Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

Pagbantay sa Kalibutan

Pagbantay sa Kalibutan

Pagbantay sa Kalibutan

Kahadlok sa mga Estranghero

“Kapin sa 80 porsiento sang motorista nga mga babayi ang nagapakamaayo nga magpalipas sing gab-i sa sulod sang ila naaberiya nga mga salakyan sa baylo nga batunon ang ginatanyag nga bulig sang isa ka estranghero,” report sang The Independent sa London. Ang isa ka surbe sa 2,000 ka motorista nga ginhimo sang Direct Line Rescue nagpakita nga 83 porsiento sang mga babayi kag 47 porsiento sang mga lalaki ang indi magbaton sang tanyag nga bulig kon ang ila salakyan maaberiya. Sing kaanggid, ang kalabanan nga mga motorista indi magdulog agod buligan ang isa ka naalangan nga drayber. Ilabi na nga nagapangalag-ag ang mga babayi sa pagbulig, bangod nahangawa sila nga ang pagkaaberiya pakunokuno lang. Ang humalambal nga si Nick Cole nagsiling: “Isa ini ka masubo nga patimaan sa aton katilingban karon nga, para sa madamo nga drayber, ang pag-isahanon sa salakyan sa bug-os nga gab-i mas maayo pa sangsa kahadlok nga ila nabatyagan kon nagaatubang sila sa isa ka estranghero.”

Pagkadimalaumon Walay Sapayan sang Manggad kag Kapagros

Walay sapayan sang report nga nagapakita nga sang 2001 “ang ekonomiko kag sosyal nga kahimtangan sunodsunod nga nag-uswag sa sulod sang tatlo ka tuig,” nangin di-malaumon gihapon ang mga taga-Canada sa ila palaabuton, siling sang The Toronto Star. Nasapwan sang mga manugpanalawsaw sang Council on Social Development sa Canada nga “ang mga taga-Canada nakabatyag nga di-malig-on sa pinansial, mas nahul-an sa ila mga trabaho, nadulaan sing kompiansa sa mga ahensia nga nagabulig kag mga pasiguro, kag madali mabiktima sang krimen.” Ang mga ginatunaan sang kabalaka nga ginsambit amo ang “pagsaka sa mga suweldo nga indi makatrespaser sa implasyon, madamo nga utang, . . . malaba nga mga listahan sang galastuhan sa pagpabulong, ang pagmahal sang mga bulong, madamo nga aksidente sa salakyan, kag ang di-nagakaigo nga kahadlok nga ang masingki nga krimen nagadugang.” Ang awtor sang report nagsiling: “Kon hatagan naton sing kahulugan ang seguridad subong isa ka kahimtangan sang hunahuna, nian nagabalik kita sa malain nga kahimtangan.”

Nagnubo ang Kadamuon sang Kamatayon

Sa Estados Unidos, “ang mga pag-uswag sa pang-emerhensia nga pag-atipan sang nagligad nga 40 ka tuig nakabulig sa pagnubo sang kadamuon sang kamatayon sang mga biktima sang krimen,” suno sa report sang Associated Press. Nasapwan sang mga mananalawsaw nga kutob sang 1960 tubtob sang 1999, ang kamatayon bangod sa pagsalakay sang kriminal nagnubo sing halos 70 porsiento sa Estados Unidos, walay sapayan nga nagdamo sing halos anom ka pilo ang pagsalakay sang kriminal sa amo man nga hut-ong sang tion. Ginpakita man sang pagtuon nga sang 1960, 5.6 porsiento sang malubha nga mga pagsalakay ang nagresulta sa kamatayon, apang 1.7 porsiento lamang sang mga pagsalakay sang 1999 ang nagresulta sa kamatayon. Ginpatungod sang mga manugpanalawsaw ang pagnubo sang kadamuon sang kamatayon sa pila ka pag-uswag sa medisina, lakip na ang “pag-uswag sang mga serbisyo sang 911, maabtik nga pagpasag-uli kag pagdala sa mga biktima, maayo nga paghanas sa mga pang-emerhensia nga mga teknisyan, kag dugang pa nga mga ospital kag mga sentro sa ospital para sa mga naaksidente,” siling sang report. Si Propesor Anthony Harris, sang Unibersidad sang Massachusetts sa Amherst, nagsiling: “Ang mga tawo nga kon sang 20 ka tuig nga nagligad napatay na, ginabulong na lang karon kag ginapaguwa sa ospital, nga sa masami mga pila ka adlaw lamang.”

Mga Remote Control kag mga Greenhouse Gas

Ang Australia amo ang may pinakataas nga ginabuga nga greenhouse gas kada tawo, report sang The Sydney Morning Herald. Ang panguna nga kabangdanan sini nga problema amo “ang pagsalimuang sang mga Australiano sa mga remote control.” Ano ang labot sang remote control sa pagbuga sang mga greenhouse gas? Agod magamit ang remote control, ang mga TV, mga video recorder, kag iban pa nga elektroniko nga mga kasangkapan dapat naka-standby. Gani, indi ini mapatay sing bug-os. Subong resulta, dugang nga lima ka milyon ka tonelada sang gas nga carbon dioxide ang ginabuga sa atmospera kada tuig halin sa mga planta sang koryente. Buot silingon, ang ginakonsumo nga koryente sang elektroniko nga mga kasangkapan sa Australia nga naka-standby nagabuga sing pareho nga kadamuon sang ginabuga nga greenhouse gas sang isa ka milyon nga salakyan. Nagakomento sa ginagasto sang mga kunsumidor sa Australia, ang pamantalaan nagasiling: “Sang 2000, ang koryente nga gingamit sang mga kasangkapan nga naka-standby amo ang ginhalinan sang 11.6 porsiento sang elektrisidad nga ginakonsumo sa mga panimalay​​—⁠isa ka ekstra nga $500 milyones.”