Ang Malain nga Aspekto sang Ganyat sang Moda

WALA sing duhaduha nga ang pagsunod sa moda makabulig sa pagpatahom sang imo hitsura kag makadugang sang imo kompiansa sa kaugalingon. Ang nagakaigo nga panapton makatago sang pila ka pisikal nga diperensia kag makapatahom pa gid gani sa imo. May epekto man ini sa kon paano ka ginatamod sang iban.

Apang may yara malain nga aspekto sa patag sang moda nga indi mapasapayanan. Ang mga bumalakal mahimo nga masiod sa wala katapusan nga siklo sang pagbakal sing bag-o nga panapton. Kay man, ang industriya padayon nga nagapatubas sing bag-o nga mga estilo. Indi ini natabuan lamang, kay ang negosyo sa moda nga mga panapton nagaganar sing madamo nga kuarta kon madali maglipas ang uso. Subong sang ginsiling sang manugdesinyo nga si Gabrielle Chanel, “ang moda ginhimo nga maglipas.” Sa amo, ang di-mahalungon nga konsumidor mahimo magbatyag nga obligado sa pagbakal sing bag-o nga mga panapton agod indi maulihi.

May katalagman man nga madaug sang malalangon nga pag-ipit sang pasayod. Ang mga kompanya sang moda nagagasto sing minilyon dolyares sa pagpasayod sang ila mga produkto, nga masami nagalaragway sang isa ka matawhay nga estilo sang pagkabuhi nga maagom sang mga nagasuksok sang ila produkto. Ini nga mga mensahe may daku gid nga epekto. “Makahalanusbo gid para sa mga tin-edyer kon wala sila sing ‘husto nga tatak’ sang sapatos,” siling sang isa ka maestro sa Espanya.

Ang Ganyat sang Uso

Ang pila ka grupo nagagamit sing isa ka estilo sang panapton agod makilala. Ang ila ginasuksok mahimo nga magpaalinton sing pagsikway sa katilingban, sing liberal nga estilo sang pagkabuhi, ukon sing masingki kag rasista nga mga prinsipio pa gani. Bisan pa ang pila sining mga estilo mahimo nga malaw-ay ukon di-kinaandan, masami ini ginasuksok sang kalabanan sa grupo. Bisan ang iban nga wala nagasakdag sa mga prinsipio sang grupo mahimo nga maganyat sa estilo. Ang mga nagasunod sa sining mga huyog sang pamayo mahimo tamdon sang iban nga pareho sila sing mga pagpati ukon ginasakdag nila ang panguna nga mga prinsipio sang grupo.

Ang mga uso nagalipas, ang iban sa sulod sang pila lamang ka bulan. Mahimo ini magsugod sa isa ka bantog nga musikero ukon sa iban pa nga nagahimuno sini. Apang, ang pila ka moda nangin talaksan nga mga estilo. Halimbawa, ang maong bantog anay sa mga pamatan-on nga nagaprotesta sang katuigan 1950 kag 1960. Apang karon, ginasuksok ini sang mga tawo sang nagkalainlain nga pangidaron sa nanuhaytuhay nga mga okasyon ukon kahimtangan.

Ang Paghingamo sing Maayo gid nga Porma sang Lawas

Ang mga nagahatag sing sobra nga importansia sa moda mahimo magkabalaka sing tuman sa ila dagway. Ang mga modelo sang moda masami nga mataas kag niwangon, kag pirme naton makita ang ila mga retrato.⁠ * Ang “husto” nga porma sang lawas ginagamit sa pagpasayod sang tanan nga butang halin sa mga salakyan pakadto sa mga dulse. Ginabulubanta sang Social Issues Research Centre sang Britanya nga “mas madamo nga mga laragway sang matahom gid nga mga babayi ang makita sang pamatan-on nga mga babayi karon sa isa lamang ka adlaw sangsa nakita sang aton mga iloy sa bug-os nila nga pagkapamatan-on.”

