Ang Adlaw sang Kasal—Makalilipay Apang Mabudlay
Ang Adlaw sang Kasal—Makalilipay Apang Mabudlay
GINAPAKITA sang Biblia nga si Jehova nga Dios—nga nakakilala sing maayo sang mga tawo sangsa kay bisan sin-o—amo ang nagdumala sang una nga kasal. Ginsugdan niya ang pag-asawahay subong ang pundasyon sang tawhanon nga katilingban. (Genesis 2:18-24) Kag sa inspirado nga Pulong sang Dios, ang Biblia, masapwan naton ang nanuhaytuhay nga prinsipio nga makabulig sa pagtuytoy sa aton kon nagaplano sing isa ka kasal.
Halimbawa, nagsiling si Jesus nga dapat ‘ihatag [sang mga Cristiano] kay Cesar ang mga butang nga iya ni Cesar.’ (Mateo 22:21) Sa amo, dapat nila sundon ang kasuguan sang pungsod. Ang pag-asawahay nga nagasunod sa ginapatuman sang kasuguan nagaamlig sa mga kalaslon sa madamo nga paagi, subong sang pagpaathag sing espesipiko sang mga responsabilidad sa kabataan (pati na ang pag-aman sing puluy-an, pagkaon kag panapton, kag ang edukasyon) kag sang mga kinamatarong sa palanublion. May mga kasuguan man nga nagaamlig sa mga katapo sang pamilya batok sa pag-abuso kag paghingalit. *
Ang mga Paghanda
Kon madesisyunan nga ang magnobyo magpakasal kag ang kasal himuon nahisuno sa mga kasuguan kag mga prinsipio sang Biblia kag sa kasuguan man sang pungsod, ano ang praktikal nga mga butang nga dapat binagbinagon? Lakip sa sini amo ang petsa kag ang luyag nga sahi sang seremonya sa kasal.
“Mahimo nga indi gid magkapareho ang mga ideya sang kalaslon kag sang mga ginikanan, kag mahimo nga indi sila makadesisyon kon bala sundon nila ang luyag nila ukon ang mga tradisyon sang pamilya,” siling sang isa ka libro tuhoy sa sini nga topiko. Ano ang sarang himuon? “Wala sing mahapos nga mga solusyon sa sini, kundi ang magpamati sing mataktikanhon, hambalan ang mga problema, kag magkompromiso. Isa ini ka emosyonal nga tion para sa tanan, kag ang diutay nga paghunahuna sing mahalungon kag paghangop makabulig sing daku agod mangin mas mahapos ang paghimo sing mga kahimusan.”—The Complete Wedding Organiser and Record.
Bisan pa daku ang mahimo sang mahigugmaon nga mga ginikanan agod mapat-od ang kadalag-an sang amo nga adlaw, dapat pamatukan nila ang pagsulay nga ipilit ang ila mga luyag. Sa pihak nga bahin, bisan pa ang katapusan nga mga desisyon himuon sang mga kalaslon, dapat nila pamatian ang maayo-sing-tuyo nga laygay. Kon nagapamat-od kon ano nga mga panugda ang batunon, dapat dumdumon sang kalaslon ang laygay sang Biblia: “Ang 1 Corinto 10:23, 24.
tanan nga butang tugot; apang indi tanan nga butang may kaayuhan. Ang tanan nga butang tugot; apang indi tanan nga butang nagapalig-on. Padayon nga pangitaon sang kada isa, indi ang kaugalingon nga kaayuhan, kundi ang iya sang iban nga tawo.”—Ang mga paghanda nagalakip sang nanuhaytuhay nga hilikuton, halin sa pagpadala sing mga imbitasyon pakadto sa pag-organisar sa punsion. “Kon labi nga mahim-ong ini nga paghanda, labi nga pagkamainandamon kag pagplano ang ginahimo, mas diutay ang kalapyo kag tension,” siling ni H. Bowman sa iya libro nga Marriage for Moderns. “Bisan sa pinakamaayo nga mga kahimtangan,” paandam niya, “mahimo nga may kalapyo, kag makatarunganon lamang nga maghimo sing tanan nga rasonable nga panikasog agod mapahaganhagan ini.”
