Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Paano Ko Mapangapinan ang Akon Pagpati sa Pagpanuga?

“Sang ang ebolusyon ginbinagbinag sa amon klase, natestingan gid ang tanan nga gintudlo sa akon. Ginpresentar ini subong katunayan, kag makapaluya ini para sa akon.”—Ryan, 18.

“Sang mga 12 ako, ang akon maestra nagapati gid sa ebolusyon. May karatula pa gani ni Darwin sa iya salakyan! Bangod sini, nagpangalag-ag ako nga magpabutyag sang akon pagpati sa pagpanuga.”—Tyler, 19.

“Ginkulbaan ako sang nagsiling ang amon maestra sa ‘social studies’ nga ebolusyon ang amon masunod nga leksion. Nahibaluan ko nga kinahanglan ko ipaathag sa klase kon ano ang akon panindugan sa sining kontrobersial nga isyu.”—Raquel, 14.

AYHAN kaangay ni Ryan, Tyler, kag Raquel, nagakabalaka ka man kon ginabinagbinag sa inyo klase ang topiko tuhoy sa ebolusyon. Nagapati ka nga “gintuga [sang Dios] ang tanan nga butang.” (Bugna 4:11) Nakita mo nga ang tanan nga butang sa imo palibot may isa ka intelihente nga desinyador. Apang ang mga libro kag pati na ang imo manunudlo nagasiling nga nagtuhaw lamang kita. Sin-o ka nga makigbais sa “mga eksperto”? Kag ano ang reaksion sang imo mga kabutho kon maghambal ka na tuhoy sa . . . Dios?

Kon nabalaka ka sa subong sini nga mga pamangkot, relaks ka lang! Indi lang ikaw ang nagapati sa pagpanuga. Ang matuod, madamo nga sientipiko ang wala nagapati sa teoriya sang ebolusyon. Pati na ang madamo nga manunudlo. Sa Estados Unidos, 4 sa 5 ka estudyante ang nagapati sa Manunuga—walay sapayan sang ginasiling sang mga libro!

Apang, mahimo ka mamangkot, ‘Ano ang ihambal ko kon dapat ko pangapinan ang akon pagpati sa pagpanuga?’ Makasalig ka nga bisan pa mahuluy-on ka, sarang ka makapanindugan. Apang, nagakinahanglan ini sing paghanda.

Tilawi ang Imo Pagpati!

Kon ang imo mga ginikanan mga Cristiano, mahimo nagapati ka lamang sa pagpanuga bangod amo sina ang gintudlo sa imo sugod sa pagkabata. Apang, karon nga daku ka na, luyag mo simbahon  ang Dios paagi sa imo “ikasarang sa pagpangatarungan,” nga may mabakod nga pundasyon para sa imo pagpati. (Roma 12:1) Ginpalig-on ni Pablo ang unang-siglo nga mga Cristiano nga ‘pat-uron ang tanan nga butang.’ (1 Tesalonica 5:21) Paano mo mapat-od ang imo pagpati sa pagpanuga?

Una, binagbinaga ang ginsulat ni Pablo tuhoy sa Dios: “Ang iya di-makita nga mga kinaiya,  . . . maathag nga makita kutob sang pagtuga sa kalibutan, bangod mahantop ini sa mga butang nga gintuga.” (Roma 1:20) Samtang ginahunahuna ining mga pulong, binagbinaga sing maayo ang tawhanon nga lawas, ang duta, ang masangkad nga uniberso, ang madalom nga kadagatan. Usisaa ang makawiwili nga kalibutan sang mga insekto, tanom, kag kasapatan—bisan ano man nga patag nga makapainteres sa imo. Nian, ginagamit ang imo “ikasarang sa pagpangatarungan,” pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Ano ang nagakumbinsi sa akon nga may Manunuga?’

