Kon Ngaa Nagapati Kami sa Manunuga

Nahantop sang madamo nga eksperto sa nanuhaytuhay nga patag sang siensia ang intelihente nga desinyo sa kinaugali. Nasapwan nila nga di-makatarunganon nga magpati nga ang tuman nga pagkasibod sang kabuhi sa duta natabuan lamang. Busa, madamo nga sientipiko kag manugpanalawsaw ang nagapati sa Manunuga.

Ang pila sa ila nangin mga Saksi ni Jehova. Kumbinsido sila nga ang Dios sang Biblia amo ang Desinyador kag Tagtukod sang pisikal nga uniberso. Ngaa amo sini ang nahinakop nila? Ginpamangkot sang Magmata! ang pila sa ila. Mangin interesado ka sa ila mga komento. *

“Indi Matungkad nga Pagkasibod sang Kabuhi”

▪ WOLF-EKKEHARD LÖNNIG

MALIP-OT NGA BIOGRAPIYA: Sang nagligad nga 28 ka tuig, naghimo ako sing panalawsaw kag eksperimento sa siensia tuhoy sa genetiko nga mutasyon sang mga tanom. Ang 21 sini ka tinuig, ginhinguyang ko sa pagtrabaho sa Max Planck Institute for Plant Breeding Research, sa Cologne, Alemanya. Isa man ako ka gulang sa Cristianong kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa sulod sang halos tatlo ka dekada.

Sa akon obserbasyon kag pag-eksperimento sa genetics kag sa akon mga pagtuon sa mga topiko sa biolohiya kaangay sang pisiolohiya kag morphology, nakita ko ang daku katama kag masami indi matungkad nga pagkasibod sang kabuhi. Ang akon pagtuon sa sining mga topiko nagpalig-on sang akon pagpati nga ang kabuhi, bisan ang pinakasadsaran nga porma sang kabuhi, may intelihente gid nga ginhalinan.

Nahibaluan gid sang mga sientipiko ang pagkasibod nga masapwan sa kabuhi. Apang ining makawiwili nga mga katunayan masami nga ginapresentar subong resulta sang ebolusyon. Apang, para sa akon, ang mga argumento batok sa rekord sang Biblia tuhoy sa pagpanuga marumpag kon usisaon sing maayo sa sientipiko nga paagi. Nausisa ko na ini nga mga argumento sa sulod sang mga dekada. Pagkatapos sang maid-id nga pagtuon sa buhi nga mga tinuga kag sang pagbinagbinag kon paano ang mga kasuguan nga nagakontrol sa uniberso daw ginpasibu sing himpit agod magluntad ang kabuhi sa duta, napahulag ako nga magpati nga may Manunuga.

“Ang Tanan nga Butang nga Naobserbahan Ko May Kabangdanan”

▪ BYRON LEON MEADOWS

MALIP-OT NGA BIOGRAPIYA: Nagapuyo ako sa Estados Unidos kag nagatrabaho sa National Aeronautics and Space Administration sa patag sang laser physics. Sa karon, isa ako sang mga nagadesinyo sang teknolohiya sa pagpauswag sang pagbantay sang bug-os globo nga klima, paniempo, kag iban pa nga mga hitabo sa planeta. Isa ako ka gulang sa kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Kilmarnock, Virginia.

Sa akon pagpanalawsaw masami ko ginagamit ang mga prinsipio sang pisika. Ginatinguhaan ko nga hangpon kon paano kag ngaa nagakatabo ang isa ka partikular nga butang. Sa akon pagtuon, nakita ko ang maathag nga ebidensia nga ang tanan nga butang nga naobserbahan ko may kabangdanan. Nagapati ako nga nahisanto sa siensia ang magpati nga ang Dios amo ang kabangdanan sang tanan nga kinaugali nga butang. Ang mga kasuguan sang kinaugali tuman kabakod amo nga dapat ako magpati nga ginhimo ini sang isa ka Organisador, isa ka Manunuga.

 Kon ini nga konklusion tuman kaathag, ngaa madamo nga sientipiko ang nagapati sa ebolusyon? Mahimo ayhan nga ang mga ebolusyonista may konklusion na antes pa nila makita ang mabakod nga ebidensia? Kinaandan na ini sa tunga sang mga sientipiko. Apang, bisan daw ano pa ka makapakumbinsi ang ila nakita, wala ini nagagarantiya nga husto ang ila konklusion. Halimbawa, ang isa ka tawo nga nagapanalawsaw tuhoy sa laser physics mahimo magpamilit nga ang kapawa isa ka balod, kaanggid sa balod sang tunog, bangod masami nga ang kapawa nagahulag kaangay sang balod. Apang, mahimo nga indi kompleto ang iya konklusion bangod ginapakita man sang ebidensia nga ang kapawa nagahulag man subong isa ka grupo sang mga partikulo, nga ginatawag photons. Sing kaanggid, ginabase sang mga nagainsister nga ang ebolusyon isa ka katunayan ang ila konklusion sa bahin lamang sang ebidensia, kag ginatugutan nila ang ila kaugalingon nga konklusion nga maimpluwensiahan sang ila pagtamod sa ebidensia.

