Ang Pagtamod sang Biblia

Makatarunganon Bala ang Pagdumot sa Iban nga Etniko nga Grupo?

ANO ang imo batyagon kon ginatamod ka subong tuso, masingki, buangbuang, ukon imoral bangod lamang katapo ka sang isa ka etniko nga grupo?⁠ * Sigurado gid nga maakig ka. Sing makapasubo, amo ini ang naeksperiensiahan sang minilyon ka tawo. Dugang pa, sa bug-os nga maragtas di-maisip nga inosente nga mga tawo ang gin-abusuhan kag ginpatay pa gani, bangod gid lamang sang ila rasa ukon nasyonalidad. Sa pagkamatuod, ang ugat sang kalabanan nga maduguon nga mga inaway nga nagakatabo karon amo ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo. Apang, madamo sang nagasakdag sini nga sahi sang kapintas ang nagapangangkon nga nagatuo sila sa Dios kag sa Biblia. Kag may mga nagasiling nga ang rasismo magapabilin upod sa aton​​—⁠nga bahin ini sang aton pagkatawo.

Ginapalig-on bala sang Biblia ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo? May mga kahimtangan bala nga mapakamatarong ang pagdumot sa iban nga tuhay ang kultura ukon rasa? May paglaum pa bala nga madula ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo sa palaabuton? Ano ang pagtamod sang Biblia?

Ginhukman Bangod sang Ila mga Buhat

Ang pahapyaw nga pagrepaso sa mga pagpakig-angot anay sang Dios sa mga tawo mahimo magdul-ong sa isa nga maghinakop sing sayop​​—⁠nga ginasakdag sang Dios ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo. Indi bala ginapakita sang pila ka rekord sa Biblia nga ang Dios naglaglag sang bug-os nga mga tribo kag mga pungsod? Huo, apang ang isa ka tul-id nga pag-usisa nagapakita nga ginhukman sang Dios ining mga katawhan bangod sang ila malaut nga pagsikway sa kasuguan sang Dios kag indi bangod sang ila etniko nga ginhalinan.

Halimbawa, ginpakamalaut ni Jehova nga Dios ang mga Canaanhon bangod sang ila malaut nga seksuwal kag demonyohanon nga mga ritwal. Ginsunog pa gani nila ang mga kabataan subong halad sa butig nga mga dios! (Deuteronomio 7:⁠5; 18:​9-​12) Apang sa pila ka kaso, ang iban nga Canaanhon nagtuo sa Dios kag naghinulsol. Bangod sini, ginluwas sila ni Jehova  kag ginpakamaayo. (Josue 9:​3, 25-​27; Hebreo 11:31) Ang isa ka Canaanhon nga babayi, nga si Rahab, nangin katigulangan pa gani sang ginsaad nga Mesias, nga si Jesucristo.​​—⁠Mateo 1:5.

Ang Kasuguan nga ginhatag sang Dios sa mga Israelinhon nagapakita nga wala sia sing ginapasulabi. Sa baylo, ginapakita niya ang matuod nga pag-ulikid para sa kaayuhan sang tanan nga katawhan. Sa Levitico 19:​33, 34, aton mabasa ang maawaon nga sugo sang Dios sa mga Israelinhon: “Kon ang isa ka dumuluong magpuyo upod sa inyo subong isa ka dumuluong sa inyo duta, dili ninyo sia paghimuan sing kalainan. Ang dumuluong nga nagapuyo subong isa ka dumuluong upod sa inyo dapat mangin subong sang tumandok sa tunga ninyo; kag higugmaon mo sia subong sang imo kaugalingon, kay nangin mga dumuluong kamo sa duta sang Egipto. Ako si Jehova nga inyo Dios.” Masapwan man ang kaanggid nga mga sugo sa mga tulun-an sang Exodo kag Deuteronomio. Maathag nga wala ginapakamatarong ni Jehova ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo. Ginpatuman gid niya nga mahiusa ang etniko nga mga grupo.

