Pagbantay sa Kalibutan

Tsa nga Makabato sa Virus

Ang una nga mga pagtuon sa laboratoryo nagapakita nga “madamo sa mga ginabaligya nga tsa ang daw nagapaluya ukon nagapatay sa mga virus,” report sang Reuters Health Information. Madamo nga sahi sang berde kag itom nga tsa, mainit kag mabugnaw, ang gintilawan sa mga basad sang sapat nga naimpeksion sang mga virus subong sang herpes simplex 1 kag 2 kag ang T1 (nga bakterya) nga virus. Suno sa manugpanalawsaw nga si Dr. Milton Schiffenbauer sang Pace University sa New York, “ang mabugnaw ukon mainit nga tsa nagapatay ukon nagapaluya sa [herpes] nga virus sa sulod sang pila ka minuto.” Amo man ang nangin resulta sa T1 nga virus. Bisan indi pa maathag kon paano ginaatake sang tsa ining mga virus, natalupangdan sang mga manugpanalawsaw nga bisan dugangan pa nila sing tubig ang tsa, epektibo gihapon ini. Natalupangdan nga ang itom nga tsa daw mas maayo mag-atake sa virus sangsa berde nga tsa.

Natago nga mga Katalagman sa Pransia

Ginabantabanta nga mga 1.3 milyones toneladas sang makapatay nga kagamitan sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I kag II ang nagapabilin nga nalubong sa Pransia, report sang Le Figaro. Ang anay patag-awayan may nagalinapta nga daan nga mga bomba kag mga chemical shell nga nagapabilin nga makatalagam sa tawo kag sa palibot. Sanglit madamo sing anay bakante nga lote ang nangin pamalay ukon nangin industriyal nga mga duog na karon, ang hubon sang nagapanguha-bomba nagabaton sing linibo ka tawag kada tuig. Sa gihapon, ginatos ka aksidente ang nagakatabo, kag kapin sa 600 ka eksperto sa pagpanguha sing bomba ang napatay samtang nagapanguha sing bomba sa ulot sang 1945 kag 1985. Kag sa karon nga kadasigon, suno sa mga espesyalista, nagakinahanglan sing 700 ka tuig tubtob madula sing bug-os ining mga hinganiban!

Tubig Para sa mga Turista?

“Madamo sa mga balakasyunan sa bilog nga kalibutan ang nagahimakas nga malandas ang walay untat nga pagdagsa sang mga turista, nga ang pagkinahanglan sing dugang pa nga mga swimming pool kag mga halampangan sang golf nagaubos sang ila suplay nga tubig,” report sang The Guardian sang London. “Daku gid kag bug-os kalibutan ini nga problema,” siling ni Tricia Barnett sang Tourism Concern. “Kon kaisa isa lang ka gripo ang makita mo sa isa ka minuro [sa Aprika], samtang madamo sing gripo kag shower sa tagsa ka hulot sang kada otel.” Ginabantabanta sang isa ka bug-os kalibutan nga organisasyon sa konserbasyon nga ang isa ka turista sa Espanya nagagamit sing 880 litros nga tubig kada adlaw, samtang ang isa ka lokal nga pumuluyo nagagamit lamang sing 250 litros. Ang isa ka 18-ka-buho nga halampangan sing golf sa kigas nga pungsod nagakinahanglan sing tubig nga katumbas sa kinahanglanon sang isa ka banwa nga may 10,000 ka pumuluyo. Ginabantabanta sang United Nations Food and Agriculture Organization nga ang tubig nga ginagamit sang 100 ka turista sa 55 ka adlaw makapatubo sing bastante nga humay nga makapakaon sa 100 ka pumuluyo sa sulod sang 15 ka tuig.

Mga Katalagman sa Pagpanigarilyo

“Ang ginatunaan sang isa sa kada walo nga nagakapatay bangod sang kanser sa baga sa mga wala nagapanigarilyo amo ang indi direkta nga pagpanigarilyo,” siling ni Naohito Yamaguchi sang National Cancer Center Research Institute sang Japan. Ginbasi sang mga sientipiko ang ila tukib sa isa ka pagtuon sa 52,000 ka tawo nga napatay bangod sang kanser sa baga. Dugang pa, “ang madugay na nga pagpanalawsaw nagapakita nga ang makahililo nga carbon monoxide kag mga elemento nga nagatuga sing kanser mas madamo sa aso nga ginahaklo sang mga wala nagapanigarilyo sangsa aso nga direkta nga ginasuyop sang mga nagapanigarilyo,” siling sang pamantalaan nga Asahi Shimbun. Sang 1999, natukiban sang isa ka pagtuon sang gobierno sa Japan sa 14,000 ka tawo nga 35 porsiento sang mga nagatrabaho ukon nagaeskwela kag 28 porsiento sa puluy-an ang nadayag sa indi direkta nga paghaklo sing sigarilyo. “Dapat mahibaluan sang mga nagapanigarilyo nga ginahalitan nila ang mga wala nagapanigarilyo sa kasangkaron nga kinahanglan ang lakas nga pagpanikasog agod painon ining duha ka grupo,” siling ni Yamaguchi.