Kilalaha ang Masabad nga Coati

SUNO SA MANUNULAT SANG MAGMATA! SA BRAZIL

KANAMI gid sang lakat-lakat mo sa kakahuyan, sing hinali lang nasiplatan mo ang panong sang mga coati nga nagapalapit sa imo. Hinadlukan ka kay abi mo salakayon ka nila. Kalma ka lang! Bisan pa nagapangagat ang mga coati, interesado lamang ining masabad nga mga sapat sa ginabitbit mo nga bag. Pirme nagapangita ang mga coati sang pagkaon. Ang matuod, ginakaon nila ang bisan ano nga ila makita, lakip ang mga lago, tiki, damang, ilaga, prutas, kag bisan pa gani itlog sang pispis.

Ang coati pamilya sang raccoon, apang mas malaba ang lawas kag ikog sini. Ang iya sungad mas malaba man kag malubay. Ang lawas sini nagalaba sing 66 sentimetros kag halos pareho man sini kalaba ang iya ikog. Ining mamalya makit-an halin sa bagatnan-nakatundan nga bahin sang Estados Unidos tubtob sa naaminhan nga bahin sang Argentina.

Ang bayi nga mga coati ululupod nga nagalakat kag nagadamo sila tubtob sa 20, apang mas luyag sang mga laki nga mag-isahanon. Kada tuig sa tion sang pagmuad, nagaupod ang isa ka laki sa panong sang mga bayi. Pagligad sing pito tubtob walo ka bulan, nagabiya sa panong ang nagabusong nga mga coati agod mangita sing kahoy nga may guhab kag didto magbata. Tatlo tubtob apat ka bilog ang bata sini. Mga anom ka semana pagkatapos makabata, nagaupod liwat sa panong ang iloy kag ang mga bata. Daw balahibo nga mga bola nga nagaikol-ikol ang mga bata nga coati.

Ang mga coati nagapanimhut-simhot kag nagapangutkot samtang nagalatas sa kakahuyan. Gani wala gid nalipay ang mga mangunguma nga makita sila, bangod ginahalitan nila ang mga mais kag mga kurungan. Apang, kon ginaayam, makahibalo sila mag-amlig sa ila kaugalingon paagi sa pagpanago sa mga kahoy. May isa pa gid ka paagi ang mga coati agod makapalagyo. Pagkabati nila sang lupok ukon palakpak, gilayon sila nga matumba kag nagapakunokuno nga patay na! Apang, pagpalapit sang mangangayam, nakapalagyo na sila!

Sa sunod nga pagbisita mo sa Brazil, ayhan masumalang mo ang panong sang mga coati. Indi magkahadlok kay wala sila nagapanghalit. Apang indi man gid sila maakig kon itsahan mo sila sang pagkaon!