Ginpabay-an sang mga Ginikanan—Ginhigugma sang Dios

PANUGIRON NI BERNADETTE FINN

Ginbilin ako sa kombento, kaupod sang akon tatlo ka magulang nga babayi, sang halos apat ka tuig pa lang ang akon edad. Nadumduman nanday Birdie 12 anyos, Phyllis 8 anyos, kag Annamay 7 anyos nga senemana ako nga padayon nga nagatiyabaw kag nagapangita sa akon mga ginikanan. Ngaa ginbilin kami didto?

NATAWO ako sa isa ka daku nga Katoliko nga pamilya sang Mayo 28, 1936. Nagapuyo kami nga mga bata upod sa amon mga ginikanan sa isa ka magamay nga balay sa Duncormick, County Wexford, Ireland. Ako ang ikawalo nga bata, kag nagatulog kami sang akon pito ka magulang nga lalaki kag babayi sa isa ka daku nga katre. Sang natawo ang amon duha pa ka manghod nga lalaki kag babayi, nagtulog sila sa mga hunoshunos sang tokador.

Ang amon amay isa ka mapisan nga obrero sa uma. Manubo lang ang iya suweldo; gani diutay lamang ang pagkaon sang amon pamilya. Sa tumalagsahon nga mga okasyon si Nanay nagluto sing diutay nga palanyagahon agod balunon sang akon mga magulang sa eskwelahan. Apektado gid kami sang daku nga kaimulon sa bug-os nga Ireland kag sang mapintas nga paggahom sang Iglesia Katolika sadto nga tion.

Ang amon pamilya pirme nagasimba, apang indi interesado si Nanay sa espirituwal nga mga butang. Apang, nadumduman sang akon mga magulang nga babayi nga nakita nila sia nga nagabasa sang pila ka relihioso nga balasahon samtang nagapungko sa atubangan sang tsimenea. Gintinguhaan niya nga ipaathag sa amon ang pila sang iya nabasahan.

“Diin Na si Nanay?”

Indi ko gid malipatan ang adlaw nga gindala ako sa kombento. Ang akon mga ginikanan nagatindog sa pasilyo nga nagapakighambal sing serioso sa isa ka madre, kag nagapakighampang ako sa iban pa nga mga bata nga babayi didto, malipayon nga wala gid sing hinalung-ong sa ginahambalan. Sa hinali lamang nanghulonghulong ako, kag kinulbaan ako sang indi ko na makita sanday Nanay kag Tatay. “Diin na si Nanay?” singgit ko nga nagahibi sing todo. Subong sa ginsambit ko sa umpisa, padayon nga ginhimo ko ini sing senemana.

Ang akon tatlo ka magulang nga babayi daw isa ka lugpay para sa akon. Apang bangod yara sila sa lain nga bahin sang kombento, talagsa ko lang sila masugilanon. Sanglit duha ka oras nga mas gab-i na sila nagatulog sangsa amon nga mga manghod, nagapabilin ako nga nagamata tubtob mabatian ko sila nga magatulog na. Nian, hinayhinay ako nga nagabangon kag nagakadto sa ibabaw sang hagdan agod makakaway sa akon ang akon mga magulang. Ginakalangkagan ko inang hamili nga tion kada adlaw.

Daw wala ginapalig-on sang kombento ang pagpakigkita sa mga ginikanan, gani talagsa lang namon makita ang amon mga ginikanan. Apektado gid ako sa sina nga pagbulagay. Sa katunayan, sa isa lamang ka pagduaw sang akon mga ginikanan nga akon nadumduman, wala ako magpalapit sa ila, kag wala man sila magpalapit sa akon. Apang, nadumduman sang akon mga magulang ang pila ka iban pa nga mga pagduaw.

Sang ulihi, natun-an ko nga batunon ang kombento nga akon pamilya, akon puluy-an, akon kalibutan. Sa sulod sang 12 ka tuig nga didto ako, makaduha lang ako nangahas nga maglayas. Ang mga paglagaw sa malapit nga kaumhan makalilipay gid, kay nakakita kami sing mga kakahuyan kag mga kasapatan. Kon wala ini, wala gid kami nakakita sing mga salakyan, bus, ukon balaligyaan, kag talagsa gid  lang kami nakakita sing mga lalaki, magluwas sa pari.

