Pamangkot sang mga Pamatan-on

Ano ang Puede Ko Isuksok?

Manuglakat na si Heather, kag ang iya mga ginikanan daw indi makapati sa ila nakita.

“Amo ina ang imo suksukon?” gulpi nga pamangkot sang iya amay.

“Ngaa kalain haw?” daw nakibot nga sabat ni Heather. “Sa mall man lang kami makadto.”

“Indi ka gani magguagua nga amo sina ang bayo mo, ha!” siling sang iya iloy.

“Pero ‘Nay,” reklamo ni Heather, “amo na sini ang ginasuksok sang tanan nga tin-edyer subong, . . . isa pa, madali ka sini matalupangdan!”

“Bisan ano pa ang imo rason, indi kami sina komporme!” akig nga sabat sang iya amay. “Kon indi mo pag-islan inang bayo mo, indi ka makakadto bisan diin!”

HALIN pa sang una, ginaawayan na kon ano nga bayo ang puede suksukon. Mahimo nga amo man sini ang ginbaisan sang una sang imo mga ginikanan kag sang imo lolo kag lola. Kag sadto, mahimo nga ang ginabatyag sang imo mga ginikanan pareho man sa imo ginabatyag subong! Pero karon nagbag-o na ang kahimtangan, kag kamo naman ang nagabais pirme parte sa imo ginasuksok.

Siling mo: Komportable ini suksukon.

Siling nila: Kabaraghal man sina.

Siling mo: Kanami gid lang sini!

Siling nila: Tam-an sina ka seksi.

Siling mo: Barato lang ini.

Siling nila: Dapat lang. . . . Kay tan-awa bala daw kinulang sa tela!

May paagi bala para indi kamo mag-away? Huo! Si Megan, nga 23 anyos na subong, nakahibalo sang iya himuon. “Indi na kinahanglan nga magbais kamo,” siling niya. “Puede kamo nga mag-ugyunay.” Ugyunay? Buot bala silingon nga mamayo ka man nga daw 40 anyos kon tulukon? Kalma ka lang! Nagakahulugan ini nga dapat ninyo hambalan sang imo ginikanan ang inyo mga gusto kag mangita sing iban nga solusyon nga ugyunan nila kag nimo. Ano ang mga benepisyo sini?

1. Mangin maayo ang imo pamayo, bisan sa pagtamod sang pareho mo nga pamatan-on.

2. Indi ka pag-akigan pirme sang imo mga ginikanan bangod sa imo ginasuksok.

3. Kon makita sang imo mga ginikanan nga masaligan ka na sa sini nga bahin, mahimo nga hatagan ka nila sing dugang nga kahilwayan.

Sa pag-umpisa, hunahunaa ang bayo nga nakita mo sa Internet ukon sa balaligyaan nga gusto mo gid baklon. Ang una naton nga himuon amo . . .

Hibalua ang mga Prinsipio sa Biblia

Diutay lang ang ginsambit sang Biblia parte sa pamayo. Ang matuod, mabasa mo ang tanan nga direkta nga sugo sang Biblia parte sa sini nga topiko sa sulod lamang sang pila ka minutos! Pero  bisan pa malip-ot lang ini, makita sa sini ang isa ka mabakod kag masaligan nga laygay. Halimbawa:

▪ Ginalaygayan sang Biblia ang mga babayi nga magpamayo “nga may kaugdang kag maligdong nga hunahuna.” *—1 Timoteo 2:9, 10.

Mahimo nabalaka ka kon mabatian mo ang tinaga nga “kaugdang.” ‘Buot silingon ma-Maria Clara ako?’ mahimo pensaron mo. Indi man! Sa sini nga kahimtangan, ang kaugdang nagakahulugan nga ginapakita sang imo pamayo nga may pagtahod ka sa imo kaugalingon kag may pasunaid ka sa pagtamod sang iban. (2 Corinto 6:3) Madamo nga estilo sang bayo ang maugdang. “Mahimo indi ini mahapos,” siling sang 23 anyos nga si Danielle, “pero puede nga mangin maayo ka gihapon tulukon bisan indi ka magsuksok sing seksi nga mga bayo.”

▪ Ang Biblia nagasiling nga kon parte sa hitsura, mas importante ang “tinago nga pagkatawo sa tagipusuon” ukon subong sang ginasiling sang Biblia nga Ang Pulong sang Dios, “ang sa sulod sang inyo kaugalingon.”—1 Pedro 3:4.

Ang indi maugdang nga pamayo mahimo magkuha gilayon sang atension, pero ang imo matuod nga pagkatawo amo ang padayon nga tahuron sang mga adulto kag sang imo kapareho nga mga pamatan-on. Pati sang mga pamatan-on? Huo. Mahimo nga sila mismo nakatalupangod man nga indi maayo ang sobra nga mga estilo. “Makaulugot tan-awon nga daw nagapalagaslagas ang mga babayi paagi sa ila pamayo!” siling sang 16 anyos nga si Brittany. Pareho man sa sini ang pagtamod ni Kay. Nagsiling sia parte sa iya anay abyan: “Ang iya mga ginasuksok daw nagasiling nga ‘tan-awa ako.’ Gusto niya nga matalupangdan sang mga lalaki, kag agod makuha ang ila atension, nagasuksok sia sing seksi katama nga mga bayo.”

