1, 2. (a) Ano ang ginalauman sang bag-o nga mga magtiayon? (b) Ano nga mga pamangkot ang pagabinagbinagon sa sini nga kapitulo?

HUNAHUNAA ang malipayon nga nobya kag nobyo sa adlaw sang ila kasal. Nalangkag sila sa ila palaabuton kag puno sila sang paglaum kag mga handum. Nagalaum sila nga ang ila pag-asawahay magadugay kag mangin malipayon.

² Pero, madamo sang pag-asawahay nga maayo sa umpisa apang wala magdugay. Para magdugay kag mangin malipayon ang pag-asawahay, kinahanglan sang magtiayon ang panuytoy sang Dios. Gani, binagbinagon naton ang sabat sang Biblia sa sini nga mga pamangkot: Ano ang pila ka benepisyo sang pag-asawahay? Kon magminyo ka, paano mo pilion ang imo mangin tiayon? Paano ka mangin maayo nga tiayon? Kag ano ang makabulig para magdugay ang pag-asawahay?—Basaha ang Hulubaton 3:5, 6.

3. Sa banta mo, kinahanglan gid bala nga magminyo ang isa para magmalipayon? Ipaathag.

³ May pila nga nagapati nga indi magmalipayon ang  isa kon indi sia magminyo. Pero indi ini matuod. Si Jesus nagsiling nga ang pagkadiminyo isa ka dulot ukon regalo. (Mateo 19:11, 12) Kag si apostol Pablo nagsiling nga may mga bentaha ang pagkadiminyo. (1 Corinto 7:32-38) Depende sa imo kon magminyo ka ukon indi. Indi pagtuguti ang imo mga abyan, pamilya, ukon kultura nga piliton ka nga magminyo.

4. Ano ang pila ka bentaha sang maayo nga pag-asawahay?

⁴ Ang Biblia nagsiling nga ang pag-asawahay regalo man halin sa Dios kag may mga bentaha ini. Si Jehova nagsiling sa una nga lalaki nga si Adan: “Indi maayo nga mag-isahanon lamang ang tawo. Himuan ko sia sing kabulig kag kaupod nga bagay sa iya.” (Genesis 2:18) Gintuga ni Jehova si Eva nga mangin asawa ni Adan, kag nangin una sila nga pamilya. Kon ang mag-asawa may kabataan, ang ila pag-asawahay makabulig nga mapadaku nila sila sing maayo. Pero ang pagpamata indi lamang ang katuyuan sang pag-asawahay.—Salmo 127:3; Efeso 6:1-4.

5, 6. Paano ang pag-asawahay mangin kaangay sang “lubid nga tatlo ka dupli”?

⁵ Si Hari Solomon nagsulat: “Ang duha mas maayo sangsa isa, bangod may maayo nga padya ang ila pagpangabudlay. Kay kon matumba ang isa, mapabangon sia sang iya kaupod. Apang ano ang matabo sa isa nga natumba kon wala sing magpabangon sa iya? . . . Kag ang lubid nga tatlo ka dupli indi madali mabugto.”—Manugwali 4:9-12.

⁶ Ang maayo nga pag-asawahay amo ang pinakasuod nga pag-abyanay sang duha ka tawo nga nagabulig, nagalugpay, kag nagaamlig sa isa kag isa. Mapabakod sang gugma ang pag-asawahay, pero mas mangin mabakod  ini kon ang magtiayon nagasimba kay Jehova. Kon amo sina, ang ila pag-asawahay mangin kaangay sang “lubid nga tatlo ka dupli,” tatlo ka lubid nga ginsalapid sing hugot. Ina nga lubid mas mabakod sangsa lubid nga duha ka dupli. Mangin mabakod ang pag-asawahay kon si Jehova bahin sini.

7, 8. Ano ang laygay ni Pablo parte sa pag-asawahay?

⁷ Pagkatapos sang kasal, mapun-an sang magtiayon ang ila natural nga handum sa sekso. (Hulubaton 5:18) Pero, kon magminyo ang isa para lang mapun-an ang iya handum sa sekso, indi sia mangin maalamon sa pagpili sang mangin tiayon. Amo kon ngaa nagsiling ang Biblia nga magminyo lamang kon indi na “tuman kabata,” ang tion nga tuman kakusog ang handum sa sekso. (1 Corinto 7:36) Mas maayo nga maghulat anay tubtob nga magtahaw ina nga balatyagon. Sa sina nga tion, makapamensar na ang isa sing mas maayo kag makapili na sia sing husto.—1 Corinto 7:9; Santiago 1:15.

