Makahalalit Gid Bala Ini?

SUBONG sang nakita naton, ang pornograpiya mahapos na matigayon sang mga hamtong kag mga kabataan bangod sa Internet. Dapat ka bala mabalaka? Makahalalit gid bala ang pornograpiya?

Madamo ang nagahunahuna nga ang panalagsa nga pagtan-aw sing pornograpiya indi makahalalit. Apang, tuhay ang ginapakita sang mga katunayan. Binagbinaga ang halimbawa sang isa ka mag-asawa nga daw huwaran ang pag-asawahay. May kalig-unan sila sa pinansial, kag mahuyugon sila sa paglakbay. Ang ila mga abyan nagahunahuna sa ila subong suod, mapinalanggaon, kag debotado, kag sa madamo nga paagi amo sila sina.

Apang, nag-utwas ang mga problema sang ang bana nagsugod sa pagtan-aw sing pornograpiya. Nagsulat sa isa ka kilala nga kolumnista nga nagahatag sing mga laygay, ang iya mabinalak-on nga asawa naglaragway sang iya mga kabalaka: “Sang ang [akon bana] una nga nagsugod sa paghinguyang sing madamo nga tion sa kompyuter sa tungang gab-i kag sa kaagahon, nagsiling sia sa akon nga ‘panalawsaw’ ini. Isa ka aga, hinali ako nga nagsulod sa hulot kag nadakpan sia nga nagatan-aw sing [pornograpiya] . . . Nagsiling sia nga luyag lang niya mahibaluan kon ano gid ini. Sang ginhimutaran ko ang iya ginatan-aw, nangil-ad gid ako. Nahuya sia kag nangako nga mag-untat, kag nagtuo ako nga himuon niya ini. Maayo gid ang iya reputasyon—isa ka lalaki nga may palabra-de-honor.”

Kaangay sini nga lalaki, madamo ang nasiod primero sa pornograpiya bangod luyag nila mahibaluan kon ano gid ini. Agod indi  madakpan, nagagamit sila sing Internet sing nagob na sa kagab-ihon ukon sa kaagahon. Kon madakpan sila, masunson nila nga ginatakpan ang ila ginahimo paagi sa pagbinutig, subong sang ginhimo sini nga lalaki. Makasiling gid bala ang bisan sin-o nga ang “kalingawan” nga nagatiklod sa “isa ka lalaki nga may palabra-de-honor” nga magsaliputpot sa tungang-gab-i kag magbinutig sa mga pinalangga indi makahalalit?

Ang bisyo mahimo magdul-ong sa malubha nga mga problema sa kaugalingon kag sa pamilya. Ginabaton sang iban nga ang pagtan-aw sing pornograpiya nagpugong sa ila nga mapalambo ang suod nga mga kaangtanan sa iban. Indi nila luyag nga may mga tawo sa tupad nila samtang ginabusog nila ang ila kaibog sa pornograpiya. Ang mga tawo nagapantasya kon nagatan-aw sila sing pornograpiya, kag ang pantasya wala nagasangkap sa isa ka tawo nga mapalambo ang mabakod nga mga kaangtanan ukon maatubang ang kabuhi sa matuod nga kalibutan. Ang isa bala ka dibersion nga nagapahilayo sa mga tawo gikan sa mga nagaulikid gid sa ila mangin indi gid makahalalit?

Sa pila ka hitabo ang mga tawo nga nagatan-aw ukon nagabasa sing pornograpiko nga materyal may problema pa gani sa pagkalipay sa normal nga pagpakighirop sa ila tiayon. Agod mahangpan kon ngaa, binagbinaga ang orihinal nga katuyuan sang Dios para sa mga mag-asawa. Mahigugmaon niya nga ginhatagan ang mga bana kag mga asawa sing ikasarang nga mapakita sing malipayon ang ila gugma sa isa kag isa paagi sa dungganon nga paghirupay. Ang Hulubaton 5:18, 19 nagapakita nga gintuyo ini nga mangin makalilipay: “Magkalipay ka sa asawa sang imo pagkapamatan-on . . . Magpakahubog ka sa iya mga dughan sa tanan nga tion. Sa iya gugma pirme ka magtigayon sing daku nga kalipay.”

Talupangda nga ang gugma amo ang sadsaran sang paghirupay. Ginapalambo bala sang tawo nga nagatan-aw sing pornograpiya ang mahigugmaon nga higot sang gugma kag pagkasuod? Wala, ginabusog niya ang iya kaugalingon nga seksuwal nga mga kailigbon—sing isahanon, sa kalabanan nga hitabo. Mahimo nga tamdon na lamang sang isa ka minyo nga lalaki nga nagatan-aw sing pornograpiya ang iya tiayon subong isa lamang ka butang—isa nga nagaluntad para lamang sa iya kalipay. Tuhay gid ini sa dignidad kag dungog nga gintuyo sang Manunuga nga ihatag sang mga lalaki sa mga babayi. (1 Pedro 3:7) Ang bisyo bala nga nagaupang sang labing suod nga mga bahin sang pag-asawahay mahimo matamod subong maayo?

Dugang pa, ang ano man nga ginatuyo nga mangin panalagsa lamang nga pagpatuyang mahimo magdul-ong sa madugay nga pagkagiyan. Ang isa ka manunulat nagsiling: “Subong nga ang mga giyan sa droga nagakinahanglan sing mas maisog nga mga droga agod mangin ‘high,’ ang mga konsumidor sang pornograpiya dapat nga may daku gid nga eksperiensia agod matigayon ang daku man nga kalipay subong sang nagligad.”

Maathag nga amo ini ang natabo sa bana nga ginsambit kaina sa sining artikulo. Isa ka gab-i pagligad sang pila ka bulan nga nangako sia nga indi na magtan-aw sing pornograpiya, ang iya asawa nagpauli kag naabtan sia sa kompyuter. Sa iya hitsura nahantop sang iya asawa nga may indi maayo nga nagakatabo. “Ginakulbaan gid [sia] kag indi mahim-os,” sulat niya. “Nagtan-aw ako sa kompyuter, kag matuod gid, nagatan-aw sia sing malaw-ay gid nga talan-awon. Nagsiling sia nga sinsero sia sang nangako sia nga mag-untat, apang indi gid niya ini mabayaan.”

Bangod sang halit nga sarang mahimo sang pornograpiya kag sang kahapos nga matigayon ini, may rason gid nga magkabalaka ka sa sini. Paano mo maamligan ang imo kaugalingon kag ang imo mga anak? Binagbinagon sang katapusan nga artikulo sining mga serye ina nga pamangkot.

[Laragway sa pahina 6]

Ang pornograpiya nagaguba sang moral