Tip Para sa Maayo nga Pamayo: Likawi ang mga estilo sang bayo nga nagapukaw sang seksuwal  nga balatyagon, kay nagapakita ini nga daw nagapalagaslagas ka sa mga lalaki kag wala sing pasunaid sa iban. Posible pa gani nga bastuson ka ukon may mas malain pa nga matabo sa imo. Sa pihak nga bahin, ang maugdang nga pamayo magapatahom sang imo hitsura kag magapakita nga maayo ang imo kinaiya.

Mamangkot sa Imo mga Ginikanan

Indi gid maayo kon magdala ka sing indi maugdang nga bayo kag sa eskwelahan mo lang ini isuksok. Labi ka nga saligan sang imo mga ginikanan kon wala ka sing ginatago, bisan pa nahibaluan mo nga indi ka nila madakpan. Mas makapaayo para sa imo kon pamangkuton mo ang ila opinyon sa bayo nga gusto mo isuksok.—Hulubaton 15:22.

Pero ngaa dapat mo ini himuon? Siguro hunahunaon mo nga kontrahon lang sang imo mga ginikanan ang estilo sang bayo nga gusto mo, pero indi ina matuod. Mahimo nga kon kaisa, ang ila pagtamod tuhay sangsa imo. Pero, makabulig ini sa imo. “Ginaapresyar ko gid ang laygay sang akon mga ginikanan,” siling sang 17 anyos nga si Nataleine, “kay indi ko gid gusto nga mahuy-an ako paggua ko sa balay, ukon istoryahan sang mga tawo bangod sa akon hitsura.”

Isa pa, batunon mo nga samtang ara ka pa sa poder sang imo mga ginikanan, ara ka sa idalom sang ila awtoridad. (Colosas 3:20) Pero, kon mahangpan mo sila kag mahangpan ka man nila, makita mo nga puede man gali kamo mag-ugyunay. Subong resulta, indi na ninyo pag-awayan ang parte sa imo ginasuksok!

Tip Para sa Maayo nga Pamayo: Kon nagatakus ka sa atubangan sang espiho, indi lang ang hitsura sini ang lantawon mo. Ang isa ka bayo nga daw maugdang man mahimo nga indi gali kon magpungko ka ukon magduko. Kon posible, pamangkuta ang imo ginikanan ukon ang imo abyan kon ano ang ila masiling.

Ang iban pa nga artikulo sang “Young People Ask” makita sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Nota]

HUNAHUNAA

Kon may gusto ka baklon nga bayo, pamangkuta ang imo kaugalingon:

▪ Ano nga impresyon ang ihatag sini nga bayo?

▪ Ano ayhan ang reaksion sang iban kon makita nila nga ginasuksok ko ini?

▪ Manamian ayhan ako sa ila reaksion kag sa iban pa nga mahimo matabo kon isuksok ko ini?

 [Kahon/Mga retrato sa pahina 19]

Ano ang Imo Isuksok?

Instruksion: Kopyaha ini nga pahina. Pasabti sa imo mga ginikanan ang sa tuo kag sabti man ang sa wala. Pagkatapos, magbayluhanay kamo agod makita ninyo ang sabat sang kada isa kag hambalan ninyo ang inyo mga sabat. May mga sabat bala nga wala mo ginapaabot? May pagtamod bala ang kada isa sa inyo nga subong lang ninyo nahibaluan?

PARA SA IMO

Maghunahuna sang isa ka bayo nga gusto mo isuksok ukon baklon.

▪ Ngaa nagustuhan mo gid ini? Pasunura ang imo mga rason paagi sa pagbutang sing numero sa mga linya ubos.

․․․․․ Brand

․․․․․ Makakuha sang atension

․․․․․ Gusto man ini sang iya mga barkada

․․․․․ Komportable

․․․․․ Presyo

․․․․․ Iban pa․․․․․

▪ Ang una nga reaksion sang akon mga ginikanan sa sini nga bayo mahimo nga

□ “Indi ina puede!”

□ “Daw ok man.”

□ “Bagay gid ina sa imo.”

▪ Ang posible nga rason kon ngaa indi sila komporme amo

□ “Seksi ina katama.”

□ “Tam-an sina ka baraghal.”

□“Nasobrahan ina sa arte.”

□“Nagapakahuya ina sa amon nga mga ginikanan mo.”

□“Kamahal sina katama.”

□ Iban pa ․․․․․

ANO ANG HIMUON NATON PARA MAG-UGYUNAY KITA?

▪ Ngaa makapaayo para sa akon ang pagtamod sang akon mga ginikanan?

․․․․․

▪May mahimo pa bala para mangin maugdang ini nga bayo?

