Nagasolo nga Ginikanan, Apang Wala Nagaisahanon

“Kon mag-abot sa balay ang akon mga kabataan kag ginahakos ako kag ginasilingan nga palangga nila ako, amo ini ang labing maayo nga bahin sang pagkailoy.”​—⁠DORIS, NAGASOLO NGA ILOY SANG DUHA KA ANAK.

ANG nagasolo nga mga ginikanan ginapasalig sang mga pinamulong sa Biblia: “Ang mga kabataan isa ka pagpakamaayo kag dulot gikan sa GINUO.” (Salmo 127:​3, Contemporary English Version) Kon ang mga kabataan ginapadaku sa pamilya nga may nagasolo nga ginikanan, hamili man sila sa mga mata sang Dios. Luyag sang aton Manunuga nga magmadinalag-on ang mga pamilya nga may nagasolo nga ginikanan. Ang Biblia nagasiling tuhoy sa iya: “Ang bata nga lalaki nga ilo sa amay kag ang balo nga babayi ginapaumpawan niya.” (Salmo 146:9) Mapat-od sang nagasolo nga mga ginikanan nga ang Dios handa magsakdag sa ila.

Ang isa ka bata may kinamatarong nga padakuon sa isa ka mahigugmaon, hilway sa peligro, kag malig-on nga kahimtangan agod magtubo sia sa pisikal, emosyonal, kag espirituwal. Katungdanan kag pribilehiyo sang tagsa ka ginikanan nga gamiton sang Dios sa paghanas sa bata.

Nasapwan sang madamo nga nagasolo nga ginikanan nga ang kadalag-an nagakinahanglan sang maukod nga pangamuyo, dalayon nga pag-aplikar sing mga prinsipio sa Biblia, kag bug-os nga pagsalig kay Jehova. Nahisuno ini sa laygay nga masapwan sa Salmo 55:22: “Ihaboy ang imo lulan kay Jehova, kag sia magaalay-ay sa imo.”

Sa pulupanag-on, ang mga lolo kag lola, ang lokal nga mga gulang, kag ang eksperiensiado nga mga ginikanan sa Cristianong kongregasyon mahimo makabulig sa pamilya nga may nagasolo nga ginikanan sa pag-atubang sang mabudlay nga mga kahimtangan. Matuod, daku gid ang mabulig sang mga miembro sang pamilya kag sang mga masigkasumilimba sa pagsuporta sa mga panikasog sang nagasolo nga mga ginikanan, apang ang ginhatagan gid sang responsabilidad sang Dios amo ang mga ginikanan sang bata.⁠ *

 Makalilipay nga madamo nga nagasolo nga ginikanan ang nagmadinalag-on sa pag-atubang sang mga kabudlayan sang ila kahimtangan kag nakapadaku sing responsable, mabuot, kag mahinadlukon sa Dios nga mga kabataan. Ang Magmata! nakighambal sa pila sa ila. Yari ang pila ka butang nga kinaandan sa sining mga ginikanan.

• Maayo nga pagdumala sa puluy-an. Ginapanikasugan sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan nga mangin organisado kag pahisantuon ang mga iskedyul. Ang nagakaigo nga pagplano kag organisasyon importante. Ang Biblia nagasiling: “Ang mga plano sang maukod nagapadulong gid sa kaayuhan.”​—⁠Hulubaton 21:5.

• Dedikasyon. Ang kabuhi sang pamilya amo ang isa sang una nga mga prioridad sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan. Ginauna nila ang mga kinahanglanon sang mga kabataan sangsa ila.​—⁠1 Timoteo 5:8.

• Timbang nga pamaagi. Wala ginapakadiutay ukon ginapasobrahan sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan ang mga problema; ginapangitaan nila ini sing solusyon. Ginabaton nila ang mga kabudlayan kag ginatinguhaan nga malandas ini nga wala nagakaluoy sa kaugalingon ukon wala sing paghinakit.

• Maayo nga komunikasyon. Ginapalig-on sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan ang komunikasyon. Ginapalig-on nila ang maathag kag tampad nga pagpabutyag sing panghunahuna kag balatyagon sa pamilya. Ang isa ka nagasolo nga amay nagsiling tuhoy sa iya kabataan: “Nagapakighambal ako sa ila sa tanan nga kahigayunan. Suod kami nga nagaupdanay kon nagaluto kami. Amo ini ang tion nga nagatu-ad sila sa akon.”

• Pag-atipan sa kaugalingon. Walay sapayan sang kasakuon, nahisayran sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan nga ang pag-atipan sa ila espirituwal, emosyonal, kag pisikal nga mga kinahanglanon importante. Si Ethel, nga isa ka diborsiada nga nagasolo nga iloy sang duha ka kabataan, nagpaathag: “Ginatigan-an ko sing tion ang akon kaugalingon. Halimbawa, kon ginatudluan sing musika sang isa ka abyan ang mga kabataan, may isa ka oras ako para sa akon kaugalingon. Nagalingkod ako kag wala ginapaandar ang TV.”