⁸ Kon nagaplano ka nga magminyo, maayo gid nga mangin realistiko kag hunahunaon nga ang kada pag-asawahay may mga kabudlayan. Si Pablo nagsiling nga ang mga nagaminyo may “kapipit-an sa unod.” (1 Corinto 7:28) Bisan ang pinakamaayo nga pag-asawahay may mga kabudlayan. Gani kon magdesisyon ka nga magminyo, pilia sing maalamon ang imo mangin tiayon.

9, 10. Ano ang matabo kon magminyo kita sang isa nga wala nagasimba kay Jehova?

⁹ Yari ang importante nga prinsipio sa Biblia nga dapat dumdumon kon nagapili sang mangin tiayon: “Indi kamo magpagota sing sampihakan upod sa mga indi  tumuluo.” (2 Corinto 6:14) Ini nga ilustrasyon nabase sa isa ka pamaagi sa panguma. Wala ginagota sang mangunguma ang duha ka sapat nga indi pareho ang kadakuon ukon kusog para magtrabaho sa uma. Indi gid ini maayo kay mabudlayan ang duha ka sapat. Sing kaanggid, ang pagminyo sang isa nga nagasimba kay Jehova sa indi tumuluo magaresulta sa madamo nga problema. Gani ang Biblia naghatag sa aton sing maalamon nga laygay nga magminyo sa “sumulunod lamang sang Ginuo.”—1 Corinto 7:39.

¹⁰ Kon kaisa, may pila nga nagabatyag nga mas maayo pa magminyo sang wala nagasimba kay Jehova sangsa mag-isahanon. Pero kon balewalaon naton ang laygay sang Biblia, sa masami magaresulta ini sa kasakit kag kasubo. Subong mga sumilimba ni Jehova, ang pag-alagad sa iya amo ang pinakaimportante sa aton kabuhi. Ano ang imo batyagon kon indi mo kaupod ang imo tiayon sa pinakaimportante nga bahin sang imo kabuhi? Madamo ang nagdesisyon nga indi na lang magminyo sangsa magminyo sang wala nagahigugma kag nagaalagad kay Jehova.—Basaha ang Salmo 32:8.

11. Paano mo mapili sing maayo ang imo mangin tiayon?

¹¹ Indi buot silingon sini nga bisan sin-o na lang nga nagaalagad kay Jehova mangin maayo nga tiayon para sa imo. Kon nagahunahuna ka nga magminyo, mangita sang isa nga naluyagan mo gid kag nagasahuay kamo. Maghulat nga makakita sang isa nga may pareho nga tulumuron sa imo kag ginauna ang pag-alagad sa Dios. Basaha kag pamalandungi ang mapuslanon nga mga laygay parte sa pag-asawahay sa mga publikasyon nga halin sa matutom nga ulipon.—Basaha ang Salmo 119:105.

12. Ano ang matun-an naton sa Biblia parte sa kustombre sang pagpili sang mangin tiayon?

 ¹² Sa pila ka kultura, kinaandan na nga ang mga ginikanan ang nagapili sing mangin tiayon sang ila kabataan. Para sa ila, ang mga ginikanan ang nakahibalo kon sin-o ang pinakamaayo para sa ila kabataan. Ini nga kustombre kinaandan man nga ginahimo sang panahon sang Biblia. Kon kustombre ini sang imo pamilya, mabuligan sang Biblia ang mga ginikanan nga mahibaluan ang mga kinaiya nga dapat nila pangitaon. Halimbawa, sang nagpili si Abraham sang mapangasawa sang iya anak nga si Isaac, wala sia nangita sang manggaranon  ukon prominente nga babayi kundi sang isa nga nagahigugma kay Jehova.—Genesis 24:3, 67; tan-awa ang Endnote 25.

13-15. (a) Paano makahanda ang isa ka lalaki nga mangin maayo nga bana? (b) Paano makahanda ang isa ka babayi nga mangin maayo nga asawa?

¹³ Kon nagahunahuna ka nga magminyo, siguraduha nga handa ka na. Mahimo pamatyag mo handa ka na, pero binagbinagon naton anay kon matuod gid man. Basi makibot ka sa mahibaluan mo.

