Mag-abot sa Gintalana nga Oras!

“ANG pagkaatrasado kinabatasan na sang mga pangulo nga ehekutibo,” report sang USA Today. “Anom sa napulo ka miting nga nagaabot sila sing ulihi,” siling pa sini, nga nagapatuhoy sa isa ka surbe sa 2,700 ka pangulo nga ehekutibo.

Sa patag sang negosyo, ang pagkaatrasado ginakabig nga indi lamang isa ka malain nga batasan. Ang isa ka pagtuon sa 81,000 ka aplikante sa trabaho naghinakop: “Ang nauyang nga oras bangod sang pagkaatrasado kag pagpalta sa trabaho isa ka panguna nga kabangdanan sang daku nga pinansial nga kapierdihan.” Sa pagkamatuod, indi lamang sa patag sang negosyo nga ang pagkaatrasado nagatuga sing mga problema. Ang isa ka surbe sa mga prinsipal sa segundaryo nga mga eskwelahan nagapakita nga “ang pagkaatrasado sang mga estudyante amo ang panguna kag labing masunson nga problema sa disiplina.”

Gintuyo sang aton Manunuga nga mangin mahunahunaon kita sa tion. Nagpahamtang sia sing “duha ka dalagkung sulu”—ang adlaw kag ang bulan—agod magbulig sa aton sa pagtakus sing tion. (Genesis 1:​14-​16) Sa karon, ang moderno nga mga orasan nagabulig sa aton nga matakus ang aton tion sa mga minuto kag segundo. Apang, walay sapayan sang teknolohiya, madamo gihapon sa aton ang may mga problema sa pag-abot sa gintalana nga oras—sa trabaho, sa eskwelahan, ukon sa iban pa nga importante nga mga kasugtanan.

Ang problema bala amo gid ang kakulang sing tion? Matuod, madamo gid nga oras ang ginakinahanglan sa trabaho kag sa pamilya. Walay sapayan sini, ang isa ka nagatrabaho nga iloy nga si Wanda Rosseland nagsiling: “Gin-untatan ko ang pagreklamo nga wala ako sing bastante nga tion sang narealisar ko nga tanan kita may 24 ka oras sa isa ka adlaw. Ginhunahuna ko ini kag naghinakop nga sa aton moderno nga kalibutan, indi nga diutay lang gid ang aton tion, kundi nga madamo kita sing samong kag tublag.”

Binagbinaga man si Renee, * isa ka iloy nga may lima ka kabataan kag isa sang mga Saksi ni Jehova. Sia naghinumdom: “Sang magamay pa ang akon mga kabataan, ang paghimos sa ila para sa eskwelahan kag sa Cristianong mga miting mabudlay gid. Walay sapayan sini, wala ako sing  problema nga nagakaatrasar. Apang, karon nga dalagku na sila tanan, nagakaatrasar ako pirme.” Amo man bala sini ang imo batasan? Kon amo, posible ang pagbag-o! Yari ang pila ka butang nga sarang mo himuon.

● HUNAHUNAA ANG MGA RESULTA. Ang batasan nga pirme ulihi sa oras mahimo nga daw magamay lamang nga butang. Apang binagbinaga ang pinamulong sang Biblia: “Ang mga langaw nga patay nagapalang-og sang lana sang manugpahumot; sa amo ang diutay nga kabuangan nagasamad sang kaalam kag dungog.” (Manugwali 10:1) Huo, ang “diutay nga kabuangan” sa porma sang kakulang sing pasunaid sa iban makaguba sang imo reputasyon sa manunudlo ukon sa amo.

Samtang nagaeskwela sa kolehiyo sa ila lugar, natalupangdan sang isa ka babayi nga si Marie nga ang pila sa iya mga kabutho “wala nagakabalaka sa oras,” kag pirme ulihi sa pag-abot sa klase. “Apang wala magdugay dapat sila magbag-o,” hinumdom niya. “Ang duha sa mga propesor estrikto sa oras sang pagsulod sa klase. Gani kon ang bisan sin-o nga estudyante maatrasar sing pila lang ka minuto, ginamarkahan sila nga absent ukon wala sa klase. Kag kon madamo ang marka nga wala sila sa klase nagaresulta ini sa lagbong nga grado.”

Ang batasan nga pirme nagakaatrasar makaguba man sang imo reputasyon sa imo mga abyan kag katubotubo. Nadumduman sang medyo may edad na nga lalaki nga si Joseph ang isa ka masigka-Cristiano nga nakilala niya dinekada na ang nagligad. Bisan pa ini nga tawo respetado bangod sang iya ikasarang subong manunudlo, may makahuluya sia nga kakulangan. “Pirme sia nagakaulihi,” hinumdom ni Joseph. “Buot ko silingon, ulihi sa tanan nga butang! Kag daw wala lang ini sa iya. Ang mga tawo nagalahog tuhoy sa iya pagkaatrasado.” Pirme ka bala ginapatuhuyan subong tawo nga pirme nagakaulihi? Kon amo, madali nila nga pasapayanan ang imo maayo nga mga kinaiya.