• Positibo nga panimuot. Ginahuptan sang madinalag-on nga nagasolo nga mga ginikanan ang positibo nga panimuot sa pagkaginikanan kag sa kabuhi sa kabilugan. Makita nila ang positibo nga aspekto sa makapahuol nga mga kahimtangan. Ang isa ka nagasolo nga iloy nagsiling: “Narealisar ko nga ang mangin solo nga ginikanan indi tanan negatibo.”

Mga Sugilanon sang Kadalag-an

Epektibo bala ini nga mga prinsipio? Huo, subong makita sa pila ka sugilanon sang kadalag-an sang nagasolo nga mga ginikanan. Si Gloria, isa ka  diborsiada, nga nagasolo kag nagatrabaho nga iloy sa Inglaterra, nga ginsambit sa nahauna nga artikulo, nagpadaku sing duha ka anak nga lalaki kag isa ka anak nga babayi. Nagdaku sila nga tatlo nga nangin bug-os tion nga Cristianong mga ministro, kag ginahugod ang ila kabuhi sa pagpauswag sing edukasyon sa Biblia. Sang ginpamangkot kon paano sia nagmadinalag-on, si Gloria nagpaathag: “Ang una nga hangkat amo ang padayon nga pagdumala sing regular kag makawiwili nga pagtuon sang pamilya sa Biblia. Luyag ko nga ang mga kabataan mangin malipayon, may kalinong sa hunahuna, mangin kontento, kag maproteksionan batok sa mga siod. Nakakita ako sing trabaho nga panggab-i. Tulumuron ko nga mangin kaupod ang kabataan tubtob sa masarangan ko. Antes ako magkadto sa trabaho, nagapangamuyo kami subong pamilya kag ginapatulog ko sila. Samtang nagatrabaho ako ang akon tiya ang nagapabilin sa balay.”

Paano nabuligan ni Gloria ang iya kabataan sa pagpahamtang sing husto nga mga prioridad? Nagsiling pa sia: “Tulumuron ko gid nga unahon ang espirituwal nga mga butang. Wala kami sing madamo nga kuwarta, kag ginasiling ko ini sing tampad sa mga kabataan. Ginahimo ko mismo ang mga butang nga ginapahimo ko sa ila, kag mabinuligon gid sila.” Nagahinumdom kon paano niya nahuptan nga suod ang pamilya, si Gloria nagsiling: “Ang sekreto amo ang paghimo sing mga butang nga magkaupod. Wala sing nagapakuribong sa iya kuwarto. Magkaupod kami nga nagaluto, nagapaninlo, kag nagapangdekorar. Ginabalanse namon ang amon mga aktibidades. Pirme ko ginapat-od nga may yara man paglingawlingaw.”

Si Carolyn, nagasolo nga iloy sang bata nga lalaki nga si Joseph, nalipay sa paagi sang pagdaku sang iya bata. Ano ang iya sekreto? “Ginabasa namon nga magkaupod ang Biblia antes magtulog,” siling niya, “kag dayon ginapamangkot ko sia tuhoy sa iya natun-an. Dugang pa, ginabinagbinag namon ang pinili nga mga parapo gikan sa pasad-sa-Biblia nga mga publikasyon kag ginaaplikar ini sing personal. Nakabulig ini kay Joseph kon nagaatubang sia sing mga problema, subong sang pagpangdaugdaug sa eskwelahan.” Ginabaton ni Carolyn nga ang iya kabuhi indi gid mahapos, apang wala sia nagabatyag nga nagaisahanon. Sia nagsiling: “Isa ini ka dalayon nga paghimakas, apang nabatyagan ko nga ginabuligan gid ako ni Jehova. Nakabaton man ako sing madamo nga pagpalig-on gikan sa Cristianong kongregasyon.”

Ang mga sugilanon sang kadalag-an sang linibo ka nagasolo nga ginikanan, subong nanday Gloria kag Carolyn, nagapamatuod nga ang mga ginikanan karon makasalig sa mga prinsipio sang Biblia nga madugay na napamatud-an nga epektibo sa pagpadaku sing maayo kag malig-on sa espirituwal nga mga kabataan. (Hulubaton 22:6) Mahimo gid magmadinalag-on! Ang nagasolo nga ginikanan nagaatubang sing madamo nga hangkat nga nagahatag sing mga kahigayunan para sa pagtubo kag pagpaambit. Ang pagsandig sing bug-os sa Dios kag ang pagkakumbinsido nga magabulig sia amo ang pinakamaayo nga paagi agod malandas ang kabudlayan sang nagasolo nga ginikanan.​—⁠Salmo 121:1-3.

[Nota]

[Mga retrato sa pahina 11]

Ang pagtuon sang pamilya sa Biblia nakabulig sa tatlo ka kabataan ni Gloria nga mangin bug-os tion nga Cristianong mga ministro. Ginatan-aw nila diri ang isa ka sulat kag retrato sang subang nga anak nga lalaki, nga isa na ka misyonero karon

[Mga retrato sa pahina 12]

Si Carolyn kag ang iya anak, nga si Joseph