Musika​—Regalo sang Dios sa Tagipusuon

SUNO SA MANUNULAT SANG MAGMATA! SA ESPANYA

ANG musika may gahom. Makapakalma ini, makapapagsik, kag makapasadya sa aton. Makapabutyag ini sang aton kalipay kag kasubo. Ang musika kinaandan sa halos tanan nga kultura, halin sang una tubtob karon, kag makatalandog ini sa hunahuna kag tagipusuon. Huo, ang musika matuod gid nga regalo gikan sa Dios.​—Genesis 4:21.

Sugod sang natawo kita, mahimo nakabati na kita sing pila ka sahi sang musika. Ayhan ginakantahan kita anay sang aton iloy samtang ginaili-ili agod magtulog. Sang tin-edyer na kita, mahimo nahuyog kita sa musika nga nagapapagsik sa aton tagipusuon. Bisan hamtong na, madamo sa aton ang nalipay mamati sing makaparelaks nga musika samtang nagasakay sa salakyan ukon nagapahuwayhuway sa puluy-an.

Ang mga liriko sang isa ka ambahanon mahimo magpatuhoy sa pila ka aspekto sang kultura ukon maragtas sang pungsod. Ginsaulog sang dumaan nga mga Israelinhon ang pila ka pinasahi nga okasyon paagi sa ambahanon. (Exodo 15:1-21; Hukom 5:1-31) Naghanda si manalagna Moises sing ambahanon nga naglakip sang maragtas kag tinagipusuon nga laygay para sa katawhan. (Deuteronomio 32:1-43) Walay duhaduha nga inang mga ambahanon maayo gid nga mga bulig sa pagdumdom.

Makaamba Ikaw!

Mahimo nagahunahuna ka, ‘Indi ako mahuyugon sa musika.’ Apang, binagbinaga sing makadali ang imo tingog. May ikasarang sa pagpasibu ang tingog amo nga ang halos tanan nga tawo sarang makaamba, may upod man nga instrumento ukon wala. Ang himuon mo lang, ibuka ang imo baba kag magkanta. Indi ka magkabalaka bisan libagon ang imo tingog. Magkanta ka pirme, kag magauswag ikaw.

“May direkta nga kaangtanan ang tingog sa aton pinakasulod nga mga balatyagon, kag amo ini ang pinakamaayo nga instrumento sa pagpabutyag sang aton emosyon,” siling sang Espanyol nga magasin nga Psychologies. “Makawiwili gid ang [pag-amba],” siling sang soprano nga si Ainhoa Arteta. “Ginapanugyan ko nga kon sin-o man ang luyag magpabutyag sang iya kaugalingon paagi sa ambahanon himuon niya ini nga wala nagapangalag-ag kag sing natural.”

Dapat kita mangin mapilion bangod may mabaskog nga impluwensia ang musika sa tagipusuon. Halimbawa, bangod sa matahom nga tono, mahimo indi na matalupangdan ang malaw-ay nga mga liriko nga nagapakamatarong ukon nagapadaku pa gani sang dumot, imoralidad, ukon kasingki​—mga tema nga indi gid makapalingaw sa tawo nga may prinsipio. (Efeso 4:17-19; 5:3, 4) “Bantayi ang imo tagiposoon sa bug-os nga kakugi,” siling sang Pulong sang Dios, “kay sa sini nagagowa ang mga ilig sang kabuhi.” (Hulubaton 4:23) Huo, ang imo ginapili nga musika may daku gid nga epekto sa imo. *

Ang Maayo nga Musika Makabulig sa Ikaayong Lawas

“Lakip sa madamo nga rason nga may musika sa halos tanan nga kultura [amo] ang ikasarang sini sa pagbulig sa ikaayong lawas,” siling sang libro nga Principles and Practice of Stress Management. Kon nagakanta kita, ang aton bug-os nga lawas nagalanog kag nagakurogkurog. Ang mahinay nga pagkurog nagaparelaks kag nagapaunat sa mga kaunuran nga mahimo makapahaganhagan sa sakit.