● BINAGBINAGA ANG IBAN. Ang pagkaatrasado di-matinahuron kag makaulugot sa iban. Kag mahimo ka tamdon nga daw nagapasin-osin-o. Nagapaathag kon ngaa madamo nga ehekutibo sa negosyo ang nagakaatrasar sa mga miting, ang isa ka negosyante nagbaton: “Ang kalabanan sa amon mga arogante gid.” Sa kabaliskaran, ginatamod sang mga Cristiano ang iban subong labaw sa ila. (Filipos 2:3) Ginaaplikar man nila ang Bulawanon nga Pagsulundan kag ginatratar ang iban subong sang luyag nila nga tratahon sila. (Mateo 7:12) Indi bala nga naugot ka kon ginapahulat ka sang iban? Kon amo, indi man pagpahulata ang iban.

● TUN-I ANG HUSTO NGA PAGGAMIT SA TION. Nagapabuyanbuyan ka bala kag dayon magdalidali kon subol na sa tion? Tuman bala kadamo ang mga butang nga imo ginaiskedyul, kag ginatinguhaan nga himuon ang tuman kadamo nga butang sa tuman kalip-ot nga tion? Ang prinsipio sa Manugwali 3:1, (NW) makabulig: “Sa tagsa ka butang may gintalana nga tion.” Ang ‘pagtalana sing tion’ para sa mga butang makabulig sa imo nga himuon ini sa mahim-ong nga paagi.

Una, ilista ang tanan nga butang nga dapat mo himuon. Dason, sunda ang prinsipio sa Filipos 1:10, NW: ‘Pat-ura ninyo ang mas importante nga mga butang.’ Huo, unaha ang importante nga mga butang. Ano gid ang dapat himuon? Ano ang pila  ka butang nga bisan himuon sa ulihi wala sing kaso? Sa katapusan, bulubantaa kon daw ano kalawig ang kinahanglan mo nga tion sa paghimo sa mga butang kag kon san-o mo ini mahimo. Mangin realistiko, kag likawi ang pag-iskedyul sing tuman kadamo nga butang sa tuman kalip-ot nga tion.

Si Dorothy nagadayaw sa iya mga ginikanan sa pagtudlo sa iya nga mangin indi atrasado. Sia nagasugid: “Kon dapat yara na kami sa Cristianong miting sa 7:30 s.g., ginapahimos na kami ni Nanay isa ka oras kag 45 minutos antes sini. Ginahatagan namon sing tion ang pagpanihapon, pagpanghugas sing pinggan, pag-ilis, kag pagbiyahe pakadto sa duog-tilipunan. Nangin bahin na sang amon kabuhi ang pag-abot sa gintalana nga oras.” Kon kaisa, makabulig ang pagtigana sing tion sa wala ginapaabot nga mga hitabo. Si Dorothy naghinumdom: “Kasan-o lang may dapat ako hapiton nga mga tawo para sa miting. Sa dalan, nagkupos ang akon goma. Napakay-o ko pa ini kag wala ako maulihi sa paghapit sa ila. Kahibalo ka, ginapat-od ko pirme nga may bastante ako nga tion engkaso maaberiya ang salakyan ukon magtrapik.”

● MANGAYO SING MGA PANUGDA GIKAN SA IBAN. Ang Biblia nagasiling sa Hulubaton 27:17: “Ang salsalon nagapatalom sang salsalon, sa amo ang tawo nagapatalom sang nawong sang iya abyan.” Nahisuno sa sini nga prinsipio, makighambal sa iban nga ang kahimtangan pareho sa imo—apang madinalag-on nga nangin indi atrasado sa mga butang. Masami nga madamo sila sing mapuslanon nga panugda.

Si Renee, nga ginkutlo kaina, determinado nga bag-uhon ang iya batasan nga nagakaatrasar pirme. Sia nagsiling: “Kasan-o lang namat-od ako nga magbag-o. Bisan pa indi ini mahapos, nagauswag ako.” Gani ikaw man. Paagi sa husto nga panimuot kag upod ang panikasog, matun-an mo nga mag-abot sa gintalana nga oras!

[Nota]

[Mga retrato sa pahina 24]

Ang empleyado nga pirme nagakaatrasar nagahatag sing malain nga impresyon sa iya mga amo kag nagapakita sing pagkawalay pasunaid sa iban

[Retrato sa pahina 25]

Ang maayo nga pag-organisar makabulig sa imo nga malikawan ang pag-uyang sing tion