Kabuhi sa Kombento

Ang kabuhi sa kombento may madamo nga bahin​—⁠ang iban paborable, ang madamo indi. Gintudluan kami sang mabuot kag lamharon nga madre tuhoy sa Dios sa bug-os niya nga masarangan. Ginsilingan niya kami nga ang Dios isa ka mahigugmaon nga amay. Nagpahalipay yadto sa akon, kag namat-od ako nga sugod sadto nga adlaw kabigon ko ang Dios nga akon amay kay mas mahigugmaon kag mabuot sia sangsa akon matuod nga amay. Sugod sadto pirme ako nakigsugilanon sa Dios sa simple kag binatabata nga mga pangamuyo. Nagkasubo gid ako sang naghalin sa kombento yadto nga madre.

Nakatigayon ako sing maayong sadsaran nga edukasyon, kag ginapasalamatan ko gid ini. Apang, madumduman ko ang ginatawag nga mga “day girl” (mga estudyante nga wala nagatulog sa kombento), nga ginapakitaan sing maayo nga pagtratar kon magkadto sila sa kombento agod mag-eskwela. Naghalin sila sa manggaranon nga mga pamilya, kag kon mag-abot sila, ginapaguwa kami sa mga hulot-klasehan. Masami nga ginapahanumdom sa amon sang mga madre nga mga ilo lamang kami kag dapat namon dumdumon ang amon kubos nga kahimtangan.

May madamo nga pagsulundan sa kombento. Ang iban sini makatarunganon, gani nahangpan sang kalabanan sa amon kon ngaa kinahanglanon ini. May yara mapuslanon nga mga leksion tuhoy sa paggawi, pamatasan, kag iban pa. Wala ko gid ini nalimtan, kag nakabulig ini sa akon bug-os nga kabuhi. Apang ang iban nga mga pagsulundan indi tanto ka importante kag daw indi makatarunganon, samtang ang iban naman makagulumon kag makaulugot. Ang isa sini nga pagsulundan nagapatuman sang pagsilot kon mangihi sa banig sa gab-i; kag ang isa pa, kon magkadto sa kasilyas sa gab-i.

Isa ka adlaw samtang nagasaka sa hagdan, ginsugilanon ko ang bata nga babayi sa akon tupad. Gintawag ako pabalik sang madre, kag ginsilutan bangod sang pagsugilanon. Ang silot? Panapton gihapon para sa tig-ilinit ang ginpasuksok sa akon sa bug-os nga tigtulugnaw sang Ireland! Masakiton ako, kag masunson ginahapo kag nagabanog ang tonsil. Nagmasakit ako sing malubha kag natapikan sing anos (TB), kaangay sang madamo nga bata nga babayi sa kombento. Bisan pa nga ginbutang sa tuhay nga dormitoryo, wala kami ginpabulong, kag ang iban napatay, pati na ang akon mahirop nga abyan.

Ang pila sa amon ginhanot sing grabe sa diutay nga paglapas sa mga pagsulundan. Sa isa ka pormal nga pagtilipon sang tanan nga estudyante, gintan-aw namon ang isa ka bata nga ginhanot sang madre sa sulod sang kapin sa duha ka oras. Tanan kami naghibi. Siempre pa, indi naman tanan nga madre malain. Apang, ang ginapaligban ko gihapon tubtob karon amo ang kon paano nga pintasan gid sang bisan sin-o ang walay mahimo nga kabataan. Indi ko gid ina mahangpan.

Sang ulihi, sanday Birdie kag Phyllis naghalin sa kombento, nga nagabilin sa amon ni Annamay. Ginkabig namon ang amon relasyon nga mas bilidhon sangsa iban pa nga butang. Ginlugpayan ako ni Annamay sing mga sugilanon nga sa pila ka adlaw magakari ang amon mga ginikanan kag kuhaon nila kami sa kombento kag dalhon sa isa ka lugar nga indi na gid kami makita sang mga madre. Sang naghalin si Annamay sa kombento, nagkasubo gid ako. Nagpabilin ako didto sing tatlo pa ka tuig.

Pagtuon sa Pagpangabuhi sa Guwa

Isa ka makakulugmat nga eksperiensia ang maghalin sa kombento sa edad nga 16. Wala ako sing namang-an tuhoy sa kabuhi sa guwa sang kombento, kag makagulumon gid ini. Sang nagsakay ako sa bus, ginpangayuan ako sing plete, apang wala ako sing ideya kon ano ang plete. Kay wala man ako sing kuwarta, gilayon ako nga ginpapanaug sa bus kag naglakat na lang pakadto sa akon kaladtuan. Sang isa pa ka bes luyag ko magsakay sa bus, apang wala sing bus nga naglabay. Wala ako nakahibalo nga kinahanglan gali nga magkadto ka sa pulunduhan sang bus.

