Ginluwas sa Tanan Ko nga Kasisit-an

Panugiron ni Jean-Claude François

Bangod sang akon nahanas sa biblia nga konsiensia, nabilanggo ako sing pito ka tuig sa kapin sa dose ka prisuhan. Walay sapayan sang akon pag-antos, para sa akon, ginpakamaayo ako. Tuguti ako nga ipaathag ini.

NATAWO ako sa Algiers, Algeria, sang Enero 9, 1937. Ang Algeria ginagamhan sadto sang Pransia, kag ang akon amay isa ka opisyal sang army sang Pransia. Bangod sang iya trabaho, naglakbay sia sa Egipto, Iraq, Lebanon, kag Siria sing sagunson nga mga binulan, kag daw wala na sia sing tion para sa iya lima ka kabataan.

Nanamian ako mag-eskwela kag matag-as ang akon mga grado. Apang nagapalibog ako sa mga pamangkot subong sang, Ngaa nagakapatay kita, kag ngaa may kalautan kon ang Dios labing gamhanan kag maayo? Wala sing nakahatag sa akon sing makapakumbinsi nga sabat. Luyag ko man mahibaluan kon paano nagluntad ang kabuhi. Ang teoriya ni Darwin nga ebolusyon ang lamang daw makatarunganon nga paathag, amo nga sang ulihi nangin ateista ako.

Sa Katapusan Nasabat ang Akon mga Pamangkot!

Sang 1954 ginhatagan ako sang akon abyan nga si Georges, nga nangin isa sang mga Saksi ni Jehova, sing bukleta nga Evolution Versus the New World. * Gin-ubos ko ini gilayon basa. Wala labot nga ginbuyagyag sini ang kasaypanan sang teoriya sang ebolusyon, ginpakita man sang bukleta nga suno sa rekord sang fossil, matuod ang kasaysayan sang Genesis, diin mabasa naton nga gintuga sang Dios ang tanan nga buhi nga tinuga “suno sa ila sahi.” (Genesis 1:12, 25) Apang ginapalibugan ko gihapon kon ngaa nagaluntad ang kalautan.

Si Georges isa ka payunir, ukon bug-os tion nga ministro, kag ginhinguyang niya ang kalabanan sang iya tion sa pagtudlo sa mga tawo tuhoy sa Biblia, isa ka libro nga wala ko pa mabasa. Masabat niya ayhan ang akon mga pamangkot? Nagkadto ako sa iya magamay nga apartment, diin nagpuyo sia upod sa iban pa nga mga payunir, kag didto ko nabaton ang Makasulatanhon nga mga sabat sa akon madamo nga pamangkot. Nian, ginsugdan ko ang isa ka sistematiko kag makalilipay gid nga pagtuon sa Biblia. Sugod sadto, wala gid ako ginkapoy sa pagpanalawsaw sa Pulong sang Dios sa pagpangita sang makapabakod-pagtuo nga mga bahandi.—Hulubaton 2:1-5.

Nagtambong man ako sa Cristianong mga miting, nga ginhiwat sa basement sang isa ka restawran sa sentro sang Algiers. Mainit ako nga gin-abiabi sang mga Saksi, kag sang ulihi nangin regular ako sa pagtambong. Sang ginpahibalo nga may pagahiwaton nga miting sa isa ka partikular nga kalye, namat-od ako nga magkadto. Pag-abot ko, nahibaluan ko nga nagatipon gali didto ang mga Saksi agod magbantala sa mga pamalay. (Binuhatan 20:20) Walay sapayan sini, wala ako nagpauli, kag amo yadto ang una nga tion nga nag-upod ako sa pagpamalaybalay.