Natingala gid ako nga ginakabig sang iban ang teoriya sang ebolusyon nga katunayan samtang ang mga “eksperto” mismo sa ebolusyon nagabaisay kon paano ini mahimo natabo. Halimbawa, batunon mo bala ang aritmetika nga isa ka napamatud-an nga katunayan kon magsiling ang pila ka eksperto nga ang 2+2=4, samtang ang iban naman nga eksperto nagapati nga ang 2+2=3 ukon ayhan 6? Kon ang ginabaton sang siensia amo lamang kon ano ang sarang mapamatud-an, matilawan, kag mapamuad, nian ang teoriya nga ang tanan nga kabuhi nagtuhaw gikan sa isa ka ginhalinan indi isa ka sientipiko nga katunayan.

“Wala sing Butang nga Makatuhaw Gikan sa Wala”

▪ KENNETH LLOYD

TANAKA MALIP-OT NGA BIOGRAPIYA: Isa ako ka geologo nga nagatrabaho karon sa U.S. Geological Survey sa Flagstaff, Arizona. Sa sulod sang halos tatlo ka dekada, nakigbahin ako sa pagpanalawsaw sang siensia sa nanuhaytuhay nga patag sang geolohiya, lakip na ang geolohiya sang mga planeta. Madamo nga artikulo sang akon pagpanalawsaw kag mga mapa sang geolohiya sang Mars ang ginbalhag sa opisyal nga mga dyurnal sa siensia. Subong isa sang mga Saksi ni Jehova, nagahinguyang ako sing mga 70 ka oras kada bulan sa pagpalig-on sa pagbasa sang Biblia.

Gintudluan ako nga magpati sa ebolusyon, apang indi ko mabaton nga ang tuman kabaskog nga enerhiya nga kinahanglan agod maporma ang uniberso magaluntad nga wala sing isa ka gamhanan nga Manunuga. Wala sing butang nga makatuhaw gikan sa wala. Nakita ko man ang isa ka mabakod nga argumento bisan sa Biblia nga nagapamatuod nga may Manunuga. Ini nga libro madamo sing halimbawa sang sientipiko nga mga katunayan sa patag diin eksperto ako, subong nga ang duta bilog kag nagabitay “sa wala.” (Job 26:7; Isaias 40:22) Ini nga mga kamatuoran nasulat na sa Biblia antes pa ini napamatud-an paagi sa pag-usisa sang tawo.

Hunahunaa kon paano kita ginhimo. May yara kita igbalatyag, pagkilala sang kaugalingon, intelihente nga pamensaron, ikasarang sa pagkomunikar, kag balatyagon. May ikasarang man kita sa pagbatyag, sa pag-apresyar, kag sa pagpabutyag sing gugma. Indi mapaathag sang ebolusyon kon paano nagluntad ining dalayawon nga mga kinaiya sang tawo.

Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Daw ano bala ka masaligan kag mapatihan ang mga ginhalinan sang impormasyon nga ginagamit sa pagsakdag sa ebolusyon?’ Ang rekord sang geolohiya indi kompleto, masibod, kag makapagumon. Wala mapamatud-an sing makapakumbinsi sang mga ebolusyonista ang ila teoriya sang mga proseso sang ebolusyon sa laboratoryo nga ginagamit ang mga metodo sang siensia. Kag bisan pa nga ang mga sientipiko masami nagagamit sing maayo nga mga teknik sa pagpanalawsaw sa pagtigayon sing impormasyon, masami sila naimpluwensiahan sang makagod nga mga motibo kon nagapatpat sang resulta sang ila panalawsaw. Ang mga sientipiko nakilal-an na nga nagapasanyog sang ila kaugalingon nga mga opinyon kon ang impormasyon di-kompleto ukon nagasumpakilay. Daku nga impluwensia ang ila karera kag ang ila balatyagon kag pagpabalor sa kaugalingon.

Subong isa ka sientipiko kag isa ka estudyante sang Biblia, ginausisa ko ang bug-os nga kamatuoran, nga nahisanto sa tanan nga nakilal-an na nga kamatuoran kag obserbasyon agod malab-ot ko ang pinakasibu nga paghangop. Para sa akon, ang pagpati sa Manunuga labing makatarunganon.

“Athagon nga Desinyo nga Makita sa Selula”

▪ PAULA KINCHELOE

MALIP-OT NGA BIOGRAPIYA: May tinuig na ako nga eksperiensia subong isa ka manugpanalawsaw sa patag sang biolohiya sang selula kag molekula kag sang mikrobiolohiya. Nagatrabaho ako karon sa Emory University, sa Atlanta, Georgia, E.U.A. Nagapangabudlay man ako subong isa ka boluntaryo nga manunudlo sang Biblia sa nagahambal-sing-Rusya nga komunidad.

