Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Ngaa Pirme Lang Ako Ginapaanggid sa Iban?

“Naugot gid ako kon ipaanggid ako sang akon mga ginikanan ukon mga manunudlo sa iban.”—Mia. *

“Nagabatyag ako nga di-sangkol kon ipaanggid ako sa iban bangod luyag ko nga mangin kaangay sa tawo nga ginapaanggid sa akon.”—April.

SA ESKWELAHAN ginaakigan ka sang imo manunudlo kay indi ka maayo sa matematika pareho sa imo klasmeyt. Sa inyo balay ginasaway ka sang imo ginikanan kay indi ka mahipid pareho sang imo utod nga babayi. May nagasiling nga, “Matahom gid ang imo iloy sang nagapangidaron sia pareho mo!” Masakit gid ini nga mga tinaga kay nagapahunahuna ini sa imo nga basi malaw-ay ka sa pagtamod sini nga tawo. “Indi bala nila ako mabaton subong ako?” luyag mo isinggit. “Ngaa pirme lang ako ginapaanggid sa iban?”

Ngaa masakit gid kon ipaanggid ka sa iban? May kaayuhan bala nga makuha sa sini? Paano mo malandas ang kahimtangan kon ginapaanggid ka sa iban?

Ngaa Masakit kon Ipaanggid Ka sa Iban?

Ang isa ka rason nga masakit ang pagpaanggid bangod kon kaisa nagaigo gid ini sa imo. Mahimo nga ang ginasiling sang mga tawo amo man ang ginahunahuna mo tuhoy sa imo kaugalingon. Halimbawa, si Becky nagbaton, “Ginatan-aw ko ang popular nga mga bata sa eskwelahan kag nagahunahuna, ‘Kon kaangay lang ako sa ila, mas madamo kuntani nga tawo ang manamian sa akon.’”

Ano ang kabangdanan sining pagkawalay kompiansa sa kaugalingon? Ti, binagbinaga ang nagakatabo sa imo lawas, emosyon, kag panghunahuna. Mahimo nga may mga pagbag-o sa imo lawas. Ginabudlayan ka na sa pagpakig-angot sa imo mga ginikanan. Mahimo nga nagbag-o gid ang imo pagtamod sa tuhay nga sekso. Gani ayhan nagapalibog ka, ‘Normal bala ang akon pagdaku?’

Ayhan nagapati ka nga mahibaluan mo lamang ini kon ipaanggid mo ang imo kaugalingon sa iban nga pamatan-on nga nagaeksperiensia man sini nga mga pagbag-o. Kag may katalagman ini! Kon sa pagtamod mo daw naatubang nila sing mas maayo ini nga kahimtangan sangsa imo, nagakadula ang imo kompiansa sa kaugalingon. Nian, kon may pila ka adulto nga mamangkot, ‘Ngaa indi ka pareho kay Kuwan?’ ayhan magapati ka nga matuod gid ang imo ginakahadlukan—nga indi ka normal!

Ginapatalupangod ni April ang isa pa ka rason kon ngaa masakit ang pagpaanggid. “Kon ipaanggid ka sang mga tawo sa iban,” siling niya, “ilabi na sa isa nga suod sa imo, ginatunaan ini sang kahisa  ukon kaakig.” Nahangpan gid ni Mia ini nga balatyagon. Pamatyag niya daw pirme na lang sia ginapaanggid sang iya mga ginikanan kag mga manunudlo sa iya magulang nga babayi. “Ginasugid nila sa akon ang tanan nga butang nga nahimo niya sang nagapangidaron sia pareho ko,” siling ni Mia. Ano ang resulta? “Nagpabatyag ini sa akon nga daw nagapaindis-indis ako sa akon magulang. Kon kaisa, naakig pa gani ako sa iya.”

Sa pagkamatuod ang pagpaanggid may malain gid nga resulta. Talupangda kon ano ang natabo sa suod nga mga kaupdanan ni Jesus. Sa katapusan nga gab-i antes sang iya kamatayon, “masingkal nga nagbaisay” ang mga apostoles. Ngaa? Nagapaanggiray sila sang ila kaugalingon kag nagabaisay “kon sin-o sa ila ang labing daku.” (Lucas 22:24) Walay duhaduha, ang pila ka sahi sang pagpaanggid makahalalit. Apang ang tanan bala nga pagpaanggid malain?

