Ang Imo Bala Personalidad Depende sa Tipo sang Imo Dugo?
Ang Pagtamod sang Biblia
Ang Imo Bala Personalidad Depende sa Tipo sang Imo Dugo?
ANG paghaumhaum sa personalidad sang isa basi sa tipo sang iya dugo bantog sa pila ka pungsod. Sa Japan, halimbawa, kinaandan lang nga mamangkot ang iban, “Ano ang tipo sang imo dugo?” bilang pagsugod sang paghambalanay. Ginapangangkon sang mga nagapati sa sining ideya nga ang mga tawo nga may tipo A nga dugo mga kalmado, responsable, kag suspetsuso; ang mga may tipo B nga dugo sinsero kag maalwan, alabuton, madali tuntuhon; kag iban pa. Ginasiling man nga ang isa ka tawo mahimo mabudlayan—ukon mahapusan—sa pagpakigbagay sa isa nga ang tipo sang dugo tuhay sa iya.
Pasad sa sini nga ideya, ginakabig sang iban nga importante nga basihan ang tipo sang dugo kon nagagrupo sang mga estudyante sa eskwelahan, kon nagapili sang mga manedyer sa mga kompanya, ukon kon nagapili sing tiayon. May pamatuod bala nga ang aton personalidad depende gid sa tipo sang aton dugo? May mga panudlo bala sa Biblia may kaangtanan sa sini?
Ano ang Tipo sang Dugo?
Ang The World Book Multimedia Encyclopedia nagapaathag: “Ang mga membrane sang pula nga mga selula sang dugo may mga protina nga ginatawag antigen. Kapin sa 300 ka antigen sa pula nga selula ang nahibaluan.” Samtang ang iban nga tawo may pila ka sahi sang antigen, ang iban naman wala, kag ang pila ka antigen indi makaluntad sing dungan. Busa, siling pa sang insiklopedia, “pasad sa pagluntad ukon di-pagluntad sang partikular nga mga antigen, ginklase sang mga sientipiko ang dugo sang tawo sa nagkalainlain nga mga grupo.”
Ang pinakalapnag nga ginabaton nga sistema sang paggrupo sa dugo amo ang ABO nga sistema, nga nagagrupo sang dugo sang tawo sa apat ka tipo—A, B, AB, kag O. Dugang pa, kinaandan man nga ginagamit ang Rh nga sistema. Sa pagkamatuod, may mga 20 ka kilala nga sistema sang paggrupo sa dugo. Kon amo, maathag nga ang dugo masibod gid katama. Ang Encyclopædia Britannica nagasiling: “Bangod sang tuman kadamo nga nagkalainlain nga antigen sang pula nga
selula, indi gid mahimo nga ang mga tawo magluwas sa identikal nga mga kapid may yara pareho nga grupo sang mga antigen sa dugo.”Ginapakita sini nga ang tagsatagsa may yara pinasahi nga “tipo sang dugo.” Sa amo, ang pangangkon nga ang mga tawo nga may pareho nga tipo sang dugo may pareho nga personalidad wala sing basihan. Madamo nga butang ang maathag nga nagaimpluwensia sang aton personalidad.
Sa Ano Depende ang Aton Personalidad?
“Ang personalidad amo ang pamatasan kag mga kinaiya, nga duna kag napalambo, nga nagapakilala sa tagsa ka indibiduwal,” paathag sang Encyclopædia Britannica. Huo, dugang pa sa napanubli naton, may iban pa nga mga butang—subong sang kahimtangan sang pamilya, edukasyon, kaupdanan, kag mga eksperiensia nga maayo kag malain—nga nagaapektar sa aton personalidad. Busa, indi lamang depende sa aton genetiko nga pagkahuman ang aton personalidad. Bisan ang identikal nga mga kapid, nga may pareho nga genetiko nga pagkahuman, masami nga magkatuhay sing personalidad.
