awa ang footnote 2.)

7 Basaha ang Ezequiel 8:5, 6. Sigurado nga nakibot gid si Ezequiel! Sa gawang sang templo nga nagaatubang sa aminhan, ang apostata nga mga Judiyo nagasimba sa isa ka diosdios ukon imahen. Mahimo isa ini ka sagrado nga poste nga nagarepresentar kay Asera, ang butig nga diosa nga para sa mga Canaanhon asawa ni Baal. Kon ano man ini nga imahen, wala gintuman sini nga mga Israelinhon ang ila panaad kay Jehova. Paagi sa paghatag sa imahen sing pagsimba nga nagakabagay kag para gid lang kay Jehova, ginpaakig nila sia. * (Deut. 32:16; Ezeq. 5:13) Hunahunaa ini: Sa sulod sang sobra 400 ka tuig, ang santuaryo sang templo naangot sa presensia ni Jehova. (1 Hari 8:10-13) Pero subong, paagi sa ila pagsimba sa diosdios sa templo mismo, ‘ginpapalayo nila si Jehova sa iya santuaryo.’

8. Sa aton tion, ano ang buot silingon sang palanan-awon ni Ezequiel parte sa diosdios nga nagapaakig sa Dios?

8 Sa aton tion, ano ang buot silingon sang palanan-awon ni Ezequiel parte sa diosdios nga nagapaakig sa Dios? Ang apostata nga Juda nagapahanumdom sa aton sang Cristiandad. Ang mga relihion sang Cristiandad nagasiling nga nagasimba sila sa Dios, pero ang mga miembro sini nagasimba sa mga diosdios amo nga wala ginabaton sang Dios ang ila pagsimba. Wala nagabag-o si Jehova, gani sigurado nga naakig gid sia sa Cristiandad, pareho sa apostata nga Juda. (Sant. 1:17) Malayo gid si Jehova sa Cristiandad!

9, 10. Ano nga paandam ang matun-an naton sa ginhimo sang mga nagasimba sa diosdios sa templo?

9 Ano nga paandam ang matun-an naton sa ginhimo sang mga nagasimba sa diosdios sa templo? Para mapakita naton kay Jehova nga sia lang ang aton ginasimba, dapat “indi [kita] magsimba sa mga diosdios.” (1 Cor. 10:14) Mahimo magsiling kita, ‘Indi gid ’ko maggamit sing mga imahen ukon simbulo sa akon pagsimba kay Jehova!’ Pero may sarisari nga porma ang pagsimba sa diosdios, ang iban indi hilmunon. Ang isa ka reperensia sa Biblia nagsiling nga ang bisan ano nga may balor, may pulos, ukon impluwensia nga mas importante sa aton sangsa pagsimba sa Dios, pareho lang sa pagsimba sa mga diosdios. Gani ang bisan ano—pagkabutang man, kuarta, sex, ukon kalingawan—nga ginauna naton kag nagaagaw sang pagsimba nga para lang kay Jehova, isa ka porma sang pagsimba sa diosdios. (Mat. 6:19-21, 24; Efe. 5:5; Col. 3:5) Dapat gid naton likawan ang tanan nga klase sang pagsimba sa diosdios kay si Jehova lang ang dapat naton hatagan sing bug-os nga pagsimba!—1 Juan 5:21.

10 Ang una nga eksena nga ginpakita ni Jehova kay Ezequiel “makangilil-ad nga mga butang.” Pero ginsilingan ni Jehova ang iya matutom nga propeta: “Makakita ka pa sing mas makangilil-ad sangsa sini.” May mas makangilil-ad pa bala sangsa pagsimba sa diosdios sa templo sang Dios?

