Pagkontrol sang Stress

Ang Biblia nagasiling nga may “makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay atubangon.” Mahimo nagaugyon ka nga nagakabuhi kita subong sa mga tion nga mabudlay atubangon.—2 Timoteo 3:1.

NAHIBALUAN mo nga mas mahapos patyon ang gamay nga dabok sangsa nagadabadaba nga sunog. Sing kaanggid, mahapos man kontrolon ang panalagsa nga stress sangsa stress nga nagsupot na. Ang isa ka doktor nagsiling nga “importante gid nga kontrolon naton ang stress kada adlaw bisan pa masako kita.” *

May duha ka kaayuhan ang pagkontrol sang stress kada adlaw. Una, nagabulig ini sa aton nga mabuhinan ang makapa-stress nga mga kahimtangan. Kag ikaduha, makabulig ini sa aton nga kontrolon ang aton reaksion sa mga stress nga indi malikawan.

May mga panuytoy bala sa Biblia nga makabulig sa aton nga maatubang ang stress?

Makabulig ang Biblia

Kon tun-an naton ang Biblia, mahibaluan naton ang pagtamod sang aton Manunuga nga makapaumpaw gid kag makapabakod sa aton. Ang Pulong sang Dios nagaunod sang importante nga mga giya nga makapahaganhagan sang stress. Makabulig man ini para ‘indi kita mahadluk, ukon mahangawa’ kag mangin madinalag-on  sa pag-atubang sa matag-adlaw nga stress.—Josue 1:7-9.

Ang Biblia makabulig nga mapahaganhagan ang aton stress kay ginapasalig kita sini nga ang aton langitnon nga Amay, si Jehova, “mapinalanggaon gid kag maluluy-on.” (Santiago 5:11) “Ang nakabulig gid sa akon,” siling ni Patricia nga isa ka propesor sang unibersidad sa California, “amo ang pagdumdom sa kabubut-on sang Dios kag sa matahom nga mga butang nga iya ginahimo.”

Dumduma kon paano naumpawan ang ginapigos kag ginakapoy nga mga tagpalamati ni Jesucristo paagi sa iya mainayuhon nga hambal kag pagpakig-angot sa ila. “Kari sa akon, kamo tanan nga ginabudlayan kag ginabug-atan,” pangabay niya, “kag paumpawan ko kamo.”—Mateo 11:28-30.

Matuod gid nga mainayuhon si Jesus. May konsiderasyon sia sa pisikal kag emosyonal nga kinahanglanon sang iya mga disipulo, kag kon kaisa ginapapahuway pa gani niya sila sa ila masako nga pagwali. (Marcos 6:30-32) Makasalig kita nga si Jesus nga Hari na subong sa langit, nakahangop gid sang aton ginabatyag kon nagaeksperiensia kita sang grabe nga stress. Maluluy-on sia nga nagabulig ‘sa tion nga kinahanglan naton.’—Hebreo 2:17, 18; 4:16.

Ang Papel sang Maayo nga Komunikasyon

Ang maayo nga komunikasyon amo ang isa sa pinakaepektibo nga paagi para makontrol ang stress. Ang Biblia nagatudlo: “Sa wala sing laygay, ang mga katuyoan napaslawan, apang sa kadam-an sang mga manuglaygay napalig-on sila.” (Hulubaton 15:22) Gani, madamo ang nakatalupangod nga nabuhinan ang ila stress kon makighambal sila sa ila bana ukon asawa, abyan, ukon kaupod sa trabaho.

Ang pinakaimportante, mapuslanon, kag mahapos nga paagi agod makatigayon sing “laygay” amo ang pagpangamuyo sa Dios. Kon pirme mo ini ginahimo, malikawan mo nga “magkabalaka sa bisan ano nga butang.” Madamo ang nakapamatuod nga kon mangamuyo  ka, maeksperiensiahan mo “ang paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga panghunahuna.” Matuod gid ang ginsiling sang Biblia nga ang ‘tagipusuon kag ang ikasarang sa paghunahuna’ sini nga mga tawo ginaamligan.—Filipos 4:6, 7; Hulubaton 14:30.

