Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Dapat Bala Ako Magtan-aw sing mga Music Video?

“Maayo gid ang mga ‘music video.’ Ang pila sini kaangay sang malip-ot nga mga pelikula. May istorya ini, kag ginadayaw ko ang ‘choreography’ ukon estilo sang pagsaot.”​—Casey.

“Maayo ini nga paagi agod makakita sing bag-o nga musika. Ginapahibalo sini sa imo ang kapin pa sangsa 40 lamang ka nagapanguna nga musika. Subong man, ang mga ‘music video’ isa ka maayo nga topiko nga hambalan.”​—Josh.

“Importante sa akon ang mga detalye sa video​—kon sin-o ang nagakanta, kon ano ang iya ginasuksok, kon paano sia nagahulag. Tanan ini nagapaathag sing kahulugan sang mga liriko.”​—Kimberly.

“Luyag ko makita kon ano ang himuon karon sang paborito ko nga mga banda. Naluyagan ko ang ‘special effects.’ Kag ang iban nga mga video makahalam-ot. Apang dapat ka maghalong.”​—Sam.

AYHAN maluyagon ka man magtan-aw sing mga music video. Sang una-una ini nga nagguwa sa telebisyon, simple lang ini nga diutay sing gasto nga mga palaguwaon. Apang, sang ang mga music video nangin indi umalagi nga uso lamang kag may daku nga epekto sa baligyaanay sing kanta, hinali ini nga nangin mas masibod, sa estilo kag teknikal nga paagi. Sa karon nangin importante ini nga bahin sa patag sang musika kag naluyagan gid sang mga pamatan-on. Sa iban nga mga pungsod may mga estasyon sang TV nga mga music video lamang ang ginapasalida!

Apang ngaa ang mga pamatan-on kaangay ni Sam, nga ginhinambitan diri, nagsiling nga dapat maghalong? Mahimo bala nga may negatibo nga epekto sa imo ang iban nga mga music video​—ayhan makadagta sang imo hunahuna kag mga prinsipio sa moral ukon makahalit pa gani sa kaangtanan mo sa imo Manunuga? Daw may pagpasobra ini nga pamangkot. Apang hunahunaa ini, Kon nagkadto ka sa isa ka linaw ukon sa dagat agod maligo kag nakita mo ang paandam nga peligruso ukon makatalagam ang paglangoy didto, maalamon bala nga indi mo pagsapakon ang amo nga paandam? Indi gid. Gani, nian, mangin mapuslanon para sa imo kon binagbinagon mo ang pila ka paandam nahanungod sa mga music video.

Mga Katalagman

Dapat mo batunon ang kamatuoran nga ang imo makita kag mabatian makaapektar sa imo! Ginasugid  sa aton sang Biblia nga gingamit sang nahauna nga hari sang Israel, nga si Saul, ang musika sa mapuslanon nga paagi​—sa pagpakalma sang iya mga balatyagon. (1 Samuel 16:14-​23) May negatibo man bala nga epekto ang musika? Ang libro nga Rock and Roll​—Its History and Stylistic Development nagpatalupangod sini: “Indi masiling nga kon ang musika may mabaskog nga impluwensia sa pila ka kahimtangan, wala ini sing impluwensia sa iban nga butang. Kon ginakilala naton nga ang musika nga rock may positibo nga mga epekto (subong nga may yara ini), dapat batunon man naton nga may negatibo ini nga mga epekto (subong nga may yara ini). Ang isa ka tawo nga nagapahambog nga ‘Huo, nagapamati ako sa musika, apang indi ini makaapektar sa akon’ mahimo nga ignorante ukon wala gid sing hinalung-ong.”