Ikaduha nga Eksena: 70 ka Gulang nga Nagahalad sing Incienso sa Butig nga mga Dios

11. Ano ang nakita ni Ezequiel sang nagsulod sia sa luwang malapit sa halaran sang templo nga naglalain gid sia?

11 Basaha ang Ezequiel 8:7-12. Ginbuhuan ni Ezequiel ang pader kag nagsulod sia sa luwang malapit sa halaran sang templo. Naglalain gid sia sang nakita niya ang pader nga natigiban sang ‘nagakamang nga mga sapat kag makangilil-ad nga mga sapat kag sang tanan nga makangilil-ad nga mga diosdios.’ * Ini nga mga tinigib sa pader nagarepresentar sa butig nga mga dios. Pero mas naglalain pa gid sia sa iya masunod nga nakita: “Ang 70 ka gulang sang panimalay sang Israel” nagatindog “sa kadulom” kag nagahalad sing incienso sa butig nga mga dios. Suno sa Kasuguan, ang pagsunog sang mahumot nga incienso nagarepresentar sa mga pangamuyo sang matutom nga mga alagad sang Dios nga Iya ginabaton. (Sal. 141:2) Pero ang incienso nga ginhalad sang 70 ka gulang sa butig nga mga dios makangilil-ad kay Jehova. Ang ila mga pangamuyo mabaho para sa iya. (Hulu. 15:8) Nagasiling sila: “Indi kita makita ni Jehova.” Pero makita sila ni Jehova, kag ginpakita niya kay Ezequiel kon ano ang ila ginahimo sa Iya templo.

Makita ni Jehova ang tanan nga makangilil-ad nga butang nga ginahimo “sa kadulom” (Tan-awa ang parapo 11)

12. Ngaa dapat kita magpabilin nga matutom bisan “sa kadulom,” kag sin-o dapat ang manguna sa pagpakita sing maayo nga halimbawa sa sini?

12 Ano ang matun-an naton sa kasaysayan ni Ezequiel parte sa 70 ka Israelinhon nga mga gulang nga naghalad sing incienso sa butig nga mga dios? Para pamatian sang Dios ang aton mga pangamuyo, kag mangin putli ang aton pagsimba sa iya, dapat magpabilin kita nga matutom bisan “sa kadulom.” (Hulu. 15:29) Tandaan naton nga makita ni Jehova ang tanan naton nga ginahimo. Kon matuod si Jehova sa aton, indi kita maghimo sang bisan ano nga makapaakig sa iya, bisan pa indi kita makita sang iban. (Heb. 4:13) Ang mga gulang sa kongregasyon amo dapat ang manguna sa pagpakita sing maayo nga halimbawa sa pagsunod sa mga prinsipio sa Biblia. (1 Ped. 5:2, 3) Ang tanan sa kongregasyon nagapaabot gid nga ang gulang nga nagapanguna sa ila kag nagadumala sang pagsimba sa tion sang miting nagasunod sa mga prinsipio sa Biblia bisan “sa kadulom” ukon bisan pa indi sia makita sang iban.—Sal. 101:2, 3.

Ikatlo nga Eksena: “Mga Babayi nga . . . Nagahinibi Tungod sa Dios nga si Tammuz”

13. Ano ang nakita ni Ezequiel nga ginahimo sang apostata nga mga babayi sa isa sa mga gawang sang templo?

13 Basaha ang Ezequiel 8:13, 14. Sa tapos ang duha ka eksena sang makangilil-ad nga butang, ginsilingan ni Jehova si Ezequiel: “Makakita ka pa sing mas makangilil-ad nga mga butang nga ila ginahimo.” Ano ang masunod nga nakita sang propeta? Sa “aminhan nga gawang sang balay ni Jehova,” nakita niya ang “mga babayi nga nagapungko kag nagahinibi tungod sa dios nga si Tammuz.” Ang dios sang Mesopotamia nga si Tammuz, ginatawag man nga Dumuzi sa Sumerianhon nga sinulatan kag ginapatihan nga hinigugma sang diosa sang pertilidad nga si Istar. * Ang Israelinhon nga mga babayi nga nagahinibi nagahimo sing relihioso nga ritwal kay napatay si Tammuz. Ang ila paghibi para kay Tammuz sa templo ni Jehova nagapakita nga nagahimo sila sing pagano nga ritwal sa sentro sang putli nga pagsimba. Pero indi gid pagbatunon ni Jehova ang butig nga pagsimba bisan pa ginahimo ini sa iya templo. Para kay Jehova, ining apostata nga mga babayi nagahimo sing “makangilil-ad nga mga butang.”

