Pagbantay sa Kalibutan

▪ “Ang TV sa mga puluy-an sa Amerika karon mas madamo sangsa mga tawo. Singkwenta porsiento sang mga puluy-an sa Amerika ang may tatlo ka TV ukon kapin pa.”​—ASSOCIATED PRESS, E.U.A.

▪ Sa mga korte sa Bagatnan nga Aprika, 82 ka kabataan ang ginakasuhan kada adlaw bangod “nanglugos ukon nag-atake nga may seksuwal nga tuyo sa iban nga kabataan.” Suno sa pila ka tiliman-an, ang kalabanan sining mga akusado nagsiling nga ang ila pagpang-abuso “gin-ilog nila sa ila nakita sa telebisyon.”​—THE STAR, BAGATNAN NGA APRIKA.

Diutay ang Mahimo Kon Kulang sing Tulog

Naapektuhan ang ikasarang sa pagtrabaho sang pila ka tawo nga nagapuyo sa Espanya bangod kulang sila sing tulog. Si Dr. Eduard Estivill nagadumala sang isa ka klinika sa Barcelona nga nagaeksamin sang tulog sang isa ka tawo. Nagsiling sia nga kon ipaanggid sa iban nga taga-Europa, ang mga Espanyol temprano pa nagabugtaw, mas malawig kon mag-obra, gab-i na nagapanyapon, kag kulang sing mga 40 minutos ang ila tulog. Ang kakulang sing tulog mahimo magresulta sa pagkamainiton, pagkamalipaton, kabalaka, kag depresyon. Gani, si Dr. Estivill nagpaandam nga “dapat mga pito tubtob walo ka oras kada adlaw ang itulog sang isa ka tawo kon ang iya obra nagakinahanglan sing konsentrasyon kag pagpamensar sing maayo.”

Trigo Para Inuggatong?

Sa mga duog nga may tigtulugnaw, nagakaigo bala nga igatong ang trigo agod magpainit sa mga puluy-an? Ginpaathag sang pamantalaan sa Alemanya nga Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung nga bangod sa pagbarato sang trigo kag pagmahal sang lana nga inuggatong, mas praktikal kon igatong na lang sang isa ka mangunguma ang iya trigo sangsa ibaligya ini kag magbakal sing lana nga inuggatong. Ang mangunguma magagasto sing 12.80 pesos lang agod makapatubas sing 2.5 ka kilo nga trigo, samtang ang isa ka litro nga lana nagabili sing 38.40 pesos, pero magaresulta ini sa pareho lang nga kainiton. Gani, ang problema nga ginsambit sang pamantalaan amo: ‘Igatong mo bala ang trigo samtang madamo nga tawo ang ginagutom’?

Ginhimo nga Negosyo ang Pagduaw sang Papa

Sang magduaw ang papa sa Alemanya sang 2006, nagplano ang mga manugprodukto, mga negosyante, kag ang industriya sang turismo agod magakaganar sa iya pagduaw. Nagpili man sing kasosyo ang simbahan sa pagnegosyo sang pila ka kagamitan kaangay sang rosarito, kandila, bendita, tasa, kalo, kamiseta, bulutangan sing mga yabi, kag bandera sang Batikano. Ang nagabalita nga magasin nga Der Spiegel nagkomento: “Naganegosyo man ang Katoliko nga Simbahan agod makaganar, subong nga daw wala gintabog ni Jesucristo ang mga negosyante sa templo.”

Wala Na sing Reaksion sa Kasingki Bangod sa mga Video Game

“Mahimo nga wala na sing reaksion sa matuodtuod nga kasingki ang mga tawo nga palahampang sing masingki nga mga video game,” suno sa manugpanalawsaw nga mga sikologo sa Iowa State University, E.U.A. Ginpakita sang mga pagtuon anay nga ang pirme nga paghampang sini nga mga video game “ginabangdan sang pagbato, kaakig, kasingki, kag pagkubakuba sang dughan kag paghangos.” Ang mga nakigbahin sa sini nga pagtuon ginpahampang anay sing masingki ukon indi masingki nga mga video game. Nian, ginpatan-aw sila dayon sing video sang tuodtuod nga kasingki kag ginbantayan ang ila reaksion kag pitik sang ila tagipusuon. Ginpakita sang resulta nga ang mga “naghampang sing masingki nga mga video game ‘nagakaanad’ sa kasingki kag sa ulihi wala na sing reaksion sa sini.”