Ang Maayo nga Aspekto sang Pagpaanggid

Binagbinaga ang pamatan-on nga si Daniel kag ang iya tatlo ka Hebreo nga kaupod, nga ginlaragway sa Biblia. Indi luyag sining mga pamatan-on nga magkaon sang manamit nga mga pagkaon sang hari sang Babilonia nga gindumilian sang kasuguan sang Dios. (Levitico 11:4-8) Agod kumbinsihon ang ila tulugyanan nga buligan sila, nagpanugda si Daniel sang isa ka pagtilaw. Nagpanugyan sia nga pagkatapos sang napulo ka adlaw nga pagkaon sang kalan-on nga ginatugot sa Kasuguan sang Dios, ipaanggid sang tulugyanan ang Hebreong mga pamatan-on sa iban nga pamatan-on nga yara sa korte sang hari. Ano ang resulta?

Ang Biblia nagpaathag: “Sang matapos ang napulo ka adlaw ang mga nawong [sang mga Hebreo] nakita nga mas maayoayo kag mas matambok ang unod sangsa tanan nga mga bata nga nagakaon sang manamit nga mga pagkaon sang hari.” (Daniel 1:6-16) Talupangda nga ang maayo nga resulta indi bangod si Daniel kag ang iya mga kaupod mas superyor sa pila ka paagi sangsa iban nga mga pamatan-on. Sa baylo ini bangod ginpili sang Hebreong mga pamatan-on nga sundon ang mga kasuguan nga ginhatag sang Dios sa iya katawhan.

Ang imo bala kahimtangan kaangay sining Hebreong mga pamatan-on? Kon nagakabuhi ka suno sa moral nga talaksan sang Biblia, makita gid nga tuhay ka sa iban nga pamatan-on. Ang pila nga nakatalupangod sining kinatuhayan mahimo matingala kag “padayon nga nagapasipala sa imo.” (1 Pedro 4:3, 4) Apang, makita sang iban ang maayo nga resulta sang imo maayo nga paggawi, kag ayhan mapahulag pa sila nga magtuon tuhoy kay Jehova. (1 Pedro 2:12) Sa sini nga kahimtangan, may kaayuhan kon ipaanggid ka sa iban.

Ang pagpaanggid mapuslanon man sa isa pa ka paagi. Halimbawa, sa banta mo ginhimo mo na ang imo mga ulubrahon sa balay—kon ipaanggid mo ang imo kaugalingon sa imo mga utod. Apang mahimo nga tuhay ang pagtamod sang imo mga ginikanan. Agod matadlong ang imo panghunahuna, mahimo nila gamiton ang halimbawa sa Biblia kag pangabayon ka nga ipaanggid ang imo panimuot kag mga buhat sa ila sang mga karakter sa Biblia.

Halimbawa, ipahanumdom nila sa imo nga bisan pa gintawag si Jesus nga Ginuo kag Manunudlo, kinabubut-on nga ginhugasan niya ang mga tiil sang iya mga disipulo. (Juan 13:12-15) Nian, palig-unon ka nila nga ilugon ang mapainubuson kag mapisan nga panimuot ni Jesus. Ang matuod, ginapalig-on sang Biblia ang tanan nga Cristiano, bata kag tigulang, nga pirme ipaanggid ang ila kaugalingon kay Cristo kag tinguhaan nga “sundon sing maayo ang iya mga tikang.” (1 Pedro 2:21) Ini nga pagpaanggid nagabulig sa aton nga mangin mapainubuson kag mapalambo ang personalidad nga ginakahamut-an gid ni Jehova.

Paglandas sa Indi Maayo nga Pagpaanggid

Matuod, makapaugot kag makapaluya sing buot kon indi maayo nga ginapaanggid ka sa imo mga utod ukon sa imo mga katubotubo. Paano mo ini  malandas? “Ang paghantop sang tawo nagapahinay gid sang iya kaakig,” siling sang maalam nga si Hari Solomon. (Hulubaton 19:11) Paano makabulig ang paghantop? Ayhan wala mo ini ginahunahuna, apang ang nagapaanggid sa imo, subong sang imo ginikanan ukon manunudlo, mahimo nga nagakabalaka sa imo kaayuhan. “Kon may nagapaanggid sa akon sa iban,” siling ni Cathy, “ginapamangkot ko ang akon kaugalingon, ‘Paano sila nagapanikasog nga buligan ako?’” Nasapwan ni Cathy nga kon tamdon niya sing positibo ang pagpaanggid, indi sia maluyahan sing buot ukon maugot.