Sulit-sulit nga ginapatalupangod sang Biblia ang impluwensia sang mata sa aton panghunahuna kag mga balatyagon. (Hulubaton 27:20; 1 Juan 2:​16) Gani paagi sa pagdugang sing epektibo nga makit-an nga mga butang sa musika, labi nga ginpabaskog sang mga nagahimo sing video ang mga epekto sang musika sa mga tagpalamati sini. Ano nga sahi sang makit-an nga mga butang ang kinaandan nga ginagamit? Suno sa isa ka pagtuon, mga 57 porsiento sang mga rock video ang nagaunod sing masingki nga mga buhat. Mga 76 porsiento ang nagalakip sang mga representasyon sang mga buhat sa sekso. Sa isa pa ka pag-usisa sining karon lang, 75 porsiento sang mga video nga nagasugid sing isa ka istorya ang nagalakip sing seksuwal nga mga laragway, kag kapin sa katunga ang naglakip sing kasingki, nga masami ginahimo sa mga babayi. Bueno, makahalit gid bala sa imo ang pagtan-aw sining mga video? Ang isa ka magasin nagsiling nga ang “eksperimento nga mga pagtuon nagapakita nga ang pagtan-aw sing mga music video mahimo, sa katunayan, makaimpluwensia sa panimuot sang mga pamatan-on nahanungod sa maaga ukon peligruso nga seksuwal nga buhat.” Kag indi mapanghiwala nga bangod luyag sang mga musikero nga malabawan ang mga nauna sa ila kag ang ila mga kadungan, ang mga music video sa kabilugan nangin kapin pa ka athag kag detalyado.

Ang isa ka eksperto sa patag sang edukasyon nagsiling: “Madamo ang nagarason nga ang ila nabatian​—kag nakita, sa mga music video⁠—wala sing kinatuhayan sa mga impluwensia sang musika sa nagligad nga mga henerasyon . . . Apang ang kalabanan sang mga artist karon daw makahas nga nagbaton sang kabastusan kag indi disente nga mga buhat subong maayo nga kasangkapan agod mangin daku ang benta sang ila kanta.” Kag ang magasin nga Chicago nagsiling tuhoy sa mga nagatan-aw sa isa ka estasyon sang mga music video: “Ang makita nila amo ang wala untat nga pagpaulan sing soft-core nga pornograpiya.”

Ginlaragway man sang magasin nga Chicago ang isa ka music video nga sa sini “ang isa ka pamatan-on nga lalaki nagapungko sa estante sang isa ka kalan-an kag gintanga ang iya ulo. Isa ka daku kag nagadugo nga pilas ang nagtuhaw sa iya liog kag nahulog ang iya ulo.” Ang isa pa ka video ginreport nga nagpakita sing isa ka lalaki nga makangilil-ad nga amat-amat nga nagahublas, kag sa amo man nga tion ginakakas niya ang iya unod kag mga maskulo. Ginapakita ang iban pa nga mga butang nga makakulugmat gid kon isugid.

Mahimo nga indi pagsapakon sang iban ini nga mga katunayan, nagasiling nga ang mga video nga ginalaragway diri mga pagpasobra lamang kag nga madamo ang indi gid man malain. Mahimo pa gani mangatarungan ang iban nga sa ila pamatyag indi makakilibang ukon malain ang mga music video. Apang wala bala ini nagapahangop nga bangod sang sulit-sulit nga pagtan-aw sing kaangay sini nga mga video nangin kabalan na ini nga mga indibiduwal? Si Casey, ang pamatan-on nga lalaki nga ginkutlo sa panugod, nagsiling: “Kon indi mo paglatiran ang imo ginatan-aw, ang ginatamod mo sang primero nga makakulugmat amat-amat nga mangin ordinaryo na lamang. Indi mo lang matalupangdan, ginapangita mo ang sobra pa kag ginabaton mo na karon ang ginakabig mo anay nga makakulugmat.”