Apang, sang nakatipon na ako sing kaisog kag kusog, amat-amat ko nga nahangpan kon ano ang dapat ko himuon. Nakakita ako sing simple lamang nga obra, apang pagkatapos sang pila ka bulan nga pag-obra, namat-od ako sa pagpauli agod makita ang akon iloy. Didto nakita ko sa nahauna nga tion ang pila sang akon mga manghod​—⁠sa kabug-usan may yara ako 14 ka utod nga lalaki kag babayi sadto nga tion. Bangod wala sing lugar para sa akon upod sa ila, ang akon mga ginikanan naghimo sing kahimusan nga magsaylo ako sa Wales agod magtener upod sa akon magulang nga si Annamay. Gindul-ong ako didto sang akon amay apang naglakat sia sa gilayon.

 Halos puraot gid ako apang sa bisan paano nakatibawas ako. Sang ulihi, sang 1953, nagsaylo ako sa London, Inglaterra, diin nagbuylog ako sa Legion of Mary, isa ka Iglesia Katolika nga organisasyon sang mga lego nga nagahatag sing bulig. Apang, nalugaw-an gid ako sa pagtrabaho upod sa ila, kay naglaum ako nga makatigayon sing espirituwal nga mga butang sa pagtrabaho upod sini nga mga tawo. Mahuyugon ako sa pagpakighambal tuhoy sa espirituwal nga mga butang, apang ang akon trabaho sa Legion of Mary ordinaryo lamang, kag daw wala gid sing tion agod hinun-anunan ang espirituwal nga mga butang.

Samtang nagapuyo sa London, nakilala ko si Patrick, nga amigo sang akon mga utod nga lalaki. Naghigugmaanay kami kag nagpakasal sang 1961. Ang amon una nga duha ka bata, sanday Angela kag Stephen, natawo didto. Sang ulihi, sang 1967, nagsaylo kami sa Australia, diin natawo ang amon ikatlo nga bata, nga si Andrew. Nagpuyo kami sa banwa sang Bombala sa New South Wales.

Espirituwal nga Pagkaon sa Katapusan

Wala pa lang madugay nga nag-abot kami sa Australia, isa ka pamatan-on, si Bill Lloyd, ang nagduaw sa amon sa Bombala agod makigsugilanon sa Biblia. Nalipay gid ako nga nasabat mismo sang Biblia ang akon mga pamangkot. Apang bisan pa nga nahibaluan ko nga kamatuoran ang ginahambal ni Bill, nakigbais ako sa iya agod indi sia maglakat kag makapamati sing dugang pa nga mga paathag gikan sa Biblia. Sang ulihi, gindalhan ako ni Bill sing Biblia kag sing pila ka magasin nga basahon.

Naluyagan ko gid ang mga magasin, apang nakibot gid ako sang nahibaluan ko nga ang mga tawo nga nagbalhag sini wala nagapati sa Trinidad. Gani gintago ko ang magasin, kay basi maguba ang pagtuo ni Patrick kon mabasa niya ini. Namat-od ako nga iuli ini sa masunod nga tion nga magduaw si Bill, apang sa masunod niya nga pagduaw, ginpakita niya sa akon nga ang doktrina sang tatlo ka persona nga nagahuman sa isa ka pagka-Dios nagasupak gid sa mga panudlo sang Biblia. Nangin maathag sang ulihi sa akon nga si Jesus amo ang Anak sang Dios, nga gintuga sia sang iya Amay, nga si Jehova nga Dios​—⁠sa amo, may ginsuguran sia​—⁠kag ang Amay daku pa kay Jesus.​—⁠Mateo 16:16; Juan 14:28; Colosas 1:15; Bugna 3:14.

Natun-an ko sang ulihi nga ang iban pa nga mga butang nga gintudlo sa akon subong isa ka Katoliko sala gali. Halimbawa, ang Biblia wala nagatudlo nga ang mga tawo may di-mamalatyon nga kalag ukon nga may yara kalayuhon nga impierno sang pag-antos. (Manugwali 9:​5, 10; Ezequiel 18:4) Ang pagtuon sina amo ang labing makalilipay nga paumpaw! Isa ka adlaw nagsaot-saot ako sa kusina tungod sa daku nga kalipay nga, sa katapusan, nakita ko ang Amay nga pirme ko ginahigugma apang wala gid makilala. Ang akon espirituwal nga kagutom ginbusog. Sa akon dugang pa nga kalipay, si Patrick nagpakita sing amo man nga kapagsik sa sining bag-o nasalapuan nga mga pagtuluuhan.