14. Ano ang matun-an naton sa pagtamod ni Jehova sa ginhimo sadto sang apostata nga mga babayi?

14 Ano ang matun-an naton sa pagtamod ni Jehova sa ginhimo sadto sang mga babayi? Para magpabilin nga putli ang aton pagsimba, indi naton ini pagsamuan sang mahigko nga pagano nga mga buhat. Gani, wala kita nagaentra sa mga selebrasyon nga may pagano nga ginhalinan. Importante gid bala ang ginhalinan? Huo! Ang mga ginahimo subong sa mga selebrasyon pareho sang Krismas kag Easter daw indi man malain. Pero tandaan naton nga nakita gid ni Jehova ang pagano nga mga buhat sadto nga nangin kinaandan na nga mga selebrasyon subong. Para kay Jehova, ang pagano nga mga buhat mahigko gihapon bisan pa nagligad na ang malawig nga tion ukon bisan pa ginsamo ini sa putli nga pagsimba.—2 Cor. 6:17; Bug. 18:2, 4.

Ikap-at nga Eksena: 25 ka Lalaki nga “Nagayaub sa Adlaw”

15, 16. Ano ang ginahimo sang 25 ka lalaki sa nasulod nga luwang sang templo, kag ngaa nagpaakig gid ini kay Jehova?

15 Basaha ang Ezequiel 8:15-18. Ginpakita ni Jehova ang ikap-at kag katapusan nga eksena paagi sa pagsiling liwat: “Makakita ka pa sing mas makangilil-ad sangsa sini.” Mahimo nagapalibog ang propeta: ‘May mas makangilil-ad pa bala sangsa mga nakita ko na?’ Ara na si Ezequiel sa nasulod nga luwang sang templo. Nakita niya sa gawang sang templo ang 25 ka lalaki nga “nagaatubang sa sidlangan, kag nagayaub sa adlaw.” Grabe gid ini nga pag-insulto kay Jehova. Ngaa?

16 Imadyina ini: Ang gawang sang templo sang Dios nagaatubang sa sidlangan. Ang mga sumilimba nga nagasulod sa templo nagaatubang sa katundan, kag nagatalikod sila sa sidlangan. Pero ang 25 ka lalaki sa palanan-awon ‘nagtalikod sa templo’ kag nag-atubang sa sidlangan para simbahon ang adlaw. Gintalikdan nila si Jehova, kay ang templo “balay ni Jehova.” (1 Hari 8:10-13) Apostata ining 25 ka lalaki. Ginsikway nila si Jehova, kag wala nila gintuman ang sugo sa Deuteronomio 4:15-19. Ginpaakig gid nila ang Dios kay sia lamang ang dapat simbahon!

Si Jehova gid lang ang dapat simbahon sang iya mga alagad

17, 18. (a) Ano ang matun-an naton sa mga nagsimba sa adlaw sa templo? (b) Ano nga mga kaangtanan ang ginguba sang apostata nga mga Israelinhon, kag paano?

