Ang Akon Kabuhi Subong Isa ka Dibuhista
Ang Akon Kabuhi Subong Isa ka Dibuhista
PANUGIRON NI SHIZUKO KAWABATA
“Mga Saksi ni Jehova, ang Dalayawon nga mga Tawo nga Nagabantala Sing Maayong Balita sa Tanan nga Bahin Sang Kalibutan”
ang tig-ulo sang isa sang akon mga dibuho nga ginpasundayag sa isa ka eksibit sa Versailles, Pransia, sang 1999.
WALA pa isa ka semana antes sang eksibit, ang mga Saksi ni Jehova sa Pransia nagpanagtag sa bug-os nga pungsod sing 12 milyones ka tract nga nagpatalupangod sa di-makatarunganon nga pagtratar sang gobierno sa ila. Bangod sang akon dibuho nga nagadayaw sa mga Saksi, nakabaton ako sing isa ka pinasahi nga padya. Sang ulihi, ang tulugyanan sa pagpresentar sini nga padya nagsiling: “May kaisog ka, apang may kaisog man ako. Amo kon ngaa ginahatagan ko ikaw sing pinasahi nga padya.”
Madamo nga dibuhista ang nagapabutyag sang mga igbalatyag kag mga emosyon sa ila mga dibuho. Ginatinguhaan ko ini nga himuon. Ang mga gindibuho ko nagapabanaag sang akon mga balatyagon, kag ang akon mga dibuho daw buhi, nga nagpabanaag sang akon kasadya kag kalipay. Sang bata pa ako natukiban ko ang kasadya sa pagkamapahituon kag pagdibuho.
Kon Ngaa Nagsugod Ako sa Pagdibuho
Nabun-ag ako sang 1920 sa manggaranon nga mga ginikanan sa Morioka, Japan. May mga manunudlo
kami sang akon magulang nga babayi sa pagsaot sing Hapones, sa pag-areglo sang mga bulak, sa seremonya sa tsa, sa koto (instrumento sa musika sa Japan), sa piano, sa pagkanta, kag iban pa. Ginakaugtan ko gid ini tanan. Kon mag-abot na ang amon mga manunudlo, pirme ako nagapalagyo kag nagapanago. Ang mga suluguon nagapangita dayon sa akon kag ginaguyod ako pabalik.Ang sobra nga pagkaestrikto sa mga leksion amo ang akon naugtan. Ang mga tawo nga wala ko gid anay makilala amo ang nagapamat-od sang akon pagsaot, pag-areglar sang mga bulak, kag pagserbe sang tsa. Ginapit-an ako, nga daw subong bala nga wala na sing paagi nga makahanduraw sing mga butang para sa akon kaugalingon kag makapahamtang sing personal nga mga tulumuron. Apang, kon nagadibuho ako, wala gid sing isa nga nagabantay sa akon. Wala sing isa nga nagasugo sa akon sang dapat ko himuon. Amo ini ang ginhandum ko nga kahilwayan.
Sanglit wala ako sing manunudlo sa pagdibuho, mahimo mangin mapahituon ako kag magamatumato, kag wala sing bisan sin-o nga nagamulay sa akon. Sang ulihi nangin labi ako ka adbenturera sa patag sang pagdibuho. Sa mga edad nga 12, ginpanguha ko ang seda nga mga kurbata sang akon amay kag nagdibuho sa sini. Wala madugay pagkatapos sadto, ginpahimo kami nga mga estudyante sing mga bayo sa eskwelahan. Nakibot gid ang manunudlo sang nakita niya nga gingunting ko ang katunga sang naatubang nga bahin sang bayo kag gin-islan ini sing puti nga tela. Apang, pareho sang akon amay, wala sia sing ginsiling.
Mga Dalamguhanon kag Kamatuoran
Sang sa elementarya pa, nagsiling ako nga luyag ko gid mangin dibuhista. Ang akon tulumuron wala magbag-o, kag luyag ko magpadayon sa isa ka unibersidad sa pagtuon sing taliambong; apang wala magsugot sa sini ang akon mga ginikanan. Nagsiling sila nga sa Japan ang isa nga nakatapos sa taliambong ginakabig nga indi kalahamut-an subong palangasaw-on. Gani nagkuha ako sing kurso sa kalantip sa panimalay.
