Komportable Gid Bala ang Imo Sapatos?

“Ang nagasuksok lamang ang nakahibalo kon diin nagasakit ang tiil sa sapatos.”—SILING SANG ISA KA MAALAMON NGA ROMANO.

SAN-O ang ulihi mo nga pagbakal sing sapatos? Igo bala ini sa imo? Komportable bala ini? Daw ano kadugay antes mo ini napili? Daw ano ka mabinuligon ang despatsadora ukon ang nagbulig sa pagtakus sini sa imo? Ginbakal mo bala ini bangod naluyagan mo ang estilo sa baylo nga bangod komportable ini? Ano ang imo pamatyag karon nga madugaydugay mo na ini nga ginasuksok? Masakit bala ini?

Indi mahapos magbakal sing sapatos. Kag ang pagkuha sing husto nga takus daw makalilibog gid kag komplikado. Ngaa amo sini?

Pagtigayon sing Husto nga Takus

Una, diin ang mas daku mo nga tiil—tuo ukon wala? Sa banta mo pareho lang bala sila? Binagbinaga liwat! Ang isa pa ka butang nga dapat talupangdon amo nga ang tagsa ka tiil may apat ka sahi sang takus: static fit, weight-bearing fit, functional fit, kag thermal fit. Ano ang mga kinatuhayan?

Tuhoy sa static fit, ang libro nga Professional Shoe Fitting nagasiling: “Amo ini ang takus sang sapatos sa tiil kon nagapungko ang kustomer.” Subong sang ginapanugda sang ekspresyon nga “weightbearing fit,” amo ini ang takus kon nagatindog ang tawo. Nagabag-o ang kadakuon kag korte sang tiil sa sini nga posisyon. Ang ginkutlo sa ibabaw nga reperensia nagsiling: “Ang mga tul-an sa tiil kon nagapungko relaks kag hinali ini nga nagatig-a kon magtindog, amo nga kinahanglan ang tuhay nga takus sang tiil.” Apang may duha pa gid ka takus.

Ang functional fit amo ang takus kon nagalakat, nagadalagan, nagalumpat, ukon nagahimo sang iban pa nga ehersisyo. “Nagatuga [ini] sing tiil nga lainlain sing kadakuon, korte kag proporsion.” Ang ikap-at nga takus amo ang thermal, nga nagapatuhoy sa mga pagbag-o sa tiil subong resulta sang init, kapaang, kag kahun-og. Nagaresulta  ini sa paghitad sang tiil sing mga 5 porsiento. Indi katingalahan nga maayo ang imo pamatyag kon ubahon mo ang imo sapatos sa gab-i, ilabi na gid kon gutok ini! Kag masami nga amo gid sini ang nagakatabo.

Paano Ginatakus ang Imo mga Tiil?

Si Eric tinuig na nga nagabakal sing size 10 1/2 ukon 11 nga sapatos kag medium ang lapad. Sa sini man nga tinuig, pirme sia may kalyo kag uyangas sa iya nawala nga kamalagku sa tiil. Ang iya podiatrist (manugbulong sa tiil) nagpanugda nga magpatakus sia sang iya tiil sa isa ka propesyonal nga manugtakus sang sapatos. Sa kakibot ni Eric, mangin komportable sia sa size 12 1/2, A-size ang lapad! Ang “A” nagapakita sang maligwis nga tiil. Apang ang duha bala ka takus, ang kalabaon kag kalaparon, bastante na nga mangin komportable ang takus? Paano mo dapat takson ang mga tiil?

Ang isa ka kinaandan nga kasangkapan sa pila ka pungsod agod mapat-od ang takus amo ang Brannock device. (Tan-awa ang retrato.) Magamit ini sa pagkuha sang tatlo ka panguna nga takus: ang kabilugan nga kalabaon sang tiil, ang kalayuon halin sa tikod pakadto sa ball joint, kag ang kalaparon sang bukobuko. Apang, siempre pa, ang tagsa ka tiil may kaugalingon nga korte kag kadakuon. Bangod sini gid nga rason, ginatilaw anay naton ang sapatos antes ini baklon. Diri sini nahamtang ang problema. Naeksperiensiahan mo na bala nga itilaw ang sapatos nga naluyagan mo gid, apang masakit kay medyo gutok ini? “Magainat ang sapatos,” siling sang manugbaligya. Ginbakal mo ini kag naghinulsol ka pagligad sang pila ka adlaw ukon semana sang ginagamit mo na ini. Kag nagtubo ang imo bag-o nga kalyo, ingrown nga kuko, ukon bukol sa tiil!

Eksakto Gid Bala sa Imo?

Posible bala nga makakita sing eksakto gid nga takus? Ang Professional Shoe Fitting prangka nga nagasabat sing indi. Ngaa indi? “Bangod sang pila ka indi malandas nga mga balagbag. . . . Wala sing tawo nga pareho ang kadakuon, korte, proporsion  ukon kahimtangan sang duha ka tiil.” Gani kon ang isa ka sapatos eksakto gid sa imo mas daku nga tiil, indi ini eksakto sa pihak nga tiil. “Wala ini nagakahulugan nga indi na matigayon ang husto nga takus, kundi dapat lang kita maghalong tuhoy sa termino ukon ideya sa ‘eksakto gid’ nga takus.”