Subong bahin sang akon edukasyon sa biolohiya, naghinguyang ako sing apat ka tuig sa pagtuon sa selula kag sang mga bahin sini. Samtang nagadamo ang akon natun-an tuhoy sa DNA, RNA, protina, kag metabolic pathways, labi ako nga nagakatingala sa pagkasibod, pagkaorganisado, kag pagkasibu nga nadalahig. Kag bisan pa nagdayaw ako sa kon ano na ang natun-an sang tawo tuhoy sa selula, mas labi ako nga nagadayaw sa kadamuon sang matun-an pa. Ang athagon nga desinyo nga makita sa selula  isa ka rason kon ngaa nagapati ako sa Dios.

Paagi sa akon pagtuon sa Biblia, natun-an ko kon sin-o ang Manunuga—nga amo, si Jehova nga Dios. Kumbinsido ako nga indi lamang sia isa ka maalam nga Desinyador kundi isa man sia ka mainayuhon kag mahigugmaon nga Amay nga nagaulikid sa akon. Ginapaathag sang Biblia ang katuyuan sang kabuhi kag nagahatag ini sing paglaum sang isa ka malipayon nga palaabuton.

Ang mga pamatan-on sa eskwelahan nga ginatudluan sing ebolusyon mahimo magamuhan kon ano ang ila patihan. Mahimo makapagumon ini sa ila. Kon nagapati sila sa Dios, isa ini ka pagtilaw sa ila pagtuo. Apang malandas nila inang pagtilaw paagi sa pag-usisa sa madamong makatilingala nga butang sang kinaugali sa aton palibot kag paagi sa padayon nga pag-uswag sa ihibalo tuhoy sa aton manunuga kag sa iya mga kinaiya. Nahimo ko ini mismo kag nakahinakop ako nga ang rekord sang Biblia tuhoy sa pagpanuga sibu kag wala ini nagasumpakil sa matuod nga siensia.

“Elegante nga Pagkasimple sang mga Kasuguan”

▪ ENRIQUE HERNÁNDEZ LEMUS

MALIP-OT NGA BIOGRAPIYA: Isa ako ka bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova. Isa man ako ka theoretical physicist nga nagatrabaho sa National University of Mexico. Ang akon karon trabaho nagadalahig sa pagtukib sang posible nga paathag gamit ang thermodynamics sa kon paano nagakatabo ang ginatawag nga gravothermal catastrophe, nga isa ka mekanismo sa pagtubo sang mga bituon. Nakatrabaho man ako sa pagkasibod sang pagkasunodsunod sang DNA.

Ang kabuhi tuman gid kasibod amo nga indi puede nga natabuan lamang ang pagluntad sini. Halimbawa, binagbinaga lamang ang kadamuon sang impormasyon nga yara sa DNA nga molekula. Ang tsansa nga natabuan lamang ang pagluntad sang isa ka chromosome kubos sa 1 sa 9 ka trilyon, magamay katama ang tsansa sini amo nga ginakabig ini nga imposible. Para sa akon isa ka kabuangan nga magpati nga natabuan lamang ang pagluntad sang indi lamang isa ka chromosome kundi sang tanan nga dalayawon nga pagkasibod nga makita sa buhi nga mga tinuga.

Dugang pa, sang gintun-an ko ang tuman kasibod nga paghulag sang materya, halin sa tuman ka gamay nga materya nga makita lamang sa mikroskopyo tubtob sa higante nga stellar clouds sa kahawaan, nagdayaw gid ako sa elegante nga pagkasimple sang mga kasuguan nga nagapahulag sa ila. Para sa akon, ining mga kasuguan wala lamang nagapahangop nga himo ini sang Batid nga Matematiko kundi daw kaangay ini sang pirma sang isa ka Batid nga Artist.

Masami nagakakibot ang mga tawo kon silingan ko sila nga isa ako ka Saksi ni Jehova. Kon kaisa ginapamangkot nila ako kon paano ako makapati sa Dios. Nahangpan ko ang ila reaksion, bangod wala ginapalig-on sang kalabanan nga mga relihion ang ila mga miembro nga mangayo sing prueba sa kon ano ang ginatudlo sa ila ukon sa pagpanalawsaw sang ila mga pagtuluuhan. Apang, ginapalig-on kita sang Biblia nga gamiton ang aton “ikasarang sa paghunahuna.” (Hulubaton 3:21) Ang tanan nga ebidensia sang intelihente nga desinyo sa kinaugali, lakip ang ebidensia gikan sa Biblia, nagakumbinsi sa akon nga wala lamang nagaluntad ang Dios kundi interesado man sia sa aton mga pangamuyo.

[Nota]

[Credit Line sang retrato sa pahina 22]

Mars in background: Courtesy USGS Astrogeology Research Program, http://astrogeology.usgs.gov