Ang isa pa ka importante nga katunayan amo nga ang personalidad sang isa mahimo magbag-o ukon mabag-o. Ginpadaku ni apostol Pablo ang gahom sang Cristianong mga panudlo sa pagpabag-o sa mga tawo. Sia nagsulat: “Ubaha ninyo ang daan nga personalidad upod ang mga buhat sini, kag magsul-ob kamo sing bag-o nga personalidad, nga paagi sa sibu nga ihibalo ginabag-o suno sa larawan sang Isa nga nagtuga sini.” (Colosas 3:9, 10, NW) Ginakilala sang mga Cristiano nga sila makasasala kag nakapanubli sing makasasala nga mga huyog. Agod kahamut-an sila sang Dios, dapat bag-uhon nila ang ila personalidad.
Paano mangin posible ini nga mga pagbag-o? Paagi sa gahom sang pulong ukon mensahe sang Dios. Tuhoy sa mabaskog nga impluwensia sang pulong sang Dios, nga masapwan karon sa Biblia, si Pablo nagsulat: “Ang pulong sang Dios buhi kag gamhanan, matalom pa sa bisan ano nga espada nga duha sing sulab, nga nagalapos tubtob sa nautlan sang kalag kag espiritu, sang mga lutalutahan kag utok, kag nagahantop sang mga hunahuna kag mga tinutuyo sang tagipusuon.” (Hebreo 4:12) Kon ang indibiduwal magpaimpluwensia sa espiritu sang Dios kag magtinguha nga sundon ang mga talaksan sa moral nga ginpahamtang sa Biblia, amat-amat nga magabag-o ang iya personalidad. Ang Cristianong personalidad nga nahisuno sa mga talaksan sang Biblia nagalakip sang “pagkaawa, pagkalulo, pagkakubos, pagkamapinailubon, kag pagkamabinatason.”—Colosas 3:12.
Pagkamakatarunganon sang Isa ka Cristiano
Matuod, wala sing prinsipio sa Biblia nga nagadumili sang pagtuon sa mga tipo sang dugo. Apang tuhay naman nga butang ang pagpati nga may ano man nga kaangtanan ini sa pamatasan sang tawo. Subong sang tanan nga butang sa kabuhi, dapat magpatuytoy kita sa Pulong sang Dios. (Salmo 119:105) Ang pagkamakatarunganon importante man.—Filipos 4:5.
Indi gid makatarunganon nga gamiton ang tipo sang dugo subong balibad sa indi pagtinguha nga tadlungon ang mga kasawayan sa personalidad. Walay sapayan sang ila genetiko nga pagkahuman, ang mga Cristiano dapat padayon nga mag-uswag sa pagdihon sang ila personalidad nga nagapabanaag sang mga kinaiya ni Jehova kag ni Jesus tubtob posible.—Efeso 5:1.
Dugang pa, ang mga Cristiano nagapanikasog nga tamdon ang iban subong sang pagtamod ni Jehova sa ila. “Ang Dios walay ginapasulabi.” (Binuhatan 10:34, 35) Malipayon nga ginabaton ni Jehova ang tanan nga sahi sang tawo. Gani indi makatarunganon kag di-cristiano nga sikwayon ukon likawan ang iban bangod lamang sang tipo sang ila dugo. Matuod man ini kon ang isa makig-upod lamang sa mga tawo nga “magkabagay” sing tipo sang dugo. Ang Biblia nagalaygay: “Kon nagapasulabi kamo sing mga tawo, nagapakasala kamo.”—Santiago 2:9.
Samtang nagauswag ang siensia kag teknolohiya, may madamo nga bag-o nga matukiban kag mga teoriya tuhoy sa lawas sang tawo. Natural lamang nga mawili sa sining mga ideya. Apang, ang mga Cristiano dapat magpatuytoy sang ila panghunahuna sa Biblia, indi sa tawhanon nga mga teoriya. Sa tanan nga aspekto kag kahimtangan sa kabuhi, dapat ‘usisaon sang mga Cristiano ang tanan nga butang’ kag ‘huptan ang maayo.’—1 Tesalonica 5:21.