Pagbantay sa Kalibutan

Ang Mahimo sang Pagkadlaw

“Nadiskobrehan sang mga sientipiko nga ang tunga sa minuto lamang nga pagkadlaw katumbas sa 45 minutos nga pagpahuway,” report sang Polaco nga pamantalaan nga Przyjaciółka. “Ang hinali nga pagharakhak katumbas sa tatlo ka minutos nga pag-aerobic, samtang ang napulo ka pagyuhum katumbas sa dies minutos nga pag-ehersisyo sa rowing machine.” Ang pagkadlaw makadugang man sing tatlo ka pilo sa hangin nga mahaklo sang baga, subong man sa pagpaayo sa sirkulasyon sang dugo, pagtunaw, metabolismo, pagpanghikot sang utok, kag pagpagua sa lawas sang makahalalit nga mga substansia. Ang magasin nagpanugyan nga agod magmalipayon ang imo modo, dapat ka magyuhum sa imo kaugalingon, sa imo tiayon, kag sa imo mga kabataan pagbugtaw mo sa aga. “Tun-i nga kaham-utan ang kaugalingon kon kaisa,” siling pa sang magasin. “Tinguhai nga mangin positibo bisan pa sa mabudlay nga mga kahimtangan.”

 Mas Maayo ang Tulog Kon Makapainit-init Kon Hapon

Ginpakita sang karon nga pagtuon sa pagtulog sang 56 ka mapagros nga mga lapsag, nga ginbalhag sa Journal of Sleep Research, nga “ang mga lapsag nga napainit-initan sa silak sang adlaw sing mas madugaydugay sa temprano nga bahin sang hapon maayo ang tulog kon gab-i.” Apang, ang pagpainit-init sa silak kon aga kag kahapunanon wala sing epekto sa kalidad sang tulog. Ang awtor sining pagtuon nga si Dr. Yvonne Harrison sang John Moores University sa Liverpool, sa Britanya​—⁠nga isa mismo ka iloy​—⁠nagtuon tuhoy sa epekto sang silak sa tulog sang mga lapsag kay may nauna na nga panalawsaw nga nagpakita nga ang pagpainit-init sa silak sang adlaw nagapanami sang tulog sang mga tigulang.

Nagalapnag ang Chagas’ Disease

Ang Chagas’ disease nagahalin sa isa ka parasito nga ginapalaton paagi sa ipot sang isa ka nagasuyop sing dugo nga insekto nga ginatawag nga kissing bug. Ini nga balatian kinaandan sa mga kaumhan sa Mexico tubtob sa Argentina. Ang pamantalaan sa Mexico nga The Herald nagreport nga mga isa kag tunga tubtob duha ka milyon ka taga-Mexico ang nalatnan sini nga parasito. Apang, ang Chagas’ disease nagalapta man sa iban nga bahin sang kalibutan. Isa ka paagi amo ang pagtughong sing dugo. Ang taga-Mexico nga biologo nga si Bert Kohlmann nagpaathag: “May nabaton na kami nga mga report sang mga nalatnan paagi sa pagpatughong sing dugo gikan sa Australia, Europa, Estados Unidos kag Canada. Ang mga migrante gikan sa mga kadutaan sang America nga sa masami mapagros nagahatag sing dugo kag ang mga tawo sa iban nga duog wala na nagahunahuna pa nga ipaeksamin ini kon apektado ini sang Chagas.” Ginabulubanta sang World Health Organization nga sa Nakatundan nga Hemisperio, 16 tubtob 18 ka milyon ka tawo ang nalatnan na sini nga balatian kag 100 ka milyon pa ang yara sa peligro nga malatnan. Sa karon, wala sing bulong para sa Chagas’, nga sa masami makamamatay.

Bombo Agod Makasukot sing Buhis

Agod mapahulag ang mga pumuluyo nga bayaran ang $1.15 milyones nga buhis sa ila mga propiedad, ang mga opisyal sa siudad sang Rajahmundry, sa India, nagtanyag nga indi na sila pagpabayaron sang multa kag saka, report sang Reuters. Sang wala magmadinalag-on ini nga paagi, ang mga opisyales nagsuhol sing 20 ka grupo sang mga manugbombo agod magbombo sa atubang sang mga balay sang wala makabayad sang ila buhis. Ang mga manugbombo “nagaeksena sa gua sang puluy-an sang mga may utang, agod pagguaon ang tagbalay kag ipaathag sa ila kon pila ang ila balayran kag kon mahimo bayaran nila ini sa gilayon,” siling sang komisyoner sa munisipyo nga si T.S.R. Anjaneyulu. “Wala sila nagauntat tubtob indi magsiling ang tagbalay nga mabayad na sia.” Nakatigayon sing maayong mga resulta ining tumalagsahon nga metodo. Pagkatapos sang isa ka semana lang nga pagpamombo, nasukot sang siudad ang 18 porsiento sang wala mabayaran nga buhis sa propiedad.