May mga buluhaton nga dapat ilihug sa iban kag mga bisita nga amumahon. Makabulig bala ang mga abyan ukon pamilya? Ang pila ka butang nga indi gid man kinahanglan nga himuon sang nobya kag nobyo mismo mapahimo bala sa iban nga masaligan?
Ang Kagastuhanan
Kinahanglanon ang rasonable nga badyet. Indi makatarunganon ukon mahigugmaon nga paabuton nga mangutang ang kalaslon ukon ang ila mga ginikanan agod gastuhon sa kasal nga labaw sa ila masarangan. Madamo nga makasarang sing engrande nga kasal ang namat-od nga himuon ini nga simple lamang. Ano man ang kahimtangan, nasapwan sang pila ka kalaslon nga makabulig ang paghimo sing listahan para sa ginabulubanta kag aktuwal nga kagastuhanan. Mapuslanon man nga may listahan sang mga butang nga dapat matapos sa gintalana nga tion. Ang pagtanda lamang sa hunahuna sining mga gintalana nga oras mahimo gid nga makapahuol.
Pila ang gastuhon sa kasal? Ang gastos nagkalainlain sa nanuhaytuhay nga lugar, apang diin ka man nagapuyo, maalamon nga pamangkuton ang imo kaugalingon: ‘Masarangan bala namon ang tanan nga butang nga amon ginplano? Kinahanglanon gid bala ini?’ Si Tina, nga isa ka nobya, nagsiling: “Ang pila ka butang nga daw ‘kinahanglanon gid’ sa tion sang pagplano ang indi gid man gali kinahanglanon.” Binagbinaga ang laygay ni Jesus: “Sin-o sa inyo nga nagahandum sa pagtukod sing torre ang wala anay nagalingkod kag nagabulubanta sang kabilihanan, agod mahibaluan kon bala may bastante sia nga inugpahuman sa sini?” (Lucas 14:28) Kon indi mo masarangan ang tanan nga butang nga luyag mo, dulaa ang pila ka butang. Bisan kapin pa ang imo masarangan, ayhan luyag mo gihapon nga huptan ini nga simple.
Sa Italya, ang isa ka eksibit nga ginhiwat sa pagpasayod sa mga serbisyo kag mga balaligya nga matigayon para sa mga kasal naghatag sing ginbulubanta nga kantidad kon pila ang magasto sang isa ka kinaandan nga nobya sa Italya. Koloreti kag pagpakopyur, $450; pag-arkila sing maluho nga awto, $300; video sa kasal, $600; album sa kasal (wala labot sa mga retrato), $125-500; mga bulak, $600; punsion, $45-90 kada tawo; trahe, kapin sa $1,200. Ginabinagbinag ang pagkaimportante sang okasyon, ang handum nga himuon ang pila ka butang nga espesyal halangpunon. Apang ano man ang nadesisyunan dapat himuon ini sing balanse.
Bisan pa ang iban nagagasto sing daku, ang iban kontento na sa pagkinot—ukon nagahimo sini bangod wala na sila sing mapilian pa. “Mga payunir [bug-os tion nga mga ebanghelisador] kami nga duha, kag wala kami sing kuwarta, apang indi ini importante,” siling sang isa ka nobya. “Ang akon ugangan nga babayi ang nagbakal sing tela para sa trahe, nga gintahi sang isa ka abyan bilang regalo niya sa kasal. Ang mga imbitasyon ginsulat sang akon palamanhon, kag ginpahulam kami sing awto sang isa ka Cristianong abyan. Para sa punsion,
ginbakal namon ang panguna nga mga kinahanglanon, kag may naghatag sa amon sing alak. Indi yadto engrande, apang bastante na yadto.” Suno sa isa ka nobyo, kon ang pamilya kag mga abyan magbinuligay, “mabuhinan sing daku ang kagastuhanan.”Ano man ang ila pinansial nga kahimtangan, dapat likawan sang Cristianong mga kalaslon ang bisan ano nga pagpasobra, pagkakalibutanon, ukon pagpakitakita. (1 Juan 2:15-17) Makapasubo gid kon bangod sang isa ka malipayon nga okasyon kaangay sang kasal malapas sang isa ang Makasulatanhon nga mga prinsipio tuhoy sa paghaganhagan, nga nagapaandam batok sa sobra nga pagkaon, sobra nga pag-inom, ukon sa iban pa nga butang nga nagaupang sa isa ka tawo nga kabigon nga “di-salabdungon”!—Hulubaton 23:20, 21; 1 Timoteo 3:2.
