Isa ka Kuring nga may Makahalam-ot nga mga Dulunggan

SI William Ross, nga isa ka manugbantay sing karnero, interesado sa derasa nga mga kuring. Isa ka adlaw sang 1961, nagkadto si Ross sa uma sang iya kaingod sa Perthshire, Scotland. Nakita niya didto si Susie, ang kuring sang iya kaingod. Apang si Susie daw indi isa ka kinaandan nga hinuptanan nga kuring. Maputi sia kag derasa, apang ang naibabaw nga katunga sang iya mga dulunggan nagapilo paabante kag paidalom, amo nga makahalam-ot ang iya hitsura. Naganyat sa iya nakita, nagkuha si Ross sang isa ka bayi nga may nagapilo nga dulunggan sa mga miyaw ni Susie pagligad sang mga isa ka tuig.

Dayon ginkontak ni Ross ang isa ka manugparasa nga taga-London nga interesado sa genetiko sang mga kuring, kag nagbuligay ang duha sa pagsugod sing isa ka pagparasa nga programa para sa miyaw ni Susie. Indi katingalahan nga ang derasa nga kuring nakabaton sing ngalan nga Scottish Fold. Sugod sadto, ini nga mga kuring nangin bantog gid. Apang wala ini ginrehistro sang mga asosasyon tuhoy sa mga kuring sa Britanya. Ang iban nahangawa nga ang mga kuring mahimo nga magmasakiton bangod sang gene nga nagapapilo sang mga dulunggan. Apang ini nga kahangawa wala magdiskalipikar sa mga Scottish Fold nga marehistro sa Estados Unidos, diin ang pagparasa nga programa ginsugdan sang temprano nga bahin sang katuigan 1970. Sa pagkamatuod, sa katapusan sadto nga dekada, ini nga mga kuring nangin mga kampeon sa mga palaguaon sa amo nga pungsod.

Ngaa Nagapilo ang mga Dulunggan?

“Naano ang dulunggan sang imo kuring?” masami nga pamangkot sang mga tawo sa una nga higayon nga makakita sila sing Scottish Fold. Ang pilo sa dulunggan resulta sang isa ka mutation ukon pagbag-o sa ginatawag sang mga sientipiko nga dominante ukon nagapangibabaw nga gene. Bisan mapanubli sang isa ka miyaw ini nga gene sa isa lang ka ginikanan, mangin isa ini ka Scottish Fold.

Apang, ang pilo sa mga dulunggan nanuhaytuhay, halin sa wala sing pilo pakadto sa isa, duha, ukon tatlo ka pilo. Si Susie, ang orihinal nga Scottish Fold, may isa lang ka pilo. Ang mga kuring nga ginapasundayag sa mga paindis-indis masami nga may tatlo ka pilo, nga ang mga dulunggan nagadaplak sa ulo. Makawiwili nga ang mga Scottish Fold nabun-ag tanan nga tadlong ang mga dulunggan. Apang kon ang mga miyaw mga tatlo ka semana na ang edad, mahibaluan na sang mga manugparasa kon diin nga miyaw ang magapilo ang mga dulunggan.

Ang di-mahalungon nga pagparasa sa Scottish Fold mahimo tunaan sang mga balatian. Halimbawa, kon ang laki  kag bayi lunsay may pilo sa dulunggan, ang ila miyaw mahimo nga may genetiko nga depekto subong sang napanubli nga osteodystrophy, nga nagaresulta sa depektuso nga pagporma sang mga tul-an. Gani, ang masaligan nga mga manugparasa masami nga nagaparis sang mga Scottish Fold sa iban nga rasa sang mga kuring nga may tadlong nga mga dulunggan. Masami nila ginagamit ang British Shorthair kag American Shorthair sa pagparasa.

Ang isa pa ka ginakabalak-an amo ang may kaangtanan sa katinlo sang dulunggan, ilabi na sa mga kuring nga may tatlo-sing-pilo nga dulunggan. Bangod ang mga dulunggan sini nagapilo malapit gid sa ulo, madali ini maghigko sa sulod. Ang The Illustrated Encyclopedia of Cat Breeds nagarekomendar nga inanay nga tinluan sang mga tag-iya ang “sulod sang mga pilo paagi sa basabasa nga algudon [swab].” Apang sing makalilipay, ang mapagros nga mga kuring “indi madali maimpeksion ukon magbitikon sa dulunggan, subong sang ginhunahuna sang nagligad nga pila ka tuig,” siling sang The Cat Site, isa ka Internet Web site para sa mga nagapanag-iya sang kuring.

Mapinalanggaon nga mga Kaupod

Ang mga Scottish Fold ginakabig nga mabuot, mapinalanggaon, kag maalam nga mga kuring. Nagakabuhi sila sa sulod sang mga 15 ka tuig, kag daw nagustuhan gid nila ang matawhay nga kabuhi sa isa ka puluy-an. “Ang Scottish Fold isa ka mapinalanggaon, mabuot kag mainabyanon nga kuring nga nanamian sa mga tawo kag sa iban pa nga mga hinuptanan,” siling sang The Illustrated Encyclopedia of Cat Breeds. May malulo kag masinadyahon sila nga ingaw, apang talagsa lang sila nagaingaw. Bisan kon gutom, masami nga nagatindog lamang sila kag nagatulok sa imo tubtob nga pakan-on mo sila.

Kaangay sa iban nga mga kuring, ang mga Scottish Fold may nanuhaytuhay nga mga duag kag mga kombinasyon sang duag kag lunsay malaba sing balahibo kag malip-ot sing balahibo nga mga rasa. Apang ang ila nagapilo nga dulunggan, manipulon nga ulo, malip-ot nga liog, kag daw-bukaw nga guya nga may daku nga mga mata ang nagpabantog pa sa ila. Sa katunayan, ang mga Scottish Fold nangin isa sang ginapakaali gid nga mga rasa sa kalibutan. Ang mga luyag magbakal masami nga nagahulat sing anom ka bulan ukon kapin pa antes may matigayon nga miyaw. Siempre, kon luyag sang isa ka kostumer ang espesipiko nga kalabaon sang balahibo, duag, ukon sekso, mahimo nga maghulat sia sing mas malawig.

Sang nakita ni William Ross si Susie sang 1961, ayhan wala gid sia magdahom nga ang mga kaliwat sining kubos nga kuring sa uma mangin bantog gid, ilabi na kon hunahunaon nga ang pagkabantog sining rasa wala nasandig sa pila ka duna kag superyor nga mga kinaiya sini kundi sa isa ka genetiko nga pagbag-o nga panguna nga makita sa mga dulunggan.