Naluyagan ko ang binalaybay kag mga libro sang iban nga pungsod kag madamo ako sing ginbasa sa sini. Apang sadto nga tion, ginkontra ini nga literatura. Bisan gani ang pagpanag-iya sining literatura makatalagam gid. Sa eskwelahan nagtuon ako sing Pranses nga hambal paagi sa isa ka Pranses nga manunudlo sa sulod sang lima ka tuig, apang nagbalhin ang mga kahimtangan sa Japan amo nga bisan ang interes sa dumuluong nga mga hambal ginduhaduhaan. Ang kahilwayan sa paghambal gindingot sa amon.
Sang 1943, samtang nagadabdab ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nalipay ako sa paghibalo nga sang matapos matan-aw sang isa ka lalaki ang 40 ka retrato sang mga lin-ay nga manugpamana, ako ang ginpili niya nga mangin iya asawa. Sang ulihi akon nahisayran nga nagduaw sing sekreto ang iya iloy kag ang abyan sini sa amon kasilingan agod mangusisa parti sa akon. Pagkatapos sadto, namalayi ang ila pamilya sa amon, kag ginkumbinsi nila ako nga batunon ini. Nakita ko lamang sing makaisa ang lalaki antes sang amon kasal.
Pagkatapos sang amon kasal, grabe ang pagpamomba sa kahanginan nga nagbutang sa katalagman sang amon kabuhi adlaw-adlaw, kag sang ulihi ginlamon sang kalayo ang amon puluy-an kag ang bug-os nga siudad. Ang mga nakalampuwas nagdangop sa mga kabukiran, apang bisan didto mabatian pa namon ang uwang sang mga sirena kag makita ang mga eroplano sa inaway. Makakulugmat gid. Ang tanan nag-antos. Puno sing kasakit ang napulo ka tuig pagkatapos sang inaway.
Magluwas sa amon tatlo ka kabataan, ang akon ugangan nga babayi kag ang anom ka manghod sang akon bana nagpuyo man upod sa amon. Bisan pa may mga kabulig kami, dapat kami tanan mag-obra sa talamnan agod may makaon lang. Sa amo man nga tion masubo gid ako kag wala na gid sing rason nga malipay pa. Apang nahadlok ako nga masal-an kon ipabutyag ko ang balatyagon ko. Apang sing amat-amat, nasapwan ko nga mahimo ko ipabutyag ang akon balatyagon paagi sa akon pagdibuho.
Nakilala Subong Isa ka Dibuhista
Bisan pa ang isa ka tawo may artistiko nga kinaadman, dapat manikasog sing daku antes makita ang mapuslanon nga mga resulta. Nagbakal ako sing mga libro sa pagdibuho, kag nagtuon ako sa
pila ka kilala nga mga dibuhista sang Japan. Wala ni isa sa ila ang nagsiling nga dapat ko bag-uhon ang estilo nga ginpauswag ko na subong isa ka pamatan-on.Natalupangdan sang mga kritiko sa taliambong ang akon mga nahimo, apang nagdibuho ako mismo sa akon kaayawan, indi sa pagpakitakita sang akon mga dibuho sa iban. Apang sang ulihi, ginpaligban ko kon ano ang ginahunahuna sang mga tawo sa akon mga dibuho. Gani sang 1955, ginhiwat ko ang akon una nga eksibit sa Ginza sa Tokyo. Ini natig-uluhan “Hipos nga Paghimud-os, Walay Tingog nga Paghambal, ang Akon Lista-Adlawan,” kag ginpabanaag sini ang adlaw-adlaw nga pagkabuhi sa porma sang laragway. Ang eksibit nangin madinalag-on.
Pagkilala sa mga Saksi
Sang 1958 ang amon pamilya nagsaylo sa Tokyo bangod luyag namon sang akon bana nga mapaeskwela ang amon kabataan sa kilala nga mga eskwelahan kag hatagan sila sing pinakamaayo gid nga edukasyon. Ang akon kabuhi nasentro sa pagdibuho. Naandan ko na ang paghinguyang sing lima ka oras kada adlaw sa pagdibuho. Kon gab-i nagaguwa ako kaupod sang akon mga abyan nga dibuhista, kag nagaguwa naman ang akon bana upod sa iban. Wala kami sing ideya sa pagpadaku sa amon kabataan.
Gani nangin responsibilidad ko ang pag-atipan sang mga kabataan bangod sang trabaho sang akon bana nga nagpahilayo sa iya sa amon puluy-an, kag nadulaan ako sing pagsalig sa ikasarang ko nga padakuon ang amon mga kabataan. Sang bata pa ako, nagtuon ako sa isa ka Katoliko nga eskwelahan, kag nagpalibog gid ako kon bala ang pila ka sahi sang edukasyon sa Biblia makabulig sa kabataan. Sa tabok sang karsada gikan sa amon balay sa Omori, Tokyo, may isa ka Lutherano nga simbahan, kag ginsilingan ko ang mga kabataan nga magasimba kami didto. Apang wala gid kami makahigayon sa pagkadto sa simbahan.