Agod masabat ina nga pamangkot, gingamit sang 14-anyos nga si Sam subong halimbawa ang tawhanon nga lawas. “Madamo ini sing bahin kag masibod gid,” siling niya, “kag ang tanan nga bahin sini nagapanghikot sing nahiusa gid. Indi gid puede nga nagtuhaw lang ang tawhanon nga lawas!” Ang 16 anyos nga si Holly nag-ugyon. “Sang nasayasat nga may diabetes ako,” siling niya, “madamo ako sing natun-an kon paano nagapanghikot ang lawas. Halimbawa, makatilingala kon paano ang ayi—isa ka magamay nga organo sa likod nayon sang tiyan—nagahimo sing daku nga trabaho agod padayon nga magpanghikot ang dugo kag ang iban pa nga mga organo.”

Gintan-aw naman ini sang iban nga pamatan-on sa tuhay nga anggulo. “Para sa akon,” siling sang 19-anyos nga si Jared, “ang pinakadaku nga ebidensia nasandig sa kamatuoran nga may ikasarang kita kag kinahanglanon sa pagtigayon sing espirituwalidad, subong man sing apresasyon sa katahom kag sing handum sa pagtuon. Suno sa ebolusyon, ini nga mga kinaiya indi kinahanglanon para mabuhi. Ang lamang nga paathag nga makatarunganon para sa akon amo nga may isa nga nagbutang diri sa aton agod magkabuhi kita sing malipayon.” Amo man sini ang konklusion ni Tyler, nga ginsambit kaina. “Kon binagbinagon ko ang ginahimo sang tanom sa pagsakdag sang kabuhi kag sang makalilibog nga pagkasibod sang pagkahuman sa ila kumbinsido ako nga may Manunuga.”

Mas mahapos maghambal tuhoy sa pagpanuga kon napamensaran mo ini sing maayo kag kon kumbinsido ka gid sa sini. Busa, kaangay ni Sam, Holly, Jared, kag Tyler, hatagi sing tion ang pagbinagbinag sa makatilingala nga mga binuhatan sang Dios. Nian “pamatii” kon ano ang “ginasugid” sini nga mga butang sa imo. Walay duhaduha nga ang imo konklusion mangin kaangay sang kay apostol Pablo—nga indi lamang ang pagluntad sang Dios kundi ang iya man mga kinaiya ‘mahantop gilayon sa mga butang nga gintuga.’ *

Hibalua Kon Ano Gid ang Ginatudlo sang Biblia

Dugang pa sa pag-usisa sing maayo sa mga butang nga gintuga sang Dios, kinahanglan mo man hibaluon kon ano gid ang ginatudlo sang Biblia tuhoy sa pagpanuga agod mapangapinan mo ini. Indi kinahanglan nga baisan ang mga butang nga  wala direkta nga ginkomentuhan sang Biblia. Binagbinaga ang pila ka halimbawa.

▪ Ginasiling sang amon libro sa siensia nga ang duta kag ang sistema solar nagaluntad na sa sulod sang binilyon ka tuig. Ang Biblia wala nagakomento tuhoy sa edad sang duta ukon sang sistema solar. Ang ginasiling sini nahisanto sa ideya nga ang uniberso mahimo nga nagaluntad na sa sulod sang mga binilyon ka tuig antes pa nagsugod ang una nga “adlaw” sang pagpanuga.—Genesis 1:1, 2.

▪ Ang amon manunudlo nagsiling nga ang duta indi puede nga gintuga sa sulod lamang sang anom ka adlaw. Ang Biblia wala nagasiling nga ang anom ka “adlaw” sang pagpanuga literal nga tig-24 ka oras nga adlaw. Para sa dugang nga impormasyon, tan-awa ang pahina 18-20 sining magasin.

▪ Ginbinagbinag sa amon klase ang pila ka halimbawa kon paano nagbag-o ang mga sapat kag tawo sa pagligad sang tion. Ang Biblia nagasiling nga gintuga sang Dios ang tanan nga buhi nga mga butang “suno sa ila sahi.” (Genesis 1:20, 21) Wala sini ginasuportahan ang ideya nga ang kabuhi nagluntad gikan sa walay kabuhi nga butang ukon ginsugdan sang Dios ang proseso sang ebolusyon paagi sa isa ka selula. Apang, ang kada “sahi” posible nga magpatubas sing madamo nga baridad. Gani ginatugutan sang Biblia ang pagbag-o sa sulod sang isa ka “sahi.”