17 Ano ang matun-an naton sa mga nagsimba sa adlaw? Para magpabilin nga putli ang aton pagsimba, dapat kay Jehova kita magkuha sing paghangop kag kaalam. Dumduma nga “si Jehova nga Dios amo ang [aton] adlaw,” kag ang iya Pulong “kapawa” sa aton dalanon. (Sal. 84:11; 119:105) Si Jehova nagahatag sing kaalam paagi sa iya Pulong kag mga publikasyon nga base sa Biblia halin sa iya organisasyon. Makabulig ini sa aton nga magdesisyon sing maalamon para mangin malipayon kita subong kag magkabuhi sing wala katapusan sa palaabuton. Pero kon sa sining kalibutan kita magkuha sing kaalam, pareho lang nga ginatalikdan naton si Jehova. Kon himuon naton ini, maakig gid si Jehova kag masakitan. Indi gid naton gusto nga matabo ini. Ang palanan-awon ni Ezequiel nagapaandam man sa aton nga likawan ang mga apostata nga nagtalikod ukon nagsikway sa kamatuoran.—Hulu. 11:9.

18 Nabinagbinag na naton ang apat ka makangilil-ad nga butang parte sa pagsimba sa diosdios kag butig nga pagsimba nga nasaksihan ni Ezequiel. Ginapakita sini nga grabe ang kahigkuan sa espirituwal sang apostata nga Juda. Gani ginguba sini nga mga Israelinhon ang kaangtanan sang pungsod sa Dios. Isa pa, bangod mahigko sila sa espirituwal, nangin mahigko man sila sa moral. Indi katingalahan nga nahimo sang apostata nga mga Israelinhon ang tanan nga klase sang kalautan nga nagguba sang ila kaangtanan indi lang sa Dios kundi sa ila man isigkatawo. Paagi sa bulig sang Dios, hibaluon naton karon ang paglaragway ni Ezequiel sang moral nga kahigkuan sang apostata nga Juda.

Moral nga Kahigkuan—“Nagagawi Sila sing Maulag”

19. Paano ginlaragway ni Ezequiel ang moral nga kahigkuan sang pinili nga katawhan ni Jehova?

19 Basaha ang Ezequiel 22:3-12. Ang mga lider sang pungsod kag ang katawhan mahigko sa moral. Gingamit sang mga “pangulo,” ukon lider, ang ila awtoridad para magpaagay sing dugo. Kag ginsunod man sang mga tawo ang ila mga lider nga nagsupak sa Kasuguan sang Dios. Sa sulod sang pamilya, “wala ginatahod” sang mga kabataan ang ila mga ginikanan kag lapnag ang incesto. Sa bilog nga pungsod, ginadayaan sang rebelde nga mga Israelinhon ang mga dumuluong kag ginapintasan ang mga ilo kag balo. Ginalugos sang Israelinhon nga mga lalaki ang asawa sang iban. Ang katawhan nangin makagod man, nagabaton sing hamham, nagapangilkil, kag nagapautang nga may daku nga interes. Naakig gid si Jehova nga ginsupak sang iya pinili nga katawhan ang iya Kasuguan. Wala sila kaintiende nga ginhatag ini ni Jehova kay palangga niya sila. Nasakitan man si Jehova sang ila moral nga kahigkuan. Ginsugo niya si Ezequiel nga isiling sa sining imoral nga katawhan: “Ginkalimtan [ninyo] ako sing bug-os.”

Nagalala na gid ang kapintas kag imoralidad sang kalibutan bangod sa impluwensia sang Cristiandad (Tan-awa ang parapo 20)

20. Ano ang koneksion sa aton sang ginsiling ni Ezequiel parte sa moral nga kahigkuan sang Juda?

20 Ano ang koneksion sa aton sang ginsiling ni Ezequiel parte sa moral nga kahigkuan sang Juda? Ang kahigkuan sang apostata nga Juda nagapahanumdom sa aton nga nagaistar man kita sa kalibutan nga mahigko sa moral. Ginaabusuhan sang mga pulitiko ang ila gahom kag ginapigos ang ordinaryo nga mga tawo. Ginablesingan sang mga lider sang relihion, ilabi na ang klero sang Cristiandad, ang mga inaway sang mga pungsod nga nagpatay sa minilyon ka tawo. Ginabalewala sang mga klero ang putli kag maathag nga mga talaksan sang Biblia parte sa seksuwal nga moralidad. Gani ang talaksan sa moral sang kalibutan naganubo na gid. Sigurado nga ihambal man ni Jehova sa Cristiandad ang ginsiling niya sa apostata nga Juda: “Ginkalimtan mo ako sing bug-os.”