Likawi ang huyog sa pagtinguha nga mangin mas engrande kag mas maayo ang kasal sangsa iban. Binagbinaga ang malahalon nga mga belo nga ginsuksok sang duha ka nobya sa isa ka pungsod—ang isa ka belo 13 metros ang diametro kag nagabug-at sing 220 kilos; ang isa naman 300 metros kalaba, nga nagakinahanglan sing 100 ka abay sa pag-uyat sini. Ang pag-ilog bala sa sini nagahisanto sa laygay sang Biblia tuhoy sa pagkamakatarunganon?—Filipos 4:5.
Dapat Bala Sundon ang Tradisyon?
Bangod nanuhaytuhay ang mga tradisyon sa kasal sa nagkalainlain nga mga pungsod, imposible nga komentuhan ang tanan sini. Kon nagapamat-od kon bala sundon nila ang isa ka kinabatasan, maayo nga pamangkuton sang kalaslon ang ila kaugalingon: ‘Ano ang kahulugan sini? May kaangtanan bala ini sa isa ka disparatis nga nagapangabay sing swerte ukon pertilidad—subong sang pagsabwag sing bugas sa bag-ong kasal? May kaangtanan bala ini sa butig nga relihion ukon sa iban pa nga mga buhat nga ginapakamalaut sang Biblia? Ini bala di-makatarunganon ukon di-mahigugmaon? Ini bala makapakahuya ukon makapasandad sa iban? Makapautwas bala ini sing mga pagduhaduha tuhoy sa mga motibo sang kalaslon? Indi bala ini maugdang?’ Kon may pagpangduhaduha sa bisan diin sini nga mga punto, mas maayo nga likawan ang tradisyon kag, kon kinahanglanon, pahibalua nga daan ang mga bisita tuhoy sa desisyon.
Kalipay kag Emosyon
Daku nga kalipay kag kasubo ang ginabatyag sa sining daku nga adlaw. “Daku gid ang kalipay, daw isa ini ka damgo nga nagmatuod,” siling sang isa ka nobya. Apang ang nobyo naghinumdom: “Amo yadto ang pinakamasubo apang pinakamalipayon man nga adlaw sa akon kabuhi. Ang akon mga ugangan naghilibion gid bangod ginkuha ko ang ila panganay nga anak nga babayi, ang akon asawa naghibi sang nakita nga nagahibi ang iya mga ginikanan, kag sang ulihi, naghibi man ako bangod indi ko na ini mapunggan.”
Ang mga reaksion kaangay sini indi dapat kahangaw-an—bangod ini sa tension. Indi man makapakibot kon ang pagtamdanay sang mga katapo sang pamilya, bisan sang kalaslon pa gani, medyo indi maayo kon kaisa. “Kay man, mahimo nga amo ini ang ila una nga eksperiensia sa pag-iskedyul sing isa ka daku nga okasyon nga magkaupod, kag ang kakunyag mahimo gid nga mag-apektar sang ila kaangtanan sa pila ka paagi,” siling sang The Complete Wedding Organiser and Record. “Indi makabulig ang maakig bangod indi nangin maayo ang mga butang subong sang ginalauman; ang pagpangayo sing laygay kag suporta sa tion nga kaangay sini makabulig gid.”
Ang isa ka nobyo nagsiling: “Ang mapasalamatan ko gid kuntani kag pirme ginahinulsulan nga wala ako sini amo ang isa ka manuglaygay nga mahimo ko mapalapitan kag mapautwasan sang akon nasulod nga mga balatyagon.” Sin-o pa ang mas maayo nga magatungod sini sangsa isa ka hamtong nga abyan ukon paryente ukon isa pa ka eksperiensiado nga tawo sa Cristianong kongregasyon?