Sa baylo nga magkadto sa simbahan, sang masunod nga adlaw—sang maaga nga bahin sang 1959—isa sang mga Saksi ni Jehova ang nagduaw sa amon puluy-an. Gintipon ko gilayon ang mga kabataan, kag tanan kami nagpungko agod mamati. Ginpaathag sang Saksi gikan sa Biblia nga nagakabuhi na kita sa isa ka importante nga tion nga malapit na dulaon sang Dios ang kalautan sa duta. Nag-order ako sing apat ka Biblia upod ang mga literatura sa Biblia kag nagbaton sang iya tanyag nga duawon kami kada semana agod tudluan. Namangkot ako kon pila gid ang bulanan nga bayad kag natingala ako sang mahisayran nga wala gali nagabaton sing bayad sa ila pagtudlo ang mga Saksi ni Jehova. Lain gid sila gikan sa tanan nga manunudlo nga akon nakilala!
Ang akon mga anak nga babayi nagbaton gilayon sang mga kamatuoran sa Biblia, kag nagsugod pa gani kami sing regular nga grupo nga pagtuon sa amon puluy-an kada semana. Apang, matapos ang pila ka pagtinuon, indi na ako mapahamtang. Para sa akon isa ka mapiot nga tion ang panahon sang pagtuon, gani kon kaisa nagapanago ako ukon nagapalagyo kon oras na sang akon personal nga pagtuon sa Biblia.
Ang problema amo nga nahangpan ko nga ang tanan nga ginasiling sang Biblia husto kag nga dapat ako magpauyon sa panuytoy sini. Apang sa amo man nga tion, determinado ako nga mangin sampaton nga dibuhista, kag nagapati ako nga dapat ko huptan ang hilway nga panghunahuna agod mangin mapahituon. Subong resulta sang kagamo nga akon ginabatyag, nag-usmod ang akon pagdibuho. Ang akon mga dibuho ginbutang sa mapigaw nga duog sa eksibisyon.
Ang Akon Paglakbay sa Paris
Ginhunahuna ko nga ang pagduaw sa Paris makabulig sa akon nga mapauswag ang akon mga dibuho. Gani sang 1960, nagkadto ako didto bangod sang daku nga eksibit sa pagpakilala sang taliambong sang Japan sa Pransia nga ginhiwat didto. Ako lamang ang dibuhista nga babayi nga nagtambong didto halin sa Japan. Sa Paris, ang kinatuhayan sang mga kahimtangan sa pagkabuhi, pagpamayo, mga ideya, duag—ang tanan—nagganyat sa akon. Naglawig ang eksibit sing apat ka adlaw, kag sa kakibot ko, nagtambong man ang mga lider sang pungsod sa eksibit. Apang ang isa pa sang nagpakibot sa akon amo nga natahuman gid ang mga babayi sa ginasuksok ko nga mga kimono. Nagpamat-od ako nga magpabilin.
Bangod wala ako sing ideya kon paano mapadal-an sing kuwarta halin sa Japan, ginbaligya ko ang akon mga kimono. Sa amo, nagpabilin pa ako sing tatlo ka bulan sa pagtuon sang mga dibuho nga ginpasundayag sa mga art gallery. Madumduman ko pirme ang ginsiling sang isa ka dibuhista diin magkatupad ang amon mga dibuho nga ginapakabit sa eksibit. Nagsiling sia: “Gindibuho ko ang kasanag sang adlaw. Ang imo dibuho kinaandan nga madulom kag masubo bangod naimpluwensiahan ka sang mga pilosopiya sang Sidlangan.”
Ang isa ka mag-asawa gikan sa sanga talatapan
sang mga Saksi ni Jehova sa Paris nagduaw sa akon apartment. Matapos ang pila ka pagduaw, nagsugot ako sang ulihi nga mag-upod sa ila sa isa ka Cristianong miting. Sang pag-abot ko, natingala gid ako sang akon nakita. Isa ka babayi ang nagasuksok sang isa ka matahom pula kag malapad nga kalo. Isa pa gid ang nagasuksok sang isa ka bayo nga masili nga berde. Ang mga pamayo nagapabanaag sang estilo kag maayo nga kalidad, sa amo ang akon pagtamod sang mga Saksi nagbag-o sing bug-os.Nagdayaw man ako sa programa. Bangod nakita ko nga pareho ang mga pamaagi nga ginasunod sa bug-os nga kalibutan, nga may pareho nga mga pagpanudlo, narealisar ko nga ining grupo kag ang hilikuton sini indi ordinaryo lamang. Natandog gid ang akon tagipusuon, kay narealisar ko nga nagapakig-upod ako sa katawhan nga ginatuytuyan sang Dios.