¹⁴ Ginapakita sang Biblia nga lainlain ang papel sang bana kag asawa sa pamilya. Gani ang sabat sa kon paano mahandaan ang pagminyo nagadepende kon ang isa lalaki ukon babayi. Kon lalaki, dapat pamangkuton niya ang iya kaugalingon kon bala handa na sia nga mangin ulo sang pamilya. Ginapaabot ni Jehova nga ihatag sang bana ang materyal kag emosyonal nga kinahanglanon sang iya asawa kag kabataan. Labaw sa tanan, dapat pangunahan sang bana ang pamilya sa pagsimba sa Dios. Ginalaragway sang Biblia ang bana nga wala nagaatipan sa iya pamilya nga “malain pa sa tawo nga wala sing pagtuo.” (1 Timoteo 5:8) Gani kon nagaplano ka nga mangasawa, hunahunaa kon paano mo maaplikar ini nga prinsipio sang Biblia: “Ihanda ang imo buluhaton sa gua, kag sa imo uma; dayon ipatindog ang imo balay.” Sa aton pa, antes ka mangasawa, siguraduha nga nalab-ot mo ang mga ginapatuman ni Jehova sa isa ka bana.—Hulubaton 24:27.

¹⁵ Kon ang isa ka babayi nagaplano mamana, dapat pamangkuton niya ang iya kaugalingon kon handa na sia sa mga responsibilidad sang isa ka asawa kag ayhan sang  isa ka iloy. Ginasambit sang Biblia ang pila ka paagi nga ginaatipan sang maayo nga asawa ang iya bana kag kabataan. (Hulubaton 31:10-31) Subong, madamo ang nagahunahuna lang sang mahimo sang ila tiayon para sa ila. Pero luyag ni Jehova nga hunahunaon naton ang mahimo naton para sa aton tiayon.

16, 17. Kon nagaplano ka nga magminyo, ano ang dapat mo pamalandungan?

¹⁶ Antes ka magminyo, pamalandungi anay ang ginasiling ni Jehova parte sa bana kag asawa. Bilang ulo sang pamilya, indi dapat pagsakiton sang bana ang iya pamilya, sa pisikal man ukon emosyonal. Ginailog sang maayo nga ulo sang pamilya si Jesus, nga pirme nagapalangga kag nagapakita sing kaayo sa kongregasyon. (Efeso 5:23) Sa bahin sang babayi, dapat niya hunahunaon kon paano niya suportahan ang mga desisyon sang iya bana kag magkooperar sa iya. (Roma 7:2) Dapat pamangkuton niya ang iya kaugalingon kon handa sia nga magpasakop sa indi himpit nga lalaki. Kon sa banta niya indi, mahimo nga magdesisyon sia nga mas maayo nga indi anay mamana.

¹⁷ Dapat unahon sang bana kag asawa ang kalipay sang ila tiayon sangsa ila. (Basaha ang Filipos 2:4.) Si Pablo nagsulat: “Ang kada isa sa inyo dapat maghigugma sang iya asawa kaangay sang paghigugma niya sang iya kaugalingon. Subong man, ang asawa dapat may tudok nga pagtahod sa iya bana.” (Efeso 5:21-33) Ang lalaki kag babayi pareho nga dapat makabatyag nga ginapalangga kag ginatahod. Pero para mangin malipayon ang pag-asawahay, dapat mahibaluan sang lalaki nga ginatahod gid sia sang iya asawa, kag dapat mahibaluan man sang babayi nga ginapalangga gid sia sang iya bana.

18. Ngaa dapat maghalong sa tion sang pagnobyahanay?

 ¹⁸ Ang pagnobyahanay makalilipay nga tion para mas makilala sang lalaki kag babayi ang isa kag isa. Tion man ini nga dapat sila mangin realistiko kag bunayag para makadesisyon kon bala luyag gid nila nga magkabuhi nga magkaupod. Sa tion sang pagnobyahanay, ang lalaki kag babayi dapat makatuon sa pagkomunikar kag sa paghangop sa balatyagon sang isa kag isa. Samtang nagadalom ang ila kaangtanan, natural lang nga nagakusog ang ila balatyagon sa isa kag isa. Pero dapat kontrolon nila  ang ila pagpabutyag sini nga balatyagon antes sila makasal para indi sila makahimo sing imoral. Ang matuod nga gugma magabulig sa ila nga kontrolon ang ila kaugalingon kag likawan ang paghimo sing butang nga makahalit sa ila kaangtanan sa isa kag isa kag kay Jehova.—1 Tesalonica 4:6.

