Ngaa Lapnag Gid ang Pornograpiya?

ANG maulag nga materyal nga ginadesinyo sa pagpukaw sa seksuwal nga mga balatyagon masumay sing linibo ka tuig sang una pa. Apang sa daku nga bahin sang pagluntad sini, ang pornograpiya mabudlay himuon, amo nga mga manggaranon kag mga halangdon lamang ang makasarang sini. Nagbag-o ang tanan sang mahimo na makaimprinta sing tigdamo kag sang maimbento ang potograpiya kag mga pelikula. Ang pornograpiya masarangan kag mahapos na matigayon sang mga indi manggaranon.

Labi nga nagsangkad ini nga huyog sang maimbento ang videocassette recorder. Indi kaangay sang mga rolyo sang pelikula kag daan nga mga retrato, ang mga videocassette mahapos taguon, kopyahon, kag ipanagtag. Matan-aw man ini sing pribado sa puluy-an. Sining karon lang, bangod sang madasig nga pagdamo sang mga cable television kag Internet, ang pornograpiya labi pa nga nangin mas madali matigayon. Ang konsumidor nga nahangawa nga basi makita sia sang iya tupad-balay sa pang-adulto nga seksion sang isa ka balaligyaan sing video mahimo na karon “magpabilin na lang sa balay kag mag-order paagi sa pagtum-ok sang isa ka buton sa iya cable television, ukon sa iya direct TV,” siling sang media analyst nga si Dennis McAlpine. Ang mahapos nga paggamit sa sini nga sahi sang programa, suno kay McAlpine, isa sa mga rason kon ngaa “ang pornograpiya ginabaton sang mas madamo nga mga tawo.”

Ang Pornograpiya Nangin Kinaandan na Lamang

Lainlain ang ginabatyag sang madamo tuhoy sa pornograpiya bangod kinaandan na lamang ini. “Mas daku na ang impluwensia sini sa aton kultura  sangsa tanan naton nga opera, ballet, teatro, musika kag fine arts kon tingubon,” siling sang manunulat nga si Germaine Greer. Ang moderno nga mga panimuot sa pornograpiya mahimo makita sa ‘daw-sa-pampam’ nga pamiste sang madamo nga mga artista, sa dugang nga pagpakita sing seksi nga mga larawan sa mga music video, kag sa paggamit sing pornograpiko nga mga larawan sa mga pasayod. Si McAlpine naghinakop: “Ginabaton sang katilingban kon ano ang ginahungit sa sini. . . . Amo kon ngaa tanan ini nangin kalahamut-an.” Subong resulta, “ang mga tawo daw wala na nagakakibot,” panalabiton sang awtor nga si Andrea Dworkin. “Daw wala na sila nagasapak.”

Kon Ngaa May Pornograpiya

Kaanggid sa komento sang awtor nga si Dworkin, ang retirado nga ahente sang FBI nga si Roger Young nagsiling nga madamo nga tawo ang “wala gid makahangop kon daw ano ka serioso ang mga resulta sang maulag nga mga larawan kag ang mga problema nga ginatunaan sini.” Ang iban naimpluwensiahan sang mga nagadepensa sa pornograpiya, sa pagsiling nga wala sing pamatuod nga ang pornograpiko nga mga larawan may malain nga epekto sa mga tawo. “Ang pornograpiya pantasya lamang,” sulat sang awtor nga si F. M. Christensen, “ang katunayan nga daw indi mahangpan sang mga nagakontra sa sini.” Apang kon ang pantasya wala sing epekto, nian sa diin nasandig ang industriya sang pasayod? Ngaa abi nagagasto ang mga korporasyon sing minilyon dolyares sa paghimo sing mga pasayod sa TV, mga video, kag naimprinta nga mga pasayod kon wala ini sing madugay nga epekto sa mga tawo?

