Ang Kasakuon Sining Kalibutan

ANG LAKAT BALA SANG KABUHI DAW NAGALUTOS SA IMO KON KAISA? GINAHIMO BALA SINI IKAW NGA NALUGAW-AN, KAPOY, KAG HALUSON MAKASARANG? KON AMO, WALA KA NAGAISAHANON.

NASAPWAN sang minilyon ka tawo, ilabi na sa mga siudad, nga ang kabuhi nangin makapaalingogngog, makapalapyo nga pagdalidali. Matuod ini ilabi na sa Nakatundan nga mga pungsod. Sa isa ka relihioso nga sinapol sining karon lang sa Estados Unidos, ginpangabay sang humalambal ang iya tagpalamati nga ibayaw ang ila mga kamot kon nagabatyag sila sing kakapoy sa kalabanan nga tion. Sing hinali, ginbayaw ang tuman kadamo nga kamot.

Ang libro nga Why Am I So Tired? nagasiling: “Ang moderno nga kabuhi puno karon sing wala-anay-batia nga mga kahuol​—⁠mga eroplano nga dapat hingabutan, deadline nga dapat hingagawon, mga kabataan nga dapat idul-ong kag sugaton sa kindergarten suno sa gintalana nga oras​—⁠ang listahan wala sing katapusan.” Indi gid makapakibot nga ang kakapoy ginalaragway subong salot sa aton panahon.⁠ *

Sang nagligad nga mga tinuig, ang kabuhi mas simple, kag ang lakat sang kabuhi mas mahinay. Ang mga tawo daw nagakabuhi sing mas nahisanto sa mga siklo sang kinaugali​—⁠ang adlaw para sa pagtrabaho, kag ang gab-i para sa pamilya kag para sa pagtulog. Sa karon, madamo ang rason kon ngaa ang mga tawo labi nga ginakapoy kag ginalapyo.

Sing Hinali, Mas Malawig nga mga Adlaw

Ang isa ka kabangdanan mahimo amo nga ang mga tawo diutay lang sing tinulugan. Kag ang isa sang labi ka talalupangdon nga pag-uswag nga naglaksam sa tion sang pagtulog amo ang pag-abot sang de-koryente nga suga. Sa pagtum-ok lamang sa switch, makontrol na sang mga tawo ang kalawigon sang “adlaw,” kag wala madugayi ang mga tawo gab-i na nagatulog. Sa pagkamatuod, madamo ang halos wala sing mahimo sa sining butang bangod ang mga pabrika nagapanghikot sa sulod sang 24 oras kag ang nagaserbisyo nga mga industriya nagapalawig sang ila oras. Ang isa ka manunulat nagsiling: “Ang beinte-kuatro-oras nga katilingban natawo.”

Ang iban pa nga mga pag-uswag sa teknolohiya, subong sang radyo, TV, kag personal kompyuter, may bahin man sa pagdingot sa mga tawo sing  kinahanglanon nga tulog. Sa madamo nga pungsod, ang mga programa sa TV nagapalayag sing 24 oras sa isa ka adlaw. Kinaandan na sa mga mahuyugon sa sine ukon sports nga magkadto sa trabaho nga ginatuyo ukon ginakapoy pagkatapos sang malawig nga pagtan-aw sa gab-i. Ang mga kompyuter sa puluy-an, kag ang wala-katapusan nga mga tublag nga ginahatag sini, nagaganyat man sa minilyon nga magpulaw. Sa pagkamatuod, ini mismo nga mga butang indi malain; apang, nagahatag ini sa pila ka tawo sing dugang pa nga rason nga indi pagsapakon ang kinahanglanon nga pahuway.

Ang Kabuhi Nagadasig

Wala lamang nagalawig ang aton mga adlaw kundi ang kabuhi mismo daw mas nagadasig​—⁠sa liwat bangod sang teknolohiya. Ang mga kalesa sang nagligad nga wala pa isa ka siglo tuhay gid karon sa madasig nga mga awto, madasig kaayo nga mga tren, kag jet nga mga eroplano. Sa katunayan, ang isa ka modernong-adlaw nga negosyante, nga ang iya lolo ayhan nagalakat anay padulong sa trabaho ukon nagakabayo ukon nagabisikleta, mahimo makatabok sa Atlantic Ocean sa ulot sang tigkalaon sakay sa eroplano!

Ang opisina naghimo man sing mahipos nga pagbag-o para sa kadasigon kag produksion. Ang mga makinilya kag ang kinaandan nga pagpadala sing sulat ginbuslan sang mga kompyuter, fax machine, kag E-mail. Ang mga notebook computer, cellular phone, kag pager nagpasangkad pa gani sang duog-ulubrahan pasulod sa puluy-an.

Sa pagkamatuod, wala sing isa sa aton ang makapahinay sa nagadasig nga lakat sang kalibutan. Apang, sing personal, makahimo kita sing mga pagbag-o nga makabulig sa aton nga magkabuhi sing mas malinong kag balanse. Apang antes naton binagbinagon ining butang, usisaon naton ang pila sang mga epekto sang kasakuon karon sa aton mismo kag sa katilingban sa kabilugan.

[Nota]