Posible Gid Bala ang Pagbag-o?

“Wala sing makapilit sa isa ka tawo nga magbag-o. Ang pagbag-o dapat maghalin mismo sa indibiduwal kag dapat nga luyag gid himuon.”​—VIVIEN STERN, A SIN AGAINST THE FUTURE​—⁠IMPRISONMENT IN THE WORLD.

ANG isa ka importante gid nga paagi agod mapabag-o ang mga bilanggo nakasentro sa edukasyon kag sa pagbalhin sa mga prinsipio kag panimuot. Pat-od gid nga may yara sinsero nga mga indibiduwal nga nagapanikasog nga tudluan kag buligan ang mga bilanggo. Ginaapresyar gid sang madamo nga bilanggo ang maayo kag di-maiyaiyahon nga ginahimo sang amo sini nga mga tawo.

Ang iban nga mga tawo mahimo magapangatarungan nga ang sistema sang bilangguan sa kabilugan indi gid mabag-o kag nga ang mga bilanggo indi gid mahimo nga magbag-o sa subong sini nga palibot. Bisan pa matuod nga ang pagbilanggo wala nagapatudok sang bag-ong prinsipio, ang instruksion sang Biblia nakabulig sa iban nga bag-uhon ang ila kabuhi. Ginapakita sini nga posible ang pagbag-o sa mga indibiduwal.

Sa karon, paagi sa bulig sang Biblia, ang iban nga mga bilanggo nagahimo sing mga pagbag-o nga nagaresulta sa matadlong nga panghunahuna kag paggawi. Paano? Paagi sa pagsunod sa laygay sang Biblia: “Indi na kamo magpadihon suno sa sining sistema sang mga butang, kundi magbalhin kamo paagi sa pagbag-o sang inyo painuino, agod nga mapamatud-an ninyo sa inyo kaugalingon ang maayo kag kalahamut-an kag himpit nga kabubut-on sang Dios.” (Roma 12:⁠2) Paano ini mahimo?

 Ang Papel sang Biblia

Madamo nga tawo ang nagapati nga ang relihion may daku nga papel sa pagbulig sa mga bilanggo nga hinulsulan ang ila nagligad nga mga buhat. Sa pagkamatuod, ang sadsaran nga problema sa sini amo nga ang bisan ano man nga pagbag-o sa kinaugali sa sulod sang bilangguan mahimo madula sa tion nga makaguwa na ang bilanggo. Amo sini ang ginsiling sang isa ka bilanggo: “Madamo nga tawo ang nakakita kay Cristo sa sining lugar​—⁠apang sang maghalin sila diri, ginbilin nila si Cristo!”

Ginpakita sang eksperiensia nga ang matuod nga pagbag-o dapat mahanabo sa sulod​—⁠sa hunahuna kag tagipusuon sang kriminal⁠—​kag ang rason dapat amo ang sinsero nga paghinulsol tungod sa nagligad nga sala. Ang isa ka programa sang edukasyon sa Biblia makabulig sa indibiduwal nga matun-an kon ano ang balatyagon sang Dios tuhoy sa mga kalautan kag kon ngaa sayop ini. Makahatag ini sa iya sing mabaskog nga mga rason agod indi pagpadayunon ini nga dalanon.

Ang mga Saksi ni Jehova nagadumala sing amo sini nga programa sang edukasyon sa Biblia sa madamo nga bilangguan sa bug-os nga kalibutan, nga may makalilipay nga mga resulta. (Tan-awa ang pahina 10.) “Nabuligan kami nga mahibaluan ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa katuyuan sang kabuhi kag sa mga pagpakamaayo para sa katawhan sa palaabuton,” komento sang isa ka bilanggo, nga nagadugang: “Isa ini ka tumalagsahon nga edukasyon!” Ang isa pa ka bilanggo nagkomento: “Nagadesisyon kami pasad sa laygay sang Dios. . . . Nakita namon ang mga pagbag-o sa amon kaugalingon. Nahibaluan namon kon ano ang dapat unahon sa kabuhi.”

Sa pagkamatuod, ang pagbag-o kinahanglan gihapon sa guwa sang mga dingding sang bilangguan. Ang matuod nga solusyon sa krisis sa bilangguan nasandig sa pagdula sang pagkakinahanglanon sang mga bilangguan. Ang isa ka makalilipay nga kamatuoran sang Biblia nga nagtandog sa tagipusuon sang madamo gid nga bilanggo amo ang ginasiling sang saad sang Dios: “Ang mga nagahimo sing malaut utdon . . . Ang mga matarong magapanag-iya sang duta, kag magapuyo sila sing dayon sa sini.”​—⁠Salmo 37:​9, 29.

Kon mahanabo ina, ang mataas nga mga talaksan sang Dios ipatuman sang isa ka di-madinulunton nga panguluhan nga lunsay mahigugmaon kag malig-on, ang langitnon nga Ginharian sang Dios sa idalom ni Cristo​—⁠ang panguluhan nga gintudlo sa mga Cristiano nga ipangamuyo. (Mateo 6:10) Sa sinang bag-ong kalibutan, ang tagsa ka pumuluyo bag-uhon paagi sa pagtuon sang mataas nga mga kasuguan sang Dios. Nian mahanabo gid ang wala pa matabo sang una nga “ang duta pat-od gid nga matugob sang ihibalo ni Jehova subong sang tubig nga nagatabon sa dagat.” (Isaias 11:⁠9) Upod ang anong resulta? Ang masinulundon-sa-kasuguan nga mga pumuluyo sang bag-ong kalibutan ‘makasapo gid sing daku nga kalipay sa kabuganaan sang paghidait.’​—⁠Salmo 37:11.

