Ngaa Isa Ini ka Nagadaku nga Problema?
Ngaa Isa Ini ka Nagadaku nga Problema?
NAHIBALUAN mo bala nga ang pagbaligya sing tawo amo ang ikatlo nga pinakadaku nga krimen sa kalibutan, nga nalampasan lamang sang negosyo sa droga kag mga armas? Suno sa United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization, ang tanan nga sahi sang prostitusyon padayon nga nagauswag.
Sa isa ka pungsod sa Latin Amerika, ang Congressional Committee of Inquiry nagreport nga may yara kapin sa 500,000 ka bata nga pampam, bisan pa ilegal ang prostitusyon.
Sa isa pa ka pungsod, may yara kapin sa 300,000 ka bata nga pampam sa mga kalye, ilabi na sa mga duog nga ginabaligya ang mga droga.
Sa mga pungsod sa Asia, ginareport nga mga isa ka milyon ka lin-ay ang ginagamit subong mga
pampam sa mga kahimtangan nga kaanggid sa pag-ulipon. Ang iban nga mga pungsod kilala subong mga sentro sang prostitusyon sang mga bata kag turismo sa sekso.Bangod sang pagdamo sang mga balatian nga ginapaliton paagi sa seksuwal nga paghuliray, subong sang AIDS, ang mga kustomer handa sa pagbayad sing mas mataas nga mga presyo para sa mga bata nga mahimo birhen pa kag gani wala pa sing balatian. “Bangod sang kahadlok sa AIDS, mas luyag sang mga lalaki ang mas lamharon nga mga bata nga babayi kag mga bata nga lalaki, amo nga nagagrabe pa ang problema,” paathag ni Luíza Nagib Eluf sang Ministry of Justice sang Brazil. Sia nagsiling: “Ang seksuwal nga paghingalit sa mga bata nga babayi kag sa mga tin-edyer amo ang pinakamabug-at nga problema sang katilingban sa tunga sang imol nga mga kababayin-an sa Brazil.”
Kaimulon kag Prostitusyon sang mga Bata
Ang prostitusyon sang mga bata nagatin-ad sa mapiot kag imol nga kahimtangan. Suno sa isa ka opisyal sang gobierno, ang paghingalit kag prostitusyon sang mga bata sa iya pungsod “maathag nga naangot sa pagkabungkag sang pamilya kag resulta sang kapigaduhon kag gutom.” Ang iban nga mga ginikanan nagasiling nga ang kaimulon amo ang nagtiklod sa ila nga ibaligya ang ila kabataan sa prostitusyon. Ang mga kabataan sa kalye nangin pampam bangod amo lamang ini ang ila paagi agod mabuhi.
Ginpaathag sang pamantalaan nga O Estado de S. Paulo nga ang isa ka bata nga babayi nga nagaupod-upod sa gang sa kalye mahimo nga mangin pampam sa ulihi. Agod may makaon sia, mahimo nga mangawat sia kag ibaligya ang iya lawas kon kaisa. Pagkatapos sini, mangin isa na sia ka propesyonal nga pampam.
Kon kaisa, ang mga tin-edyer ginapadala sa iban nga mga pungsod agod magtrabaho subong mga pampam. “Ang kuwarta nga ginapadala sang emigrante nga mga pampam sa ila mga pamilya masami nga daku nga kantidad bangod sang kaimulon sang pila ka pungsod sa Asia kag Aprika,” report sang UNESCO Sources. “Ang prostitusyon sa sini nga mga pungsod ginapalig-on man, bangod sang mga turista gikan sa manggaranon nga mga pungsod nga nagakari sing hungod para sa ‘serbisyo’ sang lamharon nga mga pamatan-on kag mga kabataan.”
Sa paglaragway sa mga katalagman nga nagaatubang sa mga bata nga pampam sa kalye sa isa ka siudad sa Latin Amerika, ang magasin nga Time nagreport: “Ang iban nga mga pampam subong lamang ka bata sa 12 anyos. Bangod masami nga gikan sila
sa nabungkag nga mga pamilya, nagatulog sila kon diin-diin lang kon adlaw, kag nagaliyong sa mga diskohan, diin nagaistambay ang mga marinero, kon gab-i.”Samtang sa idalom sang impluwensia sang droga, mahimo nga magpasugot ang isa ka bata nga pampam sa makahuluya nga mga butang nga indi niya paghimuon sa normal nga kahimtangan. Halimbawa, suno sa magasin nga Veja, nakasapo ang mga pulis sing 92 ka videotape diin ang isa ka medikal nga doktor nagrekord sing mga sesyon sang mapintas nga pagtormento sa kapin sa 50 ka babayi, ang iban sa ila menor-de-edad.
