Kon Magbakasyon ang mga Baka!
Kon Magbakasyon ang mga Baka!
SANG KORESPONSAL SANG MAGMATA! SA SWITZERLAND
NAKAHIBALO bala kamo nga ang linibo ka baka sa Switzerland nagabakasyon kada tuig? Dapat ninyo makita kon daw ano ang kalipay nila sa sini!
Sa tion sang matugnaw kag mayelo nga mga binulan sang tigtulugnaw sa Switzerland, ang ginagatasan nga mga baka ginabukot sa mga kuwadra. Makapaumpaw gid kon mag-abot ang tigpamulak kag ang mga baka makaguwa kag makahalab sa lunhaw nga halalban nga napugtakan sang masili duag-dalag nga mga dandelion. Ang ila panalagsa nga paglukso daw nagapakita sang ila kalipay sa nagbag-o nga kahimtangan kag panahon.
Sa Mayo ukon sa maaga nga bahin sang Hunyo, matigayon ang dugang pa nga halalban kon matunaw ang yelo sa mga halalban sa mataas nga mga duog. Tion na ini agod pahalbon ang mga baka sa kabukiran samtang tig-ilinit pa.
Isa ka Duog sang Natubigan-sing-Maayo nga mga Halalban
Sa Switzerland may mga 10,000 ka halalban sa mataas nga mga duog, nga nagalapad sing mga 10,000 kilometros kuwadrados. Katumbas ini sa ikap-at nga bahin sang kabug-usan nga kalaparon sang pungsod. Busa, daku nga paghalong ang ginahimo agod maamligan ining malahalon nga manggad.
Ang tawo kag sapat nagabuligay agod hawanan ang mataas nga mga halalban sing mga kahoykahoy kag mga puongpuong. Bangod sini, ginapabantayan sang mga mangunguma ang mga 500,000 ka baka sa propesyonal nga mga bakero. Ginakarga sa trak ukon sa tren ang ginagatasan nga mga baka, lakip ang mga dumalaga, agod magbakasyon kon tingadlaw sa paghalab sa mga kabukiran.
Bangod ang mga dalan kag mga riles indi makalab-ot sa mataas nga duog, ang katapusan nga bahin sang paglakbay ginahimo paagi sa paglakat. Ang mga panong nagapasaka samtang nagadugay ang tingadlaw. Didto, kon kaisa sa mga halalban sa ulot sang 2,000 kag 2,200 ka metro sa ibabaw sang nibel sang dagat, masapwan sang mga baka ang manamit nga alpino nga hilamon kag ang matahom madamo-sing-duag nga mga bulak. Madamo sang tuburan sa bukid, busa wala sing kakulang sang mainom nga tubig.
Ang mataas-sing-kalidad nga gatas nga ginapatubas sang mga baka ginadala paubos gikan sa bukid agod imnon ukon iproseso. Apang sa masami ginahimo ini nga mantikilya ukon keso didto mismo sa mga kamarote sa higad sang bukid. Samtang nagalip-ot ang tingadlaw, ginapadulhog ang mga panong sa manubo nga mga duog. Sa katapusan nag-abot na ang adlaw—depende sa panahon, sa masami sa katapusan ini sang Septiembre—para magbalik ang mga panong sa ila mga puluy-an sa tigtulugnaw. Huo, ang ila bakasyon sa tingadlaw malapit na matapos! Apang antes sina isa anay ka pinasahi nga parada ang ginahimo.
Ang Importante nga Adlaw!
Ang mga rekord sang produksion ginatago, kag ang mga baka nga may pinakamadamo nga gatas ginapadunggan suno sa kadamuon sang gatas nga ila nahatag. Ang baka nga may pinakadamo nga gatas nga ginpatubas amo ang nagapanguna sa parada pauli. Ginapunihan ang ulo sang mga baka sing madamo-sing-duag nga mga bulak nga human sa papel, mga laso, kag mga sanga sang magagmay nga fir nga mga kahoy. Madamo ang nagasuksok sing isa ka metal nga lingganay sa ila liog, nga nagapahibalo sang ila paghinampot halin sa malayo.
Ginapakilala sang mga bakero ining espesyal nga okasyon paagi sa pagsuksok sing puti nga mga kamisadentro kag sing naburdahan itom nga gamosa nga mga dyaket. Samtang, didto sa ubos nga mga nalupyakan, ang mga mangunguma nagakubay sa higad sang dalan agod sug-alawon ang parada sing mabaskog nga palakpak.
Sa pag-abot sa ubos, ang mga baka ginadala sa ila mga tag-iya para sa isa pa ka tigtulugnaw. Apang, indi lang madugay kag tion na naman agod magbakasyon liwat sa kabukiran! Daw ano gid ka makalilipay nga kabuhi!
[Laragway sa pahina 18]