 [Kahon/Retrato sa pahina 10]

Pagbukas sa Bintana sang Paglaum

Sa kapin sa 20 ka tuig, ginahimo sang boluntaryo nga mga ministro sang mga Saksi ni Jehova ang isa ka madinalag-on nga programa sang edukasyon sa Biblia sa pederal nga bilangguan sa Atlanta, Georgia, E.⁠U.⁠A. Sadto nga tion, kapin sa 40 ka bilanggo ang nabuligan nga mangin bawtismado nga mga ministro sang mga Saksi ni Jehova, kag kapin sa 90 pa ka bilanggo ang nabuligan bangod sang regular nga mga pagtuon sa Biblia.

Nasugilanon sining karon lang sang Magmata! ang pila ka manunudlo sang Biblia nga di-mahamkunon nga nagpangabudlay sa sina nga bilangguan.

▪ Ngaa ang edukasyon sa Biblia epektibo gid sa pagpahulag sa pila ka bilanggo agod bag-uhon ang ila kabuhi?

David: Ang madamo nga bilanggo mga tawo nga wala gid mapakitaan sing gugma, bisan sa pagkabata. Gani kon mahibaluan nila nga ginahigugma sila sang Dios kag kon mapabutyag nila sing hilway ang ila kaugalingon sa iya sa pangamuyo kag nian ginasabat niya ang ila mga pangamuyo, nangin matuod sia sa ila. Ang ila tagipusuon ginapahulag nga higugmaon man sia.

Ray: Ang isa sang mga bilanggo nga gintun-an ko sa Biblia gin-abusuhan sang bata pa. Sang ginpamangkot ko sia kon ngaa naganyat sia kay Jehova, nagsabat sia nga kon matun-an mo ang kamatuoran sang Biblia, matukiban mo nga nahangpan gid ikaw ni Jehova. Bangod sini luyag niya tun-an sing dugang pa ang personalidad sining mahigugmaon nga Dios.

▪ Ang iban magasiling nga ang mga bilanggo nagapanguyapot sa relihion bangod sang natago nga mga motibo​—⁠agod mabuhinan ang ila sentensia ukon agod paligaron lamang ang tion. Ano ang ginapakita sa imo sang imo eksperiensia?

Fred: Kon ang mga bilanggo magkari sa amon mga pagtuon, wala namon ginaganyat ang ila emosyon. Nagatuon lamang kami sang Biblia sa ila. Sa gilayon, nahibaluan nila nga pagatudluan sila tuhoy sa Biblia kag amo lang ini ang amon himuon. Ang iban nga bilanggo nagpalapit sa akon kag nangayo sing bulig may kaangtanan sa ila mga kaso sa korte. Wala ko ini ginahambalan upod sa ila. Subong resulta, ang mga bilanggo nga nagakadto sa grupo sang pagtuon kag nagapabilin didto sa malawig nga tion luyag gid magtuon kon ano ang ginasiling sang Biblia.

Nick: Ang isa ka butang nga natalupangdan ko amo ang mga pagbag-o nga ginahimo sang pila ka bilanggo samtang yara sa bilangguan. Ang iban sa ila nangin bawtismado nga mga ministro kag nag-antos sing daku bangod sang ginahimo sang iban nga mga bilanggo. Mabudlay gid ini para sa ila. Kon ang ila tagipusuon wala matandog sang Biblia, wala kuntani sila magpabilin nga matutom sa idalom sini nga mga sirkunstansia.

Israel: Sa kabug-usan, mga tawo sila nga may daku gid nga handum nga magtuon tuhoy kay Jehova, kag ginapabutyag nila ini sa makatalandog nga paagi. Makita mo nga naghalin gid ini sa ila tagipusuon.

Joe: Nahangpan sang mga bilanggo nga nangin matuod nga mga Cristiano kon ngaa natabo ini sa ila kabuhi. Nahangpan man nila nga may paglaum para sa pagbag-o​—⁠isa ka bintana sang paglaum ang ginabuksan para sa ila. Karon hanuot nila nga mapaabot ang katumanan sang mga saad ni Jehova para sa palaabuton.

▪ Ngaa indi mabag-o sang sistema lamang sang bilangguan ang mga kriminal?

Joe: Ang katuyuan sang bilangguan, indi ang pagpabag-o, kundi ang pagpahilayo sa mga kriminal gikan sa iban pa nga katapo sang katilingban. Amo gid ina ang gamot sang problema​—⁠ang pagtamod sang sistema sang bilangguan para sa sining mga lalaki.

Henry: Ang sistema sang bilangguan indi makapabag-o sang nasulod nga kinaugali sang nakasala. Ang kalabanan sini nga mga tawo magahimo liwat sang krimen nga ginhimo nila kon makaguwa sila.

[Laragway sa pahina 8, 9]

Madamo nga bilanggo ang nabuligan nga makatuon sang kamatuoran sang Biblia