Ining nagabaha nga mga laragway may makahalalit nga epekto. Sa Estados Unidos, halimbawa, nasapwan sang isa ka surbe nga ginkutlo sa Newsweek nga 90 porsiento sang puti nga mga tin-edyer ang indi  kontento sa ila lawas. Ang iban sa ila magahimo sing halos bisan ano agod matigayon ang ‘maayo gid nga lawas.’ Apang, ginasiling sang Social Issues Research Centre nga kubos sa 5 porsiento sang mga kababayin-an ang makatigayon sing kabug-aton kag kadakuon sang lawas nga suno sa ginapakita sang media nga maayo gid nga lawas. Apang, ang pag-idolo sa tuman kaniwang nga lawas nagdul-ong sa minilyon ka lamharon nga kababayin-an sa kahiulipnan. Ang iban naglala kag nagbalatian sing anorexia nervosa.⁠ * Ang Katsila nga modelo nga si Nieves Álvarez, nga nagbalatian sing anorexia, nagbaton: “Mas nahadlok ako nga magtambok sangsa mapatay.”

Matuod, ang problema sa pagkaon subong sang anorexia kag bulimia mahimo nga resulta sang iban pa nga butang. Apang, si Dr. Anne Guillemot kag si Dr. Michel Laxenaire nagsiling: “Ang paghangad sa kaniwangon may pila ka salabton.”

 Maathag nga ang moda may positibo kag negatibo nga mga aspekto. Ginapun-an sini ang sadsaran nga handum sang tawo nga mangin presentable kag magsuksok sing bag-o. Apang bangod sang sobra nga pagkamahuyugon sa moda mahimo kita magsuksok sing mga panapton nga nagahatag sing sayop nga impresyon sa iban. Kag kon ginahatagan naton sing sobra nga importansia ang dagway, mahimo kita magpati sing sayop nga ang aton balor nasandig sa aton pisikal nga dagway sa baylo nga sa aton mga prinsipio. “Dapat naton pabaloran sing kapin pa ang ikasarang kag pagkatawo sang isa, sa baylo nga ang pisikal nga dagway,” siling ni Álvarez, nga ginkutlo kaina. Apang ini nga pagbag-o sa mga talaksan mahimo nga indi gid matabo gilayon. Kon amo, paano naton matamod sing timbang ang moda?

[Mga nota]

 [Kahon/Mga retrato sa pahina 8, 9]

May Magasuksok Gid Bala Sina?

Ang mga balaligyaan sang moda nga mga panapton sa New York, Paris, kag Milan nagapasundayag sang eksklusibo nga mga panapton sang nagapanguna nga mga manugdesinyo kada tigpamulak kag tigragas. Luwas nga mahal ini katama, madamo pa sa sining mga panapton ang daw indi gid praktikal, kon indi man daw halos indi masuksok. “Ang sobra ka tumalagsahon nga mga desinyo nga imo makita wala gid man ginhimo para isuksok sang mga tawo sa kabilugan,” siling sang Katsila nga manugdesinyo nga si Juan Duyos. “Ang tuyo sang fashion show mahimo nga amo ang pagkuha sing atension sa manugdesinyo ukon sa tatak sangsa pagbaligya sa mga panapton nga ginadispley. Halimbawa, ang isa ka dalayawon nga koleksion sang bag-o nga desinyo sang mga panapton nga ginakomentuhan gid sang media mahimo makabulig agod magbakal ang pahumot nga ginagamit sang manugdesinyo.”

[Retrato sa pahina 7]

Ang pagsunod sa uso mahimo nga magasto gid

[Retrato sa pahina 7]

Ang iban nagbalatian sing “anorexia”

[Retrato sa pahina 7]

Ang pagsunod sa pila ka moda nga panapton mahimo magpakilala sa imo nga natungod sa isa ka grupo