Ang Pagtamod sang Biblia

Ginapakanubo Bala sang Biblia ang mga Babayi?

GINLARAGWAY anay ni Tertullian, isa ka teologo sang ikatlo nga siglo, ang mga babayi subong amo “ang gawang sang mga demonyo.” Gingamit sang iban ang Biblia agod ipakita nga ang mga babayi kubos ka importante sa mga lalaki. Subong resulta, madamo ang nagapati nga ginapakanubo sang Biblia ang mga babayi.

Si Elizabeth Cady Stanton, tagpangapin sang ika-19 nga siglo sang mga kinamatarong sang mga babayi sa Estados Unidos nagpati nga “ang Biblia kag ang Simbahan amo ang pinakadaku nga mga sablag sa kahilwayan sang kababayin-an.” Tuhoy sa una nga lima ka tulun-an sang Biblia, nagsiling anay si Stanton: “Wala ako sing nahibaluan nga iban pa nga mga libro nga nagatudlo gid sang pagsakop kag pagpakanubo sa babayi.”

Bisan pa ang pila karon mahimo nga may subong sina kasobra nga pagtamod, madamo gihapon ang nagapati nga ang pila ka bahin sang Biblia nagasakdag sang pagpakanubo sa mga babayi. Matuod bala ini nga konklusion?

Kon Paano Ginatamod ang mga Babayi sa Hebreong Kasulatan

“Ang imo handum mangin sa imo bana, kag magagahom sia sa imo.” (Genesis 3:16) Ginatudlo ini sang mga kritiko subong  paghukom sang Dios kay Eva kag subong pahanugot sang Dios sa pagsakop sang lalaki sa babayi. Apang, sa baylo nga isa ini ka deklarasyon sang katuyuan sang Dios, isa ini ka sibu nga pahayag sang makapasubo nga mga resulta sang sala kag sang pagsikway sa pagkasoberano sang Dios. Ang pag-abuso sa mga babayi indi kabubut-on sang Dios kundi direkta nga resulta sang pagkadihimpit sang tawo. Matuod gid nga ang mga asawa sa madamo nga kultura ginadominahan sang ila mga bana, sa masami sa tuman kapintas nga mga paagi. Apang indi ini katuyuan sang Dios.

Sanday Adan kag Eva ginhimo sa dagway sang Dios. Dugang pa, pareho sila nga nakabaton sing sugo gikan sa Dios nga mangin mabungahon, tugbon ang duta, kag gamhan ini. Dapat sila magpangabudlay nga magkaupod. (Genesis 1:​27, 28) Maathag nga sadto nga tion wala sing isa nga mapintas nga nagadominar sa isa. Ang Genesis 1:31 nagasiling: “Nakita sang Dios ang tanan nga butang nga ginhimo niya kag, yari karon! tama gid ini kaayo.”

Sa pila ka kaso wala ginapakita sang rekord sang Biblia kon ano ang pagtamod sang Dios sa isa ka butang. Mahimo nga panaysayon lamang ang mga ini. Ang rekord tuhoy sa pagtanyag ni Lot sang iya mga anak nga babayi sa mga Sodomanhon ginaasoy nga wala sing komento kon bala maayo ini ukon indi ukon kon bala ginkahamut-an ini sang Dios.⁠ *​—⁠Genesis 19:6-8.

Ang matuod, ginadumtan sang Dios ang tanan nga sahi sang paghingalit kag pag-abuso. (Exodo 22:22; Deuteronomio 27:19; Isaias 10:​1, 2) Ginpakamalaut sang Mosaikong Kasuguan ang panglugos kag prostitusyon. (Levitico 19:29; Deuteronomio 22:23-29) Gindumilian ang panghilahi, kag kamatayon ang silot sa duha ka tawo nga madalahig sa sini. (Levitico 20:10) Sa baylo nga nagapakanubo sa mga babayi, ginabayaw kag ginaamligan sila sang Kasuguan batok sa lapnag nga paghingalit nga kinaandan sa palibot nga mga pungsod. Ang isa ka sangkol nga Judiyo nga asawa isa sadto ka indibiduwal nga ginatahod kag ginapabaloran. (Hulubaton 31:​10, 28-30) Ang indi pagsunod sang mga Israelinhon sa kasuguan sang Dios tuhoy sa pagtahod sa mga babayi sala nila, indi kabubut-on sang Dios. (Deuteronomio 32:5) Sang ulihi, ginhukman kag ginsilutan sang Dios ang pungsod sa kabilugan bangod sang ila dayag gid nga paglalis.

Pagpakanubo Bala ang Pagpasakop?

Ang bisan ano nga katilingban mangin mahim-ong lamang kon may yara kahimusan. Agod matigayon ini, kinahanglan ang awtoridad. Kon wala sini, mahanabo ang kinagubot. “Ang Dios isa ka Dios, indi sang kagamo, kundi sang paghidait.”​—⁠1 Corinto 14:33.

Ginlaragway ni apostol Pablo ang kahimusan sang pagkaulo sa pamilya: “Ang ulo sang tagsa ka lalaki amo si Cristo; ang ulo naman sang babayi amo ang lalaki; ang ulo naman ni Cristo amo ang Dios.” (1 Corinto 11:3) Ang tagsa ka indibiduwal luwas sa Dios nagapasakop sa isa ka mas mataas nga awtoridad. Ang katunayan bala nga si Jesus may ulo nagakahulugan nga ginapakanubo sia? Indi sa pagkamatuod! Ang katunayan nga ang mga lalaki Makasulatanhon nga gintangdo nga manguna sa kongregasyon kag sa pamilya wala nagakahulugan nga ginapakanubo ang mga babayi. Agod magmadinalag-on, kinahanglan sang pamilya kag sang kongregasyon ang mga babayi kag mga lalaki sa pagtungod sang ila mga bahin nga may gugma kag pagtahod.​—⁠Efeso 5:21-25, 28, 29, 33.

Pirme nagpakita si Jesus sing pagtahod sa mga babayi. Wala niya ginsunod ang nagapakanubo nga mga tradisyon kag mga regulasyon nga gintudlo sang mga Fariseo. Nakighambal sia sa di-Judiyo nga mga babayi. (Mateo 15:22-28; Juan 4:7-9) Nagtudlo sia sa mga babayi. (Lucas 10:38-42) Gin-amligan niya ang mga babayi agod indi sila pagbiyaan. (Marcos 10:​11, 12) Ayhan ang bag-o gid nga butang nga ginhimo ni Jesus sang panahon niya amo nga nakig-abyan sia sa mga babayi. (Lucas 8:1-3) Subong himpit nga personipikasyon sang tanan nga kinaiya sang Dios, ginpakita ni Jesus nga ang mga indibiduwal, lalaki man ukon babayi, may pareho nga balor sa mga mata sang Dios. Sa katunayan, sa tunga sang unang mga Cristiano, ang mga lalaki kag mga babayi lunsay nga nakabaton sing dulot nga balaan nga espiritu. (Binuhatan 2:1-⁠4, 17, 18) Wala sing importansia kon bala lalaki ukon babayi ang isa, sa tion nga ginabanhaw padulong sa langitnon nga kabuhi ang mga hinaplas nga may paglaum nga mag-alagad subong mga hari kag mga saserdote kaupod ni Cristo. (Galacia 3:28) Wala ginapakanubo sang Awtor sang Biblia nga si Jehova ang mga babayi.

[Nota]

[Retrato sa pahina 16]

Indi kaangay sa madamo sang iya mga kontemporaryo, matinahuron si Jesus sa mga babayi