Kon luyag mo tan-awon kon diin nga bahin sang tiil ang nagadapat sa sapatos, tan-awa ang imo daan nga sapatos. Tan-awa ang layning sang sapatos. Diin ang nakita mo nga tais? Masami nga makita mo ini sa ginatungtungan sang buol, sa tikod, kag sa bukobuko sang kamalagku. Ano ang buot silingon sini? Ang buot silingon amo nga ang “pila ka bahin sang sapatos indi gid pareho sa iban nga bahin sang tiil. Ang iban nga bahin natais samtang ang iban wala.”

Bisan ang throat sang sapatos importante agod mangin komportable. Natalupangdan mo bala nga lainlain ang estilo sang throat line? Sa estilo nga bal, nagakipo ang duha ka bahin sang quarter sa pinakaubos nga hiligtan. Apang, kon matibsol ang imo tiil, mas komportable ang estilo nga blucher, bangod nagabuka gihapon ang hiligtan sa idalom. (Tan-awa ang ilustrasyon.) Ngaa importante ini nga detalye? Ang amo gihapon nga tiliman-an nagsiling: “Ang madamo ukon ang kalabanan nga sakit sa tikod bangod sang sapatos masami nga direkta nga resulta sang hugot nga entrada, amo kon ngaa nagaduot sing maayo ang tikod sa patig-a tikod.”

Kamusta Naman ang Mataas sing Takon nga Sapatos sang mga Babayi?

Ang kaluyag sang mga babayi sa mataas nga mga takon nagaresulta sa nagkalainlain nga epekto sa lawas. Ang mataas nga mga takon nagapabag-o sang postura sang lawas, masami nga nagapaduko, nga subong resulta, nagakinahanglan man sing dugang nga pagtiko sang tuhod agod nagapabilin nga tiso ang lawas. Ang mataas nga mga takon nagapatig-a man sang mga pusugpusugan, amo kon ngaa nagadaku gid ini.

Sa amo, masami nga importante gid ang takon sa sapatos sang babayi kag amo ang yabi kon bala komportable sia ukon indi. Ang Professional Shoe Fitting nagsiling nga may tatlo ka panguna nga rason sa mataas nga takon sang mga sapatos: ‘(1) “kabantugan,” subong sang pagdugang sa kataason sang isa, (2) para dekorasyon—dugang nga desinyo ukon estilo sa sapatos, kag (3) nagapatahom sang dagway—subong nga ang mataas nga takon sang mga babayi labi nga nagapatahom sa korte sang mga batiis.’

Ang mga babayi dapat nga mabalaka sa kurba sang takon, nga nagapat-od kon diin nagahuyog ang kabug-aton sang lawas sa takon. Kon ini nagahuyog sa likod ukon sa atubangan sang takon, delikado ini. Ngaa man? Bangod mahimo nga mabali ang takon kag madasma ka.

Gikan sa sining malip-ot nga paghinun-anon, maathag nga ang pagpili sing eksakto nga takus sang sapatos nagakinahanglan sing tion kag ayhan sing dugang nga gasto, bangod ang maayo nga sapatos nagakinahanglan sing dugang nga tion agod mabuhat. Apang ang imo sapatos makaapektar gid sa imo kasulhay kag bisan gani sa imo ikaayong lawas. Busa indi magdalidali. Tigayuna ang husto nga takus. Mangin mapailubon. Indi magpalimbong sa uso ukon sa hitsura.

[Kahon sa pahina 23]

Mga Punto nga Binagbinagon Kon Nagapili sing Sapatos

Sanday William A. Rossi kag Ross Tennant naghatag sing masunod nga mga panugda sa ila libro nga Professional Shoe Fitting.

“Ang tuyo sa pagtakus sang tiil indi, subong mahimo ginahunahuna sang isa, ang pagpat-od kon ano ang eksakto nga takus sang sapatos.” Ngaa man? Bangod ang kadakuon sang sapatos mahimo maapektuhan sang madamo nga butang, subong sang kataason sang takon, estilo, mga bitula, ginagamit nga materyal, kag etiketa. Matuod gid ini karon bangod ang mga sapatos ginabuhat sa madamo nga pungsod nga may nagkalainlain nga mga talaksan.

Kon ginataksan ang imo tiil, huslua diutay ang imo medyas ukon stocking agod indi magkulo ang mga tudlo kag indi magsayop ang takus.

Paano ka dapat taksan—nagapungko ukon nagatindog? “Ang pagtakus sa kustomer nga nagapungko mahimo nga mas mahapos.” Nagaresulta ini sa sayop nga pagtakus. Gani, magtindog samtang ginatakus ang imo mga tiil. Huo, sa imo duha ka tiil. Indi magdahom nga mas daku ang nawala nga tiil. Taksa ang duha!

“Ang propesyonal nga pagtakus sang sapatos isa ka kalantip kag trabaho nga para lamang sa nahanas sing maayo nga grupo nga nagatrabaho sa dalagku nga mga balaligyaan nga nakahangop kag nakahibalo sang importansia sang maayo gid nga ikasarang sa pagtakus sing sapatos.”

[Mga Diagram sa pahina 22]

(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)

Mga bahin sang sapatos

suwelas

entrada

throat

layning para sa medyas

heel breast

top lift

patig-a ulo

naguwa nga suwelas

welt

entrada

throat line

diladila

quarter

heel pad

takon

[Mga retrato sa pahina 23]

Ang “Brannock device”

[Retrato sa pahina 24]

Ang tanan nga mga desinyo sang sapatos napasad sa sining pito ka sadsaran nga estilo

[Mga retrato sa pahina 24]

Mga estilo sang “throat line”

Blucher

Bal