․․․․․

PARA SA IMO MGA GINIKANAN

Maghunahuna sing isa ka bayo nga gusto isuksok ukon baklon sang Imo bata.

▪ Ngaa nagustuhan ini sang imo bata? Pasunura ang mga rason kon ngaa sa banta mo nagustuhan niya ini paagi sa pagbutang sing numero sa mga linya sa ubos.

․․․․․ Brand name

․․․․․ Makakuha sang atension

․․․․․ Gusto man ini sang iya mga barkada

․․․․․ Komportable

․․․․․ Presyo

․․․․․ Iban pa․․․․․

▪ Ang akon una nga reaksion sa iya gusto nga bayo amo

□ “Indi ina puede!”

□ “Daw ok man.”

□ “Bagay gid ina sa imo.”

▪ Ang rason kon ngaa indi ako komporme amo

□ “Seksi ina katama.”

□ “Tam-an sina ka baraghal.”

□ “Nasobrahan ina sa arte.”

□ “Nagapakahuya ina sa amon nga mga ginikanan mo.”

□ “Kamahal sina katama.”

□ Iban pa ․․․․․

ANO ANG HIMUON NATON PARA MAG-UGYUNAY KITA?

▪Indi gid bala maugdang ini nga bayo ukon wala ko lang ini manamian?

□ Huo □ Posible □ Indi

▪ May mahimo pa bala para mangin maugdang ini nga bayo?

․․․․․

ANG AMON DESISYON

․․․․․

[Kahon/Mga retrato sa pahina 20]

ANG GINASILING SANG IBAN NGA PAMATAN-ON

“Ok lang magsuksok sing may ‘style’ nga mga bayo, basta indi lang ini supak sa mga prinsipio sa Biblia. Madamo ka man sang puede mabakal nga manami tan-awon kag maugdang.”—Derrick.

“Sang tin-edyer ako, gusto ko sundon ang luyag ko. Indi ko gusto nga tudluan ako kon ano ang akon isuksok. Pero sang ulihi, narealisar ko nga daw wala ako ginarespeto sang iban. Nagbag-o lang ini sang ginpamatian ko ang opinyon sang akon mga ginikanan kag sang mga magulang sa akon.” —Megan.

“Kon makakita ako sing mga babayi nga nagabayo sing tam-an kaseksi, nagakadula ang akon respeto sa ila. Pero, kon makakita ako sang mga nagasuksok sing maugdang kag matahom nga mga bayo, nagahunahuna ako, ‘Amo sina ang gusto ko nga pagtan-aw sang mga tawo sa akon.’”—Nataleine.

[Kahon/Retrato sa pahina 21]

PATI MAN BALA ANG MGA LALAKI?

Ang mga prinsipio sa Biblia nga ginabinagbinag sa sini nga artikulo maaplikar man sa mga lalaki. Mangin maugdang. Ipakita ang tinago nga pagkatawo sang inyo tagipusuon ukon ang sa sulod sang inyo kaugalingon. Kon may gusto ka baklon nga bayo, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ano ang ginasiling sini parte sa akon? Ginapakita bala sini kon sin-o gid ako?’ Dumduma, ginapakilala sang imo pamayo kon sin-o ka. Pat-ura nga makita sa imo ginasuksok ang mga prinsipio nga imo ginapatihan!

[Kahon sa pahina 21]

PATALUPANGOD SA MGA GINIKANAN

Baliki ang kahimtangan sa umpisa sini nga artikulo, kag ibutang ta nga bata mo si Heather. Nakita mo ang iya ginasuksok kag sa pagtamod mo tam-an ini ka seksi kag tam-an ka lip-ot. Nagsiling ka dayon, “Kon indi mo pag-islan inang bayo mo, indi ka makakadto bisan diin!” Mahimo nga ang imo ginsiling may maayo nga resulta. Kay wala man sing mahimo ang imo bata kundi magsunod sa imo. Pero paano mo sia matudluan nga islan ang iya pagtamod kag indi lang ang iya bayo?

▪ Una, dumduma nga kon indi mo gusto ang mga resulta sang indi maugdang nga pamayo, mas labi nga indi ini gusto sang imo bata. Ang matuod, indi gid gusto sang imo bata nga mahuy-an sia ukon bastuson. Pirme ipahanumdom sa iya nga ang indi maugdang nga mga bayo indi matahom tulukon. * Buligi sia sa pagpangita sing iban nga masuksok.

▪ Ikaduha, “ipakita sa tanan nga tawo ang inyo pagkamakatarunganon.” (Filipos 4:5) Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Ini bala nga bayo supak sa mga prinsipio sa Biblia ukon wala ko lang ini manamian?’ (2 Corinto 1:24) Kon daw wala mo lang ini manamian, puede mo bala pasugtan ang imo bata nga suksukon ini?

▪ Ikatlo, indi bastante nga hambalon mo lang ang imo bata kon ano ang indi puede. Buligi sia nga makakita sing maugdang nga bayo. Mangin maayo gid ang resulta sang imo panikasog.

[Nota]