Sa akon pagpanaksi sa ikatlo nga tion, nakigsugilanon na ako sa mga tagbalay. Sa isa ka puertahan, indi ko makita ang teksto sa Biblia nga bag-o ko lang makutlo. “Toto,” siling sang tagbalay, “magpanudlo ka lang sa iban kon makasarang ka na.” Dason ginsiraduhan niya ang puertahan. Bangod sang akon kapaslawan, nagpungko ako sa isa ka bangko kag ginpangita yadtong teksto. Sang makita ko ini pagligad sang pila ka minuto, nagbalik ako kag ginpakita ini sa tawo.

Ginbawtismuhan ako bilang simbulo sang akon dedikasyon sa Dios sang Marso 4, 1956. Pagligad sang anom ka bulan nag-atubang ako sa isa ka daku nga desisyon. Magaalagad bala ako subong isa ka  regular payunir, ukon batunon ko ang trabaho subong maestro sa nasulod nga bahin sang Algeria kag makigbahin sing diutay nga tion sa ministeryo? Ginpili ko nga magpayunir.

Naakig gid ang akon amay sa akon desisyon amo nga gintayaan niya ako sing lansitas sa liog, kag ginsilingan nga magpauli kada gab-i. Nagsiling man sia nga indi ako dapat magpaabot nga makakaon pa ako sa amon, bisan pa nga tuyo ko gid man nga bayaran ang akon mga kagastuhanan. Busa, nagahalin ako sa balay nga wala nakakaon, nagapanyaga sa gua upod sa mga payunir, kag nagakaon sing sandwich sa gab-i antes magpauli.

Paglikaw sa mga Bomba kag mga Bala

Sadto nga tion, ang Algeria nagapakig-away agod mahilway sa Pransia, kag ang Algiers naapektuhan gid bangod sang mga pagpamomba kag masingki nga mga pagbalusay. May bulan nga kapin sa 100 ka beses ini nga ginbombahan. Ang mga bomba ginpalupok sa mga bus, mga ilimnan, kag mga istadyum. Mabudlay sadto ang pamalaybalay. Ang mga tawo nahadlok sa pagbukas sang ila mga puertahan, kag pirme lang may curfew, pagpangusisa sang identidad, kag pagpangarikisa.

Isa ka Domingo, Septiembre 30, 1956, samtang nagapanghimos ako upod sa iban pa nga mga payunir sa amon duog-tilipunan, isa ka bomba ang naglupok sa restawran sa ibabaw, nga nagpatay kag nagsamad sa madamo nga tawo. Maayo lang kay wala sing bisan isa sa amon ang nahalitan sa idalom. Sang Disiembre, nagabantala kami sang isa ka utod nga babayi sa masako nga kalye sang naglabay ang nagaburhot nga awto kag ginpaarakan ang madamo nga tawo gikan sa nakabukas nga mga bintana sini. Nagdalagan kami pasulod sa isa ka ganhaan kag gintikwang ko ang utod nga babayi sa salog kag naghapa ako gilayon. Nagtinagring lang ang mga bala sa ibabaw namon. Sugod sadto, labi pa gid kami tanan nga naghalong sa amon pagpanaksi.

Nangindi Ako sa Pag-uyat sing Armas

Sang Marso 1, 1957, ginpatawag ako agod magsoldado. Bangod indi mabaton sang akon Cristianong konsiensia nga mag-uyat sing armas kag makig-away, nangamuyo ako sing kaisog sa akon pag-atubang sa mga awtoridad. Nangabay man ako nga kuntani indi na kami magkomprontahanay sang akon amay. Daw nahaw-asan ako sang ginsilingan ako nga didto ako mareport sa siudad sang Lille, Pransia, lugar nga malayo sa amon puluy-an.