Kon makita sang mga ginikanan ang ila anak nga nagabiya sa puluy-an, mahimo sila magbatyag sing kalipay, bugal, kahidlaw sa nagligad, kag kahangawa. Apang, dapat nila marealisar nga nag-abot na ang tion nga ang ila anak ‘magabiya sa iya amay kag sa iya iloy’ kag magaupod sa iya tiayon kag “mangin isa ka unod,” subong sang gintuyo sang Manunuga. (Genesis 2:24) Nagakomento tuhoy sa iya reaksion sang ginkasal ang iya subang nga anak nga lalaki, ang isa ka iloy naghinumdom: “Naghibi ako, apang indi lamang tungod sa kasubo, kundi tungod man sa kalipay nga makatigayon ako sing isa ka pinalangga nga umagad nga babayi.”
Agod ang okasyon mangin makalilipay kag makapalig-on, ang mga ginikanan—subong sang nobya kag nobyo—kinahanglan magpakita sing Cristianong mga kinaiya sang pagkooperar, pagkakalmado, di-makagod, kag pagbaton sa tuhay nga mga pagtamod.—1 Corinto 13:4-8; Galacia 5:22-24; Filipos 2:2-4.
Ang iban nga mga nobya nagakahangawa nga Manugwali 9:11) Tinguhai nga indi madula ang imo pagkapalalahog sa atubangan sang mga kabudlayan, kag hupti ang positibo nga panimuot. Kon may matabo nga wala mo ginalauman, dumduma nga sa ulihi nga tinuig, magakadlaw ka sa sini samtang ginaistorya mo ini. Indi pagtuguti nga bangod sang diutay nga mga problema, madula na ang kalipay sang kasal.
basi may indi maayo nga matabo sa adlaw sang ila kasal—nga basi makupusan sing goma ang awto kag maulihi sa pag-abot sa seremonya, nga mangin indi maayo ang panahon, ukon ang trahe de boda may diperensia kag subol na agod liwaton. Ayhan wala sing amo sini nga matabo. Apang, mangin realistiko. Indi tanan nga butang mangin himpit. Ang indi maayo nga mga kahimtangan dapat batunon. ([Nota]
^ par. 3 Tuhoy sa sini, madamo nga pungsod ang nagadumili sang pagpakasal sing makaduha, incesto, pagdaya, kasingki sa pag-asawahay, kag pag-asawahay sang mga menor-de-edad.
[Blurb sa pahina 7]
“Ang pila ka butang nga daw ‘kinahanglanon gid’ sa tion sang pagplano, indi gid man gali kinahanglanon.”—TINA, ISA KA NOBYA
[Kahon/Mga retrato sa pahina 7]
ISA KA HALIMBAWA SANG LISTAHAN SA PAGHANDA *
6 ka bulan ukon kapin pa sing abanse
❑ Hambali ang mga plano upod sa palamanhon ukon palangasaw-on, mga ugangan, kag mga ginikanan
❑ Desisyuni ang sahi sang kasal nga naluyagan
❑ Banabanaa ang badyet
❑ Usisaa ang mga ginapatuman sang kasuguan
❑ Magpareserba sa lugar nga hiwatan sang punsion
❑ Kontaka ang retratista
4 ka bulan
❑ Magpili (gikan sa human na nga trahe), magbakal, ukon magpatahi sing mga panapton sa kasal
❑ Mag-order sing mga bulak
❑ Magpili kag mag-order sing mga imbitasyon
2 ka bulan
❑ Ipadala ang mga imbitasyon
❑ Magbakal sing mga singsing
❑ Tigayuna ang kinahanglanon nga mga dokumento
1 ka bulan
❑ Itakus ang mga panapton pangkasal
❑ Pat-ura liwat ang mga order kag mga appointment
❑ Magsulat sing mga pagpasalamat sa bisan ano nga regalo nga nabaton na
2 ka semana
❑ Sugdi ang pagsaylo sang personal nga mga pagkabutang sa bag-o nga ilistaran
1 ka semana
❑ Pat-ura nga nahibaluan sang tanan nga kabulig ang ginapaabot sa ila
❑ Maghimo sing kahimusan sa pag-uli sang bisan ano nga gin-arkilahan ukon ginhulam nga mga butang
❑ Ipahimo sa iban ang tanan nga posible nga butang
[Nota]
^ par. 31 Mahimo ini bag-uhon suno sa lokal nga mga ginapatuman sang kasuguan kag personal nga kahimtangan.
[Retrato sa pahina 8]
“Ang gintingob sang Dios dili pagbulagon sang tawo”