Walay sapayan sining makangilil-ad nga kamatuoran, ang isa ka lamharon nga pampam nagsiling: “Kon mangita ako sing trabaho, kulang pa sa pagkaon ko ang kitaon ko bangod wala ako sing
propesyon. Nahibaluan sang akon pamilya ang akon ginahimo, kag indi ko luyag nga untatan ini nga pagkabuhi. Akon ini lawas, kag himuon ko kon ano ang luyag ko.”Apang, wala gid ginhandum sining mga lin-ay nga mangin pampam sila. Suno sa isa ka social worker, madamo nga lamharon nga mga pampam ang “luyag makapamana” kag nagadamgo nga makakita sang ila “Prince Charming.” Bisan pa nanuhaytuhay ang mga kabangdanan kon ngaa nangin pampam sila, ang isa ka manugpanalawsaw nagsiling: “Ang makapakibot gid amo nga ang kalabanan ginlugos sa ila mismo puluy-an.”
Katapusan sang Prostitusyon sang mga Bata?
Apang, may paglaum ining makaluluoy nga kabataan. May mga pampam gikan sa nanuhaytuhay nga mga edad nga nagbag-o sang ila kabuhi. (Tan-awa ang kahon nga “Mahimo Magbag-o ang mga Tawo,” sa pahina 7.) Minilyon sa bug-os nga kalibutan ang nabuligan sang Pulong sang Dios, ang Biblia, nga mangin maayo nga mga isigkatawo kag matutom nga mga katapo sang pamilya. Tuhoy sa mga tawo nga sang una mga makihilawason, makihilahion, kawatan, sakon, palahubog, aton mabasa: “Amo sina anay ang pila sa inyo. Apang ginhugasan na kamo sing matinlo, apang ginpakabalaan na kamo, apang ginpahayag na kamo nga matarong sa ngalan sang aton Ginuong Jesucristo kag sa espiritu sang aton Dios.”—1 Corinto 6:9-11.
Subong sang panahon sang Biblia, may mga indibiduwal karon nga nagabag-o kag nagahimo sang ila kabuhi nga mapuslanon. Apang, kapin pa ang kinahanglanon agod mapunggan ang seksuwal nga paghingalit. Ang iban nga mga gobierno kag iban pa nga mga organisasyon nagapakigbato sa turismo sa sekso kag prostitusyon sang mga bata. Apang, ang matuod, diutay lamang ang mahimo sang tawo agod madula ang kabudlayan kag kaimulon. Indi mapunggan sang mga manughimo sing kasuguan ang mga panghunahuna kag mga panimuot nga yara sa gamot sang imoralidad.
Apang, sa baylo sang mga panikasog sang tawo, may isa ka paagi nga magalubad sining tanan nga mga palaligban—ang Ginharian sang Dios. Ipaathag ini sang masunod nga artikulo.
[Blurb sa pahina 6]
Ang kaimulon masami nga isa sa ginabangdan sang prostitusyon sang mga bata
[Kahon sa pahina 6]
Daku nga Kabayaran
Sang seis anyos pa lang si Daisy, ginhimuslan sia sang isa sa iya mga magulang nga lalaki. Subong resulta, nag-istar sia sa iya magulang nga lalaki tubtob nga nag-obra sia sa isa ka naytklab sa edad nga 14 anyos. Pagligad sang pila ka adlaw, nagmasakit si Daisy. Sang mag-ayo sia, nag-insister ang mga tag-iya sang naytklab nga may utang sia sa ila, amo nga napilitan sia sa pag-obra subong isa ka pampam. Pagligad sang mga isa ka tuig, wala gihapon sia makabayad sang iya utang, kag daw indi na niya maimpasan ini. Apang, ginbayaran sang isa ka marinero ang iya nabilin nga utang, gindala sia sa lain nga siudad, diin gintratar sia sang marinero nga daw isa ka ulipon. Ginbiyaan niya ang marinero, kag sang ulihi nag-upod sia sa lain naman nga lalaki sa sulod sang tatlo ka tuig, nga sa tapos sini nagpakasal sila. Bangod sang madamo nga mabug-at nga mga problema sa pag-asawahay, tatlo ka beses nga nagtinguha sia sa paghikog.