Gin-agda kami ni Bill sa kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Temora, nga isa pa ka banwa. Bisan pa mga kilometro ini kalayo, malipayon namon nga ginbaton ang imbitasyon kag nag-abot sa Temora sang kasisidmon sang Biernes. Sang Sabado sang aga, ang mga grupo nagtipon sa tilipunan sang kombension agod magbantala sa pamalaybalay. Nalipay gid kami ni Patrick sa sini nga posibilidad, kay amo gid sini ang madugay na namon nga luyag himuon. Apang, ginsilingan kami ni Bill nga indi kami mahimo nga makapakigbahin sa hilikuton nga pagbantala bangod nagapanigarilyo pa kami. Apang, sang naglakat si Bill, nag-upod kami sa lain nga grupo. Naghunahuna sila nga mga Saksi kami kag gani gin-upod nila kami.

Natun-an namon sang ulihi ang mga ginapatuman sang Kasulatan agod mangin kalipikado sa pagpakigbahin sa pagbantala sing maayong balita. (Mateo 24:14) Gin-untat namon sang ulihi ang pagpanigarilyo, kag ginsimbuluhan namon ni Patrick ang amon dedikasyon kay Jehova nga Dios paagi sa bawtismo sa tubig sang Oktubre 1968.

 Mga Pagtilaw sa Amon Pagtuo

Samtang nagauswag ang amon ihibalo sa Biblia kag ang amon kaangtanan kay Jehova, ang amon pagtuo sa mga saad sang Dios nangin malig-on. Pagligad sang pila ka tion si Patrick gintangdo nga gulang sa isa ka kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Canberra, ang kapital nga siudad sang Australia. Ginhimo namon ang amon bug-os nga masarangan nga padakuon ang amon mga anak sa nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova, kag gin-atubang ang tanan nga kinaandan nga mga hangkat sang pagpadaku sa mga tin-edyer.​—⁠Efeso 6:4.

Sing makapasubo, sa edad nga 18 anyos, ang amon anak nga si Stephen napatay sa aksidente sa salakyan. Walay sapayan sang amon kalisod, ang katunayan nga si Stephen nangin sumilimba ni Jehova isa ka daku nga lugpay sa amon. Handum namon nga makita sia liwat kon banhawon ni Jehova ang mga yara sa handumanan nga lulubngan. (Juan 5:​28, 29) Sang masunod nga tuig, 1983, nagbuylog ako sa amon anak, si Angela, sa bug-os tion nga ministeryo, kag nagpabilin ako sa sina nga ministeryo sugod sadto. Ang pagpaambit sang amon pasad-sa-Biblia nga paglaum sa iban nagbulig sa akon nga huptan ang malaumon nga pagtamod sa kabuhi, kag nagbulig ini sa akon nga mapahaganhagan ang kasakit sa akon tagipusuon. Sa akon daku nga kalipay, nabalitaan ko sining karon lang nga ang akon magulang nga si Annamay nagtuon sa Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova sa Wales.

Sang 1984, si Patrick nagmasakit sang daw isa ka makatalanhaga nga balatian sadto nga tion. Sang ulihi nasayasat ini nga chronic fatigue syndrome. Sang ulihi nag-untat sia sa pagtrabaho, kag naghalin sa pag-alagad subong Cristianong gulang. Sing makalilipay, nag-ayoayo na sia, kag nagaalagad na sia liwat karon subong isa ka gintangdo nga alagad sa kongregasyon.

Ang akon pagkabata nagtudlo sa akon sing disiplina kag pagsakripisyo sa kaugalingon, kag nagtudlo ini sa akon kon paano magkabuhi sing simple kag mangin kontento sa diutay lamang nga mga butang. Apang nagpagumon gid ini sa akon kon ngaa kami nga 4 ka kabataan gindala sa kombento samtang ang 11 pa ka kabataan nagpabilin sa balay. Ginalugpayan ko ang akon kaugalingon sang panghunahuna nga ang akon mga ginikanan, nga napatay sang nakalipas nga mga tuig, naghimo sang bug-os nga masarangan nila sa idalom sang mga sirkunstansia nga ayhan indi ko gid mahangpan sing bug-os. Mabudlay nga mga tion yadto, nga nagkinahanglan sing mabudlay nga mga desisyon. Walay sapayan sini, nagapasalamat ako sa akon mga ginikanan tungod sa dulot nga kabuhi nga ginliton nila sa akon kag tungod sa pag-atipan sa akon sa pinakamaayo nga paagi nga nahibaluan nila. Labaw sa tanan, nagapasalamat ako kay Jehova tungod sa iya amaynon nga pag-atipan.

[Retrato sa pahina 22]

Sang bag-ong kasal kami

[Retrato sa pahina 23]

Sang magagmay pa ang amon mga anak

[Retrato sa pahina 23]

Kaupod ni Patrick karon