19, 20. Paano ginatamod sang mga Cristiano ang pag-asawahay?

¹⁹ Engrande kag malipayon nga kasal ang ginapakita sa katapusan sang kalabanan nga libro kag pelikula. Pero sa matuod nga kabuhi, ang kasal panugod lamang. Gintuyo ni Jehova ang pag-asawahay nga permanente.—Genesis 2:24.

²⁰ Subong, madamo ang nagatamod sa pag-asawahay nga temporaryo nga kahimusan. Mahapos lang magpakasal kag magdiborsio. Nagabatyag ang iban nga kon may problema, bayaan nila ang ila tiayon kag tapuson ang pag-asawahay. Pero dumduma ang ilustrasyon sang Biblia parte sa mabakod nga lubid nga tatlo ka dupli. Ina nga lubid indi gid mabugto. Kon nagapangayo kita sing bulig kay Jehova, magadugay ang aton pag-asawahay. Si Jesus nagsiling: “Ang gintingob sang Dios, indi pagbulagon sang tawo.”—Mateo 19:6.

21. Ano ang makabulig sa magtiayon nga magpalanggaanay?

²¹ Tanan kita may maayo nga mga kinaiya kag mga kaluyahon. Mahapos magpokus sa kaluyahon sang iban, ilabi na sang aton tiayon. Pero kon himuon naton ini, indi kita magmalipayon. Sa pihak nga bahin, kon magpokus kita sa maayo nga mga kinaiya sang aton tiayon, mangin malipayon ang aton pag-asawahay. Realistiko bala ini nga pagtamod sa aton indi himpit nga tiayon?  Huo! Nakahibalo si Jehova nga indi kita himpit, pero nagapokus sia sa aton maayo nga mga kinaiya. Imadyina kon indi amo sina! Ang salmista nagsiling: “Kon mga sala lang ang ginatan-aw mo, O Jah, O Jehova, sin-o bala ang makatindog sa atubangan mo?” (Salmo 130:3) Mailog sang magtiayon si Jehova kon pangitaon nila ang maayo nga kinaiya sang ila tiayon kag mangin madasig sa pagpatawad.—Basaha ang Colosas 3:13.

22, 23. Paano sanday Abraham kag Sara nangin maayo nga halimbawa sa mga magtiayon?

 ²² Sa pagligad sang tion, ang pag-asawahay nagabakod pa gid. Sanday Abraham kag Sara may malawig kag malipayon nga pag-asawahay. Sang ginsilingan ni Jehova si Abraham nga maghalin sa ila puluy-an sa siudad sang Ur, posible nga si Sara sobra na 60 anyos. Imadyina kon daw ano kabudlay para sa iya nga maghalin sa komportable nga puluy-an kag mag-istar sa mga tolda. Pero si Sara maayo nga abyan kag asawa sa iya bana, kag ginatahod gid niya si Abraham. Gani, ginsuportahan niya ang mga desisyon ni Abraham kag ginbuligan sia nga magmadinalag-on ini.—Genesis 18:12; 1 Pedro 3:6.

²³ Siempre pa, ang maayo nga pag-asawahay wala nagakahulugan nga pirme nagaugyunanay ang magtiayon. Isa ka bes, sang wala mag-ugyon si Abraham kay Sara, ginsilingan sia ni Jehova: “Pamatii sia.” Nagtuman si Abraham, kag may maayo ini nga resulta. (Genesis 21:9-13) Kon may mga tion nga indi kamo mag-ugyunanay nga magtiayon, indi maluyahan sing buot. Ang importante, bisan wala pa kamo nagaugyunanay, ginapalangga kag ginatahod gihapon ninyo ang isa kag isa.

24. Paano ang aton pag-asawahay makapadungog kay Jehova?

²⁴ Sa Cristianong kongregasyon, may linibo ka malipayon nga magtiayon. Kon nagaplano ka nga magminyo, dumduma nga ang pagpili sang mangin tiayon isa sa pinakaimportante nga desisyon nga dapat mo himuon. Maapektuhan sini ang imo bug-os nga kabuhi, gani magpagiya kay Jehova. Kon himuon mo ina, maalamon ka nga makapili sang mangin tiayon, makahanda sing maayo sa pagminyo, kag makatukod sang mabakod kag mahigugmaon nga pag-asawahay nga magapadungog kay Jehova.