Ginsakdag ni Jesus ang Pagkamatinuguton sa Etniko nga mga Grupo

Sang si Jesus yari pa sa duta, ginakaugtan sang mga Judiyo kag mga Samaritano ang isa kag isa. Sang isa ka higayon si Jesus wala ginbaton sang mga tawo sa isa ka minuro sa Samaria bangod gid lamang nga isa sia ka Judiyo nga nagapakadto sa Jerusalem. Ano kuntani ang imo reaksion sa sadtong indi pagbaton? Mahimo nga ginpakita man sang mga disipulo ni Jesus ang pag-ihig-ihig nga kinaandan sadto sang namangkot sila sa iya: “Ginuo, luyag mo bala nga magsugo kami nga manaug ang kalayo sa langit kag sunugon sila?” (Lucas 9:​51-​56) Nagpaimpluwensia bala si Jesus sa di-maayo nga panimuot sang iya mga disipulo? Wala, ginsabdong niya sila kag mahidaiton nga nangita sing madayunan sa lain nga minuro. Wala madugay pagkatapos sadto, ginsaysay ni Jesus ang parabola tuhoy sa isa ka mainabyanon nga Samaritano. Maathag nga ginapakita sini nga ang etniko nga ginhalinan lamang sang isa ka tawo wala gid nagahimo sa iya nga isa ka kaaway. Sa katunayan, mahimo pa gani nga mangin isa sia ka maayo nga isigkatawo!

Ang Etniko nga mga Grupo sa Cristianong Kongregasyon

Sa iya ministeryo sa duta, nagkonsentrar gid si Jesus sa paghimo sing disipulo sa tunga sang mga tawo nga pareho niya sing nasyonalidad. Apang ginpakita niya nga ang iban mangin mga sumulunod pa niya sa ulihi. (Mateo 28:19) Batunon ayhan ining mga indibiduwal gikan sa tanan nga etniko nga mga grupo? Huo! Si apostol Pedro nagsiling: “Pat-od nga nahantop ko nga ang Dios wala sing pinasulabi, apang sa tagsa ka pungsod ang tawo nga nagakahadlok sa iya kag nagahimo sing pagkamatarong kalahamut-an sa iya.” (Binuhatan 10:​34, 35) Ginpalig-on pa sang ulihi ni apostol Pablo ini nga pagtamod paagi sa maathag nga paghambal nga ang rasa sang isa ka tawo indi importante sa Cristianong kongregasyon.​​—⁠Colosas 3:⁠11.

Ang dugang pa nga pamatuod nga ginabaton sang Dios ang tanan nga etniko nga grupo masapwan sa tulun-an sang Biblia nga Bugna. Sa isa ka gin-inspirar sang Dios nga palanan-awon, nakita ni apostol Juan ang “isa ka daku nga kadam-an . . . gikan sa tanan nga pungsod kag tribo kag katawhan kag hambal,” nga ginluwas sang Dios. (Bugna 7:​9, 10) Ining “daku nga kadam-an” mangin sadsaran sang isa ka bag-o nga katilingban sang mga tawo nga sa sini ang mga tawo nga may lainlain nga ginhalinan mangin mahidaiton, nahiusa bangod sa ila gugma sa Dios.

Samtang wala pa ini, dapat gid likawan sang mga Cristiano ang paghusgar sa iban bangod sa ila etniko nga ginhalinan. Makatarunganon kag mahigugmaon nga tamdon ang mga tawo subong mga indibiduwal, kaangay sang pagtamod sang Dios sa ila, kag indi lamang bangod katapo sila sang etniko nga mga grupo. Indi bala amo sini ang luyag mo nga tamdon ikaw? Nagakaigo gid ang laygay ni Jesus sa aton: “Busa, ang tanan nga butang nga luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, dapat man ninyo himuon sa ila.” (Mateo 7:12) Makalilipay ang mabuhi nga wala sing pagdumot sa iban nga etniko nga grupo. Nagaresulta ini sa daku nga kalinong sa hunahuna kag paghidait sa iban. Kag kapin ka importante, nagapahiusa ini sa aton sa aton Manunuga nga wala sing ginapasulabi, si Jehova nga Dios. Makapakumbinsi gid ini nga rason nga sikwayon ang pagdumot sa iban nga etniko nga grupo!

[Nota]