21. Ano ang matun-an naton sa moral nga kahigkuan sadto sang Juda?

21 Bilang mga katawhan ni Jehova, ano ang matun-an naton sa moral nga kahigkuan sadto sang Juda? Para batunon ni Jehova ang aton pagsimba, dapat matinlo ang aton paggawi sa tanan nga bahin sang aton kabuhi. Indi ini mahapos kay ari kita sa kalibutan nga mahigko sa moral. (2 Tim. 3:1-5) Pero kabalo gid kita sang ginabatyag ni Jehova sa tanan nga klase sang moral nga kahigkuan. (1 Cor. 6:9, 10) Gani, ginatuman naton ang iya mga talaksan sa moral kay ginahigugma naton sia kag ang iya mga sugo. (Sal. 119:97; 1 Juan 5:3) Kon mahigko kita sa moral, wala naton ginahigugma ang aton balaan kag matinlo nga Dios. Kag indi gid naton gusto nga hambalon kita ni Jehova: “Ginkalimtan [ninyo] ako sing bug-os.”

22. (a) Pagkatapos naton matun-an ang pagbuyagyag ni Jehova sa ginhimo sang Juda sadto, ano ang determinado mo nga himuon? (b) Ano ang binagbinagon sa masunod nga kapitulo?

22 Madamo kita sing natun-an nga leksion sa pagbuyagyag ni Jehova sang espirituwal kag moral nga kahigkuan sang Juda sadto. Nagpabakod pa gid ini sang aton determinasyon nga si Jehova lamang ang aton simbahon kag ihatag sa iya ang pagsimba nga para lang sa iya. Gani, dapat gid naton likawan ang tanan nga klase sang pagsimba sa diosdios kag magpabilin nga matinlo sa moral. Pero ano ang ginhimo ni Jehova sa iya indi matutom nga katawhan? Antes natapos ang paglibot ni Ezequiel sa templo, ginsilingan sia ni Jehova: “Ipakita ko sa ila ang akon kaakig.” (Ezeq. 8:17, 18) Gusto naton mahibaluan kon paano ginhukman ni Jehova ang indi matutom nga Juda, kay amo man ini ang himuon niya sa sining malauton nga kalibutan. Binagbinagon sa masunod nga kapitulo kon paano natuman ang paghukom ni Jehova sa Juda.

^ par. 4 Sa libro sang Ezequiel, ang termino nga “Israel” masami nga nagapatuhoy sa mga pumuluyo sang Juda kag Jerusalem.—Ezeq. 12:19, 22; 18:2; 21:2, 3.

^ par. 7 Ang paggamit sang tinaga nga kaakig nagapakita nga para kay Jehova ang katutom sa iya serioso gid nga butang. Mahimo mapensaran naton ang kaimon nga nagapaakig gid sa bana kon magluib ang iya asawa. (Hulu. 6:34) Pareho sa bana, may kinamatarong si Jehova nga maakig sa iya katawhan sang nagluib sila paagi sa pagsimba sa mga diosdios. Ang isa ka reperensia nagsiling: “Nagapangimon ang Dios . . . kay balaan Sia. Bangod Sia lamang ang Isa nga Balaan . . . , indi Sia magsugot nga may kaagaw sia sa pagsimba.”—Ex. 34:14.

^ par. 11 Ang Hebreo nga termino nga gin-translate nga “makangilil-ad nga mga diosdios” mahimo may kaangtanan sa Hebreo nga tinaga para sa “ipot” kag ginagamit sa pagtamay.

^ par. 13 Wala sing masaligan nga basihan ang ginasiling sang iban nga ang Tammuz isa pa ka ngalan ni Nimrod.