Ang Pagdesisyon
Sa pagbalik ko sa Japan, nagsugod ako sa pagtuon sa Biblia sing serioso. Nasayran ko nga ang mga panuytoy sang aton Manunuga nagahatag sing kapin nga kahilwayan sangsa akon ginhanduraw. Mahigugmaon nga ginhatag niya sa aton ang indibiduwal nga mga personalidad subong man ang indibiduwal nga mga talento kag ang kahilwayan nga palambuon ini. Gani narealisar ko nga ang mangin isa ka Saksi ni Jehova wala nagakahulugan nga untaton sang isa ang iya gugma sa mga taliambong.
Nag-uswag kami sang akon mga anak nga babayi sa pagtuon sa Biblia. Ang akon isa ka anak nga babayi nagsimbulo sang iya dedikasyon kay Jehova paagi sa pagpabawtismo sa tubig sang 1961, kag ang isa pa gid sang 1962. Tubtob karon, nagpabilin sila nga matutom nga mga alagad sang Dios. Apang, wala ako gihapon magpabawtismo. Sang 1965, si Lloyd Barry, nga amo ang nagadumala anay sa pagbantala nga hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Japan, nagpalig-on sa akon sa pagsiling: “Hunahunaa lang kon daw ano katahom sang mga dibuho nga pagahimuon sang himpit nga mga tawo sa Paraiso!” Sang masunod nga tuig nabawtismuhan ako.
Ang Epekto sa Akon Pagdibuho
Sa paghinumdom, akon nakita kon paano ang mga pagbalhin sa akon kabuhi kag personalidad nakaapektar sa akon pagdibuho. Ang akon una nga mga dibuho madulom kag masubo, nga nagapabanaag sang kasakit, pag-antos, kag pagkawalay paglaum nga akon nabatyagan. Apang nian akon natun-an sa Biblia ang nahanungod sa aton Manunuga, ang iya tumalagsahon nga mga kinaiya, ang kalipay nga nagagikan sa pagdayaw sa iya, kag ang nagakaigo nga mga talaksan sa kabuhi. Samtang nagbalhin ang akon mga balatyagon, nagbalhin man ang akon mga dibuho.
Ginahinguyang ko karon ang madamo nga tion sa pagpaambit sang mensahe sang Biblia sa iban kag ginahimo ini sing regular. Ang pagpakigsugilanon sa mga tawo tuhoy sa mga kinaiya sang Dios, subong man tuhoy sa iya matahom nga katuyuan sa paghimo sining duta nga mangin isa ka paraiso sa idalom sang paggahom sang iya Anak, si Jesucristo, nagahatag sa akon sing daku nga kalipay kag pagkakontento. Ining pasad-sa-Biblia nga hilikuton nagpapagsik sa akon, kag mabatyagan ko gilayon ang handum nga magdibuho agod mapabutyag ang akon mga balatyagon. Kag samtang ang akon kalipay padayon nga nagatubo sa sulod sang mga tinuig, ang akon mga dibuho labi nga nagasanag.
Ang Pagpadaku sa Biblia
Nakabaton ako sing mga pangabay halin sa bug-os nga kalibutan sa pag-eksibit sang akon mga dibuho—halin sa Sydney, Vienna, London, kag New York. Apang, ang mga Europeanhon ang nagganyat sing labi sa akon mga dibuho. Ang mga eksperto sa Louvre Royal Academy of Arts sa Paris nagpamangkot: “Paano mapahulag gid sang Biblia kag Cristianismo ang isa ka Hapones nga
mapabutyag ang iya kalipay sa iya mga dibuho nga wala pa gid makita sa relihiosong taliambong sa sulod sang mga siniglo?”Ang salmista sa Biblia nga si David nagpabutyag sang iya mga balatyagon paagi sa musika, kag gingamit niya ang iya mga talento sa musika agod magtudlo sa iban tuhoy sa mga binuhatan sang Dios. Amo man sini ang akon tulumuron. Luyag ko magdayaw kay Jehova. Handum ko gid nga mabatyagan sang mga tawo sa akon mga dibuho ang kalipay nga matigayon sa pagkilala kay Jehova kag sa iya tumalagsahon nga mga kinaiya. Ang isa ka kritiko sang taliambong nagsiling tuhoy sa akon mga tig-ulo: “Ang mga tig-ulo sang mga dibuho sang dibuhista naggikan sa mga dinalan sang Biblia.” Nalipay gid ako nga matalupangdan sang mga tawo ang gahom sang Biblia sa akon mga dibuho.