Ang isa ka libro parte sa stress nagsiling nga “mas mahapos para sa mga tawo nga may mabinuligon nga mga abyan nga atubangon ang stress kag mas matawhay ang ila pensar sangsa mga tawo nga ginasolo lang ang ila problema.” Wala na sing mas maayo pa nga pag-abyanay sangsa pag-abyanay sang mga nagasimba sa matuod nga Dios, si Jehova. Ginatuman nila ang sugo sang Biblia nga magtipon sing regular kag palig-unon ang isa kag isa. (Hebreo 10:24, 25) “Kon kaisa, malawig ang akon obra kag nagaka-stress gid ako,” siling sang isa nga nagatambong sa sini nga pagtinipon. “Pero kon magtambong ako, mabatyagan ko nga sa pangamuyo antes matapos ang pagtinipon wala na ako gina-stress kag naumpawan gid ako.”

Daku man ang mahimo sang paglahog kon nagaatubang sang stress. Suno sa Manugwali 3:4 may “tion sa paghibi, kag tion sa pagkadlaw.” Ang pagkadlaw makapaumpaw kag makapapagros kay suno sa isa ka doktor, “kon magkadlaw kita ang lawas nagapatubas sing endorphin kag ginapunggan sini ang pagpatubas sang adrenaline.” Ang isa ka asawa nagsiling: “Ang akon bana may madumduman gihapon nga kaladlawan bisan sa pinakamabudlay nga mga kahimtangan, kag daku gid ang mabulig sini.”

Mga Kinaiya nga Makapahaganhagan sang Stress

Ginapabakod kita sang Biblia nga pauswagon ang mga kinaiya nga nagapahaganhagan sang stress. Nagalakip ini sang “gugma, kalipay, paghidait,  pagkamapinasensiahon, kaayo, pagkamaayo, pagtuo, kalulo, [kag] pagpugong sa kaugalingon,” nga ginatawag mga bahin sang “bunga sang espiritu [sang Dios].” Nagsiling man ini nga dapat naton likawan ang “madinumtanon nga paghinakit kag kaakig kag kasingkal kag sininggitanay kag nagapakalain nga hambal.” Dayon nagsiling pa ini: “Mangin mainayuhon sa isa kag isa, mapinalanggaon nga may kaawa, nga nagapatawad sing kinabubut-on sa isa kag isa.”—Galacia 5:22, 23; Efeso 4:31, 32.

Ginpaathag sang isa ka doktor ang maayo nga epekto sang pagsunod sa panudlo sang Biblia, ilabi na sa karon. “Ang pagrespeto sa mga tawo,” siling niya, “makabuhin gid sing daku sa stress.” Ginabuligan man kita sang Biblia nga mangin mapainubuson, buot silingon nakahibalo kita sang aton mga limitasyon.—Miqueas 6:8.

Gusto sang Dios nga batunon naton ang limitasyon sang aton lawas, hunahuna, kag emosyon. Batunon man naton nga indi naton mahimo ang tanan naton nga gusto. Bisan pa mabudlay, dapat naton tun-an kon san-o kag paano balibaran ang hilikuton nga indi naton masarangan.

Wala ini nagakahulugan nga kon sundon naton ang tanan nga laygay sang Biblia nga ginsambit, indi na kita ma-stress. Ang matuod, ginapuntariya gid ni Satanas nga Yawa ang mga sumilimba sang Dios para pamatud-an nga talikdan nila ang matuod nga pagsimba kon makaeksperiensia sila sing grabe nga kabudlayan. (Bugna 12:17) Pero subong sang nabinagbinag naton, ginabuligan kita sang Dios sa madamo nga paagi para mapahaganhagan ang stress kag maatubang naton ini. *

[Mga Nota]

[Kahon sa pahina 9]

PILA KA PAAGI PARA MAPAHAGANHAGAN ANG STRESS

● Indi pagpaabuta nga mangin perpekto ang tanan mo nga ginahimo kag sang iban.—Manugwali 7:16.

● Unaha ang importante nga mga butang.—Filipos 1:10, 11.

● Mag-ehersisyo sing regular. —1 Timoteo 4:8.

● Apresyaha ang mga tinuga ni Jehova.—Salmo 92:4, 5.

● Magtigana sing regular nga tion para sa imo kaugalingon. —Mateo 14:23.

● Magrelaks kag magpahuway sing maayo.—Manugwali 4:6.

[Retrato sa pahina 7]

Ang pagpakighambal sa iban makabulig para maghaganhagan ang stress

[Retrato sa pahina 7]

Ang pagpakita sang diosnon nga mga kinaiya makapahaganhagan sang stress