Ang katunayan amo nga kaangay sang tanan nga madinalag-on nga pasayod, ang panguna nga katuyuan sang pornograpiya amo ang pagpukaw sa kailigbon nga wala anay nagaluntad. “Ang pornograpiya nasandig sa mga ganansia, wala na sing liwan pa,” sulat sang mga manugpanalawsaw nga si Steven  Hill kag si Nina Silver. “Kag sa sining di-makontrol nga merkado, ang tanan nga butang ginakabig nga mahimo mahingalitan kag maganansiahan, ilabi na ang mga lawas sang mga babayi kag ang seksuwal nga relasyon sang mga tawo.” Ginpaanggid ni Greer ang pornograpiya sa tuman ka makapagiyan nga fast food, nga indi masustansia kag gintimplahan sing pangpanamit-sabor kag mga kemikal. “Ang madali matigayon nga sekso sa video ukon media,” siling niya, “huwad nga sekso . . . Ang nagapasayod sing pagkaon nagabaligya sing indi masustansia nga mga pagkaon kag ang nagapasayod sing sekso nagabaligya sing indi makapapagros nga sekso.”

Ang pila ka doktor nagasiling nga ginapukaw sang pornograpiya ang pagkagiyan nga mas mabudlay landason sangsa pagkagiyan sa droga. Ang pagbulong sa mga giyan sa droga masami nagasugod paagi sa ginatawag nga detoxification (kontrolado nga paglikaw sa droga) tubtob mahaw-as sing bug-os ang droga gikan sa lawas. Apang ang pagkagiyan sa pornograpiya, paathag ni Dr. Mary Anne Layden sang University of Pennsylvania, “nagapatubas sing mga larawan nga natanom sing permanente sa hunahuna sang nagagamit kag nangin bahin sang kemistri sang utok.” Amo kon ngaa madumduman sing maathag sang mga indibiduwal ang pornograpiko nga mga larawan sang nagligad nga mga tinuig. Sia naghinakop: “Amo ini ang una nga makapagiyan nga butang nga wala sing paglaum nga mahaw-as.” Apang nagakahulugan bala ini nga imposible makapalos sa impluwensia sang pornograpiya? Kag anong espesipiko nga halit ang ginatuga sang pornograpiya?

[Kahon sa pahina 5]

Mga Katunayan sa Pornograpiya sa Internet

▪ Mga 75 porsiento sang pornograpiya sa Internet ang naghalin sa Estados Unidos. Halos 15 porsiento ang naghalin sa Europa.

▪ Ginabanabana nga mga 70 milyones ka tawo kada semana ang nagaduaw sa pornograpiko nga mga Web site. Mga 20 milyones sang mga nagagamit sini ang nagapuyo sa Canada kag Estados Unidos.

▪ Ginpakita sang isa ka pagtuon nga sining ulihi lang nga isa ka bulan ang Alemanya amo ang may pinakamadamo nga nagagamit sing pornograpiya sa kompyuter sa Europa, ginasundan sang Gran Britanya, Pransia, Italya, kag Espanya.

▪ Sa Alemanya, ang mga nagagamit sing pornograpiya sa Internet nagahinguyang sing promedyo nga 70 minutos kada bulan sa pagtan-aw sa pornograpiko nga mga site.

▪ Sa mga nagatan-aw sing pornograpiya sa Internet sa Europa, ang mga nagaedad sing kapin sa 50 anyos amo ang nagahinguyang sing pinakamadamo nga tion sa pang-adulto nga mga Web site.

▪ Suno sa isa ka tiliman-an, 70 porsiento sang pornograpiya sa Internet ginagamit sa adlaw.

▪ Ginabanabana sang iban nga 100,000 ka site sa Internet ang nagalakip sing materyal tuhoy sa pornograpiya sa mga bata.

▪ Mga 80 porsiento sang negosyo sa pornograpiya sa mga bata sa Internet ang naghalin sa Japan.

[Mga retrato sa pahina 4]

Ang pornograpiya mas madali na matigayon