Sin-o ang Una nga Nakahimo?

SANG 1973, una nga ginpakita ni Dr. Martin Cooper ang cell phone. May baterya ini, radyo, kag microprocessor (ukon minicomputer). Nagdayaw gid ang mga taga-New York sang nakita nila si Cooper sa kalye nga nagatawag sa cell phone. Pero wala niya mahimo ang cell phone kon wala maimbento ni Alessandro Volta ang baterya sang 1800. Nakabulig man sa iya ang telepono nga naimbento sang 1876, ang radyo sang 1895, kag ang kompyuter sang 1946. Kag sang naimbento ang microprocessor sang 1971, posible na ang paghimo sang cell phone. Pero, mahimo mamangkot kita, Amo bala ini ang pinakauna nga komplikado nga sistema sa komunikasyon?

Ang isa pa ka sistema sa komunikasyon nga daw wala lang naton matalupangdan amo ang tingog sang tawo. Sobra sa katunga sang binilyon ka neuron sa isa ka bahin sang imo utok ang nagakontrol sa mga organo nga imo ginagamit sa paghambal, kag mga 100 ka maskulo ang nagapahulag sa imo dila, bibig, sag-ang, tutunlan, kag dughan.

Ang imo dulunggan bahin man sining sistema sa komunikasyon. Ginaproseso sini ang tunog para mabasa sang utok kag makilala kon kay sin-o tingog ang imo nabatian. Matakus man sang imo utok kon daw ano kadasig mabatian ang tunog halin sa imo isa ka dulunggan pakadto sa isa, gani mabal-an mo kon diin naghalin ang tunog. Duha lamang ini sa mga paagi nga nagabulig sa imo nga mamati sa isa lang ka tawo, bisan pa madamo ang nagahambal.

Gani, ang komplikado nga kagamitan sa komunikasyon (nga makakilala kon sin-o ang nagatawag) indi bag-o. Ara na ini nga daan sa kinaugali ukon sa mga tinuga sa palibot.

[Diagram/Mga Retrato sa pahina 3]

(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)

1800

Baterya

1876

Telepono

1971

Microprocessor

1973

Si Dr. Martin Cooper nga nag-imbento sang cell phone

[Credit Line]

Dr. Cooper and mobile phone: © Mark Berry

 [Mga Retrato sa pahina 3]

Sa tuo sa pahina 2, halin sa prante pakadto sa likod, gin-akto liwat nga mga piktyur: Guglielmo Marconi kag ang iya radyo; Thomas Edison kag ang bombilya; Granville T. Woods, ang nag-imbento sang mga gamit sa komunikasyon; mag-utod nga Wright kag ang Wright Flyer sang 1903