Ano ang mahimo mangin resulta? Ang imo ikasarang sa paghimo sing maayo nga mga desisyon mahimo mahalitan. Bangod ang aton hunahuna madali maimpluwensiahan sa negatibo nga paagi, ang Biblia nagalaygay sa aton nga ‘amligan ang praktikal nga kaalam kag ang ikasarang sa paghunahuna.’ (Hulubaton 3:​21; 5:⁠2) Ang isa pa ka negatibo nga resulta amo nga mahalitan ang imo pagpakig-abyan kay Jehova nga Dios. Indi bala amo ini ang labing bilidhon nga butang sa imo? Busa dapat mo tipigan ini nga pagpakig-abyan paagi sa paglikaw sa bisan ano nga sahi sang indi nagakaigo nga kalingawan. Paano mo ini himuon?

 Pag-amlig sa Imo Kaugalingon

Una, batuna palihug nga sayop ang pagtan-aw sing mga eksena nga nagapakita sing mga butang nga maathag nga ginapakamalaut sang Biblia. (Salmo 11:⁠5; Galacia 5:​19-​21; Bugna 21:⁠8) Kon ang isa ka video nagahimaya sang mga butang nga indi ‘nagakaigo sa mga tawo nga balaan,’ mangin determinado nga mag-untat sa pagtan-aw. (Efeso 5:​3, 4) Matuod, ang paghalin sang estasyon​—ukon pagpatay sa TV⁠—mahimo mabudlay kon makakulunyag nga video ang nagaguwa. Gani dapat ka mangamuyo kaangay sang salmista nga nagsulat: “Ilikaw ang akon mga mata sa pagtan-aw sa wala sing pulos.”​—Salmo 119:37.

Mahimo natural lamang nga likawan mo ang mga video nga makakulugmat subong sang ginlaragway kaina. Apang, ang iban nga mga video malalangon sa ila pagpresentar. Ang mga eksena sa seksuwalidad mahimo malip-ot ukon makadali lamang. Ang mga liriko kag mga laragway mahimo gin-areglar sing maayo agod itib-ong ang pila ka di-diosnon nga pagtamod bisan wala ini direkta nga ginahambal ukon ginapakita. Apang, kon daw nakonsiensia ka bangod sang pagtan-aw sa isa ka video, mahimo gid nga indi ini maayo ukon di-Cristiano sa pila ka paagi. Nian, paano ka makahimo sing desisyon kon ano ang dapat kag indi dapat tan-awon kon indi maathag kon ano ang nagakaigo?

Sa pagkamatuod, ang pagtan-aw sa mga music video personal mo nga desisyon kag sang imo mga ginikanan, nga amo ang may responsabilidad sa pagpamat-od kon ano ang dapat kag indi mo dapat tan-awon. (Efeso 6:​1, 2) Apang kon ginatugutan ka sang imo mga ginikanan nga magtan-aw sing mga music video, dapat matuytuyan ka indi lamang sang kon ano ang sa pamatyag mo ang nagakaigo para sa imo. Ang Hebreo 5:​14 nagapalig-on sa aton nga ‘hanason ang aton mga ikasarang sa paghantop’ agod “makilala ang husto kag sayop.” Ang aton ikasarang sa paghantop ginahanas paagi sa pagtuon sa mga prinsipio sa Biblia, nga amo ang nagahatag sing talaksan sa pagpat-od kon ano ang maayo kag kon ano ang malain sa pagtamod ni Jehova. Paagi sa pagpamalandong sa sining mga prinsipio sang Biblia, mahibaluan mo kon ano ang makahalalit sa imo espirituwal nga kapagros, bisan pa wala sing partikular nga pagsulundan sa Biblia nga maggiya sa imo.

Nian, anong espesipiko nga mga prinsipio sa Biblia ang makagiya sa imo tuhoy sa pagtan-aw sa mga music video? Binagbinagon ini sa palaabuton nga artikulo.

[Blurb sa pahina 20]

“Ang isa ka tawo nga nagapahambog nga ‘Huo, nagapamati ako sa musika, apang indi ini makaapektar sa akon’ mahimo nga ignorante ukon wala gid sing hinalung-ong”

[Mga retrato sa pahina 21]

Makatan-aw gid bala ikaw sing isa ka di-maayo nga butang kag indi maapektuhan sini?