Anom ka adlaw sang ulihi nag-abot ako sa Citadel of Lille, isa ka kuta nga nagaluntad na kutob pa sang paggahom sang ika-17 nga siglo nga si Hari Louis XIV. Gamit ang akon Biblia, ginpaathag ko ang akon neutral nga panindugan sa mga opisyal sang army, pagkatapos ginlupot nila ako sa prisuhan. Isa ka aga, ginpuersa ako sang mga guardia nga maggua sa akon selda, gin-arikisa, kag nakit-an nila ang isa ka gamay nga Biblia. Dason ginpahapa nila ako sa niebe, ginhaboy ang Biblia sa akon tupad, gintukuran sang polo sang riple ang likod sang akon ulo, kag ginpatener ako didto sing mga 30 minutos. Pagkatapos sini, nalipay gid ako sang gintugutan ako sang mga guardia nga huptan ko ang Biblia, kag yara ini gihapon sa akon bulutangan-libro tubtob sa sining tion. Apang, ang kapintas nga naeksperiensiahan ko sadto nga adlaw nagresulta sa tuman nga pagsakit sang akon tiyan sa sulod sang madamo nga tuig.

Mga pila ka adlaw sang ulihi, ginbasa sa akon sang kumandante ang sulat nga nabaton niya gikan sa akon amay. “Dapat paampuon sia. Kon mahimo, gub-a ninyo ang iya determinasyon,” siling sini. Bangod indi ako magkompromiso, ginbutang ako sang opisyal sa isa ka madulom nga selda, diin nagtulog ako sa isa ka tapi kag nagpangurumbot sang isa ka magamay nga habol. Bangod wala sing kasilyas, nagaariya na lang ako sa kilid sang selda. Indi ako makapanghinaw, makapanipilyo, ukon makapanghugas sang akon kinan-an. Pagligad sang duha ka semana, gindala ako sa prisuhan sang Fresnes sa Paris.

Sang masunod nga anom ka tuig, apat ka beses ako nga ginpamatbatan kag nabilanggo sa 14 ka prisuhan. Sang isa ka tigtulugnaw, ginbilanggo ako sa Fontevrault, isa ka ika-12 nga siglo nga monasteryo sa Loire Valley, nga gingamit subong prisuhan. Pag-abot ko didto, ginkumpiskar ang akon mga pagkabutang. Bangod sulitsulit ako nga nangabay nga ibalik sa akon ang akon Biblia, ginlupot ako sang mga guardia sa bartolina sa sulod sang isa ka bulan. Nian, bangod sa tugnaw, nagsakit na naman ang akon tiyan, kag nagsugod na ako sa pag-ubo sing dugo.

Pagkatapos ginsaylo ako sa mas maluluy-on nga prisuhan—ang Château de Turquant, malapit sa Saumur, diin ang mga priso nagadigamo kag nagapanglimpio para sa retirado nga mga opisyal. Ang isa sang mga priso amo si Ahmed Ben Bella, ang palaabuton nga presidente sang republika sang Algeria. Nagpanaksi ako sa iya sa sulod sang madamo nga binulan. “Taga-Algiers ka,” siling niya anay sa akon, “kag ari ka diri bangod indi ka makig-away batok sa mga taga-Algeria.” Gintahod niya ako bangod sang akon panindugan.

 Naglig-on Bangod sang Dugang Pa nga mga Pagtilaw

Nagpigaw ang akon panglawas, kag nasayasat ako nga may anos kag ginpadala sa isa ka sanitarium sa bagatnan sang Pransia, diin binulan ako nga indi makabangon. Nagpanugda ang doktor nga operahan ako agod kuhaon ang akon naapektuhan nga baga, kag nagpasugot ako nga operahan sa kondisyon nga ‘maglikaw ako sa dugo.’ (Binuhatan 15:29) Bangod sa iya kaakig, wala ako gin-operahan sang doktor. Anom ka tuig na ako nga bilanggo.