Mangin Maisog Tuhoy sa Imo mga Pagpati!

Indi ka dapat masaw-ahan ukon mahuya bangod nagapati ka sa pagpanuga. Binagbinaga ang mga ebidensia, makatarunganon gid ini—sa pagkamatuod, sibu sa siensia—nga magpati nga produkto kita sang intelihente nga desinyo. Sa katapusan, ang ebolusyon—indi ang pagpanuga—amo ang nagakinahanglan sing daku nga pagtuo kag pagpati sa mga milagro nga wala sing manughimo-milagro. Sa katunayan, pagkatapos mabinagbinag ang iban pa nga mga artikulo sa sini nga gua sang Magmata! wala duhaduha nga kumbinsido ka nga ang pagpanuga ginasakdag sang mga ebidensia. Kag sa tion nga mabinagbinag mo ini sing maayo paagi sa imo ikasarang sa pagpangatarungan, mangin mas maisog ka sa pagpangapin sang imo pagpati sa hulot-klasehan.

Amo sini ang nasapwan ni Raquel, nga ginsambit kaina. “Pila pa ka adlaw kag narealisar ko nga indi gali dapat nga maghipos lang ako tuhoy sa akon mga pagpati,” siling niya. “Ginhatag ko ang libro nga Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? sa akon maestra, nga namarkahan ang pila ka punto nga luyag ko ipatalupangod sa iya. Sang ulihi, ginsilingan niya ako nga ang libro naghatag sa iya sing bag-ong pagtamod tuhoy sa ebolusyon kag binagbinagon niya ini nga impormasyon sa palaabuton sa pagtudlo tuhoy sa sini nga topiko!”

Ang dugang pa nga mga artikulo sa serye sang “Young People Ask . . .” masapwan sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Nota]

HUNAHUNAA

▪ Ano ang pila ka paagi nga mapahayag mo sing mahapos ang imo pagpati sa pagpanuga sa eskwelahan?

▪ Paano mo mapakita ang imo apresasyon sa Isa nga nagtuga sang tanan nga butang?—Binuhatan 17:26, 27.

[Kahon sa pahina 27]

“MADAMO KATAMA SING EBIDENSIA”

“Ano ang isiling mo sa isa ka pamatan-on nga ginpadaku nga nagapati sa Manunuga apang ginatudluan sing ebolusyon sa eskwelahan?” Ginpamangkot ini sa isa ka microbiologist nga isa sang mga Saksi ni Jehova. Ano ang iya sabat? “Dapat tamdon mo ini subong isa ka kahigayunan nga mapamatud-an sa imo kaugalingon nga nagaluntad ang Dios—indi lamang bangod amo sini ang gintudlo sa imo sang imo mga ginikanan kundi bangod gin-usisa mo ang mga ebidensia kag amo man sini ang imo konklusion. Kon pangabayon kon kaisa ang mga maestra ukon maestro nga ‘pamatud-an’ ang ebolusyon, indi nila mapamatud-an ini, kag narealisar nila nga ginabaton lamang nila ining teoriya bangod amo sini ang gintudlo sa ila. Mahimo man ini matabo sa imo tuhoy sa imo pagpati sa Manunuga. Amo kon ngaa mapuslanon gid kon pamatud-an mo mismo nga nagaluntad gid ang Dios. Madamo katama sing ebidensia. Indi ini mabudlay pangitaon.”

[Kahon/​Retrato sa pahina 28]

ANO ANG NAGAKUMBINSI SA IMO?

Sa ubos, isulat ang tatlo ka butang nga nagakumbinsi sa imo nga may yara Manunuga:

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․