Apang, ano abi kon sa pamatyag mo ikaw na lang pirme ang ginapaanggid? Halimbawa, pirme ka ginapaanggid sang imo ginikanan sa isa sa imo mga utod. Mahimo nga palapitan mo ang imo ginikanan kag ipaathag sing matinahuron kon ano ang imo ginabatyag sa sini nga pagpaanggid. Ayhan wala nila mahibalui ang negatibo nga epekto sa imo sang ila pagpaanggid.

Apang, dumduma nga may “tion sa paghambal” kag may “tion [man] sa paghipos.” (Manugwali 3:7) Sa baylo nga magsingkal dayon kon ginapaanggid ka, hulata nga kalmado ka na, kag nian sugilanuna ang imo ginikanan ukon ang sin-o man nga naghimo sing pagpaanggid. Kon himuon mo ini, ang imo ginahambal mangin mas makabuluyok.—Hulubaton 16:23.

Sa masami, mapahaganhagan ang kasakit nga resulta sang negatibo nga pagpaanggid kon hunahunaon mo ang imo maayo nga mga kinaiya. Si apostol Pablo nagsiling kay Timoteo: “Wala sing tawo nga magtamay sang imo pagkapamatan-on.” (1 Timoteo 4:12) Lamharon pa si Timoteo sang gintangdo sia nga mag-alagad subong Cristianong manugtatap. Gani mahimo nga ginapaanggid si Timoteo sa iban nga magulang sa iya kag mas eksperiensiado. Apang wala sing sadsaran inang negatibo nga pagpaanggid. Bisan lamharon pa si Timoteo, nakatigayon sia sing daku nga eksperiensia sang nag-upod sia kay Pablo sa paglakbay. Nahibaluan ni Timoteo kon paano gamiton sing epektibo ang Pulong sang Dios. Kag ginaatipan gid niya ang iya espirituwal nga mga kauturan.—1 Corinto 4:17; Filipos 2:19, 20.

Busa, kon ginapaanggid ka sing negatibo, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Makatarunganon bala ang pagpaanggid?’ Kon matuod ang iya ginasiling, magtuon gikan sa sini. Apang, kon ginapaanggid ang kabug-usan sang imo pagkatawo—subong sang, “Ngaa indi ka pareho sa imo utod?”—tinguhai nga tamdon ini sing makatarunganon. Tinguhai nga tamdon ini sa positibo nga paagi.

Wala ginatakus ni Jehova nga Dios ang imo kahamili paagi sa pagpaanggid sa imo sa iban nga di-himpit nga tawo. (Galacia 6:4) Ang Dios wala lamang nagatulok sa naggua nga panagway kag nahangpan niya ang imo nasulod nga pagkatawo. (1 Samuel 16:7) Sa pagkamatuod, nakita ni Jehova indi lamang kon sin-o ka kundi ang ginapanikasugan mo man nga mangin amo ka. (Hebreo 4:12, 13) Wala niya ginapaabot nga indi ka na gid makasayop kag ginatan-aw niya ang maayo sa imo. (Salmo 130:3, 4) Ang paghibalo sini nga mga katunayan makabulig sa imo nga malandas ang kahimtangan kon ginapaanggid ka sa iban.

Ang dugang pa nga artikulo sa serye sang “Young People Ask . . .” masapwan sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Nota]

HUNAHUNAA

▪ Ano nga sahi sang pagpaanggid ang nagapaugot sa imo?

▪ Kon pirme ka ginapaanggid sang imo mga ginikanan sa iban, ano ang imo himuon?

[Blurb sa pahina 12]

“Luyag ko nga ang nagalaygay sa akon wala nagasambit sang ngalan sang iban nga tawo kag magsiling, ‘Dapat nga mangin kaangay ka kay Kuwan,’ kundi, sa baylo, ipatalupangod niya anay sa akon ang akon maayo nga mga kinaiya kag dayon mahigugmaon nga buligan ako nga makita ang akon mga kaluyahon.”—Natalie

[Retrato sa pahina 13]

Mahimo luyag mo ipaathag sing matinahuron ang imo ginabatyag kon ginapaanggid ka