Kinahanglan ako maghalin sa sanitarium sa tungatunga sang tigtulugnaw kag amo lang gihapon nga bayo ang akon ginasuksok. Apang subong nga ginpadala ni Jehova si Onesiforo para magbulig kay apostol Pablo, nagpadala man Sia sing bulig sa akon—si Utod Adolphe Garatoni, nga nagtatap sa akon kag nangin isa ka “nagapabakod nga bulig sa akon.” (Colosas 4:11; 2 Timoteo 1:16-18) Bangod sang iya bulig kag sang isa ka doktor sa bagatnan sang Pransia, nag-ayo ang akon panglawas.

Sadto nga tion, may pila ako ka dalagku nga galastuhan kag kinahanglan ko gid sing kuarta. Indi ako makahibalo kon ano ang himuon ko. Nian isa ka adlaw may nagduaw nga di-kilala nga bisita. “Isa ako ka abogada,” siling niya. “Ang presidente sang Algeria nga si G. Ben Bella nagsugo sa akon nga ihatag ini sa imo.” Gindaho niya sa akon ang isa ka sobre nga may unod nga kuarta nga sobra pa para sa akon galastuhan. Bug-os tagipusuon ko nga ginpasalamatan si Jehova, ang “Manugpamati sang pangamuyo.”—Salmo 65:2.

Dalayawon nga mga Pribilehiyo kag Isa ka Matahom nga Kaupod

Bangod nakagua na ako sa prisuhan, nagsulod ako liwat sa bug-os tion nga ministeryo. Sa kongregasyon sang Melun, malapit sa Paris, nakilala ko ang isa ka 35-anyos nga balo nga si Andrée Morel. Ang iya una nga bana, nga isa man ka Saksi, napatay sa isa ka aksidente sa salakyan. Nagpakasal kami sang Septiembre 26, 1964. Sang Agosto 1, 1965, nakabaton kami sing asaynment subong espesyal payunir nga mga ministro. Bisan pa indi maayo ang panglawas ni Andrée, naghinguyang sia sing 28 ka tuig sa bug-os tion nga pag-alagad!

Sang 1967, gintangdo ako subong manugtatap sang sirkito, isa ka nagalakbay nga ministro nga nagaduaw kag nagapalig-on sa mga kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova. Nag-alagad kami sa nabagatnan nga Pransia gikan sa Bordeaux tubtob sa Monaco, kag sa sulod sang isa ka tuig, sa Paris. Indi mahapos para sa amon ang nagalakbay nga hilikuton bangod sang amon panglawas, apang sa bulig ni Jehova, nakaalagad kami sa amon mga kauturan sa sulod sang 20 ka tuig, kag sang 1986, nangin mga espesyal payunir kami liwat.

Ang Akon Kabuhi Karon

Halos 70 anyos na ako karon kag natun-an ko sing sulitsulit nga ginahatagan pirme ni Jehova ang iya mga alagad sing kusog agod malandas ang mga pagtilaw. Sa pagkamatuod, ang pila sining kusog naghalin sa akon pagtuon sa iya inspirado nga Pulong, nga ginatinguhaan ko nga ubuson basa kada tuig.—Isaias 40:28-31; Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16.

Napalig-on kami ni Andrée kon makita namon nga ginabaton sang mga tawo ang maayong balita kag ginadedikar ang ila kaugalingon kay Jehova. Sa pagkamatuod, sang nagligad nga mga tinuig, nakita namon nga ginhimo ini sang amon 70 ka mga estudyante sa Biblia kag naghatag gid ini sa amon sing di-matupungan kag nagapabilin nga kalipay. Sa pagdumdom sang amon inagihan sa kabuhi, nagabatyag ako nga daw nagapakighambal sa kada isa sa amon ang salmista sang nagsulat sia: “Ining napiutan nagpanawag, kag ginpamatian ni Jehova. Kag ginluwas Niya sia sa tanan niya nga kasisit-an.”—Salmo 34:6.

[Nota]

[Retrato sa pahina 21]

Sa prisuhan sa Château de Turquant, malapit sa Saumur

[Mga retrato sa pahina 23]

Upod sang akon asawa sang 1967, kag karon