Sang ulihi, sia kag ang iya bana nagsugod sa pagtuon sa Biblia. Apang ginbatyag ni Daisy nga indi sia takus mangin isa sa mga Saksi ni Jehova. Sang ginpakita sa iya sa Biblia nga ginabaton ni Jehova nga Dios ang mga tawo nga nagahimo sang kinahanglanon nga mga pagbag-o, gindedikar niya ang iya kabuhi sa Iya. Nanikasog gid si Daisy nga himuon ang husto, apang sa banta niya kulang ini gihapon, gani ginaatake sia sang depresyon kon kaisa. Apang, maayo na lang, ginbaton niya ang bulig agod malandas ang mga trauma nga tuga sang seksuwal nga pag-abuso kag sang iya nagligad nga kabuhi subong isa ka bata nga pampam kag agod makatigayon kag mahuptan ang pagkabalanse.
[Kahon sa pahina 7]
Mahimo Magbag-o ang mga Tawo
Sang si Jesucristo yari sa duta, naluoy sia sa nagaantos kag makasasala nga mga tawo. Nahangpan niya nga ang mga pampam, bisan ano man ang ila edad, mahimo magbag-o sang ila pagkabuhi. Ginsilingan pa gani ni Jesus ang relihioso nga mga lider: “Sa pagkamatuod ginasiling ko sa inyo nga ang mga manugsukot sing buhis kag ang mga makihilawason magauna sa inyo sa ginharian sang Dios.” (Mateo 21:31) Bisan pa gintamay bangod sang ila pagkabuhi, ining mga tawo nga nagpakita sing gugma sa pagkamatarong ginpatawad bangod nagtuo sila sa Anak sang Dios. Ang mahinulsulon nga mga nakasala handa sa pagtalikod sa ila kabuhi subong pampam agod mabaton ang mga pagpakamaayo sang Ginharian sang Dios. Pagkatapos sini, ginpahisanto nila ang ila kabuhi sa matarong nga mga talaksan sang Dios. Sa karon man, ginabaton sang tanan nga sahi sang mga tawo ang kamatuoran gikan sa Pulong sang Dios kag ginabag-o nila ang ila pagkabuhi.
Binagbinaga ang natabo kanday Maria, Carina, kag Estela, nga ginsambit sa nauna nga artikulo. Wala labot nga ginapamatukan niya ang pag-ipit sang iya iloy nga padayunon ang iya pagkapampam, ginapakigbatuan ni Maria ang droga. Nagpaathag sia: “Nagdroga ako anay agod lumsan ang akon ginabatyag nga pagkawalay pulos bangod sang akon obra subong pampam.” Ginsugid ni Maria kon paano sia ginbaton sang Cristianong kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova: “Nagdayaw ako sa gugma nga ginpakita sang mga katapo sang kongregasyon. Tanan sila—bata kag tigulang—nagpakita sa akon sing respeto. Napanilagan ko nga ang mga lalaki matutom sa ila asawa. Nalipay gid ako nga ginbaton nila ako subong ila abyan.”
Sang 17 anyos si Carina, ginduaw sia sang mga Saksi ni Jehova. Nagsugod sia sa pagtuon sa Biblia, bisan pa padayon gihapon ang iya pagtrabaho subong pampam sa sulod sang isa ka tion. Sing amat-amat, gin-apresyar niya ang mga kamatuoran gikan sa Biblia. Gani namat-od sia nga magsaylo sa isa ka malayo nga siudad, kag didto sia nangin isa sang mga Saksi ni Jehova.
Si Estela, nga bata pa nadalahig sa prostitusyon, magahod nga kinasadya, kag lakas nga pag-inom, nangin interesado sa Biblia. Apang, naghinakop sia nga indi sia mapatawad sang Dios. Sang ulihi, naathagan sia nga ginapatawad ni Jehova nga Dios ang mga mahinulsulon. Subong isa karon ka katapo sang Cristianong kongregasyon, minyo, kag nagapadaku sing tatlo ka kabataan, si Estela nagsiling: “Malipayon gid ako kag mapinasalamaton kay Jehova bangod ginbatak niya ako gikan sa lunang kag ginbaton ako sa iya matinlo nga organisasyon.”
Ini nga mga panugiron nagasakdag sa ginasiling sang Biblia nga ang kabubut-on sang Dios amo nga “ang tanan nga sahi sang tawo maluwas kag makadangat sa sibu nga ihibalo sang kamatuoran.”—1 Timoteo 2:4.
[Retrato sa pahina 7]
Ang mga bata nga pampam masami nga nagakadalahig sa droga
[Picture Credit Line sa pahina 5]
© Jan Banning/Panos Pictures, 1997