Relihion sa Rusya

Ginapatihan anay nga ang mga relihioso sa Rusya kalabanan mga babayi, mga tigulang, kag mga wala makatapos sa hayskul. Apang, ginapakita sang estadistika karon nga nagadamo na ang mga pamatan-on, mga lalaki, kag mga may tinapusan sa kolehiyo nga nagaentra sa mga relihion, report sang pamantalaan sa Rusya nga Rossiyskaya Gazeta. Sa mga tuig kutob sang 1989 tubtob 1991, 30 porsiento lang sang populasyon ang nagapangangkon nga Ortodokso. Apang, pagkatapos sang 1999, nakalab-ot ini sing kapin sa 50 porsiento. Nasapwan sining karon lang sang mga sosyologo sa Rusya nga 30 porsiento sang mga Ruso ang nagapati sa pihak nga kinabuhi, 24 porsiento sa langit kag impierno, kag 28 porsiento sa relihioso nga mga milagro. Mga un-tersia sang mga ginsurbe ang nagaugyon sa pinamulong nga “Nagapati ako nga nagaluntad ang Dios kag wala nagapangduhaduha sa sini.” Subong man, “30 porsiento sang mga Ruso ang nagapati sa astrolohiya, kag 50 tubtob 55 porsiento ang nagapati sa matagnaon nga mga damgo kag mga palatandaan,” siling sang report.

Paggamit sing Moderno nga Griego sa mga Simbahan sa Gresya

Ginsugo sang arsobispo sang Gresya ang mga simbahan sa Atenas nga gamiton man ang moderno nga Griego, kay nagakabalaka sia nga madamo sang mga nagasimba ang indi makahangop sang mga dinalan sa Biblia nga ginabasa sa dinumaan nga Griego sa tion sang misa. “Ang Bag-ong Testamento ginabasa gihapon sa orihinal nga Hellenistiko nga ‘Koine’ ukon kinaandan nga lenguahe, nga isa ka sahi sang Griego nga ginahambal sugod pa sang hingapusan sang ikaapat nga siglo BC tubtob sang ikalima nga siglo AD,” paathag sang pamantalaan nga Kathimerini. Apang, ang arsobispo “nagakabalaka nga ang mga ulihing-tubo indi makahangop sini nga sahi sang Griego kag gani indi man nila mahangpan ang misa,” siling sang report. Sa isa ka eksperimento nga programa nga ginatawag sang Kathimerini nga “isa ka daku nga pagbag-o para sa Simbahan nga nagapanguyapot sa iya mga tradisyon,” ang mga dinalan sang Biblia ginbasa anay sa Koine nga Griego kag nian sa moderno nga Griego. Apang, pagligad sang wala pa isa ka tuig, ang pamantalaan nagreport nga “gin-untatan” na sang simbahan ang panikasog nga ginhimo agod nga “mahangpan ang pagbasa sang Bag-ong Testamento.”

Mga Web Site sa Pagpangita sing Abyan Nagapadamo sang Diborsio

Ang mga site sa Internet nga nagapabalikay liwat sa mga magkaeskwela anay sang una “nagapadugang sang mga pagbulagay bangod ang mga magtiayon nga nagalas-ay na sa isa kag isa makapakig-angot sa ila anay mga kahagugma,” report sang Guardian Weekly sa Britanya. Nagakomento kon paano ini nagaapektar sa kadamuon sang diborsio sa Britanya, nga pinakamataas sang 2004 sa sulod sang pito ka tuig, si Christine Northam, nga humalambal para sa Relate nga isa ka organisasyon sang mga manuglaygay sa pag-asawahay, nagsiling: “Ang kalabanan nga tawo may malipayon nga impresyon sa ila una nga relasyon sa hayskul ukon sa kolehiyo. Kon indi gani sila malipayon sa ila mga tiayon, nagapamensaron sila dayon kon ano ayhan ang natabo kon nagdayunay sila sang ila mga kahagugma anay.” Mas mahapos na karon ang “mag-log on sa Internet agod magpangita sing mapaaliwansan” ang indi malipayon nga mga tiayon, siling sang pamantalaan, “sa baylo nga solbaron ang mga palaligban sa pag-asawahay.”

Ang mga Hagdanan Peligruso

Ang paghagdan “ginatunaan sang mas madamo nga mga aksidente kada tuig sangsa mga aksidente sa salakyan,” siling sang magasin sa E.U. nga The Week. Nagdugang ang report: “Kada tuig, mga 1,091 ka Amerikano ang nagakapatay bangod sa paghagdan kag 769,400 ang nasamaran.” Ano ang rason sang pagkaaksidente? “Sa masami, kabos ang pagbulubanta sang mga tawo sa distansia sang mga halintang,” siling sang The Week.