Gani, ginpalig-on sang pila ka terapista ang mga pasyente nga ginahul-an nga magpamati sa makapaumpaw nga musika, kay makapaayo man ini sa panghunahuna. Ang pila ka ospital nagapatokar pa gani sing musika sa mga ICU (intensive care unit). Ang mga lapsag nga kulang sing binulan kag ang gin-operahan nga mga pasyente madasig maumpawan kon nagapamati sing matahom nga  musika. Suno sa Principles and Practice of Stress Management, ginpakita sang mga pagtuon nga ang pagpamati sa makaparelaks nga musika “nagapanubo sa kadamuon sang stress hormone sa tion sang operasyon.”

Ang musika mahimo man makabuhin sang kahuol sang nagabusong nga mga babayi kay nagabulig ini sa ila nga magrelaks sa tion sang ila pagpasakit kag pagbun-ag. Kon kaisa ginapatokar sang mga dentista ang makapaumpaw nga mga musika agod mangin relaks ang ila ginakulbaan nga mga pasyente. Ang musika kag ambahanon makahatag sing dugang pa nga mga benepisyo. Makabulig ini nga maglig-on ang aton kaangtanan sa Dios.

‘Sa Ambahanon Dayawon Ko ang Dios’

Nahibaluan mo bala nga dies porsiento nga bahin sang Biblia mga ambahanon? Halimbawa sini amo ang mga Salmo, Ambahanon ni Solomon, kag Panalabiton. Ang kalabanan sang mga 300 ka ambahanon may yara kaangtanan sa pagsimba sa Dios. “Ang GINOO kusug nakon . . . , kag sa akon ambahanon dayawon ko sia,” sulat sang Israelinhon nga si Hari David, nga isa ka maayo nga musikero kag manugkomposo.​—Salmo 28:7.

Sa pagkamatuod, nag-organisar si David sing 4,000 ka lalaki sa tribo ni Levi agod mangin mga musikero kag manug-amba sa Jerusalem. Gikan sa sini, 288 ang ginhanas “sa pag-amba sa GINOO, ang tanan nga sampaton.” (1 Cronica 23:4, 5; 25:7) Walay duhaduha nga ining mga manug-amba mapisan gid sa paghanas. Ang matuod, importante gid ang musika sa pagsimba sa Dios amo nga ginhilway pa gani ang mga manug-amba sa iban nga mga katungdanan sa templo agod makakonsentrar sila sa ila pag-amba.​—1 Cronica 9:33.

Sang gab-i antes napatay si Jesus, nag-amba sia upod sa iya mga apostoles sing ambahanon sang mga pagdayaw sa Dios, mahimo amo ang Salmo 113 tubtob 118. Sang tion ni Jesus, ining mga salmo gintawag nga “Hallel nga mga Salmo” nga ginaamba sa tion sang pagsaulog sang Paskua. (Mateo 26:26-30) Ang “Hallel nga mga Salmo” nagapatuhoy sa sulitsulit nga paggamit sang “Aleluya!” nga nagakahulugan “Dayawa si Jah!” Ang “Jah” amo ang ginpalip-ot nga mabinalaybayon nga porma sang Jehova, ang ngalan sang Labing Mataas nga Dios.​—Salmo 83:18.

Ang pag-amba nangin bahin man sang Cristianong pagsimba. Ang libro nga The History of Music nagasiling: “Ang pag-amba sa dayag kag pribado nga pagsimba isa anay ka kinabatasan sang una nga mga Cristiano. Para sa nakumbertir nga mga Judiyo pagpadayon ini sang kinabatasan sa sinagoga . . . Dugang pa sa Hebreong mga Salmo . . . , ang bag-o nga pagtuo padayon nga nagahimo sing bag-o nga mga ambahanon.” Sa karon man, nalipay ang Cristianong mga Saksi ni Jehova sa pagdayaw sa iya paagi sa ambahanon, sa pribado man ukon sa ila Cristianong mga miting.

Bangod ang musika makapabutyag sang halos tanan naton nga balatyagon kag bangod may gahom ini sa pag-impluwensia sa tagipusuon, hunahuna, kag lawas, dapat tahuron naton sing tudok ining “himpit nga regalo gikan sa hitaas.” (Santiago 1:17) Huo, kabay nga gamiton naton ini sing tayuyon kag sing maalamon.

[Nota]