Sang 1995 ang World Council of Arts, isa ka internasyonal nga organisasyon sa taliambong nga may ulong-talatapan sa Tokyo, nagpadya sa akon sing una nga lugar sa mataas-sing-ranggo nga mga dibuhista sa bug-os nga kalibutan. Ang konseho nagreport nahanungod sa akon mga dibuho: “Ang dibuhista nagkutlo sang mga tinaga gikan sa Biblia para sa mga tig-ulo . . . Ang tanan niya nga dibuho may laragway sang Biblia sa sini, apang amo gid sini ang eksakto nga kahulugan sang kabuhi para sa isa ka dibuhista nga nagalakat upod sa Dios.”
Ang nasambit sa ibabaw isa ka pagpatuhoy sa kamatuoran nga masami ko ginalaragway ang isa ka bukas nga Biblia sa akon mga dibuho. Sining karon lang, ginalakip ko ang naimprinta nga mga pahina sang Biblia sa akon mga dibuho. Gani ang tumalan-aw mabuyok sa ginpili ko nga tig-ulo subong man sa mga tinaga sa Biblia kag sa paagi nga akon ginpresentar ini sa akon mga dibuho.
Sang 1999 ang pila sang akon mga dibuho gin-eksibit sa Bangkok, Thailand. Ang isa gintig-uluhan “Daw Ano ka Makatilingala Sang Paghimo ni Jehova Sang Duta, Ginhatag Ini sa Tawo Subong Isa ka Puluy-an,” kag ang isa pa gid natig-uluhan, “Ang Pangamuyo ni Hari David: ‘Jehova, Tuguti ang Tagipusuon Sining mga Tawo nga Mahiusa sa Imo.’” Gin-agda ako sa palasyo sang hari sa Thailand kaupod sang iban pa nga dibuhista. Luyag sang hari nga hambalan namon ang akon mga dibuho, kag madamo sia sing ginpamangkot sa akon. Malawig ang amon pagsugilanon, lakip ang mga komento tuhoy sa akon pasad-sa-Biblia nga mga pagpati. Pagkatapos sadto, ginregaluhan ko sia sing isa ka dibuho.
Sa sulod sang nagligad nga 35 ka tuig, nakapangalagad man ako sa isa ka komite sa paghatag sing padya sa mga hinimuan sang iban nga mga dibuhista. Ang akon naluyagan nga mga dibuho nagapabutyag sing emosyon. Matahom ang isa ka dibuho para sa akon kon ini nagabilin sing isa ka makapahamuot nga impresyon, nga nagahatag sa akon sing nasulod nga kalinong. Gindayaw ko gid sing daku ang mga laragway nga makita sa mga publikasyon sang mga Saksi ni Jehova, nga nagatuman sang katuyuan sini sa pagpresentar sing matutom sa mensahe sang Biblia.
Mga Pagpakamaayo Subong Isa ka Alagad sang Dios
Subong resulta sang akon pagdibuho, natigayon ko ang pinasahi nga mga kahigayunan sa pagpanaksi tuhoy kay Jehova nga Dios kag sa iya dakung mga katuyuan para sa duta. Nangin matuod gid ini sa tion sang mga interbyu para sa mga artikulo sang magasin kag sa mga programa sa telebisyon. Sa katunayan, diin man ako makadto ukon sin-o man ang masugilanon ko, ginatinguhaan ko nga mapahibalo sa mga tawo nga bangod sang pagtuo, kasadya, kag kalipay nga naggikan sa pag-alagad kay Jehova nga Dios nga mahimo ko ang akon mga dibuho.
Kumbinsido ako nga kon iampo ko ang akon pagtuo, indi na ako makadibuho sing subong sa ginahimo ko. Apang bangod isa ako sang mga Saksi ni Jehova kag bangod ang kamatuoran sang Pulong sang Dios amo ang naghatag sa akon sing kasadya kag kalipay, bangod sini nga mga rason makahimo ako sing mga dibuho.
[Retrato sa pahina 21]
Sang yara ako sa Paris
[Retrato sa pahina 22]
Upod sa akon duha ka anak nga babayi karon